n une inçipiteffe nouant, & antea nobis erat inauditum,
dumeftnemorbofampefiemincurabilem luemg neri tranf-
mittat humaho,vtita videlicet origoperntciofafundittts extirpe-
tuuqtio nudum exemplum nullamquefragilibus relinquatpccafio-
ntm,ntforte ( quod ab f i ) talis confuetudo inolefiat,qua nattira-
lemconfanguinitatis concubitum quis demtet,&fomicari contra
naturaminpropriogénéré leue hocafiimans malum licentius af~
fuefcat.
Matth, i
Fr»». J.
C AP.XVI I IL H» ergoconfideratis & diligenter perjpettis,
lugendam iuceftipolluftonem in publicum exhalatampublicapot-
nitentia fatisfaftionepurgandam decreuimus.
Hinc breuicer prxlibamus in prbcelîuplenius oftenfu-
ri , quiahuiufmodi confelfionis libel!um fieri Leo Papa
manifeftilfime prohibe t>fed &perindevxorem à vira dif-
cedçre pofiè nequeaudoritas lacra pqrmiccic; quia etiam
hxc fcemina fux accufàrionis libellum non Epiièopis (vt
ibifcriptum efi _)led Régi porrexit,&:laicis fiia çrimina de-
nudauic, Rex legale iudicium conftruat, 8c fecundum legé
aciuftiriam laid coniugati laid Regis coniugem iudicent;
& fi de eorum iudicio ad Epifcopale iudicium venerit, fe-
cundum leges Ecclefiafiicas Epifeopi ei iudicium medici-
naleimponanc.
De hoC quod ibifcriptum eft,quod de talifàdoRex do-
luic,& coritriftrato ei adio ifta di(plicuft,cauendum fili eft,
netriftitiaeiusiionficabiutio,ièd (celeris(quod abfit)côfelfio:
Hxcenim eft,vt dodores feribunc Ecclefix » &.Ve-
tia principalis fententiae abioluta, ab Epifcopis pCenitch-
tia publica multaridebuerit,cuminiudicio legaliter diipo-
fitio etiam carnificesabfqueprolato iudido reum ad tor-
menta non pertrahant,nec fine indulgentia prindpali vin-
culis conligatumabfoluant.Quod denique poftvalidaau-
doritat um t eft im onia, ie d par u m aut nihil illa,que depra:-
fata fceminaadafunt,connrmantia)immo 8c his quxdam
contraria,ibidem fubiequi t u r ; De Rege autem nofiro, & eius
jragili iuuentute,& labili incontinentia,nepopulis regnoque ipfius
periculum infer at, confuU qdhuc magna neceßitas imm inet;& ideo
fummopereflagitamus collegij veßri conßlio &fincera cooper atme
nos in Domino avobisrelociter cotifolari atque confort art. Mira-
bili di d u penmens nobis vila eft prolata icn tentia»quoni-
amqiuerequiraturexinde coniolatio non proferrur»nee
vndeconfiUum dari debeat, demonftratur. Quapropter
exprefliusinterrogati abalijs,li coniugium hasc copulatio
inter DomnumRegem,& fxpe didam fceminam fuerat,
quxindefacra audoritatf doeente ientimus, inproceflu
operis oftcndemus.
Si vero concubinalis cpmmixtio,vel inceftualis pollutio
extititj&exinde qux in iacris paginis inuenimus, colleda
j monftrabirans. Interim tarnen huius tomi fcriptoremcu
i venia commonemus,quia tui tus fuerat expedare atque ex-
peterecollegij generalis confilium ex his qu s de prxdida
fcemina gefta funt,& in eodem confilio,quod nunc requi-
ritur de Domino Rege,confilium caperetur, quam nunc,
vtexantiquo folentprouerbiales dicere : Poß tempeßatem
bucciiiam infonare, quiafcriptum efti Palpebra tuapratedant
greJfustuos.Et,Omniafac cum confilto, &poftfaäum nonpoenite-
bis.
nerabilis presby cerBeda illôrum fequens fententiam.didt»
Supemiiufiitta in die q, vtplerunque reprobt &agnofcant Ji&far
teanturerroffe,certamqueerrorisfui poenitudmem gerant,nec tarnen
aberrando quiefcant quatenuseadem confefiione,acp«niten-
tiacontrafeipfiteflimoniùmdent,q*ianonnefcij délinquant dum
à peçcato quoi culpant,cohib,eredetrecl.tnt $toque iuftïus pereatit,
quofoue.nnperditionis, quai»prauidereva'uerunt, de linàre ne-
glexerunt. lÿdefcriptum e(l de Her ode ; quia contriftatus eft Rex
pro Herodiadp petitione:talisquippeeft triftitia Herodisfiualispa-
nitentiaPbaraoniSy&lutU,quorum quifquefatinora fua poftqua
accufanteconfcientiainuitusprodiditiVecorsaugmentauit.ltaque
Heroics caput loannispetitus triftitiam quidem pratendebat in
vultu,quiaft ipfe damnaret,oflendsndo cunäis iiqutdo quia infin-
tem nouer at &fanäum, quem erat nec't datum. Vertunß diligent
ius cor nefandum i njpicimUs, lat abattit occulte qu odea pet e-
b atur,qu& & antea facer e (ßexcufabiliterpoffet ) dijponepat,qui,
fi caput Herodiadis peteretur,nullt dubium qui a nec relief dare,&
vcracitertrißisabnueret.
Vnfie &hic domnus nofter Rex fuperniXpedatorisin-
tendens oculos,qui cordaomnium confpicit.&cuixogita-
tio hominis conntetur, diligentiflime ponderer, fi xquo
-dolorç acdperec.&xqua vultus ferenitate eum refpiceret,
à quo tunc forte audiret,quia à tefoeminam iftam abloluis,
neç illara felemvel talem tibi quocumque modo vlterius
vnquam adproximare permittas. De hoc qubd Rex profi-
te tur,quiafalfum iudicium le feiente praverificaexamina-
tione fufcepitjfcientes de omnibus iudicjjsnoftris æquiffi-
moiudid&RegiRegum rationes noslubtiiilfime reddi-
turos,quæfenrimus ablque relpedu perfbnx, veritate co-
gente,proferiraus, fcilicet quia contra legale decretum,
& Euangelicamveritatem agere præfumpfit, diçentem:
Non tent ah u Dominum Deurn tuum » qui (vC iterum fcript um
eft ) inluforesdeludet, vtlàcrilegus, quiacontraiacraSacra-
mentaper contemptum & mlüiorie fecit, pceuitendam
acdpiat dignam & peragat : eoniSitientes autem ei fi qui
foerunt, legalibus & Ecclefiafticisiudicijsfîipponantur.
De eoquod nojais icriptum eft quofdam dicere,quoniä
ad inftar fecretx confeflionis quondam Ebonis Epiicopi,
de argumentis huius caufäe latehtis ex confelfioneprxfat^
fcsminas debeat iudicari.
, Forte laid & h uiu finodi homines dicunr, qui Ecclefia-
fticas leges ignorant, &Epifcopali tune temporis nonin-
terfuere iudicio.fed qux adafimtauditu conijciunt vitio-
fo.VndenSs qui in eodem Conciliofuimuscerta notitia,
&exeiiHemgeftisEpifcopalibus,& illoipfb feripto quod
Ebo manu fua firmatum protulitjoftedere pofliimusrquia
prxfatusEpilcopus in Synodo accuiatus iudices fibi elsgit,
libellum de fecefiione a minifterio Pontificali propter po-
dera peccatorum iuorum manu fiia fubferiptum Synodo
iaerx porrexit: & fic demum fecund um confefli onem fiiä
teftib us & icriptura fubnixam, vt iudiciumeledorumiudi-
d o a minifterio Epifcopali recederet,fententiam Synoda-
■ lern accepir,abij t,&recefiit.
Quapropter dicentes talia etiam ex noftrainfinuatione
Cognoicant,quod de Chriftianx dodrinx vfiiignorareho
poflunt.quoniam ficut alius ordb, ita & aliacaüia, &lex
cauixviri&vxoris , & alia non folum Epiicopi, verum
Presby teri,atque Diaconi. Nam doeente Euangelica &A-
poftolica veritate:Fi/ non habet poteßatem corporis Cut fed mu-
lier, & mulier non habet poteßatem corporisfuijed vir. Qua po-
teftate corporis,ficut audores exponunt,vfiis genitalium
defignatur,quibus abuti coniuges non debentad alios,(ed
vei eis nuprialiter inter leipibs:a)ioquin ficut & Aaoftolus
dede dicit:Quiique Deum timens poteftatem habet cafti-
^ n d i corpusiuum.&ieruitutifiibijciendi, &ad mortem
vique pro Chrifto tradendi,atque fecundum communem
ac licitum vftun extera membra fua mouendi > & corporis
curam agendi habet:Sub quo fenfii idem Apoftolus fequi-
I. Corinth'
cap. 7.
H
Cxterum quod ibi’demiubfèquitur,quia eadem foemi- l tur:£f alligata eft mulier lege vin quamdiu vir eius vixerit, mor- 1. Corinth-
na fecundum fuasm,ultas po.ftulatipnes publica pceniten-- ‘
nubatcutvulttantum mDo- cap^l
tix iàtisfadibne purgaiida, décréta eft, fiiniudicio legali
mino. . , ' ‘ Matth.
pofija rationabiliter&iufteilludeuafîtjcomitexqtate vel
Et vir non poteft yxorem fuamdimittere quacunque de ^ 19‘
indulgentix piutate,bene vreumque le habet, ita tarnen,.
caufa,&nullaalianififolafprnicationiscaulä:Etfidimile- Matth.V:
vt contra Apoftoium,licentiafeparationis eius Icandalum
rit eam,viuenteilla,non poteft aliam dücere »necillaviro &
nonfiatinfirmisj&virumfimmmoecharinon fad at, fin
i^ioviuentealterinuberejquiafcriptum eOtiQuodDeuscon- P ; 1
autem, audire cum fautor i bus luis Apoftoliyerba debue-
iunxithomononfeparet.Deas enim coniunxit,vnam facien-
rat: Petitts & non accipitis, eo quod male petat is: Quo.niam qux
do carnem viri & feeminx, hanc homo non poteft lepara- I
fe apuc^Regem & mobiles laicos accufaueratpet jçripro-
re,nifi foIusforficanDeus:Homofcparat}quandopropter
ram , ficutifecundum leges Romanas^uifque acculât a-
defiderium fecundxvxoris primam dimittit.Deus feparat, tCot-V
lium fub conditione eilHemlegibus defignata,confequens
qui& coniunxerat, quando exeonfenfu propter leruitute 1
non videtur,vc ab his legaliter noniudicata,v.el indülgentuoautemvtrofolutaeildlegeviri,
Dei,ep q> tempus in ardofit, fic habet vxorequaßnon habens.
Scpa-
Conc.Va-
lit.tan.4.
Leoepiß.ad
Rufticum
Karbon.
Separat autem Deus, non a maritali & vxbridlecundum
JE)euim ihid c.oniündione, ledäiarhali cpmmercib &v-
jiprei vlus cbmmixcibne : quod fi lufferté nóu pdlTunt,
}}Son Je fraudentur ab tnuicem hifi forte ad tempus, vt vacento-
tuttont, &iterum reuerrantur in tdipfum, vt hon tententur aSu-
ti i tapropter incontinentiam: in cuius tentatione per incoii-
ti.ueritiam qiiifquis eorum adulterando incident antidote
ilalübris peenitentix remedium 'posnirendi, & per Ec-
cKrfiafticam au<5toritatem conlèqui pérfedionem valebit:
Ep ifcopos autem, Presbyfero:s',vel Diaconos,qui mor tali crimine
dix\erint fe effe pollutes, fecundum Valehtinam Synod um,
d J.upradiftis ordmationibus legimtu fubmouendos, r'eos fciltcet
vel veri conftßione, vel mendacio falfitatis. Neque enim abfolüi
poteft qui infeipfumdixerit mortis caußm, qua 'dicta in ttlium
pimintur, cum omnuqutßbi fuerit mortis caufd rnaior homici-
daßt. Quam - mortem ländus Auguftinus in ientenria
Deuterönomij: St deprehenfus fuent homo foüicaans fratrem
ftuht defilijslfiaei, & vendito eo abeipiens pret tum ßnterficieturt,
& duffres malum de medio tui, ifto modo exp onit dicens:
Aßidue hoc die itferiptura cum iuktt occidi malos: qua locuttöne
vfuse ft etiam Apoßolitscum diceret : Quid enitfl mihi tie bis
quifor isfunt iudicare f no miede his qui intus ftxnt vos iudica-
tisl auferte malum ex vobis ipßs. Ex quo äpparet eum voluljfe
inteil 1; 'qui alt quid tale commifit, vt exdommunicatione dignus
fit : hoc enim nunc agit in Eccleßa exCommuhuktio, quodagebat
tune intetfeftio. Sic & quod leges 'duties mmfterioréipublica
mor te cohdemnant, léges Rccleßaßica degradations velexcommu-
nicationis iudtciopuniunt. In Africanis quóque Canönibus
legimus, Et Epifcopus quife communicate non communieandis
fttper fe mentitus fuerit, Eptfèopatum amittat. Vxor autem a
virb tali conludio fèparati non potelhHiic aecedit quod lui.
perius paulo pofuimus: Epifiopus,Présby ter, vel Diaconus ab-
folui non poteft qui infe mortis'xauf am dtxerti, qua dicta in a.ïum
puniretur.
Quóniam h$c caufa ab hac mulière.vt fettfir,in 1c foiam
non dicitur > quxmuilto magis in fratremrefertur: idcirco
pro tali dido, an tequam & per eum, vel con je lfa,vel com
uida,clarefcat in quem relatiue relabitur, fepatari non poteft.
Sed & Epilcopus, Presby ter, Vel Diaconus non ita vt
Vir & vxor,fi in laqueum & tentationern diaboli inciderint,
per manus impofitionem remediumpofiunt accipere p oe-
nitendi, led ficut Leo CctÜAV.huiufmodi lap fis ad promerendam
mifericordtam Deipriudtaeftexpetendafeceßio,vbi tllis fatisfactio
fifueritdigna,fitetiamftuftuofa:nec perfedionem ad gradtis
redeundi EcclefiafticospCenitendo conlèqui pr^ualebunt,
ficut de viro & fasmina, fi adulterauerint, comraiinionis
perfedionem conlèqui -potuerunt , Icribente Gelafioj
Huiufmodi etiam fi forte fubrepferint, tam qui antf peccauertntl
detectos oportere depellt, qufmfacraprofeßionisoblitosprauarica-
torefquefanftipropofitiprocutdubio jiubniouendos. Et Syricius;
lUudqubquenosparfuitprouidere ,vtficut peenitentiam agere ctti-
quam nonconceditur clericorum,ita & poft poenitudinem acre-
conciliationem nulli vnquam laicoliceat honorem clericatus adi-
pifci: quiaquamuisfint omnium pècyitorum contagions munda-
t i ,nulla tarnendebentgerendorunt Sacrdmèntorum Inftrumen-
ta fufeipere ,qui datdumfucrint va fa vithruw. Et fcue in ali-
quacokporis parteprxcilus, aut publice pcenitensad Ec-
clefiafticnm gradum Canonice non poten: accedere , vel
in Ecclefiaftico gradu manere: ita nec digamus> qui ante
baptifmum vel poft baptifinum inuentus fuerit, Ecclefia-
ftici gtadus munerepoteft perfrui, lacra audoritate docente
:cum eadem audoritas prxcilos vel publice in ado-
lelcentia posnitentes fiue nuptias digamix in laicali ordi-
ne non refute« quonian> ficut aliud officium capitis , & a-
liudmembri alteriuspro diuerfitate eft corporis : ita alia
caulaeft Sacerdotis,&alia caufa eft plebis aliaque pafto-
ris.&aliagregis. Etlècundum audoritatem Canonicam,
vir & mulier etiam caufa fornicationis feiundi, poflunt
mutua reconciliatione poft peenitentiam in coniugio re-
iungi: Epilcopus autem, vel Presbyter, fiue Diaconus iu-
fte & fccundtfmjcges Ecclefiafticas degradatus ad gradum
non valet denuoalpirare. Legat qui voluerit magni
Lebnis Epiftolas&decretaGregorij > in quibusinüeniet
Epilcopum, vel Presbyterum , fiue Diaconum poft depotem
exiiiô ’depörtari | ’vel in mohafterib fub penitential
debere dètrûdh Eft etiämx'quia mulief Virb hon pbrdl di-
re libelliim repudij, & viro mulieri dareiibcllüm repudi)
quod Möyles& hoi) De'ds, EuangëUb teile peimific, Dö-
minusiple prolvibiil:. ■ ..
Et Patilo doeente,non atramentö fed fpiritu Dei viui lex
in ebrdibus iiiftorum eft feriphïfecriqjGanpnes, vt dqcent
Damafiis, & Leo. eodem fpiritiifunt c‘6diti,de ^uo fetiptü
elfc Spiritus Patris veßri quiîoqiïttur in wVis. EtiSi qüis Spiritutft
Chr ißt non habet, hie non efteius.EtSph'tuseft Deus, Et, vbivult
Mr at. Eti diuiJii fingults pro vt vult. Quorum audoritate
Canortum fiüiëprb inifirmitate anima?; fiue pro tbrpqris
xgritudine, dato libello manu fua lubfetipto, ab Ecclefia,
cui prxfedetat EpifeopuS* & h lup fe poteft (fi voluerit) te-
möuerc officio, ficut beacus Gregorius in Ibis multoties
dèfignat Epiftôlis, veluci ad Mariniahum Epifeopum Ra-
üennatium, &ad Clerum acplebem Ariminenlium, nec
non & àd Ahathplium ;Diacbivun,'i8tad'Ætherluqi Epilcopum
*, atque ad Brunichildèm Reginam : fed & in Galli-
canis Canonibus de Potamio Brächatenli Archiepifeopo
euidenter agriofeitur : Non autem legimus, vt fcemina,li-
bèllo Synodali potredo conuentui, a fuodebeat ebniuge
feparati: aut fine publico examinationisiudiciq à coniu-
gali valent iugo difiungi. Sxpe enim cum hraxima impör-
tdnitate muhe res patimiir reclamantes ; qux cum fàcrà-
mento ; quanto magis cum iibello porredo adfirmare co-
nantur, quoniam ;viri qui eas legaliter iuiceperunt illis
nonpofiiint conciibitusredderedebitum, & alias multipliées
impofturak opponunt. Illi veroc contra eas men-
tiriafièrunt, ficut in multis rei comprobat exitus. Sed&
viri vxöribus plura,quxhic ihfeceretUrpilfimum.veliii-
perfiuum ducimus, lolent obijeete, quibus fi facilem prx -
beremiis adfenliim , innumera fepatatorum tutbauiftitu-
ti a Domino coniqgij legalia fcudCra violare#: quia fi quo-
cunque vt vellent modoj viri äut ftemin^ lalciuientesa
iugo coniugij feparari pbflent vt’aut alijs coniiubijs iun-
gerentur , aut rurtiuis mcechationibus pölluerenturj ii-
bentilfimefe mutüo fepararent, ficut inadulelcenttrlis vi-
duis petuidemus, qux ideo poft ablolutionem virorum !
valamen lacrumfixfcipiunt,-vt licentius pluribus abutan- j
tun ISed & interdum viri à fegitimo fe lulpendunt con-
iugio?vt plurimarum, vfiirpent cbmplexus concubinaru: |
qux Spintu lando prxuidens &Cauefe docens inter cx- ;
tera de huiufinodi loquens Apoftolus dicit j Volo iuniorès j
viduas nubere ,ßliösprocre'are, tndtfosfamilias effe. Vhde cau-
tidtpie ac pcudentilfime audoritaris Ecclefiafticx difei-
plinalis prouidic diferetio, Vt ab officio facri minifterij
Confcieritia teftimbnium perhibente viri Eeclefiaftiçi fè
remouere,& dignis peenitentix feudibus poffint infiftèret
quia in hoc hegötio nullius völuptatis atqu? calliditatis
poteft ititerüenire occafio ; fed folius humilitaris atquelà-
lutisdeuotio. VirautenT& mulier ( quoniam audoritate
lacra diceate : lam hon funt duo ,fe(ft>nacaro)fea:eu conrefi
fione, vel porredo libello feparari non poifimt, ficut fcri-
ptümeft , Quod Deus coniunxit homo honfiparet : nCc quocumque
alio modo, nifi manifeftafornicatioriis caufa; Et
feparati aut ira maheant, aut mutub reconcilienturcneque
ita polfunt difiungi, vt pars vnius corporisin virö velfce-
Riilià feniiatcontinentixi&parsiri pöllutione remaneat.
Po®ipc autem ex conynuni confenftx magis coniöndiab
operevxorio feriari,vc perpetuo amorecontinentixDeo
vacent.
De eo autem quod feriptüm elhfed & de venerabili Re-
monim Archiepifeöpo nobis eft didum, quoniam tali fad
o confèntiat, oc per Ëpifeopos Wenildnem Icilicet Ro-
tomagenfem Arehiepilcopum , & Hildegarium Epifeopum
verbo vices fuas impleuerit, &per Adueûrium.qui
cum eo Remis pro hac caulàlocutus fireràt, litteras con-
fenfus fui adplâcitum Regis, & ad conuentum Èpifco-
palem direxerit, & pereundem Aduentium lifteras lùas
exinde ad Apoftolicam federn tranfmiferit, ratio reddi debet:
fientm Paflor Ecclefia & Apoftolorum primtis figna &mtiracula j
fingulariter facienf non dedigndm eft in Cauja reprebenfionü
‘Matth. iç>.
Rom. 8.
loan. 4 .
loan.
uGor.ii.
'idatth'.tfX
____ ___ ^ fua, cur àd Gèntilesintraffet, &tomediffer cum eis, car tes in bà- J
fitionem Canonicam ad gradus Ecdefiafticos adlpiran- ptifmaterecepifiet,ficut in Apoftolorum aftibus legimus, ratïbnem |
Bibliotb. Vet. Patr.Tom. 9.Par s z . A > P 3 bumiliter