Hincmm Rhemcnßs Archiepifcopi
trnncando'j, qtüædàm de. fuo fenfii exkulfe praue interpret
eando» de capeüa pirrothiæmeæ in AttolxViilä ifia d on-
. nullaaduerftim me concihriafti. Siitiiliccr in rotiuaa te tni-
hi data,in qua fabulam de Amalberto & yxorc eius conte-
xens,plurima in eum captaftiin rotulis »ihilominusDom-
, no Régi 8c mihi per comrntniftros tuos direötis, krquibus
hiftorias altercationum ifiter ce & eundem Domnum Rege
m>& item inter te & Nortmannum defcripfiftt, Sc vocu
acfa&orumtuorum noukates explicuifti, fententias lcri-
pturacum &Canonum atque legum te rerientes tuo ieniu
in àlios detorfifti, véluti exure& opère tuo,& ex «Idem
fententiis, maiorum adftiptflaftte doärinayfingiuatrm ac
yiritim poflum oftendcre.lAqùateïniunculis quôque a te
'mihi per Vuenilonem vcrierabilem Ärchiepiicopiim Itul-
'fis .plurima inter fe diuerfacollögifti» quæ cecum facere tt-
ftimaftj,non vidéns,quin potius videre non jalens,aut nö
völens,quia inter Cc difibnabant,& de ilKs ipfisEpmolis,ex
qùvb’us eSdemtuam collc&ionem compflafti, coniunajm
fcquentia dölopenitus omififti, fed & ilia qùàe cunoa Ca-
tholica Ecclefiaredpic, tenet, fequitur, vencracur, honö-
rat,ampleâdtur,quæqueltibi'in diplomate paruo corpore,
fed maximo merito.tibi perpræfatü venerabilem Archie-
pilçôpmn Vuenilonem remifi.hecad mcmoriam reduce-
're^oluifti. Nimiafuntquædicô,fihxcitaeileillaiplatua
Scripta qüiæ habcö non atteftantiftj&lex, quam Cathouca
Ecckfiarecipit, manifeftc decernic dicefts, Confiteri quts in
iudtcio non tanttimfua voce >fed & Utter is , ~& qu'octmque modo
poteßiconuinci autem mnnififcripwra auttefiibüspdteß. Et tu
bis fcriptis hæc quæ dico denegansjfi necene merit Ui «kudo
reuinci valebis. EtGelafius in decretis fuis ad Epircd-
pos per Dardaniam conftitutosdicic, Qpttntam tnanifefle
quilibet velprofeßtonefua,vel comm unione poßitagnofci. Prxter-
ea per Heddonem Glericorum tuorum prapofitum, con-
fcriptam nu^errimemorè tuo folicomihiromlamdirexi-
fti,contra litte ras dein meaparfochiadelinqucnubus a me
tibi dire<ftas,qua: ita le habenr. ~
Hincmarus Remoritm Epificopuss Hihcntaro Coepifcàpo 'nofiro
ftlutem. Niuinus in parracbia meaftcrilega tnfanAa efldiffo-
matiudequadam ftnclimoniali abinfdhttatH monkfiirio D4o
dicata,& i Sacerdote velata, quad clanculo tarn prius corrupe-
riti&poßfa ab tpfis monaflerii claußrisfurtim edftciftcerlt,&
in parrceihia mettahquandiu mültu (cientibus habuerit^acde-
mum latenter in alterimProuinciom abduxerit. Vnde rêcogi-
tandifiue ad noxatrt conßtettdam fiue ad infamiam fuampur •
Uganda,et legales ac régulas èsicaitfiliv ac conjenfit Clericorutn ac
‘mbtliumla;c,ru)nnofiraruvnjndtici<is dedi Sedipfenee confi-
"teri pcccatUMi nee abinfamta je ptlrgdre hgaliter adquituit.
be mus, quantum exnobis eft V ad derogândum àcùere, itk
dêbemUs cferoganri um decradiiones,, pXout tarionabiliter
potiicrimus,compefcere Sed nontalisefttubs animus,vt
ea qüxbénigne tibi dicuncur vel fcribuntur',m(î taiiafue-
rint-qualia ver labeur in corde tuo , benigïie& patienter
poiEs audke. VndeSalomon a it, Acetum in nitrit nquicantat
carmina cor di pifsimb.Acetum(\n<^\it Gregotii\s)fitnitfaiürin
nitrum, ferttefcit mtrüm protinttt & ebullit, &'periCerfd mens
quandopsr increpaüotwn cotnpiti:r, autper prodtcationts dulce*
dinetn ad bona fuadetur,de correptwtefit dcterior,&tn:letn thttr*
murattonis miquitatefuccettditurjvndé debuit ab iniqtiitate com-
peftLLitterè autem meis, quàs perfingulas periodös dif-
foluere Völuiftijßoneis contteflientibus audoritatibusre*
foondifti',necredo fcnfueUm in hocesimitatus.quitufs
leriptis ilHufiriodi tenore, veritate,fufenixis audoritatibus
folitus eft rejpondcrc : quia non in hoc iure rationem ftu-
desattchdercjfedtuarn inrendonem môdo quolibet con-
firmare. N on enim Hk q d taliter tuis ^letfcrip tis relpon-
dexe,talisrefp“onfit»nis modum' ab hlsdidicit.a quibiis haec
ftudüitdifcere, De Niuino autem,vt meopoïtiüt, èa quæ
gefta funt tibi nota fecerefprocuraui', cuius adiiocationem
hon videtui^mihi, vt opoTteätte fufeipere, qùod & ii ad-
ueriùmmeillam volueris föfeipere, & ratio atqtte audori-
tas cônfenrit,quàntum exme eft, indetibi nohrefngio re-
Ipondere.Cæcetum ifdem atatem habet,ipfe eh ftsloqtutmr. Et
lilegalrrcr ac regulariter me acculare volûérk:,aut de ek-
commurdcàtiônis, aut de cqnlaboratiônis Vaut de alterius
cuiulquereipræiudicio,ra’tioÀemindeei ccddere nóiiréeufomemó
■Quapropter,quia noneßde me'aProuinciat ilium a tneaparro-
* (bin excommuHicaut, donee autxvkfrter etter i aut f t dbabiettis
purgaret.yunc rero diet a multis auÜioiquoniitm in dtcera Pro-
uincia respnprtesatis fuain pretium abeo acctpias, & tili "tes ac
facultates EccUßdßim, quits in ordinatiöne Epiftoptitiad f e-
gendum & regulariter dijpetifimdumßne pritftfufcepißiyüd
turpe Uteri promt um in beneßetum dtfnes : quodfatis ßperque
fanclarumjeripturarkm auetbritati contrariant, &CanonutH
eß ftcrorum decret is adseffiftnXt Jnt'atß ,vt pafiim a multis,
&etiam publice ih publicûplttCitisdiuùlgatur, quantum peri-
•culum ac detriment urn inde incur rsu ,’qttdntamque vitupéra-
t'tonem Sacerdotait minißerio ingéras,fifanumßtpis, iriteüigts.
Beftruum eit um ipfnts Nimmfratretn freqtienfißinte de a^til-
-teriüy&aliis ineeßis pollutionibus rejfttldriter correptum', fied
non correäum & diuitus toleratum, at que, Vt à profitdrib us
•fuis ft eobiberet,expeftatum, quoniam à fauiniquitçt'tbieeum
■coercere nonpotui,quia non eß de mea Prouiitcia,k meapxrfb-
‘ebra regulariter exire cum fuisprocepi, quo tiài ficutfafripf a-
-cipiunt Canonesjtiotafacere procurant. Data idtuFebrudrii tn-
'Osit. II-I.
Et’has'lktcras non ka,Vt debueras, recepifti, {ed'exeïs, na-
ô&ûccafione,amarituditïèm,quam orga me in animo ge-
rîs,verbis euaporando-exhdlafti» volens oftentare tuath là-
pierttiam & meam rnfipicmiàm,& demonftrare me Nîûi-
,no initxfte & contra audtoritatem egiiïe,& os mîhi obftrue-
ireÿVt dehis quxexie aadieràm,noncc aud^em corripere,
tvt fi forte veraforent, ce corrigerez,fin aüc, ne ilia incurre-
'rcSjjkaueregcu ficut derogâtiühnguas noftrb vino no det
tarnen pdteft irie apud te regulariter acculare,
hëc de meó iààidô admùm indicium prouocare,nec folli- •
ckuddcoriusRemenfis Prouinciæcum meaparroechiacft
tibicommiflà,vtinde amplius tibireddere deb'eam rationem
,nifi vttibiferibere ftudui. Scmtare Bpïfiólam beati
Auguftiniad XantippumPrimatem fuiimi,qaam fuprapo-
fitam legere præuales, &inuéniei te debere mihi de tuis
iudidis rcddere rationcm,’& fide tiTo iudicio quilquam ad
ittèumiudfdum prouocauerit, ego debeo inde vetiratem
inüeftig ire^fîngula quæque canonicétefminàre. Tu autem
quando hæcaudifti quæ mihi poftlitteraSmeas tibiin-
ne direâas refcripfi fti, debuera^mihi authu militer fugge-
rere quæ inde audifti , vt fi perpere initeaótuni haberem,
corriger* prôciïrarem: fin autem,fraterftj ac paterna béni
ghitate verita'teminde tuç filiali dile&ioni relcribere ,quod
& ïàceres fi apud ce humihscftès.&crga me charifatein ha-
beres. Verumtamé pro módujö ftieo lecutus beau A pefto-
li Petri extmplum,qui.etiamrainöribusfiiis quæientibus,
çurad Geh tile s in tralfet, tarionem per ordinem reddidir,
& teftes luæ 'ra’tfohJ adhibuic. Eonuin duco qtrocnnq; mô
do tu mihi ca,qùæ fcripfifti,majîdaueris .vtitemtoqii* inde
fiintvera tibi relcribarn,videlicet, quia (vt Icripfifti) nullius
prauavel mendolàfiiggeftiôheitliea, de qUibus d'ftj
mat us
teftib.
tus eft, imputaui, nec ad comprobattonem fui Iceieris
ib.caufaindiguitiquia(ficntiple (êripfifti)negôri: quali-
cas vfiumquemque aut excu(àt,a\it acCülàt.Viidfe &Dorï)i-
nusde eo quod quidam Pacer familiâs ei,qùi apud eum dîf-
fàmatuseft5q'nafi dilfipaflèc bonailliuS diâ't, Qutdhâc audio
detifi.re’ddéîfitrotïemviUicationistuo. Et fiiprafûmcienrerlraJ»
besin quibuS negôtiis tcfté’s legaliteratq; regrtiàriftrexà-
mifiati requirendi funt,& ih quibus negotiis ratio non ,in-
digeat teftibïls. Mah ifefthm eftenim&presbyteris,tkal«is
Clericis,& laicis,acfoeminisi&: nobilibus,& villanis in noftra
ciuitate,quiafan<ftimofiialem,de quatfbi fcripfi.abin-
^ntiaip monafterió Deo dicatàm ,& à Saéerdote velatam,
cltócufóprius de ipfb monafterîô furatàthih mahfionc,in
quamanebat. tÊkd horcôs per plurimafehóéles habuit.co- '
fenriente pórtanovcuiiis fadione iplàegrediebatur de mo-
nafteriö, & à Niuini hominibus abducebaturiin quo mov
nàfterioipfa sSdirtionialis cegularicer inde eft dilciplinataj
qiiapropter Cu fama excrelbere ccepir,& ego ad ciuitatc re-
uerti incüepi .mifit fuos honVitteS Vüalchanoné lcilicet,&
Lïipû, q eam fcalisptio locaris de iplo rtionaftcriû nodu e-
duxeïüt.&ad beneficia, q» ei dederamift noftraparroehia,
dednxemnr, & ibi per plures dies eahdé làndimonialé Ni»
uinus habitit, fiart & Prefbyteri > & cireûmanences homfc t
nés > ac villahi mahifeftiflime fciunrïEc eu minifieriales no* |
Opiïfc.LV. Capit. 'i H T
àccepit, in commünionèm reculent perfidorutti non aeoütt fubntê-
uerii Narri vt iplèdémonftrat, Hetacleotes fùffragarteafü-
it.-Hoc àtitem Gelafiüm dicere patet deiacris NjcænisÇa-*
nonibus, qnipriuilegiaiêdium conftitueruut, ficutin fex-
toipfbrumçapituloaperte monftraràr. Vnde Boflilkçitls:
îïa/Zifinquit ) PidetUr incognita Sjnàdi conflituito üitono, quo
îlriipfàth làhdiiftpnialë cépèrunt Cequirere,p êofdem fuös
homines ilia inCalmohtéfèm deduci fecit. De placitisdut
fibi à me datis quoi & quanti fpatii fiiérint, Ganonici, &
moliàchi, & fiïelesnc nobileslaici,ac ; Presbyteri parro^
chiâni cognolèurtt,in qüorüm prârièntiaSc quorum confia
ljo inde egi* quæfecundüm régulas faeïas inuenkDe eo væ- . . . _
quod dick me ab alio quçfiflè,qnaliter femam fuam pur*. I itaprecipk ( vt eadem proprie verpaponqthus) per vndmqaamquè
garet: nôideo ab eo qüæfmi, vt non fcirêm, qüia hocageté Protiincidm iUs Uetropolitanosfinguloshabere debere,nec cuiquZ
Æ: ' r i 1 fai as ejfe fubieftas, quod illi ( quia altier credendsim non eß) fer- \
uandum fanâo Spintu fuggerentc ftbithetcitifuerunt: Ec paujo
poft: Quodidcirco dicimus, vt aduettatrcbàtitas tua adeo rtos, Ca-
nonumpraceptaferuare, vt itaionß'ttutio quoque noßra difßniar,
quatenus Metropolitan!fui vndquàque Proüincia in omnibus re-
busordinationem femper expeâet. Et Leo ad Anaftafium> Se-
cundum finit or um Patrum CanoneSjpirituDeiconditos, totiasntundireuerentia
confecratos, MetropolitanosfmgularÜ Pro-
uinciarum Epifcopos ms traditaftbi Antiquitus dignitatis interne-
ratumhaberedecernimusfEtixtra Gelafiiis, vt lîipra oftendi,
ïppft deferiptioné authefiticaruiii ^riptùrarû;& Nicæ næ,
Goriftantinopolitanæ,aç Ephefinæ, Calcedonenfis quoque
Synodi, addidic: Et fi quaßmt Concilia à fàriitis Patribus
inftitiita,pofi b or um ( quatuor ) atiitoritatem,<& cufiôjiienda &
recipiendadecreuimits. IplàsautemEpftolas ( vtprædîxi,^
læpe dicere nécéfficas iplàcompellit) pro diiierforum Pa-
trum cönfolationediuerfis temporibus datas, a lede A po
ftolicavenerabiliterfiifcipiendasi- fiéui; &1 facimus, dicit
Addam eciam:Si illa.quæ de praifatoruiti Pontificum Apo
•ftolicæ lèd^s EpiftoKs dicis recipiendos venerando s Can o
nesefiè, qui quoduis fanôtû dicis & licitum, 8c quod, non
vis non làn<ftum & illicitum,ac fiinvoluntate tuà curtifta
fine pofîtà,&non fîtqui tuæ poflitrefîftere voluntati.Pan-
de nobis quælûmusiquid cenfeas dèi eorum decretis, qui
póft Nicæmtm Concilium,-&alia Çàtholîca Concilia ob-
lèruanda, decretalia conftituca de eilHem laçjis Canonib.
promiilgatalânxemnti ficutSyriciüs; Innpcèntius, Zofi-
musBonificius. CæleftinuSj Leo, HiUrus/SymmacHus.
GelafiuSjHormifdà, Gregorius,^qUiquealii, quPrû décréta
EcclefiaCacholica, & Patres p prædecçfiorcs noftri
(èruandaceaueruntj fevenerari funt?ÿtquoniam in qui^
bulHam a pïæfaris, quosappellas Canonesi diflbnant,ma-'
giftralicenlilradecérné, quæexhis lèqui,&quæ refutari
débeamus: quoaiiam nifi eu ferulafingularis aü€toritatis de
noftr&onluetudine ifta reipceris, quæ lieue & Patres no-
ftri, mentibus hoftris tenenda &(eruanda imbibim is,non
y idetur mihi vt ßicile ab Ecclefi^fticovfu ilia quæ tene mus
generaliter valeas-remouere, de qüibùs lacis liiperque fu-
pepÿis- potes-re legere, quæ fi tib i non fiiffecerint, hpc pln-
rafiifitcient. Tantum de vna refiiperadiiciam; Videlicet
quoniam quidicis:EcceffuiCanones recipiendi, venirfidi, at
obferuandihabeantur: non lacis-epfdém Canotas perfeuta-
tus es in qüibus,ficut lcripfifti,habetur: vt quia àcufarèalï-
utti elegent,prîfiem perfe, & non per alium, aeçujet', infcriptio-
he videlicecpræmiflà. Quod quiaad munimen tui conuer-
tere ftuduifti, legere debueràsqüia fi) la lèntehtïa dç anti-
quis legibus Romanis fùicalïùmpta, in quibus legibus, ki
capituliirtfcérpretariohe ediéti Valèntini^ni de Ëpifippali
iudiciöjpófteriore videlicet;cönftiturione ita fcriptum ha-
betut.Lex'ifta dediüerfis rebûsmulta conftimtt,îedin pri-
mis de Gléricî^ qùod diôtuin eft* Vt nifi per cômpromifïï
nônpoterat:fed vtyelitàeumâd confeffiohem,dç pceni-
tentiam, atque poft ad indulgentiarti polïèm cOmpellere,
quem voluncâriüm ad ein on poteram proüocate:& eo vf-
que ilium perdüxi, vt fi piaèÉp lui hômittèS quianon liberæ
conditionisfimt, aut ctitti aqua calida^pit cumâquairigi-
da inde ad iùdjcium Deitxireht, quid inde Deus oftende^
ret, mihi lufficeret : Etcumfe rations Coraiidilim atque
conftriâium vidit, irt éohmmaciam ÔC contumelias prdfili-
uit, cuidixi quod nifi autconfiteremr aut fatisfaçeret par-
rochiæmeævnde in^mabaturJpfe ÔCilli fili homines qui
eandem làn&imottidlem cum eo fiirati füetânt,m mea par-
rochiahabitare non pofiènt,&progrediehteillo ad contumelias
atquecaiumnias, quia deinea parrochia,vel de mea
Proüincia non erat,&rès & mancipiain regnèfenioris no-‘
ftri non habebat, per quæ illfi conftritigere adreddendam
rationem valerem, & per beneficiutn vel per peculiare no-
lüït fiiftinere diftringui, excommunicaui ilium à mea^paç-
tochi&'Quo<&ditis,pportetEpifcppum omnibus benefacere,om -
nesreciperefideles, verum eft, & vrinam itafacias,fed aliter,
viçini&parrbchiani tuidete dicunt,&tibi Ipecialiter com-
milEaliterlehtiunt.Cæterumdehis,quæ ubimandaui ex
; te meaudifle, ffalteri fie mandarem, fcio qùia gratias mihi
! indereferret,& tu fi Ïàceres quantum intelligo fi apiaricu-
do anirai tui tibi permitteretj & occafionem iuuenire non
jyelIeSjVt mihidchisquæinquaterniunculispervenerabi-
•lem Archiepilçopum Vuenilonem à te mirns compilafti.
Iterum licet non ad rem pertihenria inculcando confcri-
beres, & me dicereprou6cares , vnde in lèrmone capere
polfes, quod euidenter ipleinpræfato tuo feripto demon-
ftras,qüia commemorati^didtis Anacleti,Vi<3îpris,Galifti,
&Eleutheri, qui ante Nicænum Concilium prp quorun-
dam conlplationibu s ( li eut dick Gelafius ) ad diuerlos filas
Epiftolas direxerant, lubiungis.E cce Pater qui Canones recipiendi>
venerandi, acobfiruandt babeantur.^xopxiz Pâtre me
( vt patet ) irrifione potiusquam veneratipne vocafti,dico
tibi:jEffi Pater egofum, vbieft honor meus? Di cam tarnen tibi;
Fili pro arhitrio tuo vel proprie vel aliéné^ fiifti fiint Cano-
nesrecipiendi venerandi acobferuandi, quos comemôra-
fti. qui funt illkquos & Apoftolicafedes&oranes Epifcopi
per vniuerlùm orbem à primæledis Apoftôlicæ Pontifice
vfqueadillum, qui modo nouiffime etiaôi poll te eft ordi-
natusEpifcopus, immole omnis CatholicaEccléfia, Ga-.
nones ap pellant? Quiq;àNi cæn o Gondlio,quod primam
in noftris codicibus,quos ab Apoftolica -lède maiores no-
' ftià.açceperunt lèquehdos per ordinem ylqüe ad Africa^
.num.Gfondlium, pro canonibus recipiendis, venerandis,
'& dblèïuandisxetinenri/& InnocentiuSj.Zofimus, Bonife-
cihs, Cæleftinus, Leo, Hilarus, Symmachus,Gelafius,Or-
milda,Gregorius, & qeteri quique oblèruandG» Canones
;nomirftnt inter quos > & iftas Epiftolas Apoftolicæ lèdis
Pontifießi quas Canones appellas} Geläfius ( vcfupra po-
fifi) differenriamfaeiCj .& iUa Concilia Ganonum obfer-
uandadeGreuic hasauteth E p i f t o l a s -confolationequo-
rundam diredras, venerabilitçr lufcipiendas dicit.Et item
in decretis luis ÿiter alia dicit; Nobis (.inquir ) opponunt Ga-
jionei ( quin Orientales Epifiopÿ) dum nefeiunt quid loquan-
turççntra quosipfifeyepire produnt, quiprimofedi/dna reitaque
fuadentpamerefugt^ntùpfifuntCanonèsquiappellationesmti-
: us Ecc le fia ad buiusfedis examen voluere deferriuQgpd mänife j ftymeft de Sardice^fihvts Canonibus, ilium dicere,de qui-
j bps& Innocenfiuza4 Yiâroriçium,«Sc Grègorius ad*-Vin-
'centiumhisconfpu3,d.icunt,quæinhocetiamIegisopuf"-
[ culovËtibidem p ofi aliguaintav jViderirlt ergo fi alios habent
Qanonep, quibusfuas ineptiasK exequantun Coter um iß quifacri
qià^cft^kirqmft^ignicelérfmtt^noUfilumftdm. Apofto-
licamadtudiciumyocare qonpojfqnt: ÉgÇdnflantinopolitand Ji-,
pifeopus cmtatis, quoy^iqueper Canmsinter-ßdes nullum nomen
vinculum, ii^didûm EbilCopalenon adeanc, poûèriôre le'
ge Mâiorianiabrogauwn eft, qüamcónftiraqöneficutpe-
riit &’otóhifit,ita ex tunçha(ftefi9 Eeclefia conteritafiit.Sed
& ficut in litréris mèis legifti diffetèntiâ ihtelligère1 débue-
ras in ter àdtnonitipné: &dé acçufiiuoné i udicationem : &
interhoc qübd dixi, fiitaeft, VtpalEm à multis&éfpubli-
ce in publicis placiris diuulgamt, & hoc quod non dixi,
ouia itaeftiVnde à mulris&et publiée (quod npfilicet)in
publicis.velàpnblicispladtis accularis. Et quodÇonfufe
dixifti te mirarifi aliquiëx his pladtis Fedflentà Vobis pro
■hóe peritioném negotio, ex verbis CaUftiadiungeni,h«Z-
lusdoilorperfcriptaaccufetur, non bene diftinXÎfti » qtuà nèc;
benéintellexiftiexl.egibus& Canonibus différenfiàminr
ter petitionem j & accularioné, reuolue hinirlé^ei, & de-’
cretafedisApôftolicæ.&difcè quæ nelcis. ynd^Uterutti
quafi veftiganis, fequarrte perangulolosanfiaduk', & di