
s à Vtolom.
Duiocuitû
Cxfaii.B
darum âb ïdibùs Augufti quibüfcunqiïè rtfedik diebusin
I lusSeptcmbrisin Vrbe Arelatcrifi, q u x& Conftantma
vocatur, adGonciliumforcnfc velEcclefiafticumconue-
nircnt.Ita vt de noua populana & fecunda Aquitanica,qux
prouineix longius conftitutx fiint,fi eorum radices & Me-
tropolitanos occupatio ccrtaretineret, legatps luos mm
confiietudinem mitterent, ficut inedifto'praratcÄÜm lmperatotum,
<freg.lib. 4.'
rej.^.yx.
Carolus
Martellus. c
Aimoin.lt.
■ à, c.^x.Marian.
ad an.
718.
Greg.tp.ad
Turfinum.
D
•firmauit.
Zach.ep.
adBontfae
quteßin
eitts vit».
•Sc
metrop.
Spiratia,
nunc Spira.
uanda effe.
C.Aphric.
c.16. m
& in epiftolis Apoftolicx fedisPontificum m-
uenitur. Beinde hic PrimatüS per prxfatas prouineias Vi-
ennenfi ciuitati commiftuseft, indeque hafte foihcitüdi-
nem Epifcopus Atel&enfis recepit.
Cap. XV III.
Demum in regno Chlodouei nuper cum integtageftte
ad fidem conuerli per ßndam prxdicationem B. Remigii
Domino coopérante 3c fermonem confirmante fequemi-
biisfignis B.Ormifdavicesfuas eideniS. Remigio Remo-
rumDurocortorum antiqux Metropolis Epiicopo, qux
précèdentibus temporibus habuit lub fe duodecimduitates,
vi8elicet,Siicmonum,Catalaunorum , Veromando- ^
rum, Atrebatum, Camaracenfium, T ornacenfium, Silua-
neaum.Belgiuagorum, Ambianenfium, Morinum, idem
Ponticum Bonor^nfnun, & Laudunnm dauacum. ( In
qiîocaftroèxluaparochia idemS. Remigius Africanorum
canonum, & ApoftolicafultusaudoritateconftituitEpi-
fcopum) per Belgicas & quafdam prouindas Gallicanas
commifit Vt DeiEcclefias, quas Franci adhuc pagani deua-
ftauerunt,& incenderunt,vniuer(a prxdantes, & quxeun-
que perperam gc fta fuerant ad debitum ftatum reducere t,
manentépriuilegio Arelatenfi Ecclefix in fibi antiquitus
delegatis prouinciis.
« Cap. XIX.
Poftea vero temporeB. Gregorii VirgiliuS Arelatenfis
Epifcopuspctmte ChildebertoRegein Regnocspfius, lient
deceflöresillius in pirx&tis prouinciis habuerunt, hanc
delegationem eodem 6. Gregorio committente fulcepit.
Denique tempore Caroli Principis* quàndo propter dif-
cordiam & contentionem deprincipatu intereum Ra-
ganfredum, & frequentiäacduiliaimoplus quam di^iia,
quia inteftina & parricidalia bella, in Germanicis & Belgi-
cis, acGallicanis prouindis omnis religio Chriftianitatis
poenefuitabolita, ita vt Epilcopis in jpaucis locis reliduis
Epifcopialaicisdonata&rebus diuiß hierin« (adeo Vt Milo
quidam tonfiirä dericus, moribus, llabitu & adu irreu-
giofiis laicus, Epifeopia Remorum acTteüirorum vlur-.
pansinfimul, pçr multos annospeflïimdederit:& multi
iam, maximé in 0rientalibiis regionibus idola adorarent,
& finebaptifino manerent ) Gregorius a primo fecundus,
led& tertius Gregorius V ^ n fr id , cognomento Bonifa-
cium Legatum Apoftolicx Sedis ad reformandam Chri-
ftianitati^religionem, primo preiby terum, poftea verni E-
pifeoprim ordinatum direxerunt. Çui per annos X X V. in
eademprxdicatione fine cardinali fede labo ranci, præfàto-
rum fucceflor Zacharias Papa inter estera in priuilegio fibi
diredq fcripfit atque ^ formauit ad locum ita dicens. Vbi
Deus pradicationem tuant auxit, obtinere voluiftitVt tilt Epifiopf-
lent Ecdefiant, * velfuccejforibus tuis confirmaitdebeamus, iuxta
eorundent filiorum noflrorum Erancorum petuionem. Et tdcirco
aufltfritateB. Petri Apoftolifancimus, vt fHpradi£ia EcclefiaMo-
guntinaperpetuis temporibus tibi & fuccejfortbus tuis in ütstropo-
hmfit confirmât a, habensfubfe bas ciuitatesM efi, Tunpris, Colo-
niam,Vuarmatiafn, Spiratiam, & Treäis, &omnes Germania
gent es,quas tuafraternitas perfuam pradicationem Ckrifti lumen
cognofcerefecit.Hisà nobis dijjinit 'ts, per bum noftra confitmati-
nis paginam in tua Ecclefiaperpetuis temporibus pro fmconfirma-
Ktwnehac*conjb'Uarmandamus.Sic eniiridfc façaÆticx prouineix
canonesdecreuerunt, v t quos âdminiculante diui-
na gratia EpUcopus potueritlucrari ad CacHolicam
* vnitatem, ad ipfiirn perti-
* . néant. •
t a p . X'X.
De pr^n|pi qilôqûe in àliis prouilïciis item idèm Za-
chariasPapaaâeundemBùhifaciumfcripfit hôcmodo. Ef
quiafideberesinBaioariaptouincià ius habere pradicationisjcifci-
tafiijtn non,quam adecejfrtthoftro habùifli coHceJfam : tiosdeni»
que auxiliante Deo ta qua tibi hàgitus eß àecejfor nofter non mi-
rtuimus,fed dugentus, & non filUnt Baioàriant, fed etiatn omnettt
i, Gallufumptoumcum, doute te M in i iujjir'u Juperefft miitftts,
mftro netptrp^iicjtimem tibiitiiunâam, qturtpererittomo
cMpènmreftpitinem.vtlunoKum mßituta^nriulitaftoltm
HOimim rlüituimu ttformore. -
0 « Cap. XXL
Zach. tp. g.
tom.x.epiß
Décrit. Ro.
Pont.
S;Bon;fi-
ciuS vicès
Papx in
Gallis lufti-
I Sed& cumÊbbo quÔhdamRemorüm Êpiîcopüs le itï
I SVftOdoXLIV. Epilcopôrum fcript<?& propria fubfcri-
ptione ac viua VöCc pto crimîHibus fuis damnaüit, &à lâ-
cerdotali minifteriOalienum reddidit : quèm poftea Ser-
i gius Papa, ficut etiam in geftis eius lègitur, condemnauit,
1 defundo Donÿno Hli^dou’fiicô Impératore contentlone
de Regno inter filioSciüstXorta.primum ad rilothariüm»
deindcadHludoliuicumdamnatusidem Êbbo (e contU-
lit. Qui Reges quoniam per mérita Sandorum adminicu-
lante Domino,& Domno noftro Karolo violentia non valebant,
per infidias,tam apud Apoftolicam lèdem,quam &
Syfi.hubita
in ThtO'
don. villa
Aimoi. 1.5.
e .i( \
‘Stxgiusi.
Ludou.Pio.
apud quofcuifquevalebant Epitcopos, & quaquaverfum
poterant RemorUm Èpilèopo lÄjucorum tendicula inii-
ccrequæ'prxparaüerant, 8c res ipfiusRemenhs Êeclefix,
qux in diuerfis Regnis*fitx fimt, à pluribusvfurpari expe-
runt : gratia Senomirte Benemdus Papa in Priuilegio Remorum
Epifcopo, qui nunceidem ferait Ecdçfix B. Petri
& Apoftoiicx ipfitiS fèdis audoritate fecuridum lacros canones
, de décréta deceflorutn, àc prædeceflbrum luorutn
collato,ita dick ad locum.Iwfer bac quidem & hoc fandmüs, ht
quilibit tuadicecefeos regulisfubiectus Ecclefia tecontempto impu-
ne audeatfeu valeat aliéna eXpetere, aut expeftare iudicta » Vf al-
morum traiitfonibus Patrum c.monuhtqüé promulgationibus eft
conflitutum fdlûo ih omnibus tuf e *Apoftolica nofirafedis, vt abipfo
veluti Chrifio &fatris eft edutum càndtâbusfed cunftiJtue in pra-
latione, fine in fubdiiione débita àrdinemab Ecclefiaftus régula
traditum obferuantes obedtant, & ftttdiofius otèemperare procknnu
Cap. XXII.
In qüo decreto & B. Innocent» feribentis ad Vidfi-
cium Rothomagenfem Epifeopum eftfecutus decrerum,
quo diCit. Si qua, inquicns, cattfa vel contehtiones inter clericos
tamfuperioris or dints, quam et tarn inferior isfuer int exor ta,plat-
cuit, vtfecundum Synodum Nicanam cotfgregatis eiufdem proutn-
ctaEpifcopis* iudicium terminent Hecaltcuilicedt ,fihepratudi-
cio tarnen Rom ana Ecclefia, eut in onimbut cauftsdcbet réucrcntid
cuftodiri.rehltis his facerdbtius,qui in eadem prouihcla Dei Eccle*
fiastiutu iiuinogubernant, ad altos conuçlare proUtncuis. Qptodfi
quis forteptafumpferit, & ab officio Cleri fumiHotus ,& iniuria-
rum reus ab omnibus iudicetur. siautem matoreseduft inmèdum
fie r int deuoluh,adfedern Apoftolicam,faut Synodusftatuif. & *
beat a conflict udo exigtt poft iudicium Epi-copale referantur. De
qua hiç lpecialirer reuerentia dicät »Apoftoiicx fedi refer-
uari deberey cni in omnibus rebus debet reuerentia eufto-
diri,ficuiSynodusftauut, & vêtus confiietudô exigit, &
î quos canonés commemoret^ciiSardicenles canones tQr-
tio & quarto ac feptimo demonftranr capitülo.
Cap. XXIII.
De quibus & S. Gelafius in commonitorio dato Faufto
contra Orientales Epifcopos dicit ira. Viderintergo,fialioS
habent canones., quibusfuas ineptiasexequantur. Caterum ißiqui
fact i,qui Ecclefiaftici,qui legitimi celebtantur, federn Apoftobcam
ad iudicium vocare non poffitnt. Et aliquante fuperius. Ipfi
fitnt cantines, quiappeüationes totius Ecdefit ad huiusfedis examen
valuer e defer rt:ab ipfa Vero nufquam prorfus appellari debere,
fanxerunt : & reliqua. Qui veto prxfàtam epiftolam
Ifertdi Innocentii ad Vidricium Rothomagenfem Ar-
I _ çhie-
F
Bencd.III.
I Hincmavo
quiEbbojii
ÿ-iuileg'û
Rheiiicni.
Eccleür.
finieniix li-
Maiorcs
caufi ad
.fedein A*
poft defe-
rendx.
• vetlis.
Gelaf.u‘1
9-q-i t:it
funt.
AfedeAp
ttolica appellari
ne
quit-
9oif.î*P-}<
Metropolitan
us vna
chiepifeopum ex lâ'cris canortibus prdmulgatara , de
i qua prxmiffi decreti eius fententiam hiepomimus, diligenter
Archiepif--
copusloli
îapzfubîe-
Let.ep, 84,
C
d principio fui vfque ad finem relegerit, inftenir ea-
Mem de priuilegiis fingulorum Mctropolitanorum fialicet
Primatuum prouinciarum : qux & Si Boniiàcius ad Epifcopos
(Sallicanos & ad Hilarium Narboneftfem Epifco*
I pum conftituit, videlicet, vc nullus Metrdpolitanus du-
as Mecropolitanas ciuitates dualque prouineias debeat
habere fubiedas, fed vnaqiixqueproüinciaMetropolita-
ni fui in omnibus rebus ordinationçm femper expedet.Ët
de maioribus caufisadfcdem ApbftolicamfinguliMetro-
politaniex fuis prouinciis poft Epilcopale iudicium refe-
tanr,vtquicquidfinguli Metropolitani cumfüis luffrâga-*
neisduxerintdeccrnendum,cumrelatumadfedem A^o**
ftolicam fuerit, eius, vt condeeet & ncccfle eft> audoritate
firmetur, aut eme>ndetun
' y Cap. &XIV1
Sed qui vigilantet eandettt epiftolam rtcertfuerit, ire-
periet B. Innocentium decreufflfe e^quç in ÿla fenpta filnr,
& cundis’proùindarum Primatibus& abomnibus Epifcopis
debere feruàri. Et item in prarfato B. Benedidi Papäe
priuilegio eft decretum. Et hocpromulgamus atque ftatuimus,
vt te, qui primas ipßus prflaincta e 'e dinofeeris, nullius vnquam
1nfejl.1r.one contra canattca Apoßolitaque décréta, fiut indicia
Ecclefia,tibicommijfa, aut virtutevelfacultdtt hudari, aut ante
audientiam Romani Pvntifilisà quocumque damnari ftatuimus.
Jneoenim,quo dicic, nullius Vnquam inftfiaiiohe contraca-
noncaApoßoUcaqttedécréta, fiuetudfcia Ecclefiafiicatibicommijfa
, aut virtutti autfacultate nudari, vel ante audictitiam Romani
Pantïfictsàquocunque damnari ftatuimus, omnera iudi-
candi ordinera comprehend»,vt luis videlicet libéré vrens
legaliter ac regulariter, li iudicandus eft ad eledorum indicium,
vel ad eius Vicarii cum fuerit tpecialiter, ad hoc de-
putatus,iudicium intra.fux terminos prouineix prouoee-
cur pro certis exiftentibus caufis, quibus maioEes natu legaliter
ac regulariter apud canonicos iudic9s acculàri valent
dierum & dilationum atque in difculfione perlbna-
rumaccufantium& te^ificantium, vtrumdebeant , vel
nondebeant ad acculationem vel teftimonium admitti,
canonica & le|Ui formaferuata, & fie demum legaliter vel
regularicer conuidus velconfeflus Apöftolici Papx iudi-
cio Primas Remorum prouineix referuetur/ ficut S. Leo
ad Anaftafium, cui vices fuas cojmnifit de Metropolitano
fcripfit Epifeopo.Sfd ei iam,ft quid graue intoler.mdumquegef
fijfet,noftra er at expeäandacenfura, vt nihil prius ipfedecèrneres,
quamq usd nobis placeret, dfftofteres. V nde. & ir^grxfato priuilegio
fequitur. Sedft compellat us appellate ad hanc /attttdm Se-
dem volueris Apoftolici Ihpattldicie referuari, noftra, imo B. Petri
Apoftoliauftoritateprai ipimus,nec tititiii cuiufcunqtie iurivel iu-
dicio tefubiiti excepta poteftate Sedis Roman a Potyificum.
Cap. XXV.
Èt in haeferitentia canonici priuilegü Ôomhi Benedid
i atyndat,fi quis forte fupra riieniürä fuanfire voluerit,
& non de hîs de quibus dicic Dominus: Ecce ego mitto von
fed de his elfe delegerk, de quibus Dominus dicit: Ipfiibant
&ego non mittebumeos, quia Primas Remorum prouineix
Apoftolici Papx iudicioreferuariB. Petri Apoftoli audoritate
çûanathematis interdidione prxcipitur,&nec ali-
cuicuiufcunque iurivel iudicio fubmitti permitticur cx-
ccptapoteftaceSedisRomanxPontificum. Contra qux,
fialiquis noftratiumprxfumerenon voluerit,fed obaudi-
ens Apoftolum dicenté.Nihtlper contentionemtnequeper ina-
»?v/ffri«,caricole*ficutfrater à fratre, qux pacis & diledio-
nisfuntexperierit,audiet cum Apoftolo. Gum liber efsem
cx omnibus ( duntaxat vobis ) omnium veftrum meferuumftci.
Non tnim nofmWpfospradicamtufed Iefum Chriftum Dominum
noftrumsnosmmn feruosveftros per Ielum falua memorata
conditione pOTilegii gratia & nomine Benedidi. Si autem
nondefieri^ügitum extendere, & loqui quod nôprodeft,
audiet cum Apoftolo. Tu quis es, quiiudicas cum Apoftoloahe-
num feruumlfuo Domino fiat,aut cadit.Stabitdutem. Potent eft
- ■ 6 7
tnim Deus ftatuere ilium : & mihi pro minimo eft, V ti vôbis iudi-
cen ne ilia, quaï autoritäre canonica arqué Apoftolica xdi-
ficatafiint in prxfato priuilegio mea deftrüantur cortferi-
fiohe»dicenremagno PapâLeoneadLeOnem Auguftum,
cumpeterccurannuere, quxiilitasnon eratconferttirc. Si
qUAÀhapMydeftmxi hacalifico, prawkncatorem meconft<tuo\
& eis me vltionum conditionibus fubdo, quas hon fiîum auftoritas
beau memoria Principis Mania.nl, fedettam egô mea loiifenftone
firmaui, quia, vt idem alibi dicit, ficut in mala fuafione deltn-
quitur, ita&mmsla confenfionepeccutau Sequitur in eodem
Priuilegio.
Gap. X X V t
Et hoc votumui, ne quHibet exprouincia & dioecefiMetropoli
tua tibique fubiefta iusfecundum Ecclefiafticas conflit utrones Pri-
matuiEcclefittua & tibi debitumquoquomodo per conremptum
conuellere,'aut tibi, vel Ect lefia tttaquamcumque violenttam contra
eadem canonica conftttuta, & décréta Bomanomn Ponti*
ficumpertinaciter inf erre prafumat cum anqthematis interpofi-
tionci noftra Apoftolica, & Be Petri Apoftohrum Principes auûo-
rit.iteprohibemu;. Optamns fratermt.itcm mam in Chrifto,nunc
& femper bene i>«/cmQux coriftitittióquantum licris cano-
-nibusNicenx, Antiochenx, Chalcedonenfis* Satdicen-
fis, & Aphricx prouineix Synodis fed oedecretis Apoftoiicx
Sedis Pontifieüm ac lacris legibus eonfenet, nemo eft
qui dubitat; fi lacros canones & décréta Sedis Rojnanx
Pontificum, ac venerahdas leges cognicas hab«: Quia c-_
nim feriptuhi eft;poft contupiftentias tuas non cas. Er altiora tes
ne quafieris, & Beatus (dibit HormüÜa. Elena iofemper adftrt
falutipcricuUm, per quam ipfius inuentor diabolus angelica po: t-
ftate prtuatus eft: fatis fuperque fufficiet, femperque fu/fici-
et prxfignato Remorum Edclefix feruienti, qux perßeros
canones, & décréta Sedis Roman* Ponci^Kimvnieuique
fiint Metropolitano collata. 9
a Cap. xXVii.
Hxctahtuih propter vitâüdam prolixitâtèlii, ( qiiia hlnc
fufficienter in carionibus ßcris. & A decretis prxdecello-^
rum habetur ) de priuilegio Domini Benedidi j quod in
ferinio (atidæRoinanæ Ecclefix holcicur cohtineii,
SyPBodoapud Sueffionls offenfum eft.&fihecelfe fuerit,
adhuc Valet oftendi, duximus commemorahda, non
vt Domni& Patris noftri Apoftolici Papx Ioannis canoni-
cis & Apoftohcisprxceptionibus. quod abfitj refultemus
mii etiam ante & poft priuilegia hxccbllata Sedis Apofto •
Ik* iliftibne, & Dohmi tUhc Regis Ratbll, fiunc aujeem,
gratids Déo, Imperatoris Augufti 1 Verum & inuitafi^iie
cOnfratrüm aC coepifeopotüm noftrorun^equentri Apo
ftolicamregulam* qu* dicit. Percaritatmftruite Inuicent,
[ubiecli ihuicem in timoré Chrifti. per diuecß loca, diuerßfqj
prouineias âd Synodos conuenire ftuduimtis,& ptoUtdc-
detit Dominus, pofte ftudebirâusi vt ptxdiduni eft, Sc fx-
pe dlcendum eft, quia non ab re eftfepius verbe jbpétere,
quod femper necelTeeft atiimb retincre feruaco iurc priui-
legii Domni Benedidi, finos fratema caritas inuitauerit,
potiufqueiulfio ApöftölicX Sedis,& ptxcepcto Domini
rtoftri Caroli Imperatoris Augufti nos id Synodum , ficut
plxdpiuntfegulç vocafe deertueritpto tàlihus, qux fot-
te proitiftdalinequiuerint examiné diffiniri, maxime in
cauß fidei* vel generalis religionist ficutin ApoftölicxSë-
pis Ponrificitm,& in epiftolis legimus Auguftorum.C^o -
niam -Imperatorum audoritate conuocatas generales
Sÿttodos, &ihhiftoriisËcdeiîafticis,&in epiftolis Apoftoiicx
Sedis Pontificum reperimus.
(Gap. X X V I ÎL
Ët S. Gregorius Reges Francorum Synodôs in Gallieis
& Beligic^tprouinciis conuoeare Ixpe commorluic .* Sed
qiioniam, vtLeöihonuit: menspotentia auida nec abftinet ve-
titis,necgaudetconceftis,Ôcdi{Rcileea, vt cupiditas improborum
non aliquid fupra menfuram moliaturappetere,ne
quisnoftrumobiitus prxeeptionis Apoftoliirimmo per
Apoftolum, Uomim * qui dicit* In omnibus exhibeamus
nos ipfosyficut Dei miniftros , neminidantes vllam offenfmem,
■ F .4 ¥tnon
Le0.cp.7n
tfjjVa e» qui
prunArum
Rcmenfcrrt
Eccle. 18.
Ec'tl. j.
Gal. ji
I M i
Synodi aB
iquando
conuocal*:
Lia. ip. JJ;
id Ana-
thol.
m