Jacob.!. 6.
e
- Pafchaßj Ratherti
videtur; quöd làn-e opusfuperni numinis etl, quia hoc ca-
ro fchrireriönpöteft, nec mens humanaiUtelligerc,quo-
modo fieri pome quod natura vtraqïie ftori admitt it, vt 8c
graùisïiiperEmbulet, & liquida pondus aliquod lùftineat
quod natura neutra per mit rit, ficut& panes creufflè it*-
tenus, vt diûumeft, nulla probat ratio humana,nulla in-
telÜgentiadcprehcndir, nifi fottefiiïgerevelisquod aut
alleuiauerit corpus vt phantafina, au t aliquas crafliores &
& concretas reddiderït aquas ita vtfupercas potuerit caro
humana ficco veftigïdambiïlare. Quod & hoc mirabile
eflerfi ratio id adrtutteret, nu ne au tem fufti eau (am nullus
explicat,(ènïus nulus retipit humanus, mensnon ca-
pit humana,nemo loquitur hominum quomodo fieri po-
tuerit tam libéré, nffi qui fubeft ei omnepoflè cumvo-
luent,vtÜrobeturexhoc, eius, vtdiximus, ge mi na ope-
ratiö.Quia omnino deitatis eft, quodambulat contra naairam
luimanam fuper aquas, & humanitatis quod vifi-
'bilis apparèt in formaferui, 8c vera caro.,
Vn d e videnteseuntfupra mare ambulantem, turbatifitnt
dieentes, quiapbantafma eft. 3 Ergo probauerant eum iam
verum hominem eflè Chriftum» &ideo nunc turbantur
pUtantes fe contra naturam eius vidcre. Alioquin fi iuxta
Marcionem &Manich*um Dominus nofter non eft na-
tus ex Maria virgine, fèdyifus exphantafmate, quomodo
nunc Apoftolitiment&turhantur, ne forte phantafma
videant.? Qui pr<e timoré clam auerant. Nam confulavox &
incertu j clamor, roagni timoris indicium eft. Sed. corum
timor noftræ eft fortitude mentis, quoniam de Chrifto
nihil inèxplorate fentiunt, nihil quod non requirant, nihil
humani rans in eo,aut diuinitatis quod non intelli-
gant.Adeo probant omnia, vt nullus dein ceps dubiter,
nullus diifidat, nullus defperet, nullus incredulitate de
Chrifto fuccumbat. Sed diuina pietas cito fhouenkpie
quxrentibus, & non impie dubitantibus. Quibus mox
iilisdamantibus pr* timoré, & dubitantibus pr* mira-
culojVteum rcciperent in fide Deum & hominem in que
crediderant: Confiâtte, inquir, & habete fiduciam, ego [urn.
Ergo quod primum ver làbatur in caufc medicus occurrit.
Quoniam qwconfidenriam amittit & hxfitat, iuxta Apo-
ftolum,/;»»/« eftfluttui maris.Ego fu m inquit, nec fubiun-
git quidfit, vel quis fit, quia profedto ex voce fibi notif-
fima, poterant eum quifname détint eiligere, qui per ob-
(curas noótis tenebras vel ctepufcula loqqebatur. Noueront
enimilli'hancedcfamilianflimam ei lèntenriam, &
ideoait, ego fum. Ac fi patenter diceret, ego film ipfè qui
fum, & non mutor , vt vos putatis me phantafma eue.
Necdubium qui h ipfum e(Te retinebant animo, quem
loquutum olim ad Moyfèn nouerant, Ego fitm qutfum.Hac
diesfiliis ifrael,, Et, qui eft mißt mead vos. Ad quam fânevo-
cem Petrus cum audiflèt, ego fiim, conüonanter rebondit
dieens.Domine fi tu es, tube me ventre ad te fitter aquas.
Senlèrat enim in eo quod ait, ego fiim, ipfùm eue, cui eft,
fèmpereflèntialiteridemeflè.Etideoait,fitues, aefi diceret,
quia fi tu es qui Temper cum Pâtre vnus idemq; es,
iuÉào tuaexhibitio eft virtutis, quoniam omnipotens es.
Nemireris le&or quod cùmfide rogat&dubitat:dubi-
C cautem nonquafiinfidelis, fèdquafi cautus & veteranus
explorator, ne facilisruat in ruinam. Ipfùm inuo-
fiim valde eflèt humani corporis pondus,6c liquida maris
vndafolidumnonportareçgremim. Qui tantam in Dei
verbo fiduciatn conceperat, cil m ait, vepi,vt crede ret in*
fi dam vefiigiis fins t enui tat em fiibditam, & tanquam ter
renain (oliditatem «fie fubie€tam. Nam quod ex omnium
confiftentium numéro in naui refpondete fol us au-
det Petrus, & iubeti fibi lùper aquas v t ad Dominum ve
niât precatur, fer uor eft amor is &fbrtit ud o fidei & præ-
(àgium futurorum, quoniam fic& inpalïionc præ omnibus
affedtum exhibuir amoris veftigiis (èmper inh.Trens
piiflimi redemptoris, licet in fii m itaiem futur« negation
s timiditas prætenderit te n ta t ionis. H inc namque qua-
uisincedereaulusefièt,tarnen mergebatur propter im-
becilliratem carnis , fieu t & vfque ad metum mortis
abnegandinecefutatem demum eftcoaiftus, quoniam
nemomortaliumqui Dominiæquipararipoiïif vefijgiis.
Nam cum Dominus fupra mare iter ageret, ita lubditum
pedibus obtempérât mkabiliterelementum,vtncc(c mare
fubtraherct,& venerandns Domini plantas fuperfer-
ret. Neeigiiurmiium, (iei natura æquoris feruitbat, cii-
ius difpofitionis ;;rbitrio perfv.d a hint vniucrfà.Idcirco il-
licalcabilcm fc pratbuit iuxta debitum naturæ quafi Domino,&
petro lècun dum iuben ris imperium ad modum
(cruiens. Tarnen necefle pofeebat ratio, iuxta fragilita-
tem humanam,vt eum terceret ventus, & perturbaret Vn-
dalùis çollifionibus, neintei Deum & homincm nihil vi-
deretur difcrepalle, & eilet ob hoc inter homines non
minimadubitatio, fi Petrum hic vidifiènt facere, quod
Chriftus fua fecitpoten tia.Necigiturhonos debitus Deo
redderetur, quia non eilet mirûm à Deo fa â um , quod Sc
ab homine vidererureffe&um. Prefertim quia in hac vir-
tute Chriftus infinuat quodipfc fitfolus, qui omnes ela-
tiones prç(èntis fæculi.&omnes fiu äu s fua virtute calcat
&comprimit. Ideodcbuitin Petro monftrari, in vno at
fingulari, quid in omnibns agir, qui (hum requirunt au-
xilium, dumpræfens veniturfæculum. Quia in hoc fx-
culo tanquam in aliquo man pofiti fumus, in quo vtique
Ipiri tualium nequitiarum turbines quocidie, be impuifio-
nesgrauiflimas(uftinemus,cum omni iolicitudinc iugi-
tcr naufragium Aigientcs. Quod valde tunc maxime per-
I timelcendum eft, cum vircutibus&miraculis fupra nps
clcuamur. Propterea darur beatifsimo Pauloftimulus car-
nis, Angelusfatbana, ficut & hie nunc Petro ventus tenta*
tionis, vtvirtus in inhrmirate perficiatur, quoniä melius
eft nobis interpeliando Dominumliberari quam diflimU-
lando, 6c non orando,quininio fiiperbiendo, periculum
mortis incurrere. Quia plurimum fibi humana vfiirpatio
licenriae daret, fi virtutem cum Deo t oepiifet habere co-
munem. E t ideo iure vifiim eft nobi s Petrum, in quo A-
poftolorum omnium vnitas commendatur, fatis difpen-
iàtiuepræ timoré meriùm fuifiè nimio, vtfeiremus nihil
nofiris adtibus nos tribuere de bei e, fed to turn Deo. quod
re ä e gerimus adicribere, & in omnibus Dei inuocareau-
xilium. Ver un tarnen quod illo trépidante, vir tu tum ad fc
libereperucniendi Dominus non indulferir,cuin eiprius
venire iuffit,fèd manum ei porrex it, adprehenfùmq; eum
fufiinuitfVt fupra paucis pr«mifi,typicus ordo fuir, vtde«
xrcra Dei exaltai etur à fludlibus, qucfacic virtutem in o*
mnibus, quoniam folius Domini eft virtus,ficculi motus
cat,cuius edentiaVeritas eft.nihilque dubitat de potentia,
nihil de yirtute. Alias autem qui Petto Apoftolo, aefi Ec-
clefiæfundamento aliquid infidelitatis adfcribit, nimis
temerarium eft eum argu£rê,ctîi pro meriris fidei lu* fol-
uendiacligandi poteftas atttibuitur. Quis ergo alius, er«
ga timorem Dei 6c àmorem tam idoneUs inuenitur, fi
nuic culpa innuitur, prxcipue cui ipfè Dominus teftimo-
nium reddid it ?Nec igitur mini quia multi indociles,dum
rei geftx rationed) ignorant, laqueoS öffenfionis incur-
ru n t, vt credant (idem veram ineonon finite quod di- ;
<ftum eft ci, Modicafidei quare dubitaftii Propterea non con-
fiderant hi tales hiagnitudlnem ipfius fidei qua didlum
eft, Domine fi tu ts, lube ine ad te Ven'ffefuper aquas.V tique ^ui j ihfirmitateprolapfîis fit,confiât
tcmpeftatefqtie calcare, de omnes à prefiùra tentatio-
num eripere.Solus enim paflùrus pro omnibus, omnium
peCcata iplè foluit, nec focium fibi con for tem que huius
operis admifir, quoniam quidquid vniuerfitati prcfticit,
folumm odo ab ipfb fuit,ita vt cum cfictvnus ac fingularis
ipfè redemptio vniuerforum, primum Petrum redimeret
ec calcaret omnia, fieque demum Petrus ipfè Dei auxilio
leuatus Martyr occu rrcret, non acceffii indignus qui c«~
teris fide anteibat, led probationeac multiplicationc vir-
tutislnftrudfus ac glorificatus operibus , vt alips antei-
. Igitut qualitercunquc Petrus, aut ex myfterio aut ex
* it tarnen in eo.quiavetum
dicitiubeme,credidit poteftatem. Ingensergo hæc cre- I corpus fùir.ttfi ipfe tantummodo verus homo fuper a-
dulitàsfuit, vt audaci faltu, & de naui intrepido defeen- quasredfo inceflu irepotuit,multp roagis Deus & ho*
fu, profundilfimo fe credcret elemento, 8c inujitatam j mo, non phantalma.fed veritas fuir,quinonaliudin vtra-
greffibus viam fècutus intrater. Non metuit quod onero- j qüc natùta quam vêtus Icfus Chtiftüsfuit.
. _ . - J___Etideo
G
iCtr.H
ln Matth. .
Etideo nemo de virtute infirmetur cum hasreticis, nemo
de veritatc carnis falfiratem fibi confîngat, quod pondus
non habuerit, nemo de diuinitate in Chrifto dubiter.
Modica, inquit, fid e i, quare dubttafti ? Quod fi Petro hoc
xcûè dicicur, cui fides, vt ita dicam, incomparabilis inter
alios emicuit, quid putasde nobis dicetur, qui nec modica
m huius fidei particulam habere probamur î Qui ad
modicum ideo tentari permiccitur,vc eius fides deinfir-
mitate augeatur, 8c virtus Chriftifublimiorde fùbuenm
praedicetur. Nemo igitur modicam poteft vocare fidem
Petri, qui otnnes in fide vbique an teccl lir. Nemo tarnen
poteft negarè. exiguam, quem Dominus modicac fidei
htifiè culpando increpat. Tarnen fides qux fupra grano
finajfis comparatur, fides omnium Apoftolorum eft,&
modica videtur, quae iuxta quantitatem grano exiguo
comparatur. Quid igitur dicimus, nunquid Chananxa
ilia mulier maiorem hdem habuiflè creditur, quam Petrus
cui dicitun, o mulier magna eft fides tua ? Credo quod
nemo hocaudeataflèrere. Idcirco quterendus eft modus
inteliigentixs (ècundum quod eius modica dicatur fides
qui in omnibus ardentiflimus fide ac dile&ione prædica-
tur.Ecce interrogatis difeipulis quem eflè dicerent lefum,
iplè pras omnibus confitetun Tu et» inquit, filins Detvtui.
Sic i raque & in ex teris locis eurafèmper præftanriorem
inuenies fide. Denique ulis tantaque fides, qua nquam
reifte magna credatur in comparatione tantarum return
quarum eft fides, & iuxta magnitudincm earum, vt mihi
videtur, modica eft fides; quia fides eft (perandarum
argumentum rerum non apparentium : de omne argumentum
minus eft earum rerum , quarum eft argumentum.
Er ideo non incongrue increpatur fides Petri
modica , in comparatione tant« maieftatis Dei , de
quo eft fides, pr«fèrtim eum his cafibus crefcenda &
nutrienda erat hdes Petri vfque ad comfùmmationem.
Et ideo licet in quibufdam ex ardore magn« fidei errer
Petrus , ramenmomnibus feruenriorinuenitiit,quia
in ipfb eft forma omnium in quo vnitas Ecclefi« com-
mendarur.
E re um aftendijfet innauiculam, ceffauit Ventus. Qui autem
innauïculaerantvenerunt & adorauerunt eum d: cru te s, Vere
film Dei es. ] In quo plane miraculo, ficut fupra paucis o-
ftendi, omnis fides & ordo defignatur Ecclefi«, in quo
tempbrequo vfque redeatin finem («culi Ecclefi« mul-
tis peticlitatur fludibus. Et Iefùs gradient fuper vndas
maris ,quamplurimis fantafma efïc putatur. Hinc quo-
quein quartavigilia rtoâis bene veniflè diçicür, quam
i >artieu!am, fupra, finem noftis eflè oftendhnuL. In qua
lanevigilia cum aduenerit Chriftus ob tentarioncs An-
ti-Chrifti,nttcabund.rm valde & naufragam inuenietEc-
clefiain,flantibus vndique ventis. Qux idep qliarta did -
tur, quia prima fuitlègis vigilia, in qua lex data eft, fècun-
da Prophètaram »tertiaipfius Dominiaduentus, quitta
vero reditus, quando vencurus eft ih clan tare, calcatis o-
mnibus auratum motibus,quando inueni et feflam,& ni-
mium laborantem propterAnti-Chriftiimpulfiones» In
qua itaque ten tarione anxiis vexata Chrifti Ecclefia flufti-
bus, adomnem tentationum nouitatem nimis lollidta
erit.itavein Domini eriam aduentum expauelcere dica»
tur,propter fa lias rerum imagines, & fùbrcptitiain oculis
fragmenta mendaciorum. Sed bonus Dominus ftatim
aderit fùis,dc illufträbit eos voce cdfblarionis,vt fiduciàm
habeant,jtimoremque depellant. Quibusproculdubio
inlpirabit fidem in animé,dûfturufque eft, Eg& fum, ne An-
ri-Chriftifèducantur erroribus. Et hoc eftei, afeendere
innaucm, quoniam mox aduentu fùoventum ccflàre fa-
ciet, & quiefeet mare à feruore tenta tionis, eritque pax
6c tranquillitas magna. Deinceps cum daritasxternare-
fullèrit, 6c ipfè manifeftus aduenerit, tune quoque admirantes
ditfturi hint vniuerfi, quia vere fîliusDei eft. Con-
fèflio enim .vhiuerfbmm tam abfoluta & publica crit,
quando iam non ex parte, fed ex to to fade ad fäciem vi-
debirur iuxta Apoftolum quod perfedum eft; quando
Dei filium iam non in humilitatecorporea, ledinclaJri-
tete & gloria quam Habet cura pâtre, omnis Ecclefia vi-
deb tS.tiiftprum*&adorabiceUm in(xcula («cùlorüm.
* ^ m i o 7;
Ntincaticem di»necKincmde {ïii^unc ftu£tas,& (etnpc*-
lutes fxiïiunc, licet veritas luce clarius iam parear, adnuc
irru,lm(auodpeiuse(l)etiJm EcdefiaSius Iefusphan-
talmafuillc putatur, dum credunt,autnon vctumcorpus
habu l fle.aut fi habuir, non eum Verum Dei filium eflè, vel
proprium. Sed Catholica fides vtrumque confiteiur, &
proprium Dei filium ac verum , ficuti hoc lococonfdfi
funt Apoftoli^quicumipfiseranc in haui, ouia verus
Dei tilius cs& verum corpus habuiflècatholicepradica-
tur ; quod&pondus habuerit, vtdixi, grauiraos abfque
peccaro, 6c onus corporeum,& cumpondere atqüepne-
ix corporali inceflèrit fhper aquas non infufis pedrbus,-
Pr<JPrif hacre Dionyfius egregius inter reliqnois
doctor Ecclefiafticus in opulculis de diuinis nommibttS
contradidit, 8c confcripta nobis reliquit.quod&aliffir-
maueredodtores. Scribit enim ita inter cetera. Ignoramus
qualiter dc virgineo fanguinc, alia lege, pr«ternacu-
falem j formabatur, & qualiternon infufis pedibus, corporale
pondus habenribus & materialeonus, deambula-
bac m undamdc inftabilem f ubftantiam. Vbi oftendit pre-
fatus dodtorita cum ambulaflè, & Euangeliumhocpro-
b a t, nec corpus ahud fiiiflè quam verum corpus , nec
aquas almdquam veras iplafque liquidasac pr*terfluwi-
tes. voitotum deitatis eft opus quod geflit, & humani-
taris veritas qux apparuit, Dequibus ideohuiüsrei,li-
Ccr paucis, memionem feci, quia ex hoc multi defipiunt
adhuc, & conantur explicate, qu* nec veritas admitrit,
necipliintelligunt. Vndequxlo, ne prolixavideatur ali-
cuidigceffio &rcgreffiode tam eximiis rebus, in quibus
ipfaeademqhe veritasadmirahihsatqur ineffabilispx«-
dicatqr. Deinde earundem rerum fignificario, cum miil-
riplicitas perplexa, & larior myfteriis figure, quam rcige-
ftxmiraculum inuenitur. Quoniam quidquid nunc ge-
ritih témporc prxfiguratuni eft in miraculo. idcirco qui
in naui eran t 8c peruenerunt ad licrus , vere Dei filium
confitencurj & ado rant, eumque cre dunt regnantem cum
Patrein vnicatedeitatt^
E t cam transfretajfct venerufit, ioquit, in titrant Gene
far. J Porro Genefk regio eft, vnde & alicubi lacus Gene
fareth vocatur.Et dicimrGenefareth,quod ipfefibigene-
rat aura's, de quo quafi ex naufragfo perlècutionis-beni-
gniflimus Iefus nauem Ecdcfix perdudt ad littus , vt
tranquililfimo portufaciat cam requiefeere. Et notan-
dum quod poft quinq; millia virorum,g manducauerurit
& laturari fuiac, multa & media qu* di&a (tint vfque ad
hunc locum, in omnibus idem fenfuseft; quoniam fini
tis legis temporibus,& exlfrael quinque millibusviro,-
rum in Ecclefia collocatis, dum orat Ieliis folus in mon-
te vbi eftcum Patre, 8c calcat fludibus, difpipuli laborant
in remigando. Interim vero folus Saluator quoriens
cum refpicit& afeendit nauem»mirigat ventos, reddir-
que rranquiilum £ ficque ex his quinque millibils quos
recreauit primum panibusjiam multiscredenriumoccur-
riepopuus ipfè per fidem ex lege faluus 6c fariatus, qui de^
incepsexfuis infirmos atque «grotos off>rt Deo fanan-
dos,quoniamcognofcunteumfaluatoremk Pr op terca in-
quit Euangelium.
E t cum cognouijfent eum viri loci Him, mifrttnt vhiuerfam
regtonem tllam.] Cognouerunt eum rumore magis quam
fede, quamuis p r* fignorum magnitudirie q u* pérpe*
t rabat,iamvultUnotuscratplurimis. Sedcotah«c^des
¬iria dévinütc ctat tairaculqrüin, & poten tia, Vel
ex gratia Vultus eius j ficut & noftra qui eiifm iiunquam
vidimus in carne.Vnde perpendat prudenria Veftrajqüam
fignanterait, Cum cognouijfent eum viri loci shuts \ miferuni
vniuerfam regmem tllam , & obtulerunt ei omnes to*
lehabentes. Sicut&modo facit Ecdefia* &rogahteum,vt
fimbriam vtfiimenti eius tdngant, vbi nlifa fideS prièdicatór
Genefarenorum, 8c Ecdefi«, quis non fólum content*
infuorum (amtatibus, verumetiaih ad vnfuetlbs raittir,
.vt yeniantdtcufentiir. Vnde quam bene Gcnefatorttis
principium dicitur interpretari; quoniam per iHampri-
inmuam Ecdefiam ,qux in principiö eum yidir fi de & in-
telledu,in qua ortus eft Chriftus,& qua natifunt Apo-
ftoli; cognitos eft in mundo& credinis ; ipfaquemifit