
ijAmbrèfij Sitisberti
bereieftifoptebariä Spiritus fan di öperatione totuWi per
örbemfoimembris tanquam captit'Chriftum regnare.'tö1
ttMÄ perorbem membrorumcelfitttdmem,dignitatem &
regntnp in feipflim collocare. Poflunt etiam in iftis ß -
pr^iti-eofftibusjilladapitis noftri membra videri, quae Spiritus
fändi murtcribus, fottitudineac celfitudine caeteris
videntureminere. C ornua enim, natural ia loco rum iura>
erumpendo nafcuntur. Nec carnis asqualitate contenta
refidentjfed crefccndo altioramagisac magispetunt. Sic
itaq;,fic ipi ritales viri feptiformi fpiritu excel 1c tins catteris
illuftrari, generalia prarcepta trani cenden tes, ac quodam-
mödo minirriaseftimantes, ad illa quae etiam iufla nö font,
peilägenda femetipTöS extendunt. Vnde fit, vt cum ’om-
“fliaiudicent ipfi ä nemine iudicari pöftint»Äpoft’ölo di-
ceritfe i Spiritalis uidicat omnia, tpfe autem d nemine iuduatnr.
Hincddem earnalibus adhuc difcipulis ait : Mihi autem
proniinimoeftvi avoids iudicer, aut ab humanodie. Hinc ali-
bi Spiritus iandi mijnerfe qutedam membra deteris'emi-
• hört ptofpiciens' a if: f Vos in carnc non efiis,fed in fiiiritu.
Adrätijsverbis dicerer : Neqüaquatri vt caetera cörpb-
p risölLicarne circundaminifted ratiqüam cornua flip er car-
neuT&ofla etigimini. Quidäürern agnus tanquaiii occi-
iuSjin-mediothrOhi &animalium aciehiohim cumhrsle-
ptem infigm bus tituiis ap parens fecerir.audiamus.Deniq;
iübfequitur;
i r. ziAgi v en it, xfr/äcttpit librum de dexter* fedentis in
‘fflrtoß. : * rä
1‘ Tdefoeftd^ in thronö, c,ui & agnus tanquam
occilas'ln medio throni: quia Dei filius per quem
cireatus ef^mjSlus, ‘ «nöroinis filius per quem redemptus
eft;mnndus,njOn duOjfedvnuseftChriftus. Dextera igitur
propt^ccreaf tone , agnus verb przdicatur pp redemptio-
nem. Quamobrem cum librü de dexterafedentis in thro-
no agnus tanquam occifus accipit,a (eiplo vtique, qui eft
qeittfeia feqentis in throno jacdpitid eft filius hominis ä
nid diuinitate. Quid eil autcm agnum.de dextera fedentis
in thrbnö Ubujm accipere/nifi ipßm humanxßlutisdif-
peniationem.cui ocs lcripturarü paginse atteftan tur.filium
hominisa foa maieftatedilpofkum, operis vcritatecompare?
Quöd v t in pleni tudine temporum fieret, agnus ve-
nitjid eft, muifibilis dextera patris.vifibilis per carnem ap-
pdrüit.1 Verumbdiaomnis libri intentio, omnisChrifti
ailpenßrio in vi<ftoriaconfiftk:vi£toria autem non folum
Capitis yerumetiamcolbor^: quia&hocinapemone lt-
briV^l'figillorum manifefiiffimedeclaranuirpptefthoc lo-
co^td^Smmfe.dentMihthrdnOjipfe. triumph us capi-
tu»& CÖlpöris non inCdnuenienterintelligficui finiftranö
väletoDbiär^. 1p dexrferaemofedetisinthronp^Iiber icri-
ptü$l6«ttidftut: quia maxima quaeq; feript urarum Sacra-
lherttäjifi^ÄriftiEccIefizqiViabriäcpnliftiint. Sed fi(vt
diciihus)1 capitis & corporis triumphus, dextera fedentis
accipitur.videamus quemadmodum de illo triumph o agnus
^Eibrüm acc ipiat. Et cCrte Über ille vidoxiä Chrifti Ec-
ciefixq, frequetat, quae tota in dextera collocatur, per qua
idemcriü'mphus defignatur. Quapropter non aliud de illa
dextefd'ädci^it, quam quod ipla deXtera fignat. Qüpmp-
dö ergba(gnusde dextera librum accipit,tanquam icilicet
dextcräiÄliedexterdjVidtoriamSe victoria: mii quia cum
id’brh in Ebclefiaquotidieditnicans vincit, eamque vidri-
ccm eXiftetfe facit, quafi de eius dextera librum accipit,qui
eft vfxque Wä dextera j id'effe^ de eius Victoria fiiigulariter
triumph um capit ? Sic etiam idem agnus in membris
fuis tahduabi de dextera librum, tanquam de libro de-
xtetiamuclci^it:: cumEcblefia de ipfiüs fingulari triumph
ö vfdibn&m capit, quem^n fe quotidie yincentem at-
tendm; 1' /
Et curn aperuijjet libru, quatuor mimdi* & viginti-
quat^örßmores ceciderunt cor am cigno, habentesjingu-
licithqras &phialtis anreas plenas odor ament or um, qua
ju n t orationesfan dt or um. ' . e
Tune agnus librum aperüit vcum opus volunraria* c
pafllonis impleüit. Cimi arit|m füperius nerfiodfguusin-
irentus dicatdrl qui lifirùm'pbflét aperire : hiç iiam'àiiïma-
lia&fenioresagnumimitantëSi quafi fibium^erire'mô-
ftrantùr. Et rëûéradïgnum drat,vt priusin capite, & tune
demdm i n cbrpôré.f criptùi^iu ttï Sâcràmenià< dj&erîb us re-
uelarenturi' §ed 6c hoc per ynum eaput./qUo totum
corpus conipàginatur & règitur. Hoccerte iftdfCantani-
malia& JêilibtèsVqüi citharäsiquidem habeîiti& tamen 1
ante àghum cadùnt. CoLi,
citharas habere , hifr elëârorurri Èccléfiam eà qua* de^- Gai. j;
funtpreftîirarum Chrifti, ificârÂèfuàadimpIëre? Quati- Htbf n
Ho tnirh hi qui font Chrifti ^càrtïcm fiiàm Crubifi^ünt
'éümVitiis & cbricupifcehtij^: cithàris con<ofo|ifitChii-
ft o', vt qtîBd'îlje pro eis, ipfijirÖ illb ptiàntur.Vfojicientes
in autorënvfidei^confiitnmatoréni Iefiira. ’Quafi ènim
dthara PaiilüS Chrift^biibfoebat, cbm dice<2 t j Mihi Qti6
munduscrucifixuscsi, & ego mundo. E t rurfuin : Nèhtfonm
mo'eflusfit. Ego enimfliynatalefu in corpore meo‘porto. Apte ibidtm.
autem perçitfiar^pafnones.Chnftifigumnîur. ^nmnaris
ënimàliæ'’fortius, ali*^^çfibrdaeîénius ténduntuf V fed ?
tamëri diffirriîlifor ten&, nèqiàq&am diffimifë^iiticUrît
reddunt. Si certe, fie diuerfà in Chrifti corpèré pbfobrâv.
palîîones eius alia plenius,alia minus imicaitur ; fed tarnen
diffimililer jjàrièntes, vnam côcordefn rêfbnÂtiau-
dem. ; . S ' y. S 'u g ;
Lignurti itàquè in cithara, crucéfo Dôrnîtti’ dèfigWfi
Chords verbih cithara tenße, cârriem fandbrafii c0 m|fl^
tiëhtium. QUidveroeft, animalia & feniorés1 cüm c it m -1
risantè agnum cadere, nifi qiiicqiiid mehàbr^ÿâtifinfor.
pro capite, per humilem ac piam cbnféffionëiri capiti tti^
büere,tiiie qüdhihîlpbifiiht membra perfrcërë?
èrgo animalia & feniores librum ,'cum feà qn^' defoht^f-'
fionum Chrifti, ihcarhefoaadimplënt ; lèd për illtfm, ^>èr
quem dimicantes Vincunt. Sitaaeem iffo coriijcirffos, vt
non tptum librum per animalia St fèniorcs âpedri dica-
musjcumfint in eo quædam quz foli capiti conuenianf,
quædam Vero qùz fimul capiti Sc corpoti. corhpërant.
Quid quoqaéinphialis'aureis acciperedebemusi qtfîë o-
d or am ë t i s, id e ft} orationibus fànbtôrumplenæ fuifldpër-
hibentur, nifi charitatem, quz non fblum proahiicis ive- ; G
rumetiam pro ipfis nouit immicis exorare 2 Vnde & rede,
plenæ fiiifle membrantür. Behe atitem pqft eichârâS phia-
læ ponuntur, quia prius Dominus crucis patibulü firbijr,
& iicirtcompârab’ilicharitate properlècutoribus fois ëxo*
rküitjdicens: Pater, dimttte illis, non enim fount quid faciunt. pfd.n
Ex cuius videlicet perfonaPfàlmiftadicit: D'trigatur oratio
me a ficut incenfum in conjpeftu tuo. Hoc certe vtimitentur
animalia & feniqres.in ipfb-viderunt, ab ipfb àccepetunt.
Hocenim in cithàris foftinent, hoc in phialis propinant.
Dequibus etiamfequitur: ' -
Et cantabantnomm canticum, diccntes : Dignùc es
Domine p e u t nojier accipere librum & aperire figna-
cula eius, quoniam occifas es, & redemijti nos Deo in
fànguine tuo,cxomm tribu & Ungua& Populo & na-
tione.
Confona vtriufq; teftamenti veritate,nouum mediator
canticurfi reddidit, quand o fc coæternum Deo patri do-
cuit. N ouo ortu de virgine natus, horainc gellît : poteftate
propriaoccidentib;traditus, de fepulchro micabiliter re-
lurrexit. Super coelos quando voluit ^iccndens, milfo Spi—
ritu S. Eccléfiam exgeniibusacquifiuic,fëq; iutururniudi-
ccmnunciauit.Hocnempcin animalib ac lènioribus omnis
terra ver bode cantat,cumeleâorum caputfuum taira
peregifle cômemorat. Hoc etiam ipfis ópetibus quadam
ratione eidem concinit.cum eius ele&i noua natiuitate eu
Chrifto regenerantur, atqj ex h'ominibus dij quodammodoefficiuntur,
mirabili dilpenfâtione illi commoriuntur,
certa fide cum illo fiiicitantur,vera fpe ad coeleftia cum illôj
ftibleüantur. Iplà reeius ipiritu locuplctantur, fine aliqua
| dubitatione ad iudicium cum illo fèifuricreduhtuc. Quid
• autem verbis,quidetiamipfis operibus nouum canttcum
decanln
ApocdlypßmXiberE^rtius. w m
■ Cô>.(î.
>foA'j
deèailtantes animalia & (emores dicanc, apdiàmus: Âiunt ;
eni m, [ Digtiüs esDontitte Dem noßer accipere librum, ßr ape- ;
rïrefignaçüla eius, quoniam occifus im fß redemifii nos Deqin *1
fànguine tuo. ] Ac fi dicerçnt : Ad comparationiem v.îVa
6k6r iar uiTi n o ftrar u m > tua fola iüdica tur d igna vi bloria .cu - '
msfîogularipafîjonede mortis principe ac maledibto le-
gisfomusredempti.- Nequeenimeffufiomoftri ßrigui-1
msimperium niorris deftriiere ae legis malediélùm poce-
ratauferre, nifi tuipfe in cruce pendens. precium noftræ
redemptionisefoinderes, ac’pro no_bis'iplequo.4ammo-
domaledidlum fieres. f-Sed ecce fortafle quis dubitat,
vtruidinquaruoranimalibusacviginciqnàtqorfeniori-
bus focundüm przériiiflarn intclleäus^nbltri fotmam,tota
Ecc|cfia defignetur. , Qj^fo vos o beaca coeli animalia,
ôpræcclfiedignitatestotiusmundiièniores,dicite fi
folumquàtuor-yèlvigîntiqûatuoreftis, an myftico numéro
yniuèrfitatem Ecclefiæ defî^hatis ? Dicunt enim :
[ Redemißi nos Deo in fànguine tuo , èx onini tribu & litigua
&;poputo & natïônedf Sf enim 'è&b m ni tribu & lingua &
pôpillô &natione redempû fimt, cohîtat niràirum, quia
non iam quatuor vel vigintiquatubr font, cum per to-
tum orbem nTultipopuli multzq; nationes, & ferme fe-
ptuagintâ &du^linguærepëriâritur,exomni icribu&lin-
gua&populo&hatiQnèredempô,toçûôïEcclefiæ corpus
efficiuntur.ÀqüibttsadhücfubiûngkuE:
Etfecifiinos Debtioflro regnum & Sacêrdotes, & ïe-
gnqbin^UsJltpet^-ier'rànr,-
Hoc;eft,certe illud totius ECçlefiz genus regiiim» regale
Sa. erdotium, quod per Apoftolùm Petrum defenbi-
tur. In qüo videlicet gçhèreregib rcgaliquè Sacërdoüo,
omhes,per gratiaid regessomués pèr'gratiam eletftl.Sacer-
dotes voçantur. Qui bene reges appellantur, quia fcili-
cet nequ^qüàm tyrânnidëm yitior-um in.fë couforgere
permittiiht | fèd ëis iuré poteftafis doîriifiahtut'. Dum
enimmûdoapetitumluxunæ flénanr, tîiodoæftum au a- ■
ri^i^'témpërant^môdd.]gipfiàm^'ektiomS:mçlinanc,mb-
do fuggéftiones liuoris obmunr, modo ighem furoris ex*-
tingitunti quâfi fiiper fôbfeiftâm cetram iége virtutis rë-
guanti Hoc étîafoiiVdicancanin^âlîa&fèriioreis ,qui (e
Tùper terra m regnum accepiflè. confirmant'. Reâe quo-
què fànëliyiriSacetdotes appellantur , qüia leipfbs qüo-
tidiein eonituione corpoiis atq; fpicitüs ßcrificiumDo-
minoimmolant j qùibus deofierenda ViÆimà carnis fuæ
per Ap0ftolum dièitür Ôbficr,o vèi per miferiedrdiam Dei,
f t exhibeaiis corpo ra vefira hoßidni viuentem ,fahâam, Deo pla-
centtni. •Hoftiain verô ipiricus Pßlmiftaindicat, diçens i
Sacrifiçlum béo- Jpritüs contnbukfùé. Qftehdit ëtiàm -gni?*
m alil^ fehio^S iËcdefiani in Chrifto librùni accçpifle
reüelandum, Cltm ex Omni tribut ôc lingua & populo &
nariqhe rede mp ci .pôteftàtem foaccepilîefotenfur & re-
gnüm. Sed nëcmirutri fi Ecclefi^in Chrifto libnimàcci -
piat rcuelandu.id eft, ijlàm généralerh atquë infignem de
impetio mortis yidtoria,qua cocus in malis vincicùr muri-
dus, totus tii hôniseripîturmûhdusjÇÙmïcriptflfiÉ^wi
adjkret Domino, vnus wiritus eil. Æt rurfiim : Erilni duo in
Carne y>na, quod exponens. Apoftolus, ait ; Ego auteln died
in Cbrifio&iH Ecclefia. Hincper Ißiam Prpphetami,dem
caput Ecclefiæ dicit' 'dQuafi fionfo.impofuït mihi mitram,
& quafifiohfam coronauit me ornament o i' Quid itäqqe hac
féiitëntia lucidiusvquid dici inànifeftiijS'pômit ï lEcce
ynksiqemqiie & fponïum fèdicit'& fobhiamiquia&mi-
- frqm fibi tànquam foonfo impofitanti& ornamétitotan-
qtiàm fpönßm pëthtbuit; Vbi eriàm intelli^muV, Hoc
habere foonßm in' foonfb, quod habet fpohuis in'fpöri-
, fa, Sc rurfum hoCpoludere fponftimififponlàjquôdppf-
. fidet fponß in fpbnfö. Vnd'é hec iirimericP ipiam yni-
; uerlàlem viéfcoriaiii, quanï nunc Ecclëfiafo in Chrifto,
'paülb fuperius CHRi s ïv m deEcpëfiaàccèpiflè dpeui-
foÜS.' x/'J<~ v ■ *
Et vtdi é ^ audiui vqçem angmrum multorum in
wcuittithrdhi & animalium drßnioru, <& cratnumemus
eorummïllm millium, dicentium^vocemagna : Di-
gnus èîtagnus qui outfits eH, accïpere dfirtûtern & di-
ùinitdtem &•fapientiam & fortïtüdinèm çr honorem
efiglôriam &'benedi$iflhemf(p: drnnfm creaturam qua
incoßloeH, (jffuperterram, terra,^finmari^ ér
qua fitnt in eo. - , ,
: Qualis iftayifiófuerit, hic m^nifeftifilme Iohannesde-
claratj’qui-'ipßm.quqqueyocern quam audiuit, vidiileiè
perhibec. -Vifosehimill^audiui't.atque audftus lilevidic.
Cumautem (vx i^pe p rotulunus^yn urn fint.chro nus,ani'
malia&fonioresjinqupjqmmedloyelcircuituvoxange-
lorumvißa£q;auditadeftribitur:fuDtili,ob(c|JEa,&pene
alijs lpcis inuficata lpcutione ^ à figura ad finira trän fiens ;
imofigurzfiguramadiungens.ipßaninialia&jfonipreS:
angelps.vpcat,: $ieninv;(yt,paulp/üperiusprzmiirumeft)
in circuitii fedis animalia & feniores font, quomodo in
'circuit u fe dis ange 1 i fu nt e i ufo e m | nifi : quia ead e m an i m a-
lia& fempres. ahgeh font ? Cur autem non ipfi ingeli.
qui filij Dei vocanrur ?• D e qui b u s jxer loannerö dicitur »
Öuotquot reaper tint earn, dédit eis potefkiem fillos Dei fieri, hts
qutcredunt in nomine eim, quiiion ex fanguimbtis,ueque exvo-
ïuhtaie carnis, neque ex voluntate vm, fed cx Deo nat i fuut.
Hincidem in EpiftoIa foa drcit .-. Na»c fdtj Deï fumus. H inc
Paujusfi delibu S ai t : Quoniam efiisfilij Dei, mifit Deusfim-
tumfilijfiii tn corda nofità, clamant ent,abba pater. -Et rurfoni; :
Si autem filij ,.& haredés.: luredes quidem Dei,coharedes autem
ChriJR... Pöfluht certe yèraciter angelivocari^ui Ypea-!
bulo filiorum meruerunt cenforh Vtrunique autem gratia,
non naturd. Deiftisnamque ahgelis drâum intelligimus :
Ângétl pacis amdre fiebuht. Licet ahgelorumquoque coeie-
öis niilitià, próprie poflït vnito laud is pr-æccjaio çura ani-
malibus Sc fonioribus, de tanco nbftræredemprionismu-
nerecongratulando ifta concineie,4fi tarnen pofilbilitas
admitiit, vc laitem foigelorUm vocabulum in hacreuela-
tipne iuxta literam accipiamus« Non eiiirn dubium^quod
de reparatione generis humahi, ipfi quoqueangelicifprri-
tus in lxtitiafofuerintconuëFfijquipridem homines afobr
conlbrtio deputabantextranëps. Vnck;&natö rëdëmptÖ-
re,angelus paftotibus appareit? epsq j'paritas DëHUüftiari
Quo apparente , multitudo militiæ coeleftis ekercicus illi'
adfohgitur,&commuhiexukaaöneDeumicfolIaudanr,'di-
centes : Gloria in aliißimis DeOi&in terra pax hominibus. bona
volun tatis.Skis au t em d e hominibus,ièu de coeléftis p^triæ
ipiritibus.inhumerabilisoftenditür muitiçudo, cuinfob-
iuhgitur ; [Et er at nimm us èorum milita miüiumi] Cum au-
temdicitur,milliamillium,nccadditurquotmi?lium:co-
ftar proculdubio,qùia innumerabilisnumerusinnumera-
bilem mforitüdihemoftëndit. De eieâismamque hoiriï-
hibus dicitur ; Neftitbömo numei um milithn eius. D e ange-
licis vero lpintibüs dicitur : Milita millium minifirabant ei.
i SiiieautenlHIi,fèuiftiangelorum vpeabulo eyprimantur,
quid dicant àudiamus, Aiunt.-ênim■/. Dignus eft agnus qui
ocâfiiseftiaccipèrevirtutem &diuinitaiem &jàpieniiam&for-
iitudinein & honorem & glôriaih & beuediäionem : epomnem
creaturàih qu* m coelo eft, &fuper terram, &fub terra, &in
marii &quoe fuftt in <o.J fobaudis, humanâ in Çhrifto na-
tuta,itâméruicvniridiuiiÿtate;virtutiaC ßpientizDei,vt
vria vircusDeus &homo}vnaperfbnaDeus Sc homo, vna
làpientiaDei exifteietDeus&hofno. Hinc Pàulusait:
Nor autempradicamus Cbriftum crucifixum, ludais quidemfean-
dalum, gentibus autem fiultitiam, ipfis autem vocatis ludats &
GraciSi Ghrfium Dei virturent & Dei fapientiam, qui etficructI
pxus eft ex infirmitate, fedviuitexvirtüte Dei. Vnde&idem
cgtegius præd icator alibi dicit : Et fi noueràmiis Ghrifiuni
fecundÜcarnem ,fediam mine non nohimus. Et rurfum-: chrï-
fitu furgens à mortuis, iam nonmoritur :&mors iïïïvltranmdo-
mïnabitur. Necnonetfihumanain Chrifto naturaßpien-
■ tiaproficit in terris, tanien ipß nunc angelos docec in coe-
; lis ; quia vrdiéluni eft^ verbum & càro, ^nus Deus homo,
vnus homo Deus, vna vircus atque vna ßpientia Dei èfle
pro bâtir. Quod ^utemprzmiftavircute»diwin;it^re ac
ißpientia, fortitude jubiungitul.-repetita lèntentia yide-
kiiryèumdîocfitvirtusquodtorcitudo. Vbi adhuc fubiunl.
lohan.j.
Gal. 4 • -■
Roma.2.
Bibliotb. Vet.Patr.Tom.s. Pars n ! ■ gltM:
Ipb i f . '■
■ Daniel.y.' v
t. Coras.
pi.Cor.f. ■