
A
}9.
*7 -
iitui.f. 18.
Jlpoc.i.i-j.
990 Pafchafij Ratherti
ram appdhrtur.Vnde films ad patrem, vrfit filius','& pacer «
ye fit pacer ad filium refertur.Hxc enim inuicé relaca con- >
fi ftu nt,quia alter exaltero nucupatur. Hinc liquid o pa ter,
quia pacris nomen in filio eft 'ficut c contrario in pacte-ftbi
I elfe monftrator. Alioquin fi no alter in altero ellec.necillc
pater,nec ille filius diceretnr.Idcirco quia nomcnDeipa-
tris in nobis eft,qtiatenus per adopcioneminre vocemut
filii,precamur,S4v#$cff#r nometuum. NonquodiUe fan-
éfciorefièpoflit, qui omncs ex feipfo fau&ificac. Vnde air,
Sanfti eftote ,ficut or ego fanttus fmn, fed'idciroO landlificari
nomen ipfius in nobis poftularmis ,«vt (an&ificationis luce
«pereturaugmentum, videlicetSpiritual lanftumfuum
nobis prxftando-, per quern caritas Dei \diffuia eft i 11 cor-
dibusiioftris,-& clamamns Abba pater.Ipfeenim fpiriius
teftimcftnumceddic fpirkninoftro, quod fumus filii Dei.
Qtja de caufa tunc (an&ificatut patris nomen in nobis,
cum nos ab eo fanibficamur, a quo prxftatüt otnnis
fafl&ificatio. Nam ficut digni tas patris ad filios refertur:
i ta fandl ifi catio filiorum eius nomini tribuitur.Quid enim
aiiud eft fan&ificatio nominis, quaminfufio fan cti Spin -
tus, per quem cor pium, mite, placidum & caftunvomni-.
que virtute prxditum ad eius prxparamus ingrelluin,
quo lanótificetur adoptio libertatis f Sicitaque no pen
Dei patris (an&ificacur in nobis , quemadmodumipfe filius
clan fi cacti m tè infills difcip ulis alibi teftatu r •> qui data
iemper,fine vllo additamento, de trimentove diuinita-
t is luce fulgebat. Nam inter cetera Gcinquh^Sanchficatus
fum in'e is; fir alibi, In hoc clarificatus eft pater mens, vt fraction
plurtmum ajjeratts. Vbiergo ianóhhcationis fuxlocüinue-
nit, ibidem ie land: fi can didt. Pietasénim patris prx-
ftanriffima fibi conferii pronunciat, quidquid fius firniu-
lis clementer ipla largitur. Sic itaque landlificatur in nobis,
ficuti& magniheacurd nobis. Hinc quoque Virgo
Mariagratand animo ca nit, Magnificat anima mea Domt-
num non quod mügnüs&exceilus Dominus,nullam ha-
bens cortfam.'nattonj.n,, maior minorve elie pollit: led
uia dum nos irieo crelcimus ,ille in nobis quafi niagni-
catur. Acfi dicamus,Pater faudfcificetur nomen tuum,
vttales fimus qui fitfi&ificationem cuanf non modo in-
telligere, verum caperevaleam us jquatenuatu exnoftra
conuerfarione fpirituali undlus appareas. Quod tunc re-
defic.fividentes bona opera noftra,glorificent patrem
qui eftin cadis. Sed quam infelices hi,quorum operibus
malis nomen Dei patrisb’afphematur ! Vnde ne fiat,
quia quotidie dclinqui mus, quotidie oramus, vt viuifica-
tio& landrificatjo.qu £ a Dei gratia lumitur, ipfius in nobis
ptotedtione feruetur. Ac per hoc nomen Dei pacris
quod in nobis eft, perablutionem fandti Spiritus , ne detenus
quippiarn contingat , indefinenter landlificatur.
Quxritur ergo nonabsre ab aliquibus, de quo nomine
dicatur. Sandlificeturnomentuum} VtrumquiaaChri-
fto Chriftianivocatifumus,anquiakDeo patreptrgra-
t tiam adoptionis filii nominamur ? Quodexcircumftan-
tiale&ionis ilico defignatur, cum prxmitrimifs, Pater
nofter quits in ccelis, Nullum enim nomen in nobis >m-
pliori honore fnblimatur, quam vt filii Dei, per Spiritus
tandli infufionem nominemur, &fimus. Quod videlicet
nomen düobus crcfeendo landlificatur modis; cum
gut numero credendum latiu s propagatur,aut cum quantitate
meritorum in credentibus amplius diffunditur. In
vtroque tarnen quotidie landlificatur, dum renajd fuo
muncreaugentur. Veruntamennpnideo loquor, vtno-
men Ghriftianitatis in nobis fandtificari non debeat, led
quia adoptio in renalcendo gradus excelfior meritorum
confecratur. ?,
Alioquin. neque Chriftianitas fine adoptione > neque
adoptio. fine Chriftianicare prxftatur. Hinc quoque in
Apocalypfi loannis vincenti dicitur, Daboet attention can-
didutn, &in calculo nomen nomm > quod nemo nouit, nifi qui
outfit. Pér calculum quippe, mediator Dei & homi*-
num, homo Chriftus Iefus defignatur. ''In quo nimirum
calLulojvnulquilquc renatus in Chrifto> dum perado-
ptionisgratiam vnum corpus in eo efticitur, nomen no-
uumaccipit, vt patris filiuS dicarar, & coheres Chriftiin
regno pacris c&datur. Ac fi patenter dicac, qui viceric
inundum Sc âudlorem mortis,dabo ei cohairedem Ghri-
■ftum&«onfortem, per juemhoftis d«uincitut,&inco
nom en nouum, dé quo elaias ante praeefixit, Vvcabirur ti-
btttomennouuni, quod os Domini nommamt.. Quod lane no men
nemo nouit nifi qui accipit, tan quam li dicatur ,nuU.
lus dignitatem adoptionis motibustkVita détendit, nifi
qui ipluin nomendiuina prædeftinatione ad æternam vitam
nolle promerueritj nam ac cipere ad prædeftinationis
gratiam refemit.
• Vnde Baptifta Ioanncs, cum de eodem mediatore no-
itro loqueretur, inter caetera , Tejhmonium e -tejinquir, nemo
accipit, qui auterd accipit eius teftimotaium, lig- auit
quia Deus Veraxeft, 6c ideo datur vincenti bus caiciilus
candidus.atque in eodem calculo,id eft,in eodem coipo-
re Chrifti nomen nouum » IciucCt fiinifta adoptio per1
quam filii nominamur. In Gpua nimirum adoptione ptæ-
deftinato.rum Yiomen, vt Deum diligant pfoximuto,
conlecratur. Hinc quippe feriptum elt, Mandat son nouum
do vobityVr (hligatüinuuem. Nullaigitur düeélio maior die
poteft quam inter patrem 6c filios,incer filios veto&fra-
tres à Domino commendatur; 6c hoc eft in calculo nomen
nouum dilcipulis collatum, quod nemo nouit nifi
quiaccipic.ianquam fi dicatur, huiusvirtuté nominis pet
omniaignorat, qüifqujs in madaco dilcdlionem fratris pa-
terno amore non conlèruat. Proféâo de quo nomine in
eadefn ApocalypfiteptomitritUr. Scribam, inquit,fuptrilium
nomen Dei mil, & nomen ciuitatis Dei rfieo, noua Hierufa-
lem ; qua deft endtt dec oe(o a Deo meo, & nomen meumnouum.
Igitur ha?cinfcriptio nihil aiiud eft quam lan&ificatio no-
minis. Vnde otzm\ii3Sanftificetur nomen tuum. Quo vaque
ftylo, vel quo calamo fiiper viétoresnomen Dei patris in-
feribatur,audiamus. Lingua,inquit,wwcalamusfrribavelo-
cittv/frffonfôjhicéft.inquam filupatrilque Ipiritü s cuius
gratia nomenadoptiopis,velChnftiamtatismlcribitur,&‘
landlificatur. ; Quoniam ncut Paul us ait, Quid fumus filij,
mifit DeusjpiritumfUijfut incorde noftro, clamantem Abba pater.
Hinccerte dign tasnorinnis, binc celfitudo merito-
rum : hinc reges lumus, hinc lacérdotes, hinctriümpha-
totes, hinc nouacreatura, hinc Chriftiani vocamur>hinc
filii Dei litmus. IdcirCo vbi totius lumma lalutis, intimo
lentil cordis oremus, Sanchficeturnon.en tuum. Deittde 1c-
■quiturt'
Ad v en i at regnum ttiiim. ] In qua fupplicatronc
quid pet anus? Nunquid eum regnaxe line initio & fine
indefinenter dubicamus ?Nequaquam, quia rex eft omnium
fieculorum, cuius profetftoimperium nec fine dau-
^icur, ncc initio tetminatur j fed hoc petimusvt veniat il-
iud regnum adoptionis, in quo hæredes Dei, cohxredes
autem Chrifti fitturi litmus. Congruus quippe là tis ordo
petitionis, vt quia in priori fiipplicatione hiiorun; adoptio
confecratur •> in fecunda, vt regnum quod filiis debe-
tur, obfecrem us ; non enim oratnus quodei profit, fed^
nobts.Quia ficut dum eius nomen lànâificatur in nobis,
nos vtique lànâificamur ; ita dum eius regnum polctmus
aftiicurum, noftrum quoque > Chrifti fanguine vel pafiio-
ne quifitum , oramus promifltonis aduenire regnum.
Quanto cum euacuauerit Chriftus omnem Principatum
6c poteftacem, omnem q; virtutem, traditurus eft nos regnum
Deo patri,rrium pho virtutis fine, vt lit Deus omnia
in omnibus,contemplantibus nobis illud quod net ocu-
lus vidit, necaurisaudiuit, nee in cor hommis alien dir,
quod Deus præparauir his quidiligunt eum. Dequo nimirum
regno didui us eft eleâis lui sin fine Venue Ltnedi-
üi patris met, percipite regnum quod Voids par at un eft ab origine
mundi.Se d ne dilatione animus rorpelcat,nouerit pius ex-
adlor, quod ficut quotidie in nobis no me n patris ian thfi -
catur, vt nos ad meliora virtutum opera valeamus : ita 6c
regnum quodoptamus quotidie aduenire fentitur, dum
euacuantur à nobis Principacus & poceftates, virtutelque
acrex poreftatis, cum euacuantur vitia, 6c nmndi concu-
pifeentia extingbitur. Turn vtique cum his pro, >ulfis vie«
tutum bona in nobis fragrauennt, Sc odoramenra mcri-
roruin cubile mentis adlperferinc ; turn profecto pa*
tris regnum iam iamque aduenire in nobis minime du*
bitamus. Cuius nimirum guftu inter prefiùràs Ixculh
valid ius
ln Matth, Euang. Lib. IF . PSt
validius lölidimUrj& vt intégrius adueniac ad quod in- ficium volmatm óm aui m St hu TT
grediiiuir, mftantillime oramus. Age ergo,cuiifqtiïs ce a- tris PI,,« mtjitmepadpptatum
in regnum gaudes, dilata fi num hdei,*c xtende
longanimitatqmlpeituxainplificamagnitudinc amor is,
& ora omoi virtute mentis, omnique inftamia cordis, vt
hoc regnum quotidie non Iblum credentium numéro au
geatur, verum eciam in te vel in tunélis, qui iam Chrifti-
ano cenfentur nomine, quantitate meritorum tWatetur,
&euacuatis malisclarifiectur virtutibus. Infiiper èxten- ■
de oculum mentis ad illu vltimum repromiffionisdiem,
quandofi permanferis in adoptione audituruses, Venue
bened âtpatris met, perfipite regnum. Excende igitur oculum
fidei 6c caritatis,apprehende p'recibus fimul omnia
qux Magifter veritatis paucis cohclufit verbis. Ora Dei
patris in cumftisadueniac regnum, Ora Vt in credentibus
euacuatis malis virtutibus amplietti r, 6c relplendeat con-
gruo deitatis honore, quatenus & tempore finiatnr , arque
xternitatis principio gloriofius bcatitudine conclu-
datur. Hæcenim dicçrevel optare, criminoforum nemo
auder, quia nec videre tribunal iudicis optât, eo quod in
aduentu eius, non prxmii palmamfe percepturum Iperat
r . . - ' . 1 ---. »v Huuminwj •BUHwR
hommisprarrumebat.vt omnibus oiknderet quanta &
qualis nduciaincms debeat confident voluntatt. Null!
dnbrum, ftcnndiim quod IoanneSair. Quiftctrit vilunta-
trn Dnwmmm tiemm. ldcircodilarentucanimi, ctef-
cat afteaus.coiitipiamus mente quod oramus,quia quid
qüidMagiïlercoefeftistî0cuitvetbisverexemplis.hçceft-
volnfttaspatns, vtomniacompleantur. Adhoc quippe
fcripcavelgeftafiific, vt fideliterpto faltttenoflra opeii-
buspergamps. Vndeproaideatvnurquifq: inrequidvé-
lit, quid in cofdbgerdt. Quod fi vjderit voluntatem.fuani
lnaliquo qDei Voluntate difcrepace, corrigat prailitatem
iuam ne quodveibis orat, moribus conttadicat. Hinc'
qaippefcnptunieft,Etdvai8»Mtto,<,K/0ime.'S'ciinuia
de coeleanima, pars cceli fiimus,de terra verocorpus,pata
terrae efle connmcimur.ideoadhnc, fiçutair Apoftdus,
Caro co/uupifett adueifusJpiritum, &Jpirim4duir[ui camem
Vndeduntaxatvedequanriiperadiacer.perficere aurem
bonumnoninuenimus.Ideo oramus fiat voluntas cua,
Ilcur in c d o vidc&cerin fpiritu, & & in terra quatenus
fed teile confcientia protinus produis rearibns exeipere J ® v o d r anima ilkipitiralis fit homo, de quo canit Dauid
magis pcenam timet. Age ergo quilquisesfalté opta none
in tempore, vtexuarisvitîorum malis & veniat in te virtutisr^
num, quia Deus virtutum eft & noiv virioriim.
OptaigitutinmembrisChrifti vt numéro eolligaris, &
quidquid orat vniuerfiim corpus in toto, ad membram
vfqueperaeniat, fi forte fpe,ac fide, vel cantate fueris re-
creacus: vt fimul capitiiac membris orando, agendo, vita
6c moribus deinceps fideHter conlabores. Alioquin li-
cet-venire ilium non velis, hoc indicium non effugies, &
poenam quam fbrmidas male vwftus excipies. Difee ve-
iimlonganimitatem, & confuefcc infatigabiliter lab ora-
re. Ecce quamdiu eft quod lancla Dei Ecciefia illud orare
coepit, Adueniat regnum tuum? tamen licet quotidie auge-
, atqr, adhuc differtur. Quod nempe ideirco dixerim fi pe‘-
tietis, ac forte ilico non obtineas, ne fatigèris inftamius
In agoiua defudarei quia regnum Dei dilatione quxritur,
ipe iam certa tenetur,ad quod perjîdemgradimur, & ni-
mio caritatis ardore, quidquid obftitérit reuincimus, &
per eandem ad illud donee peruenianir, infatigabiliter
defudamus.
f 1A t voluntas tua. ] Par quoque& huic mrelligentix
fenfiis eft. Non^nim quilquam eft, qui Deo ne fiat eius
voluntas,obfiftere vel contradicere poffir^ Prxferrim efi
feriptum fit,OmntaquacunquevoluitDotmnusfecitincalogfr
in terra. Sed hocoramus, vtlibertatem arbitrii noftrieins
per gratiam fooemus ipfiusvoluntati, vt qui viuft iam-no
fibi viuar, fed voluntas Dei libera rn omnibus hnpleatur.
Dequa^iimirum volunrace famftus Apoftolus teftatùt
; dicemyVolutitas DeleftfanfUfieatwveftr^vtabftineatis vos à
carnalibusdefiderns,EtalubiDominHs, Hoc ^/yinquit, w-
luntas patris-qui me mijkt vtomffis qui videtfilium, &credit m
eum, babe at vt tarn aternam. Quapropcer 6 c hie non quod
illi fed?quod nobis profit deuote oratnus. Cum rrgo di-
rimuSjFMf voluntas tua, cogkandumeft,quafide dicamus
quave cantate, quia nemohxlîtans de patris voluntate vu
quam re&e.état. Idcirco magna fides, magnâ deuotio,
magna fecuritas, de incommutahili Domini boni tatc,fci-
requod nihil mali velit, immo feoindutn Apoftolum O-
mnesbomines mltfaluosfrm,&adagnitionein veritatis venire.
Nullus igiturifta exaffetftu poteft dicere, nifi qui pro cer-
to credidit, omnia quasvideiftar,vel qu* non videntur,
^rolpeCa vel aduerfa, Deum pro noftris vtifitatibus dill
penlare. Oportetenim fide deuota credere, magis eum
pto noftra fiilute fine vlla intemriffione dfe prouiduni,ac
difpenfatiue follidram,(qua nofipfos pro n obis. Vnde fi
quis i fta deliberafovel fixo tenet anim o , fempet ad eius
pendetvoluntatem, nihil defe prxfiimens,diebusacno-
élibusiugiter implorât illiusjn nobis fiat voluntas, qux
nunquamfallipoteft,nunquamimmutari.nunquam vi-
Ksaffedlibus deprauari. Nam eius voluntas falus eft omnium.
Hoc quippe nouerat idem vnicus filius Magifter
veritatis, cum dicebat, Pater trait feat à me talixifte,veruntanon
meavoluntasifedtuafrat. Etalioin loco. Non vent vt I
I tor meum>&taromeaexultaueruntin Detfin viuumJEtidem
Stttuu in te anima mea quam multiplïtï.trtib'udrom'ea. Quis
enun ignorât in Angelis aut in fpiritalibus, quia Deus/pi-
nras eft efle voluntatem Dei?Nam qui.adhxret Deo vnus
ipjrituseft. Vbi ergo vnyras r ^ n i t , nulla diflènfio efle
poteft. Cxteram fiquis terra eft,& interram ibit.Nam &
nqcloco per tçifam carnalitas defignatur, per quam mav
hgms /piritibus in nobis datur âcceiîûs. De quo Dauid, ;
Dum appropiant, ihqmt, fupertne nocentes vt edant carncs me- \
as. Et lerpenriin P iradifo, Terrain, inquit, comedes cunctis
dapus vita tua. In quanimirum terraiquia contra voluntà-
retiiDeiagitur, & aduerlàtur conrra Deum carnalis homo
nofter, togamus.
F1 at voluntas tua in terraficut in cxkJNon v t terra per-
maneat, quatenus illa manente in ea tua fiât voluntas, fed
vt tmnfeat quidquid id nobis cerrehum eft aut carnale, &
flat Ipintale atque incorruptibile. Ai^pquin in terra, qux
quarra elementoi um fpecies eft, quid minus quam in cce-
lo Dei voluntas vnquam agitur? Omnia quidern rerum
elementa, 8c quidquid in eis,auc ex eis eft, eius fùbiacent
poteftati. Omnifquenatara illius imperils famulatur, et-
iam &in ad uer fas tranfit iuflu dominante ^ecies vel figu-
n s, neceftaliquid quod relu&etureis di6tis. Sed quia foils
hominibus in terrislibertas Ébicrii conceit fuir, ficut
A ngefisin coeleftibu s, doccmur denique precari, vc ficut
illi iam per gratiam voluntatieius inhxrenc, vt vitra nec
peccarejnec quippiam contra eius voluntatem velint.aut
polSnt agere.- ita nos illi counianuir qui adhuc in terra fii-
mus, quatenus cameo per eius voluntatem vnum fimus.
Quid enim feliciuspoffidemus quau* fi Dei voluntatem
. lerpetuam nobisconferuemus F'Çuius veile fummum
î onum eft &virrutum omnium dedicatio,vitionim q u v
que perem^tio, & perpéraitas xternx be*itudinis. Hac
qirippeVoluntatcterrcnacttleftibus fociantur.Vnde per- J
pehdatfidelisanimus, quantum fibi & feculo mortuus
elfe debeat, fi veracitervt vuh orare,quod Magifter veritatis
docet, alioquin, quifquis fimrn velle, fuumque nolle,
adhuc in corde abftraâus fouet, patris veile in fe im-
pleri fidelfterminime rogat. Pro quo admonicus caueac, ]
ne quando dicatur ei: Hiclabiis me honorât, cor autem e-
ius longe eft à mej longe vtique a felufc, quia voluntas
Dei falus noftra creditur, Idcirco etfi aliter velimus, feraper
orandum eft,non noftra fed illius voluntas fiat.Quod
fiçadem quxDeus vult,ipfo a (pi ran te iam volumus, non
noftrum, fed Dei munûs eft Ideo magis de il[p quara de
nobis prefumentes.lubmiffieiuspçrftanriflîmxvolantatiyrede
oramus. fiat voluntas main terra, id eft, in nobis,
exea parte in qua terreni fimuiscficut in ccelis in qui-,
bus ipfe habitas. In ccelis vtique vt diximus, non in rftis
materialibus, fed in lan&is Angelis m quibus perfedke''
Deus Trinitasoperatur,veletiaminfiuHjlis,quosde terrenis
eleuans ad iiibli miàper gratiam fam coelos feck. In
qaibus profeefto cash’s , Dei plena voluntas & perfeâa
. . . Ooh.p 4 adim-
Pfrtl. id.U
Gtn.}. 14.
HI