in firiem Pfaïmüs Dauid. -XXXIX.
Xpèttansexpeiïdui DomïnuiA, & iniendïtmih'.
Er ixaudiuttprecesmeas, & eduxit medelucu
„ vfem& d e hm fim Etftaïuiifuptapetrampedes
mos ,'&direxitgrcjfus mos. Et immifit m
Haft» ^ osvlcumt.tnticum nouutn , catminDeonojtro.
Vidcbunt multi & ttmbunt. &fpetaburtt>n Domitio. Beatus vir
cuius efl nomen DohiiHifpes eius,& non tefpextt in vamtates & infantas
falfost Multdfèiifti til Domme Deus metis mirabilta tua, &
rum.muU mtóM"pcrnumc rum.SMrjimm&cblatmm
twliulaili: turn iixK ia t rimo.i n u fitt librifmpnimtiïdcmi.n
fJcamnkm«timam,Dtusme«sv»lui,&USmlmmmmcdlo
u fiism i. AnmmidmMfimmtuaminEicIcJumxgna: la e lt-
bumcamnprolMcbo:D.mm, tu fiip .
fcimi: ia emit ttmjnhtUtmturn&fitutmttuumiixi.Non t b
fcondt mifericordia tuitfi & veritdtem tua a conttlio multo.Tu aute
__ 1^ * . »tn,-,CfYSHontstUAS a me, mifericordia tua &
7 „mmfa,«oSmt«m, in g cordis,«am»». n.a«».,.dcft.no-
iidmvitamjqaiprius cantabant ont.cumvctns,nunccan-
t c n r« .n t ic um n o a um .S ta (« 6 .t« ^™ » ^ ^ f« «
imquitatitdiniquitatm , iuM«c'xb,bmuftrnr'mft,n*m
fintiificatuttcmi frilicet u m m D n bcjln, vt leaeymemesj
ilihil nobis, fed totum grad* Del armbudmuS: qniaftlud
fuievetus canticuffl, de ftbbis pafumere: & 4d qnarta vulfotemiftudnouum
canticnm!Magna,qu.la.d(6«al multi
fuccefforcs illos canrare nouum canticum, ldeft.idtto-
cencenivitdm ducere, Deutn laudare: cie tomS«ai foheet
cantaflF.etUscantic«m,fciHcecpraueviaere8cmundum
laudare. Ef CicfptrabuntiaDeafias,mquoeftiperanduni:
ideoinDomino.quiadefperabuntdefeculo.Nullmfperatin
Domino I nifiquiprius defperat de mundo: Sc.deo
mrmdiefficicur, vtDomm. amicus fiat. Et tabs
bene vir dicitur, & beatus: & quiaillud caftt icum non ore
corporis,fed cordis dantatur,iaeo diac:K«ftfcHUfc&*nonufldiear.
HiC ordo lempbt in EcclCfia viget, vt alq pracedant,
&alijillosimitentur,8chosiUitn.hotes.Etqnpfcuaum
Domidofperabunt) audi.BMi)«; .defti beneauausent
vir, cuius eft nomen Dominifpes etus, id eft, quidignum exhi-
bendoobfequium * idoneumfe&cit, vtlddlildnomen
qUOdeftDominus,lperarevaleat. Erpofteaquamineum
/ c ■ »AtiitatesAdeft, oculos cordiSnon
:ondtnntertcoraiaiuamix.rn»"” ' " —- -
domine ne longe fados miferationts tuas a me, mifericordta tua & UQmllïUS:L ^ - J M H
! L mfixif„„„„/»w itmMBitatu,ideft,oculosçotdninon
u mmm derdiqutt me. CmpUcuttibipomm vtrnas me. Do- , S S ad ludos huius ieculi & ad fpeliât,
a i aiibuaniummrtfpm. CoUfimdaumr&rmvrunm Æ q u ihomineminfanum&ciùnt:falfas,ni-
Imul, quipuarunt animam meam ytauferanttam. Auercamir . . . • ds habentes. Quafidtcat.meritoadhocnonrettrorp!
m&reu:reantur,qmvoltintmhimala. ferannonfejlm aujaporiuseftrefoi'c.endumadfpeaacula«£mttasnfupnmpam.
qutiKMtmMiiugetuge.fxdttnt<ttnm ? . .jJ , fitiftituDomm Dm mm mirabilia
btZomuL qvr 'nmu-.&dmu,fm pomagmpcnurD.mt- “ , a “ eUendum , in illiseftlàna&fom,.
quiiiligunrfalutaretuum. tgoautem)mnèiUsfum&pau • Mirabaturaliquisintheatroautigamregen-
.K ,DommusfolieimeSlmei.Aimmmmarirottttmmmmts. rcmcuttu'lll-lne]iEfloneîlvideatD,eurtfpeaaliterrcgen-
Dtusmtus,mtariauens. ■ j (cmomnesïllicitosmotus , &lè illosregere cum eo , Sc
VerusDauid,ideft,Chriftuscaputnoftr ofteu- !
dit in hocPfalmonullurn poffe luftihcarinifipetfidem, ^ lodcftmirabilius,fpimualiterped.buSçora
||n ex operibus legis, non ex bbero arbitno, v 1 orplq. ctcnim eft fecûlum îftud, quia amarurn multis
iusvoluif, qui aiceDacflüiicucutaawK^— r
noaccipere, qtdadammoràficatuseffetüttenus. Etqut.
ntqttr perfidem iuftificentUr,exemplofuo ptæmittu,o-
:endens patientiam éffe neceflàriam , vt reportemus re-
tomifftones: oraretiamprogentibusj ludæisperhdem
oncorporandiSjVt fiarvnum ouile 8c vnus paltot.
voluît.quidicebatnonefrcf.btopushdemmbapt.- “ “ïatiætentatioUeS,fluàus,perfecu-
. . .««rrifi^fnireflècmcenus. Et qui ioUatuamiDUijvemt,»«. .__
>n vtyteerem vciunratem y * "*7" _. 1 _
ortuerac fecilte prirnUnd hominem : habeo mHerieordil-
mum promiflbrem : expedo fideliffimum exhibicorem:
ræbeo me humilem exadorem. ÈXpeftdhs, id eft, cum pa-
entia obedientiam complens.Ëxpedatii dominum.non
uëmlibec hominem promifloiem,non impotentem,lcd
mnipotentem: qui etfi differt quod promilit.non tappen
afert. Et quia patienter expedaui, intendit mihi, ideftjin-4
îitus eft me ad vtilitatém meam. Quafi dicât: ita 8c vobis
auenmnecelTariaeft. Maiüscftquoddicit, tmhi: quàli
iccret,me,d uia vuli;usD omini etiam fuper racieptes mat
1. Ëthocmodointendit. Exaudiuitprecesîfteas, fedaspro
eCcatis meorû: quas ex nimiaaffedione meas mco:qùod
1 hocapparet,quia eduxit me de lacu mifetià, id eft, de lapiu
eccatorum eduxit meos per.confeffionem ôcpoeniten-
iami lacus mi{eri3e,eft peccatorû mùltiplexlapuis 8 c pro-
hnditas : in quo lacu alij lunt lupra, alij infra. Supra lunt
lurttilës deprecatores 8c làchrymofi danlatores: infra Ve=-
0, fuperbicontemptores: hiibiremanent,îllundèedu^
untüx.E/ de Into fecU,id eft,dë fordibus lubricis huius fecu-
1. In luto n otantür fordés, in fece lübficutn, ld eft, eduxit
ieds etiath de illis peccàtis». in quibùs proniôr eft IapluSi
:ilicetambitioné&ldxuria. Et pöftquameduxit, jtdtutt
ipra petram pedes méos, id eft, affediphes meorilm ficmauit
i me petra, vt me imitarentur, mihi Conformés fierent,vt
ltranonrelaberèntùrinlutumt^poftquameorumaffetiones
6rmâuit,vtampliusnôttamarentcaduca,dvrexit
reir,u mèàs. id eft, opfera meorum qu^ pnus eran t diftortà.
dis. Marcetenimeitiecuiuiavu^,^— ----- r
folicitudinibus,venti,vatite tentationes, fludus, perfecuuones.
pralia.feditionesiquäe Omina cdcantfanai & contemnünt,
Audiat quilque Dominum clamantem toeö»
licetfedfti tuiscogitatiombus, nonmdigensalienoauxifio.
ßcideo aea eft quifimilttßt tibi. Etgbmtefperandum. Su-
perius dixit, E*pÄ<as expetiamDotnumm, caemintetpo-
fita lunt. Nunc oftendic quomodo expedauit. Expedan^
Dominumredemptotem.EgoCh.iftusaaaaarMa.faba
opere, &lomtusfum ore. Pmitentum ague, apptopmpabtt
nonunocetlorum: muUipltiatifuntfuponumerum
tivocan, pauci vero tleät. Muluiniplcnt patretesEcclefe.
qui ad vanitates hmus feculi feüle relabuntur. g
nundaui nouamvitam.nöuainlhtuta, Et opusfult, qü ä
i n f t i t u t a l e g a l i a a m p l i u s n o l u i f t i , im p o f i t a
adtempus corrediönis. Sacnfaum etatinagniimmolatione:dr»War,»aea.legalem>qua.ofte
rebatUtfndieodaUo,ytproDommopartutturmnt»^.
fii iani poftquam venit plenitudo K g f t f l | p i
cata horum: vbi ficiumnoluifti:aavre«paiatr ceoarippuersJ,e pcr*a^tteamnlt».iideft*pcrrcd
obedientiam mihidedifti 8£me.s . VtfecaUt fopfo ho ftiamviuentem>6 udam ) Deopkcentemperhumihta
tem St obedierttiam i boloeiuftuiltJaliccz legile, ideft, d
eft, illud facrificium quöd offerebatür pto peccato
dändosquodnominabararpeccatunl, fabcetopisv
lie,,ion vltrapoßulaßi. Tunc,
a dionis venit, dum medium filennum tenereru: o
id eft, dumomhesphilofophitenerentcommudCf
tium dereparatione generis num ^i quomodo fie .
hoxinfuöcutfuiterhaberet> ideft, dum
p e r m a n e c e t . o m n iP o t e h s f e rm o t u u s D o m m e a r _g j o ^
itdib. venit,id eft,mhtttuusincarnatuseft,p***,Ecce
vtfaciamVoluntatem, ideft,ftatuiincarnan,8c hoc----
quia tu, ita difpofuifti. in càpitelibri feriptum eft de me, vt face- j
remvoluntatem tuant. Egö fecundum humanitatemfum liber
, -ad quod exemplar omneS liBri feribuntur, id qft j ad
cuius conformationemomnes iuftifiurit, huius libri caput
eft diuinitas. In capiteergo libri,ideft,in volutate tua
qui es caput mçum, feriptum eft, id eft, dilpofitum 8c.Dræ-
ordinatumde me, vtfacerem voluntatemtuam,iqeft,,
vt tibi in omnibus obediens eHem,quia tu es Deus meus. Et
hanc legem, fcilicët voluntatem tuam volui in medio cordis
Tweijideftjtoto defîderio compleui.Etnonlblumpermë,
fèdetiam per præcones meosannunciaui iuftitiam.tuam, id
eft, fidem iuftificantem. Iuftus autem meus ex fide viuit;
I» ecclefta magna, id eft,in ecclefia gentium, non in fbla Iu-
dæa,annunciaui,8c aniuinciabo.Ecce/dl»w meanon prohibe-
bo,id eft,præcones meos no n finam prohiberi, quia O Domine
tufetfti ilia labia, ideft, taies fecifti nieos præcones,
qui non polïùnt prohiber!. Et ideo iuftitiam tuamnonab-
fiondiincordemeo,ideft,in cordemeorum,iufticiam quæcx
fide eft,vel iuftitiam lêcundum quam iuftum eflè perpen-
ditur, vt qui credit corde, no.htaceatore , abfcondunt
quidem ad ædificationem fuatn fèd non abfcpndunt
ad ædificationem proximi. Nam veritatem tuam &falutare
tuum dixi, id eft, diceilt mei præcepta tua,fine quibus nemo
fibi de fàlute præfuixiat.N</»/ ejiirnpracepifti quod non iu-
fte veretfopr&ciptendumfuertt. Non abfcondi mifertcordiam tuam
qua vocas, cjua condonas, & veritatem tuam, qua mérita
remu rxeras, a concilio multo ante reges 8c præfides. Ibant a-
poftoli gaudentès à confpeâu concilij, quoniam digni
habiti funt.pro nomine iefu contumeliam pari. Quafi di-
cat : Ipfi abfcondunt, ipfiprædicabunt, fedtuDeus qui
pôtes,inçrementum da. Tu autem Domine ne longefacias mi-
fer ationes puas a me, id eft, ab illis qui futuri lunt mei. Alias
oues habeo. qua non funt ex hoc ouili, & illas oportet me adducere,
circundatas innumeris malis 8c innumerabili iniquitate,
faceos cognofcereiniquitatem luarn, 8cadfidem iuftificantem
conuerti. Et certus fum quia nonlonge facies ab f
his,nam mifericordia tua qua vQcas,qua condonas, & veritas
tua quamerita rémunéras, femper fufeeperunt me, id eft,
meos ab Abel iufto vfque nunc, & fieu t cum priori populo
mifericorditer egifti , ficut promittebas : ita nunc eruas
meos, qui adhuc in idololatria funt, me iani exhibito. Et
©pus eft vt non différas,, quoniam cinundederuntme, ideft,
meos,quifiituri /îintmei, mala quoru no eü numéros. Etfiin
maioribus malis aliquis numerus fit,in minorib us nullus,
fabulum etfi.minutis lapillis colligitur, tantum tarnen in
naui poteft eflè jVteam pondéré fuodemergat, quemad-
modum magna fàxa. Comprehenderuntmeiniquitdtes mea, id
eft, totfupt, quod obduxernnt cor meorum ex gentibus
prædeftinatorum, quas iniquitatesegomeas voco, propter
magnam affèétionem, & adeo comprehenderunt,
c\\xod nonpotui fcilicët corerigere vt viderem, Icilicet illas
iniquitatcs,non fufficiunt fibi ad cognofcendam infirmi-
tatemiiiam 8c quçrendum, te medicum,nifîtuum fuccur-
rat atixilium.Reuerà comprehenderimt, quia multiplïcati
funtfuper capillos capitis mei, id eft, infini tæ funt, &idco,cor
nteutn derehquit me,id eft, meos, fcilicët ad cognofcendam
lücemveritatis. Ergo quia ipfi non poflîiqt eruere, com-
placeat tibi Domine yt eruas me, quia mihi placetvtad-
ducantur. Complaceat tibi Domine vt eruas meos à Cæcirate
cordis, 8c à tenebris peccatorum. Domine, ad adiuuandum
mereftice, adiuua liberum arbitrium quoddedifti. Hoc
modo erue , hoc modo adiuua. Confundantur mfraculo-
rnmexhibitiotic,&reuereantur refurreâionis cognitione,
fimal,ïd eft, non foltim degentili populo,fèd etiamfudæi,
qui quarunt animam meam vt auferanteam, fcilicët ad per-
dendum, nonad fruendum. Connertantur retrorfum, vtte
i præferant, non fè, qui volunt mihi mala, id eft, qui bona di-
cuntniaJla voluntate. Magna eft lçx Chriftiana, fèdquis.
poteft earn implere bEerant autçm confeftim, id eft, fine dj-!;
iatione confufionem fuam , id eft, eru,befçant quod dolus
eoruminmcnonproficit, quidicuntmihi eugeeuge., ideft,
uiadulantur8claudantpeccatamea, fciliçet qui male-
icendo benedicunt. Ideo dicit confeftim, quia ab his
maxime eft câüendum, qui adulatorie nos laudànt, 8c fà*-
“ entin rebus peffimis. Duo funt genera prauoru. Ynum,
quod maledicêndo bènedieit : aliud, iquod bènedicéndô
maledicitjcuni laudac male agentes, fèd vterqj caucn dus,
quia mala interitiohe vtérque loquitur. Et ex oppófitö,
exultent ext’èrius hi ein fpe,-8c tandem in te,&latenturinzc-
rius refiirredtione prima,fuper te, fcilicët firniati per fidem,
fpem 8c_phàntatem,omnes quantités te,propter te,non propter
aliiid; Et<fiw«f,quafihæçfiteôrum exultàtio : Semper
magnificeiur Dominus, id eft, oriinia opera èius inagnificata
nobis fiant ,iiiie.vöcat peccatores ad veniam ^ fiue inuitet
probatos adpalmani. Quidiliguntfalutaretuum, id eft, fal-
uationem tuam. Hocdicantde te, de fè aiitem non dicant.
Illidicüht,eugeeuge. Ego autem mendicusfum, i deft,
infufficiens mihi ad falutem. Et pauper affetftione, cupiens
diuiti Déo adhærere,qui potens eft dare fiipra quam peri-
mus,8cideo quià de me non præfumo, fèd de Deo, Dominusfolicitus
eff mei.Hoc modo, adiutorin bonis pröficienti-
I bus,protestor in malis ne déiiocent, idco tu adiutor, quia
ego perditor : tu protestor, ego deftruótor, Deus per nat tirant
omnibus, meus pèrgratiam. Ne tardaueris adiuuare, ne
tardauerisprotegere. Aliter: llli qui diliguntfàlutare tr.ü,
dicant:Semper magnifi cetur D ominus.Et vt ipfi hoc pof-
fint dicere, ego eórum caput faéfcus fum mendicus 8c pauper,
id eft, fufeepi habitum egeni 8c pauperis, vt eos dita-
rem,8c ideo Dominus folicitus eft mei in pafïionc, ne de-
ficiamin morte,vtrefurgam.Tu.dico,folicitus es mei,qui
es adiutor meus, vt perficiam : protestor, ne deficiam, 8c
ideo ne tardaueris refufeitare,corpus mihi aptare.
In finem Pfalmus Dauid. XL.
Eatus qui inteüigit fuptregenum & pauperem, indie
malaliberabiteum Dominus. Dominusconjeruetcum,
& viuificet eum,& beatumfaciat turn in terra,& non
tradattum in animam inimicorumeiuc. Dominus ope
ferat illifuper leftumdotoriseius, vntuerfum ft'atum em vetfafti
I ininfirmitateeius.Egodixi, Domine miferere mei : fan.t animam
meam,quiapeccauitib't. Inimicimeidixcrunttnalamthi : quando
morietur &peribit nomen eiuslEtftingrediebatur vt vide• et, vana
loquebatur cor etus, congfegauitiniquitatemfibi. Egrediebatùrforas,
&loquebatm\n idipfuth- Aduerfum me fufurrabant onines
inimici mei,aduerfum me cogitabam mala mihi. Vabum iniquum
conftitueruntaduerfum me : nunquidqui dormit, nonadücietvt
refur gat ? Etenim homo pacis mea in quoJperaui, qui ede’, at panes
meos, magnificauitfuper me fupplantationem. Tu autem Domine
miferere mei & refufeita me, &rttribuameis.ln hoc cognoui quoniam
voluiftime, quoniam non gaudebitimmicus pieusfuper me.
Me autem propterinnocentiam fufapifti,&confirmafti me in con-
JpeftutUo in atern.im. Bcnediflus Dominus Deus ifrad à fa ulo &
infeculum ,fiat fiat.
Hic Pfalmus eft veri Dauid,id eft,Chrifti, oftendçnris
nullumpolïèfàluarinifiperfide, maieftateLuaadiuuah-
d o , 8cadiutorium Ilium coronando. Quafi iccns : Ego,
quern prophetæ hadlenus prædixerunr, ad redemptio-
nem generishumani venr-timm ,eCcèndfum. Et beatus qui
nonfuerit fcandalizuttus inme, ideft, qui intelligit rnerion
folum hominem, fèd 8c Deum.
B Eatus qui intelligitfuper egenum & pauperem, id eft,qui me I
Chriftum fie pauperem.intelligitvc etiam diuitèni !
. cognofcat, quiintelligit cârnisinfirniitatem , non tarnen
ighoraris in carne diuinitatem. Hie eft file pauper, qui ex
magna affeitione, ciim diues elïèt in ccelo , pauper fat£Vus
eftin terra: diues Deus, pauper ho m o : fis mm us Deus,homo
humilis,cuius paupertas, noftiæ funt diuiriæ:illiils in-
firmitas,noftralalus. Beatus crit qui ^nodo liiper egenum
8c pauperem, ideft, fuper habitum egeni 8c pauperis intelligit.
Sienim te turbatquod.morteni attendis, quod
crucem cogitas j agedeillo egeno &paupeie,fed intelle-
<ftualiter,8c nota quod iblus Chriftus caput 8c corpus,ve-
re paupereft&egenus.Prçrer Chriftum autem omnes va- j.
nitatis faftubeatitudinèmfaftidiünt: quibus diesiudjcij
mala erit, quia de eo capite intelle<ftualiter non egerunt.
Sienim inteÂeôlualiter cgiflènt, adhæfiflènt, hæc erit ilia
beatitudo, in die mala liberabiteum Dominus, cum venerit
N n n 4
F
G
non iam