7+4
In hncminhymnis P fai mus cantici Danid*
L X V I.
Km mifertttur m ftri,&linàii.t«obii
net yitltumfiium fitfet ms,&mi[cre.w*ojttt.
Vitegncfutousm t a u v im ttum > mrnMnt
gtntihùsftfottn tttunt. ctnfitamlurtiki pojwii
--------- . Dtut.wfitemur iiMfopntimnes. Utmtttr
& exultentgoûts, quoniam iudicnt populos in xqiùtntc ,& gett-
tesin terudirigé. Confittimtm tihipepuliDeus, mfiteantur
tibi popuUomnei, terra dédit frullum fuum. Btnedicatms
Beus DmvofUr.bcnedù/tt tus Dent, & menant mm omnes
fines tem .
exultentgentes. Si plorant ante iudicém conféflï lattones,
merito exultabuntante Deum confelïï fideles. & hocid-
eo, quia mÜericors eft. Èxigitc onfeffionem,vt liberethu-
milem, -
Hic fequens p&linus poteft iurigf cum fuperiori : quia
priores illi, Dauid & alii i- videbant Domini refurredio-
nem faturam & gentium concorpOrationem, brant vt
adduçanturillæ aliæ oues. Hic titulus eft fecundum Au-
euftmum> fecündum Hieronymum ita: Vnusfuit Dauid,
led non temper vnus in hoc nomine inteiligitur, licutin
hoc pfalmo voxéft omnium fidelium. Inquit Dominusî
Ego fum vitis vera, vos pmlwites , & pater meus agricola esta
Quia ergo corpus Chrifti vinea Deleft, rogat Dorriinum
vine*, vc earn colat 8e benedicat-, vt Frudum plurimum-
afferat. Orantctiam primitiui,vt;concorporencur multi.
Hic plàlmtis refemif in finem,id eft, in perfédionem,
vt perficiatut corpus Chriftii 8e eft aCcipiendus in hÿmms,
ideft,daudibusiquia magna lausDei eft, multiplicatio
fidelium. Si eft pfehnus cantici,ideft» operatio exultation
; nis: quia; hæc pperari & hoc optare, maguùm gaudium.
Ëcclefiafupplicationem fuam dirigeas, ad neceftàrii no-
minis cutcitauxilium, dicens:
DE us mïfereatur nojlri. Bene enim prius mifereti petit»
qui de meritis non prælùmit. Prius enim fait vtmi-
feretetur errâtibüs,& poftea benedidionis iùæ donapræ-
ftarét. Gantemusergo iftà, oremus ifta,deprecemutifta,
non voce inani, fèd corde veraci î non voce fterili -, fed-
corde veraci» non voce fterili, lcd cordé fèraci. Deusani-
fereatur noftri, id eft, iuftificet nos per gratiam faâm» - Et
benedicat nobts, id eft, multiplicécvirturibus, vel muitipli-
cet nos. hac bencdidione bentàic&trillummet vultum fa-
umfupernos. Quandam fingularem benedidionempetit,
quam foli boni optant, non iniftistemporibus, quævo-
luit Deus éflècôtnmunia bonis & maiis. .quia fi- bonis ea
tantum daret, putarent maliproptetea tantum Deumco-'
lendum. Si tantuui maiis daret, timerent boni infirmi
conucrti, ne forteillis ifta deélïènt : rurluS , fi folis bonis
ift.uuferrentur,ipla felapurareturpcena quamali puni-
rentur. Quod ergo Deus dat ea bonis » confolâtur d-
mentes: quodmalis,admonct borios vt alia defidercnt*
Et quia hanc benédidionem non petit »audiamus. Illu-
miuet vultum fiium lùper nos non quantum ad fe illumi-
nét» quia nort poteft illnminari lumen omnia illuminans»
fed vultum fuum, id eft, voluntatem lùper nos illuminer,
•dando nobis notitiam fine voluntatis. Vél impreffiftino-,
bis vultum tuum, id êft i fedfti nos ad imaginem tuam
quam obfcurauimus* Mitte radiam (àpientiæ tuæ, expel-
îelfenebras noftras, vtfalgeat in nobis imago tua,1 id eft,
ratfo. Efpoftilluminarionem vultuslùi mtfereaturtiofiri
hac milèratione : Vt cognofcamus in terra vïam tuam, non in
vna parte tantum, fed irt omnibusgentibusfalütate tuum, id
eft, Chnftum. Quodfapra terra, hoc hic in omnibus
geutibus: quod ibi via, hoc hiclalutare* In hac terra-mo-
riendum oftende nobis viam, qü® ducat ad terrain vi-
uenuum. yiam illam quæ non failit, foilicet Chriftum tuum
qui dixit : Ego fum via & veritas & vita) Via eft, quia in
1 le d ucic. veritas, quia perle ne erremus: vita, quia ad le
ducic, vt iniplo requiélcamus. Écvt ilium cognofcant,
konfiteanturtibi populi De«r,conliteantutiniquitatem fuam,
jconfiteantur gratiam tuam, (èacCuleht, te laudcnc : fe re-
prehendant, teglorificent. Conficeantur tibipopuli lu-
doÀci,confiteanturtibi omnes populi. Omnes tnim peuauerunt.
Et hanc confelfionem fàciam non in triftitia,led latetur &
Inueniat te punitorem tuum, yt mîtrat tïbi falua~
torcm fuum,Damnat non confîtentem,quia merito punit
faperbientem.
Ideo confitentesdbi & le pùnicntes exultent, quia tune
cofîtentur qui iudicas populos in <e<jwMfe>humiles làluando,
faperbos damnando. Quafi aliqsdicat:nô eft inde ktan-
dum quiaiudicat populos in sequitate. Ad hoc &géntesin
rmv*diriwes,dirigesin terramorientium, vt nùntimeant
cum iudicabunturin terratiucntium. Gorrigancuriuque
in terramoricntium.vtiudicati, non damnentut in terra .
vinentium, Ergo quia per milèricprdiatn prius dirigis qui
m&iceSiConjiteanturtibipopuH Deus, confoffiônelaudabili,
non foli Iudici, fedconfiteanturttbi populi omnes. Ideo te
laudent.quia terra déditfruttum fuum. T erra prius ftcrilis
ante confelfionem, nunc cuira per dexteram tuam, id eft,
Ghriftum, dédit ftudum boni opetis* Hæcdextera & ro -
nat&pluit- Timëamus conantem,excipiamuscomplu*
entem. Et quia iam complutà eft rcïraad frudum, non ea
déférât cultorlùus in fruduvfedbenedicat ï^id eft, multipli-
cet nos Deus pater, benedicat nas Deusnofier filius, benedicat
nos DmSpiritus làndus,& fie multiplicet, vt tandem
metmnteüm omnes fines terra,vt tqta terra creatorem éolàt,
non creaturam. Sicut bon* terr® eft, fru&um facere : ita
boni lerüi, dominum metueie. Poteft 8c fie dici : Terra dédit
fruünmfuum. Prior terra, id eft, primus homonon de-:
dit frudum fuum.id eft, non exhibait obedientiam quam
debebit./ètundus homo de calo cceleftis, non rapinam arbitratus ,
eftejfcfeaqualem Deo. faüus efi obediens vfque ad mortem. dédit
fruâum fuum. Vel terra deditfrudum fiium, quia innoua-
tibonum operantur, non-timoré poen* , lèd anïoié iu-
ftitiæ.
. Infinem Plahrms candci Dauid.
L X V I I .
Xurgat Deus ,& difiipentur mimici eius : &fiigf
ant qui oderunteum, à facie eius. Sicut dtficietfu-
K. mus,deficiant : (icut ceraàfacie ignis, fie penant
g peccatores à facte D et. Et tufti epulentur & exul-
* tent in conjpettu Dei, & dtltiïentur in latitia
Cantate Deo,pfalmum dicitenomini cuts, iter facite eiquiafeen-
dit fuper occafum, Dominas nomen illi. Exültate ht confi/eüu t-
ius, turbaiuntur a facie eiuspatris orphanorum ériudicis vtdua-
rum.Deus inlocofanclo fuo: Deus, quiinhabitarefacitvniusmo-
ruin domo. Qui edtuit vincl os infortitudine: fimïlittreos qut exagérant
, qui habitant in fepulchrit* Deus cum egredereris incon-
Jpeiïu populi tui, cum per tranfires in defer to. Terra motaeil
et enim ceeli dijlillauerunta facie Dei Sinai, à facie Dei ifrael
Pluutam voluntariam fegregabis Déus hareditati tua, &infir-
mata eïl, tu y ér o perfecifii earn. Animaliatuahabitabunt inea
pafafti tn dulcedinetüa pauperiDeus. Dominus dabit verbum eu-
angelizantibus virtute mult a, RexVirtüium dileflidtlefti, &
fpecieidomus, diuiderefpolm. St domiatis inter mediot cleros
penna columba dear gemat a&pofiermadorfieïus in palloreau-
ri. Dunt difcernïtcoekjlisregesfhper earn n'tue dealbabuntur in
Selmon: mous Dei, mons pinguts. Mons coagulatus, mons pin-
guis : vt quidfujpkamini montes coagüljtos ? Mons in quit bette^
placitutn eil Deo babi tare ineo : et enim dominushabitabu infine.
Currus Dei deeïmiltibus multiplex, milita latantium: Dominus
in eis, in Sinaii in fanilo. Afcendifii inaltum t cepifh captitiita-
tem, accepiftidona in hominibus. Etenttnnon crèdeutes inhabi-
tare Dominum Deum. Benedidus dominus die quotidie ,ptoJfc'
rum' iter faciet nobis Deus falutarium noflrorum. Deus nofier
Deusfitluoifaciendi, & Domini Domini exit us mortis.. Vf
runtamen Deus confringet-Capita inimicorum fuorum, vertt-
cnn capilliperambulantmn in delidis fuis. Dixit Dominus ex
B a fan, corner tam Comer tarn inprofundum marts. Vt intinga-
turpes tuus in /anguine, lingua canton tuonm ex inimicts as
ipfo. Viderunt ingrefius tuos Deus, mgteffus Dei mei, rfilt
mtiqtiieftin fando Perueneruntprincipes comundîp(iHthtibus>
in medio iuuecularum tjmpanififiaru. In eccltfiisbénédicité De0i
»
74 Î
Domino de fotitibus ifrset. ibi Beniamin adotefcenttilusin mentis
exceffu. Principes Iuda duces eorum,principes Zabulon & prin-
apes Nepthalim. Manda Deus vituti tua, confirma hoc Deus ■
quad opérants es in nobis. A templotuainlerufifleni tibiofièrent >
reges mumra. In crêpa feras arundinis, congregatio taurörum -
in vaccispopulorum, vt eXclüdant -eos qui probati funt argentât
Difiipagentes qua bella volunt. venient legati ex ÆgjptOxÆtbio-
pit prauemet mantis eius Deo. Régna terra, cantateDeo, pfdllitè
Domino. Pfalüte Deo> quiafeenditfuper ccelum cceli adorientem.
Eccedabitvocifuavocemmrtutiif:dateglonamtöeo fuper. ifraek
magnificent!a eius & virtue eius in nubibut. Mirabilis Dew irk
fitndit fuis, Dew ifrael ip/è dabit virtutem &fortitudinem pier
bi fua, benedidus Dew.
ProphetainSpiritulàndo præuidens premium quod'
habituri funt amici Dei,&poenàm quam habicuri fiinc ini-.
mici & in hac vitamin fatura,prçmonftrac nobis vtrunq;
præmium & poenam : vt per poenam decerreat malo s , &
per præmiuminuitet bonos. Dicitautemfic:
EXurgat Dew ,&difiipemtèr>inimici eius. Quad dicat: mo-
riatur, fepcliatur, rçfiirgat,in coelum alcendaf »Spiri-
tum lànébû mittat, Sc lie exurgat Deus in notitiam homi-
nutm Et difiïpentur inimicicus, id eft , exaecentur fibi
inimicancesdnteritjs} vel dilfipentur exteriüs, v.t ludæi,
qui amilforegno vndique ddfipati fnnt : >veldilfipentur
bona dilfipacionej vt ex i n imieis font am ici. Etfugiant.
qtt: odzrunt eum à facie eiüsj hærctici videlicet , habentes
cum odio, fugant à facie eius,ideft,à fandis in quibus ap-
paretfacies faa.quam per êo.s fîe operatur quali prælèns;
adlîc,à quibus fugiant inimici eius timendo, licet non la-*
tendo. Hoc tamenin muleis vidimus,qualitcr nonaufi eC-'
fent in co.nlpedu lândorumapparere; velfu^iant ab iraro
ad phcàmmfiuxt&ittudcQMidfdciemusviriftatres'} Sicut deficit
famus de fie tant, blora.qmafumusab igne datus,quanto
plus in alcum extenditur, tanto eitius etianelcit. Ifti quo-
que ab igoe odio rum inalcumelati,ponentesin coelum os
! fuum, magno defedu defecerunr : quia capto infulraue-
runt,pende tem irrilerunt, vnde vidores tumuerunt, mox
vidi euanuerunr. Vel deficiant in inceriori fiio, id efti re-
; cognofeantlèeflèdefedos perfuperbiaraluam,ficucde-
ficitfumusi&ficafliimendohumilitatem, deponantfii-
pçtbïàvn.'Peccatores au tern permanentes it> fiiperbiaiua,
fie pereanta facie Dei, fubaudis remoti,ficutfluitceraà facie
I ignis, quia fient cera igni appolita non poteft durare, fic
pecca tor ante faciem Dei uon poteft permanere : quia di-
tlumeib Toflatur im pi us nevidc.it gloriam Dei. Et alibi : Power
eosvtcl-banum ignis in temporevultus tui. Et iufiiepulentur
& exultent in (enfiktu Dei. Peccatores pereant à facie Dei:
iufti autem epiftcntur 8c cxu!tcnr, id eft, tànto gaudio ex-
ulrencin confpedu Dei,id eft,in1interior! fiiö vbi ijilê tan
turn coiifpicit.quanto gaudio lblent exultare epnlantes,
lipet irt coolpeduhominumadncrlapatiantur : ér He tan-
detn deledentur in Utitia, vbi int‘;rius & éxtérius/piritua-
li iucunditatereplebuntur.Vtautemdeledemini,f4«frfre
Deo interius,pfâlmum dicite nomini eiw, id eft , exterius fic
°P?rainini -, yt norneii eius laudabil ter per vos diuulge-
tur. Iter facite et, vtper Ipéçiofos pede> Iudxorum euan-
gelizantium, peruia fiant corda credcntium; Vndellaias:
Parate viam ,Domini,r:das facite Jimitas Dei nofiri, iter fact-
teei-.ei diçoj qui afeendit fuper occafum, ideftj cuius alcen-
lus eltin illisjin quibus occubuit vetuftas » &refallît no-
uitas. Ipfe enim àfiendendo corda hosninum per notitiam
foam-* delimit in eis veterem homiuem j & viuifica-
uitnouum: yel qui alcenditfuper occalum, id-eft, mun-
oum, quern iple fecit in occafijm deuida morte; vel qui
aieëdiç. fuper ocçalùm, id eft,fiiper illos qui delperatilfimi
hierunc, 8clemper in occafujquiafol iuftitiæ eis non re-
ylfit-, ei merito paraturâter.quia Dominus eft
moti a facie eius, eius à\co,patris orphanorum illorum videlicet,
qui pergladium ipiritus præcili funt à fpc carnalis
patris,& tantum fpeni in Deo poluertinti c^ iudicis vidud-
rum. Viduæfiùltdlui qui pér verbum Deiàlpe .leçiiUds co*,
pulationislùnt præcifi, & tantum amplexum veri fponfi
delîderant,quorumiudexell’DominuSidefendenseosab
omrii impugnatione diabolica. Et qiialiter lit pater & index
lùbiungiturirNanliplé Déwelt in loco fandô/uèjdç&ï
in viduis & orphanis,fàciendo eos locum fàndUmfiiümj
ôciple Deus facit inbabitare illos,in quibus & iplè, habitat,
in démo, id eft, in écelefialùàjirà-vC(firit vniw maris,
nanimes & idem conlennentes; iuxta illud : Multitudinis
credent tutti erat cor vnum& anima vna: qui e duc it virittós id
foriitUdinc. Ecccqualiter facit eos inhabitaré irt döriio,e-
ducendoeosludæôsà vinculis peccatorum, quibus im-
pediti eran t n e am bularent in viis præeépcoriim : Sc hoc.
infortitudine fila non eorum meritis i vél forcicudihem
dando éis quam pritis non habeban t: & non tantum yirl-
d o s ed Ucit » fed fimiliter eos edticit qui ‘exafférant, ideftj
Deumamarificantdefendeudopeccata fua. Qui tales habitant
infeptilcbris, ici eft, iam inreriusniomiiviuunt; De
quibus diduth eft: Pecçàtor Cum in profundum vena it,conte-
mnet. Nota per vindos, illos qui iaidhabeiic voluntatem
relpidendijfedimpédiurit eos vincula peccatorUm4 e ré-
furgant. Quos educitDominus in fortitudine,& facit éqs.
inhabjtarem domo fua. Êducit etiaéos qui fiint in fepuù
chris,id eft,illos qui in peccatis verlàntùr, nullam habétes
voluntatem refiirgendi. Hæcdiio generapeccatorü.figiii-
ficantur permulierem decemôt ôdoannis à diabolo liga-
tam,&tandem à Domino folütam : per Lazarüm quatri-
d uanu m,& à Domino de (èpulchrO relùfciratum. Hic idé
Dominus qui hatc miràbilià operatus éfi; in côrpôribüsj
mirabilius operamr quotidie in morib. Mirabilius enim
eft,mortuam animam viuilîcare, quam Lazarum de fepul-
chro vocare,Sc in vicaixi carnis reftaurare. Deus cum egrede-,
reris in confpeâupopuli tui, cumpertranfires in defirto, terra mo-
taeft. E.ce qualitereducit vindos & in lèpiilchro habis
rances. Nam terramota eftj ideft,térreni mouebuntur,
cum tu ôDéusegredierisinconlpedupôpiili£iiijidéftj|
cumper bona opera intelligeris elle in notifia popiili tüh
TunCenim Deus egreditur in çonlpedu populi, quand©
iplè populus fic operamr, vt Deus indegtôrificecur. Cum
pertranlieris in delèrto, id eft, cum vndiqüe in notitiam
gentium deduceris» Ethoc quomodo fiet? Nam cceli di-
fiillauerunt, id eft, Apoftoli diltillabuni à facie Dei Sinai,idé.
a cognitione Dei dantis legem in Sina; be a facie Dei Ifrael,
non Ifrael lècundum cârnem,lèd Verilûâehrècipictis gratiam
& non prælùmentis de carnali obièriiantia,qilia feri-
ptum cfo-Benedictiotiem dabit,quilegetndédit.Qiii dédit leg!*
, quæterreat de lè prælùmétemidabit benedidionem,quæ
i liberet in lè Iperantem. Pluuidm voluntariam fegregabis Detis
fnreditatitua. Hocdiftillauerunt coeli: pluuiam volutita-
: riamfid eftfimbrem verbi Dei,voluntane &nônper mérita
hominumatttibutam,quam pluuiam lègregabis hære-
, ditati tuæ, id eft, tuis eledis tantum ilkm pluuiam com-
mendabis quia non eft omnium fides. Et infirmataèilfoep-
teditas fcilicet rccognolcens pëccata fuà, 6c nihil fibi tri-
buendum fen tiens ipfa infirmata eft, tu Vera, hod eft, fa réi
veritate,;<iw perfedam fecifti. Vnde Apoftolus : jQUifiiii
inquit,perfecutot&JilaffihemuS, fedmifericôrdiani cônfecutus
fum. Vel fic infirmata eft hawédiras in fe tolérandâs trir
bulafiones» tu veto confirmafti earn, & lie perfedam ted-
didifti. Nam vif tus in infirmitate perficitur. Pluuiam VÖ-
lunta riam fegregabis Deus hæréditati tuæ, in qiia hîérédi-»
rate habitabuntanimalist tua, non amplius fua : tibi fubdita,
no fibilibera.Êt hoc quomodo?Nam tu Deusparafit iH&tâi
fubaudis hæreditatem pauper i , & non diuiti légend i non
fibi iùftïoienti. ô^kac indulcedine, id eft, in tua gratia, &
nulliusraerito. Isfota per hæteditatem Apoftolos,^primoS
Jtflii. 4i
Pfalm.ii.
uli; noq illud quod Iudxi dederunc e i, Damonium,babes, videlicetptxdicatores,quibus fpecialiter kluberrima plu-
!n fodfxhub principe dAmomorum .eqcit damonta. Iter facite | uia-fait diuife,VC alioS coin plueretfeluberdmo imbre di-
t,: ^ .iu Ikciendo innere, licet in conlpedu hominum j uinieloquij, in quibus habitabunt animalia Domini, fide-
'nultapatiamini aduerfe; nolite tarnen deficere nec con- les videlicet per eos conuerli, 8c in eis femper habentes
tn(tari, fed ftmperexultatein confpeäu eius,i d eft,in inte- vndereficiantle.Didum eft illudadfimilitudinemalicU-
veftro , Illi autem quivobis refiftunt, turbabuntur re- ius pracordinantis locum aptum in curia fiia* vbi porla.t
- J - ' Biblioih.VetPatr.Tom.ti.Parsi. \ R f t annoi