
Delphieüm
tcmglUm'
' Laccdpnó
conditur. ,
373O
B
! IofucducaÀ
fibus opus perfides,menfe primo anni fccondii prirpadie^
Annimidi mënfis erexit. Peréundë MoyferiIudæi fimul cuiri
, tireras habere ccrpèrunt Quinq; libri Mofis fècundum fèptuagi
nta fèniorü interpretatioriem, çotinentgefta anno-
rü,MMM.DCcxXxvQuor veto annos Hui9 tëpOris Hebraica
vcricasçoncineatjofepli. in primö contra Apioné Gram-
rnaticu m librq ita córnemorat:N ëq; igitür innumera apud
nos hâbentur volumina inter fèinùicenvdifçordàntia, fed
duo tacum & viginti funt libri, quiomniu tempbrum%ie
continent', qui .& iufte crcdu.ntur diuinitus infpirariii Ex
qui$us quinq; (tint Moyfis; continentes léges vitae defiic-
ceflionis'bumànaî profàpiâivfq; ad ipfius Moyfis terminu
peixdidentex.qui ^ulominus à tribiis millibus annoium
continentiaan gerunt.’Mpfistempóiib.templum Delphii
conftruriUr: LatedæiriQricoriditür. Moyfès çxx.annoruni
moritur. Vitisih Gtæeiainuenitur. His efemporibus adèo
ingens &graüis æftùs incariduit,*vt fo.1 ^erdeuiattariicett-
d&nàyniüerfurirorbenijiorècsilore afFèciiïe, (èd ignetor-
ruiffe dicatur: Iiide ridicüla Phaethomis texitur fabula.
ïofiieannisxxvi.rexitpdpulû Ifraei,Ytlofèphusdoëet,
naihfrriptura fànéta qùot füerintànhi ducat9 i.liitó: tàcet;
Edlebins inChrónicis xkvn. pöfuit. Ipmöaüt fui dupa-
tus anno ïofue, primo rnerifè, décima 3ie inerflis, pö £>U û
patefâdoiórdanis àiiiêo, iri terra rëpromiUrónis niduxit.
Quo vidplicet ahnö;yt inChrönicis EufeBij reperimus,
IpriricipÏttm erat quiüquagefimi primi Iubiki fècundum
Hebræosjfàcilë inuenin valér,id eft arini bis mille qtiirigé-
tiabirtïdö mundi eraritcópleti; fingulis Iubikprum pr-
dinibVper quiuqilageiiós anriós deputStis. Sed noftrà in-
qriifitiö eóperit muiorem tëmppris huius eflq fummam:
èónftatn. ipila mille DCLVi.ad diluuium vfqj fuêreannii
inde ad Abraham, dcxciï.qui Lxx.eratannorüm qiipro-
miflipnem Dei accepit Prómiffionis ânnisquâdringenri
triginta;duxatus Möfis,anni Lx.qui profe&o numerus no
bis mille quingenrös, fed vu. minus, id eft mmçccçxciii.
annosimplëric. His temporibtis Iofue, primus Erychthö-
niUsAtheftieiifium pfineépsinGrieiaquadrigam iüuxit.
1 Iófue centum Scdecem antiorüm rtiöritur. ^
Otboniclânriis quadràgintà de tribulüda primus Ifrael
Deoiubente iudeXcóftituitur, illü præfiguranp qin tertio j
; tpe'mundi tribirluda cumgratiâàdlÿüàndospbpulosye--
I nnt. Hiïius terripörib. primo filijlfra'èl feruierunc Ghrifan
I Raiataim-regi M*:fbpotam;æ* öéfcö aririis Cadmu$rëgriat
I Thebis.oprimus GlæcasliterasadinuèriinWridètii tempus,
primi Linusdc Amphion apùdGcæcos in niufica arte
claiuerunt, Idæique Dadyli fèmim inuencrünt eo tera-
1 pore. -v ' ,S
Ahoth,ann. lxxx. filiüs Iera,fili j Gemirii.q vtraqj mand
ytebatur £. dextera. Cuius p rinefpij s ieruiuit Iftael Églpri
regiMoab annoaxvii 1 donecpercüflö Eglon liberauitlf-
rael.Hbctpe Cyrörie ciuitais conditaèlïin Lybia.His t'em-
porib.fabiilae fidæ funtdéPriptölemb,<p iubehte Cerere,
ierpentiö pennis geftatus, indigentib. frumerita volando
diitribuit : de Hippoçentauris, equorum höminuniqüë|
fuetititnaturapermixi:deCerberocticipitiinferorücane:'
de Ph.ixo& Helle forore fua, qratiètçvedipcrâëremvo-
kuerint:dëGörgqnemeretticel q crinita ferpentib.fue-
rit,& afpicierttes cbnnertebat in lapides: de Bèllerophön-
te/qüod.ëquo pennis volanti fitvëdu^ : de Amphione_,
qupd tithai æ ëantu lapideÿ & fajgi commouerit. v ® W
Debora prophetiflaex tribuEphratm cü Batac de tribu
Nepthalim, annis xl" Cdius inifio ducatus óppreffit filiqs
Ifraëllabin rex Chanaan,g. regnabat in Aforanhisyiginti,
led occifoab lfrâel,& a laelyxöre Abercinei. Sitëtapiincir
pe militi« eius,humiliatus tandéacdelet9 eft. Hoctpe Miletus
cóndira. Per ideirt tempus Apöllo medicinæàrtc in-
uenit. Fabula qüoqt Éürie fida eft de fabro Dædalo, & eius
filïb lcaro,quod cb^ptatis fibipennisVölauerit.Haextate
primus ïëgnaeLaKpis Picus,qiu feiturSaturnifilius fiiifle.
Gedeonafinis xL.ex tribu Manaflë. Sub quoTeruiuit If-
raëlMàdianitis & Amaledhitis,vi i.ànnis: fed Gedeon pugnariÆ
IiberaiturTVrbs Tyruscódita, suite tëmplumHie-
rbfolydiotüm, annfs pext. Orphëiis ThraciusLinufquë
magi ftërFïetculis,attis raulifse inuëntores,cl^i habentùt.
Argonautarum nauigatiofcribitur.
pcric, . ;
3757 c à
OtKöniel 1
primusïu-
:dexlfi:ael.. j
* dadmus: s|
i Amphion ;
. ldbi Daft. ■
. S; 'A h3o7th9. 7i;.
I fcyrenecó-|
.cUtaTïiptol.'
. Hippöccn- '
■ Cerberus, ij ^hryxo.,
‘ Gorgona.
I Bellero-
phon.
3877s
Apollo, me*
j dicinâ xepe-
; i.t. Ozuai
. , SP"*
Gedeon.
Tÿrus^con-
4tta Or- f
. ^li eus . i
' ‘Abiraelech,annis itiircgmilitinSicbèm'. BleTeptu»-
ginafarreifcos filiosGédeohis iflterfécit. Hercules
lüumvaftatt . ' • ;
Thola, annis xxtv. filius Foaipatrui Abimelech, virde
iâchar.qüi habitabatin Sanir motis Ephraim, Pmmiislin
Troja poft Laomedonté,regnauit annös xti i. Fabnlafiëta |
de Mînbràuroibcftialâbyrinthoinclufa.3 e]lum Iapitha-1
ruin & Centaurorum, qübs fcribitPâlæphatüs prüno de
Incrodibilibus libro, nóbiles fuifle équités Tfiçiklprum.
. Iair,ànnisxxxii.ex tribu Manailè. Per-Haec téporâ Hér-,
cules â"onetti Olympiacunà conftituit» atq; in Libya An-
ræum bccidit, à quo vfq; ad primam Olympiadem fuppu-
tàntur.anrii;ÊGÇcxxx;' ,
Ieptes Gälädites,annisyi.Philiftini & Amanitæ depri-
mu nt Ifraei: ex quibus Àmânitæ debellantur à lepte: qui
in libro Iudiëum ab a:täte Moyfis v(q;ad'len)ètip(ùm,ait
fiipputariannbs cçC.yçlvtqüidamcodicçs'habentiannos
i cefixxv. Çuius tempbiie Hercules quinquagefimmfi fe'
cund uni annum agens j ob morbi dplotem iéie flatnmis
inicëit. Per.idem tempufAlexander Helenam rapuit,TrQ-
ianumq-, bellum décennale?1 fiirrexit.
^ nn'wi4j
3955 ..
Abu»elcch
m I I
’Thola.
îtiamus,
..Minoutt,
WW.
Abëà deÉethlehèm^rinis vu.Agamemrionimperat
Mycenïs Xxxvxuitis aiiiio xv.’Xroia capitur. Attiazones ar-
lüa'ïurnpferunt. , . . . ‘
ÄialöhZabulonites,annis decerh.Hk cumannisfuisx.
in Sepitiâgintamtèrprej;ib. hon habetur, quotum damno
fupplendojloiue filio N um, Euièbius Si\mueli & Sauli,
qùorumannôs icripturânondicit,plures annos quam iri
IofcpBpiegetat, âdnotaiiit, quatenus ab egreflu Ifraei ex
Ægyplo v% ad âedificàtiôhëm témpli, cpccixxx. anno-
tum liiiiimam.quani fcriptûraprædicat, haberet.
Abdon fiiieLabdôhde tribuEphraim,annis vin.Cùius
anno^ertio Tioia capta.ëfti: & Æneàs àdltaliàra venir.
Copletisàpriihô anno Gëcrôpis> qui primus apud Atticamregnauitjannostreçêhtostrigihtaquinq;
. Àqradr^-
gefimo autëm& tèrriöatifrbregniNiniAflyriomnvregis,
computantiirànni oôHngehti vigiritiquiiique. A mortuô
Labdon feruiuit ifraelPhiliftæisqüadragintaannisidâë ætate
iS04 I
jincendiua I
4°^
Abdon.
iXroia capi
Carmentis nymphayLatinas literas reperit.
Samfon de tribu Dan,annis viginti. AfçàniusÆneæ films
Albam condidit. Vlyflis qüoq; fabula fidta. Haâenus
Iudicutn liber tempora lignât, hab^sannos dücehtos no-
nagintànoué,Iudicc s aCit duodecim: poft qùos Sacerdotes
conftittitifunt Latini,qùi poftea Romani nuncupatifunc,
poft tërtiùmànnum çaptiuitàtis Troïæ, fiueaniiis tribus.
PoftquamOdiàuam regnaüic Æneas, vt quid’ain Icribunt,.
Alcanius annis triginta- odto. Ante Æneam,Ianus, Satura
nus,Picus,Faunus Latinis in Italia regnauerunt.pcr annos
circiter cèritùm quiiiquaginta. -
HeliSacerdos.anhisquadraginta. Iri Hebràeorû libris,
aririi quadraginta:inSeptuaginta,anni viginti inueniuritur.
Areha teftameri ab Allôphylis capitur.Regnum Sityonio-
rum firiitur, qui ab Ægiâleo vfq;.ad Zeuzippum regnàue-
runt, përannos riongentos frxaginta duos, Heôfcoris filij'
Ilium rècëpetunt,expulfisAntenoris-pofteris,Helenoillis,
fubfidiûm ferënte.LatinOrum certiusSiluius Æneæ filiüs, ;
régnât annis xxtx.qui qudd poft mortem patris^ditus,ru-
rimerat educatus, & Siluij, & Pofthumi nomen acccpit, a
quö omnes Albanorum reges,Siluij voeâti fùn.t.
Sairiuel & Saul,annis quadraginta.In feriptuta fàcra,ducatus
Samuelis quot annis fùerit minime patetfdocëc ta
i G ' àamfon .
Àlbacondl!
404 i
Heli.
Iofephüs xm. arinis principatü illius emicuifle. Chronici
verojSamuei & Saul limul annis XL. præfuiflè fignant. In
Adtibus Apoftolorü Âpoftolus Paulus ita concionatus ad
populum eft, Deus plebis Ifraei clegjt patres noftros,^
plebem exaltauit, cum éfïent Éëolæ interraÆgypti,& in
brachio excelio eduxitëos ex ea, & per quadraginta anno-
rc teriipus,mores corn fuftinuit in deferto:& deftrués gen-
tes fepté in terra Chanaan, forte diftribuit eis terraeorum,
quafipoft quàdringentos'& quinquaginta annos : & pöft,
hae 4 eclitiUdices,vfq; ad Samuel Prophet! : & ëxindè po-
ftulauerunt regem:&deditiilîs Deus Saul, filium Cis, vi-
rumde tribuBeniamin,annis quadraginta. Abhoctem-
pora ProphetarumintSpiünt. LaCeda:moniorum regnum
exorituriatq; Homerus fuilfe putat ur^_____________
4o8J
Sauael>
x^Aetos Tertin. 2 63
""in hac tertia aetate mdndi,fàlua veritatë hiftojÉca, pr^efiv
gurat in vocatione Abrahæ, terra viüentiüCHrifti populo i
fututâ, nëcincolatusnoftri longosexitus formidaudos,&
in Çhriftp Dno temper lperandû,per cuiu s grariam viuën-
d#femffiterna potiemurhæreditate: & in femine eiufdëm
Abrahaé>vt fteuas cçelimultiplicari populu Chtiftianlim :
8c in oblatiöhê & Sacerdotio eins regaleEccleflæ Sâcer-
dotium^ inproprietate nominis ipfius,q? elîët inChriûo
pater multarum gentium per fidem , cura vnius tantum
gentis pàtër fueritper generacionem : & in çirëunciûone
carnis,qüod corde circuncidcndus eiïèt Ghriftianus.
Erin Uaaë nato,qui rifus didtur, quod gérium populus
qui in Chriftumdeillà fèrië in carne Venientem irrilùm à
ludæis crederent, & àgriofrerep illius côcumcliolâmpaf-.
fionem,fIiam veram ellèliberàtibnemi
Et inSodoma& Gomörra,impiarumciuitatu fùbuet- I
fione,futuriiüdiGij dierri, necpôireeuadçrë ftatutafuppKi I
cia,n®xia curipfitace propplitu fà^jftæconuerlàaoriis côn-
temnentes, retroq; malè yiuendó refpieientes -. folosq; li-
berari,qüos gratia Chrifti lifierai^rit.
Et inimoktione ai'ietisproIfaac.ChriftipaiRonem ex-
preflam: &in iurationé Déi : q» feriien Abrahæ iri Chrifto
fùpra numerû extenderetur, &non tantum exlemine car-
nisjfedfidevoçariadinfirikum numerum filios Abraham.
Et ex femore Abràhain, carnéGhrifti yenturafn, quan-
do idem Abraham fêruo iube t,Pone manum cuam fub fé-
more meô> &iüra mihi perDeum ccëli :oûenditq,*Ghri-
ftumquieftDeux coeli, per yirginem Mariam ex femore
fuo in carne futurum..
Et in gemiriisRebeççæ jduôspopulos, Ghriftianos&
IudæOs:quorü minor IaCpb lenis,in iplà iam pueriria p cor
<^ra rubXanïlçntiçulæ, màioré^atrem Eku.hi^idâfup- '
plantans,lenem mitemqi fignatpopidum Chriftianum, q
>er cochiratn nibram pallioncm Ic. Chnili, knguineru-
jrata,edaci ac læuienti Iudæo populo, cuius cura geftabat
Elàu,primatus dignitaté illo vendente fufeepit : ille q? na-
fcçndohabuinperconcupifcentiâperdidiciChriftianusp
gratiam quod in naturanou habuit,acquilîuit. Cui pelles
hoedorumfùper brachia, & ceruicemnudâ mater aptàuit,
vefteq; primogjèrim fui induit, tanquâiam nobis ilium fi-
guratum oftendensGhaftura,quiaccepit,non carné pec-
cari, fed fimilitndiriehi çarnispe.ccati,legemq; veteris Te-
ftamenti : tanquâvëftem primogeniti excipiens» riófölue-
ritjfèd impleuerit. Poft cuius odorem benediébe concur-
runt oésgentes, quæper gratianLludæis §c primatum, &
benediâione m abftulerunt.Iacob quOque,nliris Ifâac,nepos
Abrahæfugiens fratrisinfidias, in$acraraétO lapidem
quem ad caput habuit dormiens , ©minus erigens, eumq;
liniens oleo, Ghriftum nobislapidem angularéconfècra-
uinEtidem Jacob, claudus effëâusin latitudinè femoris
populumHebræotum fignificat claudicaturû. Iudasfilius
kcob, cum nuru fila çoncubuitThamar,quà incelligitut
plebs Iudæa,cui de tribu îuda reges can quam maritiàdhi-
bebantur: vndènorrien eius araaritudo interpreta:ur,quia
ipfà Domino felhs pocuîum dédit.
In duobus filijs Iudæ duo genera principü; qui non re-
6te operabantur iri plëbé,vnü eorum qui obérât,altérüm
qui nihilptoderatmec n.fiint amplius q duo generahomi-
num inutiliageneri humano: vnum nocenrium, alterum
præftare nolentiurti, & li quid boni hnt in hac cerrëna vita
petdentiuni, tanquam jnrerram fundentium: ynde maior
Her interpretatùr pellicit9, qualib; tunicis induti fimt.pri-
mi homines,in poenâ damriârionisfiiæidimiffiexParadjfb.
Se<juens,OnaninterpretaturmoeftuSeorü,i.e.quibrriihil
prodefteü habeat vnde prodefi^ polfit. In tertio fijio Iü-
dæ, Sela qui interpretatùr dimiflio eius, fignificatur tépus
ex quoreges plebi ludæoruin coeperunc de tribu Iuda no
Eèri: qiiiaerac eadèrn tribus Iuda, led iam iri populotlüdæ
nefto regnabat: prop terea Tha m ar filium Iudæ mari tu m
non aeçipie&at. Iftotpe omne magifterium Iudæorum, &
myftica, vnde Chrifti-vocabantur, vnétio iplà defecerat.
Nëq; ad myftiçâ vnétion^n Herodespertinet alienigena,
qui déficiente ex tribu Iuda principe regio, à Romanis in
Iud,æa regnn acceperat:fiibcuiüscpenatuseftChriftus,vn-
&9 fànétus fanétoru oleo exuitationis præparticipib. fuis,
qui veniens ad oues q perierant domus Ifraei, teftimonio |
l oannis in aqua y lus eft: cuius figura geffit ip fè lu das, cum ]
irec ad tondendasoues in Tamna,q> interpretatùr defidés:
iam n.defeceratprincepsex Iuda, atque vnélio myftica Iu-
dæorum. V enitaüt çum ,fuo paftore Odollaraire,cui nome
eratIrâs,interpretatur£Ût Odollamites,teftimonium ina-
qua, Habens quidemD ns tefti mon ium mains loanne,propter
infirmas tarnen oues, hoc teftimonio vfüs eft in aqua,
nam &ipfç IraSjquod nomenilliuspàftoris fuit,interpre-
taturfratris.mei yifio. Vidiromninofratrem fùum Iefum
fècundum femëri Abrahæ, fècundum cognationé Mariæ
& Elizabeth matris fùæ : eundemq; Dominum & Deum
fuum, quera iam /alutauerat ex v-tero; agnouit perfeëlius
ex columba: ôi ideotanqua Odollamites>vere teftimoniu
perhibetinaqua. Venir autéDorainsadoues tondendas,
hoc.eftexorierandftsfârcinaspeccatorum.IndeTharaarlia-
bitum mutatînam & comutans interpretatùr,mutat>& no-
raeny.& de fynagoga fi t Eçclefia,fèd in ea prorfus nomen a-
maritudinis perinanet. non illiusin quaDno felininiftra-
uit,fç dillius in qpa Petrus ficuir amare, nam & Iuda côfel-
fip eft,•cÖfeffipm ergo araaritudö mifreatur, vryçra poeni-
tentia præfignetur^ Hæc poenitenria foecundatur Ecclefia
in omnib. gentib^nam & ipfe habitas, meretricisvcofcffio
peccatorum eft: typum quippeEcclefiæ.gerit Thamarex
gentib.euocatæ, fèdens cû hoebabitu ad portaniEnahim, j
q>interpretatur fçntes, cuirit velùt ceruus ad fontes a-
quarum^ peruenire ad fernen Abrahæ: jllicn; à iioncognp-
feente foetatur. quiade iliaprædi<ftum eft, Populus quem
non cognoui,feruiuit mihi. Accipit in occulto annulum,
monile;& virganùyopatipne fîgnatur,iuftificarione deco-
ratur,glorificatione exaltatur ,ledhæcadhucin occulto,
vbific çon^eptl© fandaç y bertatis. Mittitur meretrici pro-
niilïiis hoedus exprobratio fc,peccatiper eundem Odolla-
mitem,tanquâ inçrepantem & dicentem, Generatio vipe-
Earü; fed non earn inueriitpeccati exprobratio^ q mutauit
confèJfionis amaritudo. Ppft vero publ cis fignis annuli,
m onilis, & virgæ, arguit temere iudicantes Iud æ os, qu oru
iam perfonam lüdasipfegeftabat, prolatis cerriifimi§ do-
cumentis fùævoparionis, iuftifipationis & glorificationis.
Often dit virgam fignum paffionis, & moniie Jegitimæ legis,
& annulum pignusiriimortalitati?,quando àccufàtutà
ludæis qùafi adukeratfix legi s. ! .
, In a.dionib'Us quoq; Iof^ph & Beniamin, Chriftus de
Ecçlefiàiplîus figu ratur.’Qùprum ynus I©fèph,à patipinif-
fus,lignât Chriltum à parte milium ad ouesyvifitädas,cum
frati es in paflîone, tunica expoliätum milerunt in lacum:
ac veftem eius ihjiànguine hoedi tiâa, fub fallà teftatione,
pàtri miferunt : vendituraq; gèntibus Saluatorem tranlmi-
îcrun t,cui coel ü,in fole,ftellæ acluna,& in man^Hilis terra,
inferna qu oq; carceris lubderétur, vteipmnegenufieéta-
tur,coeleftiû,terreftrium,&infernorum. Cum codera Io-
fèph,ad Sacrament uni dominicæ paffionis,duo Pharaonis
Ipadonesin carceré dctruli funt, vt triùm crucifix oru.nu-
raér’ fuppleretizr : è quib. verusFolèph Chriftus, reuelado
myfteria vnum punircc perdebitum fùpplicium, alterum
perindebitagratialibcraret. IdemlofepnpOft duos annos
dierum tertio incipientei decarcere educitur: & Chriftus
die cerriaà mortu is refurgit.Præièn tatur Pharaoniunundo
refurreétio declaratur.Data eftloleph poteftas inÆgypto:
dar*eft Chrifto omnis pçteftas incoelp&in terra. Coue-
git Iolèph perfiios frumentum multumi cpllegitChriftus
credenriû numerumfine numéro. Conftituit Iolèph hor-
reaper totam Ægyptum; confecrauit Chriftus per totum
niundu Ecclefias. Aperuitloplefr hprrea tempore famis,
dèminiftrauir fruméta populis: aperuitChriftus exhorreis
fuis diutunä fui corporispræbiturus annonâ efurientib.&
liriëntibusiuftitia. Acquifîuic lofèph totam' Ægyptu Pha-
raoniracquifiuit Chriftusmundumpaftum &reconcilia-
tü pat ri. Venerunt frarres'Iofcph. q euni vcdidecant, fame
côpulfi,adeum: veriérprit & aaGhriftum Iudæi, qui eum
crucifixerant,vt eius refeâi cibarijs, àfameanimæ libera-
rentuf. Adorant iUi.adôrant&ifti: ficqf miris Sacrimen-
tis, in aétione fratrï,a»ftio nobis Apoftplica præm ôftratur.
In Beniamin quoq;pxtrempIofeph fratre,do6tor &ma-
giftergentin in fidé&veritaçe,iPaulus.ptæfiguratur: cui.fi-
E
Anni midi
Iolèph &
Beniamin
exponun-;
gurate
Beniamin f
Paulum
pxxfiguiat.