A
ConfèlfiO'
ne , contti
peri bus bo
« s (atis faciendum
DeopeliU
Deus non
pocnitentes
fed duriùs
damnat.
Rexytfe
habere declerüm
Se
fubditos.
Régi religio
& hunaendatur.
Gal.f.
Epbtf.6.
Ccuu
4 4 Hincmm Rhemenßs 4r<hiepißopi
fcflïonem & cordis conmtionenv,& per opera bonafaris-.
.fiiriatis,& ab illius mandatis de cartero non dc clitictis: & a
per fragilitatcm in aliquo lap fi fueritis> ficut ille, qui lub ri-
cat dcvnoptde,dealtero pedeVel manu fibi fitbuenir.vc
reftituatunfic iterum per deuotioncm 8c bonam Operationen!
certare,vt ad gratiën icnioris veftri Domini Dei reue-
niatts:quiapeccantes,Scnonpcenitentes,Dominus diu,vt
conuertancur, tolerat, fed non conucrfos durius damnat.
Sicutetiamin veftra state audire & videre poteftis, & de
yobis, ne fimilia vobis eueniant, timere & cauere debetis.
Ettalem voserga cultum diuinum, 6c findam Ecclefiam,
ac iacctdotes & feruos Dei, cstcrofq; fidcles veftros in o-
mniftatu manentes,&erga populum vobis a Deo com-
miflum exhibete,vt vos diligant,& eos deledet tarn in Ipi-
ritali feruitio. quam in temporali adiu torio, vbicum q ; vobis
neceflè fuerit,debitum obfequium exhibere: & plus
vos deledet Chriftianareligio, 8c cordis huniilitas, quam
vans pomps & voluptates carnis: quoniam quantislibet
molibus argenti «Sc auri circumdetur,quibuslibet preciofis
veftibus inauatur, caro, quid eft aliud quam caro? i. put redo
> & filius hominis vermis, & puluis, ac c inis f Non vos
tantum deledet per venationesinfequi beftiasfilueftres,
quantum pugnare cótra carnis voluptates,& Dei ac lands
ipfiusEccleusinimicos tam corporales quam Ipirituales:
quia ficut didtDofrinus per Apoftolum. Caro concupifct
laduer/us Spiritum, & Spiritus aduerfm carnem. Et. Non efi nobis
coUuftatto aduerfm carnem &fimguinem,fed aduerfm fpiritales
nequttias.Non vos deledent tantum diuitis pofleffionum
auri argenti atq-, gemmarum,vt inter eos compute mini,
qui idolaadorant, quoniam ficut dicit Apoftolus, auaritia
tdolorum feruitw efi, quantum fidesj ipcs & chari tas, iufti cia,
veritas, & iuftum iudicium, q u s perdu cun t -hominem in
eis perleuerantem ad sternum regnum, 8c angclorum
coniortium.
* Cap. X.
QuS nuncverbfs Dominationi yeftrs dicerem, fi corpore
prsfens ade llem,hsc litten? luggero: quia de genera-
libus Ecclefis ac Regni negotiis fine generali pnmorum
regni confilio & confenfii, ipeciale dare confiliumnefcio,
&confen(um deliberareVon vaieo, necprsfiimo. Propter-
ea mihi i am &state & infirmitate ac debilitate attri to, non
necefte eft a Dominatione veftra imponi.vt fine caufi labo-
rem,antequamad pladtum veftrum Dei Sc veftri fidefbs
con ueniant; & ego, qualitercunque potuero,fauente Domino,
ficut prsdixi, in Dei 8c veftruin feruitium,& illorum
obfequium veniam.Siautem,quod Deus auertat, interim
alicuius perturbation» caufi euenerit & mihi notum face*
re Dominationi veftrs placuerit,pro Icire & pofte, & confilio
i ' auxilio in veftro obfequio fideliter laborabo.
EP 1 S T O LA II.
AD C ARQLVM III. CRÀS-
& fumlmperatorem.
t | Argvmentvm.
COmmtndat C a r o l o Imperatori,vt EcclefiamGaHicanam
pane collapfam refiituat, Regni difsidia toll at, Ludouici Bal-Q
bt liberit e Regni Primoribus idoneos infiitutores & confiltarios attribuât,
qui eos doceant Ecclefia fan ft apriuiâgtatucri, eiufque
four dot.t venerari, iuftitia leges apud prim ores ttque ac fubditos
fartas teftas conferuare, diuinum auxiliumper preces creb\o im-
plorare, mpips&federates coercere, orphanorum &pupiUorum
patrociniumfufcipere, humilitatem, caritatem manfuetudinem
erga omnesfeftari, improbortmtquefocietatem& familiaritatem
defugere.
DOMINO CAROLO, IMPERATOf i l Gf f 'RIOSO
Hincmarus Epifcopus ac plebis Dei famulus, prafentem &
futuram optât profperitatem &
gloriam.
A Vdiens lÆdabilis fidei veftrs benignitateniergafilios
•A*-fobriqi veftrildx. v p o v vi c i , quondam Icnioris noftriigtatias
Deoretuli, petchs, vt, qui dedlt Vöbis veile,
donet > q u s espiftis perficete pro bohà Voluhtare, & hoc
tarn per ige,quam per fattiiliares 8c fttbict^os-mihiDomini
mifericordiam oro,vt velira poteftas atque.prolperitas in
ruaypluntatecoi'roboreçurj&vtinfide^eda & operibus
bonis perfeiierantem dc temporali,regno quandoque ad
stetnumperducat.
Cap. I.
Prccamur, Domine cariftime, vtrelpedu Dei adiutoris
& pro ted oris veftri regiminis, Regni huius Ecclefiam,
quam Chriftus acquifiuit fanguine fuo,ficut (k per vniiier-
lamorbem diftulâfn, apud nos in mulds conlapfiun veftro
lapicnu confilio & poteftads auxilioreleueds, & regni di-
uifionem confolidctis, ac primores ipfius compagineds: &
qusin hocregnSpropter diftènfiones perperamaguntur,
euelli fadtatis, & iftos iuuenes, Reges noftros.propinquos
veftros&pupillos fine patre, loco filieftum teneatis, &eis
regnum ab anteceftbribus il]^rum fuccelfione dimiftum
per luggeftionem Primorum regni huius dilponatis,&,qui
de primoribus cuiqtie illorum conuenient, ordinetis.Er fi
forte fuerinf ex noftratibiis, qui porius qu s fiis voluntatis
fiinc quam quça^ honorem& defenfionem ÜàndçEcdefiç,
ac miniftrorumeius^&ad Regum ac regni pacem Sc tran-
quillitàtem pertineant,facere velinc, lâpientia &poteftate
veftra eosreuocate; Vel.fifùeritnecellèjcomprimitejatque
cxrerosaduerfantes iftis veftris filiis, & nobis omnibus veftrs
Dominationi fidelibusi defenfionem lolatii exhibete,
quatenus & apud Deum débitantinde remuncrationcm,
& apud fiétulum nomen celebre habeatis.
•Cap. I I.
Etquialegimus de Alexandro Magno cuiusp çdagogus
Leonides nomine fuit, quod citatos mores,&inhotieftum
incdTum haben^n pueritia,idem Alexander ex prçfato pç •
dagogo fuo eadem accepitvitia,qus adulcus in feiplb cox-
rigere voluit,&, cum omniaregnavicerif,lèiplùmin hoc
vincerenonpotuit.-quoniam,vt quidamlapiens feripfit.
Quofimel efi imbut a recens feruabit odorem tefiadiu. Et de (iiio
Salomonfs R ^ is legimus,quia relido lenum, & iuuenum
vfus confilio,magnam partem regni perdidit,& non fuo led
auifiii Dauid merito paruam partenfregni ei Dominus re-
feruauit ; iftis iuuenibus fidelibus filiis veftris, Regibus no-
ftris. maturos ac prudences, atque lobrios baiulos fingulis
confti tui te,qui oderint auaritiam, 8c eo s ve t bo 8c exemple
mftitiam diligere doceant ftcundumfcripturam dicentem.
Diligite iuftittam,qui iwiicat»terram.cpomzp\ , qui diligitini-
quitatem, oditantmamfuatn.
Cap. I'll.
Doceant eos verbo & exemplp laniftam Ecclefiam &
miniftros eius honorare.dicente Scnfçi\ti.Presbyterû humilia
anmam tuam & magnat is inclina caput tuum. Quib us Do-
minus dxdt.Quivosaudit, me audit, & qui vos fier nit,mefiernit.
Et,Honorantes me honorificabo, & qui contemnunt ‘mi erunt i-
gnobiles.Doceunteos verbo 8c exemploEcclefiç làndçRc-
doribusatque miniftrisdébitapriuilegia SpidtuDei coh-
dica,&toriusmundireuerenria colècratalèruare, Scriptu-
ra doceme.Le&Domini irreprehenfibilis, conuertens animap,te-
ftimonium D.ominifidele,fapientiamprafians paruulù. Et in E-
uangelio Dominus. Qui diligit me-,mandata mea cufiodit.Et.si
dilïgitisme,mandatamea feruate.Et Apoftolus.Qui dicit, juta
diligoDeum, &mandata eius noncufiodit,mendaxefit Etitem
Dominus inEuangelip contemporibus mandatorum lîio-
rum. gaiiÿUnquic, ex Deo ,verba Dei audit,propterea vos non
auditis, quia ex Deo non efiis.
Cap. IV.
Doceant eos verbo,& exemplp regni prjmoribus,& cg-
teris regni ftdelibus,atque fin d * Ecclefis defenlôribus,v-
inicuique in fuo ordine > competentem legem 8c iultidam
conferuate,dicente ScripturaJ«y?i/M Regis exaltabitfolium c-
m,&veritate folidantur gubernacula populorum. Cuftodiant,
& doceant eos cafte aclobrie& pie viüere,quiaficutdicit
Sptiptüta.Spiritusfanftus difeiplina effugietfiäum, & auferetfe
àfogitationibus.quxfuntfine inteüeltu,&non habitabit in corpore
fubdito peccatis.
. 1 Cap.
Xe tit Ecclefiam
refor-
i»Re->
gni dilsi- *
diatolli, 1
pupillis R«*
gibbsido-
,'confi.
Hartes at
tribui.
Hÿintil.
G
Pxdâgogl
mbuendi
Rcgum filiis.
$ap. I.
PJkl.io
Reges hoftoren
t Sa-
iceidotes.
Luc. to .
i.
Tuéantur
eorum pii*
juilegia.
Pfal. iS.
Ivan. 14..
Iuftitiam
omnibus
prxftent.
Prou. I.
fait.
Sap. I.
Cypr.iUtt-'
•iïnffituli
<SÜ*qo
iWguih
kettis horis
vartrtora*
Cypr.-i6.c.
friacuiejue
■“ï
Cjfr.U.
Rom.19.
Pfaim. 111
■"'amilitas
IccetRè*-
iPar.i},
'ing.lib.6,
!” 8tman- luetttdo.,'':i
'ClV.ij.
CAR V.
FpiJloU. ‘45*
Propóiiant eis frequenter verba S. Cypriani, ^jui regis
hiinifterium in noüo gradü abufionum aperte oftehdit.Re-
^w;,ihquiens,»o» mquum,fedctrrettorem tniq uor urn ejfe oportet.
Vndeinfemetipfonominisfuidignitatemeufiodiredebet. Nomen
etiim regis mtelleftualiter hocreünet, vt fubiettis omnibus Re-
ft or is officium procure t.Sed qualit er alios cortigere potent,qui proprio
s mores,ne iniquifinwon corrigitfluftitia ver o Regis eft,neminem
iniufte per poientiamopprimert, fine accepttone perfonarum
inter virum&proximümfuum iudicare, aduetiis & pupillis &
Vtduis defenform ejfe,furta coluber e,adultertapunire, iniquos non
exalt are, impudicos & Inftrtones non nutrite, impios de terra per-
dere,parricidas &pe iur antes vïuerc no finer e, fjcclefias defender e,
pauperesekemofynis alere,iufios fuper Regninegotiaconjlituerc,
fenes, ^-fapientes,&fobms confiltarios habere, Magorum & ario-
lorüm,pjitnomjfarumjuefuperfiitiontbus non interniere, iracundia
difiene patriam fortite r & iufin contra aduerfariosdefendere, per
omnia in Deo viUere ,profieritatibm animum non eleuare,cunfta
a luerfup.ititnter{ernft fidetn Catholicam in Uium 'fabere, film
fuos nonfittere impieagere, rert&borityratfontbjusinfifttie, ante
horos congruas ctbum imgufiare. Vaenim terra, cuius rex puer
efi, & cuius principes mane comedunt. IUc regni j roficritatc m in
prkfemi faciunt, & regem ad rogna calefiia meüorapefducunt.
Qui vero-fecundum hanc hgem regnum non difienfat > multas
mmjrumaduerfitates imperii toletxbiu Etft fix his, qua prof
i t iptafunt,tontraria finfirtt,vel egerit, & in his contrariis per finer
auerit,ficut in thrpno hominumprimus confiitu usefi,fie omnes
quofeunquepeccatoresfufafi in pntfintibabuir fupra f i modo im-
placabtli in illafuturapcena hab'ebit. i?t n on lolum regi, fed &
ótiini ,qui in dominationis eft poteftate, tria necellario habere
opoiicc.terrorem,fiilicet> ordinationèn érartorem. Nifi
entmanieutrDominus, &metuatur, ordinathillmconflaremt-
nme poter it. Per beneficia ergo, &affabilttitemprocuteï ,Vt dili-
gatur, & per iufiam vindiclam, non propria ituurfo, fid legis Dei j
fiude*t,vtfketuattir.Eiinhis,8csdiisomnibus priheeps fern- '
per Deum cogitet, 6c ilfi adhsreanquia, nill Cbnditori lud
pertinacireradhsferit, ßcipfe, & omnes .^uieieörtfen-
tiunt,cito deperient. Omnis igïtur qui praefl, Im primittts tot a
animi intentione procureft vt per ómriïa de Dei adintorivhon dubi-
tet. Sinamquecapèrit inaft'tbus fuis äUxiüatorem habere Domi-
num, nullus homnum contempt ui habere poterit eins domihatum.
Non (fi enimpoteftas, nifii Deo. lpfi eleisatdefit retire egenum, & I
fiderefacit cum principtbmpopulifuK Deponit pv rentes de fide ,&
exalt at bunnies-. ■ ■ n - '
CAP. vh
lpfi aurenVbdiuii magviopere prdilidere deberii, tie fuper
foefos fuos feextoUunt, fed luxtaScriptufarndicenffem:
q unto Magnuses, humiliate ihvnïiiibus, &coYam Deo inn enits
gratiathi ftc, ficut de loiada legim us, quia Ioas Regem pue-
rum eleualiit,&vnxit in regem, imponeiis ei diaderna3&
dans legem ln manu eius,vt fecundumillaril viuerec, &po-
pulumïegefet.'&docuitiplumiuüenemRegem vlquead
starem adultam. De quo Icriptum eft, quia bene tegnauit
ipfe Iv»as fijuamdiudócuit eum loiadas. Et S. Gregorius ad mo-
net nStricores filioruhi Impcraroris Grscorum, vt ea illis
loquantur, q u s eorum méntes in charitate circa feinui-
cenv,<k érga fu biedos in manfuetudine eoniungant: ne»fi
quid odii inter fe pueri concepcrint s in aperto poftea e-
tumpa i.Verba, inquien s , nuirtentium j aut* lac erunt fi bona
fiint,<tUt*venenum,fimala> Talk ergo inpueritia eis fuggerant,
quapofimodum ofiendunt bonafuerint, qua d nu tritor um
<fuorumotefuxerunt. **
CAP; V it.
Debénteriartiproütdcre, nR tales illis in ramiliaritäte
iungan tu r . per quotum ItlggeftioncS ad ihiqua opera, vel
ad difcordias inter fe 8c illofum lub ied o s cdrda illorum
pertrahantuf, quiaferi p turn eft. CorfumpuHt morés boilos col*-
WMfe.Dêbendwtem illis baiuli eorum perluadere, vt
non fint imiieem inuidcnteS, initicem prouücantcS, fed
mu rua diledione cöniu n d i , & äd Iluliceii) lè adiuuare pa*
rati,quia,vcIcriptum edfraterfratrem adiuuet, & atitbocon-
folantur.Si eûim Domine mi Rex, huius Regni Ecclefta, 8c '
miniftrieius, acpopulushæcper vos obtinuerint» quan- 1
rammercedem&remunerationem.inde apud Deurn,& 1
bpuum homenapud fieculum habebitis, ex verbis Apo-
ftoli penfire poteftis,qui dicit .Qui contientfeçéritpcccatort m i
errore viafua ,faluabit animant et us d^nortc, & cperiet nuit i tu-
dinempeccatorumfuorum. Si ergo Apoftolus fpirituD ei pie-
nus de vno peccatore conuerlo tantam remunerationem
prsmitdt, coUigat fipienciaveftra, quantam dc tantôtum ;
lalute ac profedu remünerationem apudDeum habebitisf
A D
EP1STOXA 111.
EPISCOPOS QVOS -
DAM FRANCIS.
A h G V M E N T TM.
PRo recta noui & tUUenis Regis infiitutione rogatu quorttndalfi
Epifcopomn Hincmarus tam atate prouéftus hanc epiftolam,
vel,vttpfeca.iuvocat,opufculumficrtpfit,in quo primo docetMun-
dum a duplicipoteftate regi, Pontificia & Uegali.Epifiopcruiw, Re-
gumque & omnium qui aliis prafunt munus ejfe lanones & leges
non ignorare,Deunt timere,iufttttam colcre^eos indices c'onftüüe-
re,(-uiiufiitiam dihgant & auaritkm oderint. Deinde ex Adal-
hardi A. bfttis X^rbeienfis, Car oh Magnipropinqui, Isbeüoa curate
& copiofeexponit, quis orde & modus non in Palatiofolum Regio,
fed toto etiam regno pacifice admimfir au do ohmƒunit vfurpa its.
ltaqueprincipio onmes Palat ti miniftros eor unique offiaa defcribin
turn fub'iicit,quibus m editspax Regnorum ccufiruatafuerit,mmpe
crebrisplaatisjd efi, annuis commis bmis, confilunorunique eorum
deleftu,qui nihil Dtp, faluti fua Regis & Regni anteponerent.
Ac demutn addit, qüapraxt & Ordine conuentus lUimfiitutifae-
rint,
Ht&CMÀRVS EPÏSCÔPVÊ, ÀC PLEEIS
Dei famulus.
R o statis & fieri Drdihis dhdquitatè,poftC-
iiorc s tempore, boni & fipientes viri,rogatis
exiguitatem meam, vt Vju4 negoriis Ectlefia-
fticir SçPalauriis ^ quand o in amplitudl’he,&
^ vnitare règni prplpere agebantur, inrCrfui, &
conlîlia, dodrinamque illorum î qui findam Ecclefiam in
findicâte & iuftitia r, xerunt,fed 8c eoruhi,qui folidingtem
regni tempore iuperiotepröipcrius dilp^lùerunti audiuü
quorum magifterio ttadicidnem maior^n fiiorurti didicil
poftobituthedam DominiHludouuici Imperatorisin eorum
obfequio,qufpro filiorum eius tune tempods Regum
noftrorum concordia iàtegenint, pro modulo meo fre-
quSntibus itineribus,verbis,& feriptis laboraui^%d inftitü-
tionern iftius iuuenis & moderni Régis hoftri, & ad reerc-
dionem honoris & pacis Ecclefis ac regni ordinCm eccle-
fiaftisum, &difpoluioncm domus régis inficto palario,
ficut audiui&vididemonftrem,'quatehus!nnouirarefiu
C^ dddrina imbuatur,vtin regimine regni Deo placere, 8c
inhoclsCulofsl|citerregnare, & de pi'sfend régno ad Si
ternumvaleatperuenire. Experimento quippe cogqolci-
m us,qu ia vas nouum, qtio pnus fipore & odore imbucuth
fueiitj^lludin pbfteram diu rctinebit, ficut &qurdaffife-
piens dicit* Quofemel eft imbuta recensfifnabü edorerti tefiadiu.
Et legimus, quomodo Alexanderin puerida fiiahabuit ba-
iulum nomine Leonidemcitads mori bus, incompofito
inceftii notabilem,quç puer, quafi lac adulterinum fiigens,
abeo fumçfit. Vndein adultasratefipiens& rexforrisfe
iplum rep&2ïendd)ar,& vitare voleba t.-iêd, vt legitur, cum
omnia régna viceric,in hoc feiplum vincere non potuit.
CAP. II. j
n
îritelligat igitür Dominus Rex, äd cjtiod offidum eft
prouedus, & obaudtat commoniriontfn atque flbmmi-
H
SUcrilis ii_
fiitucio ma-(
gnifacicda.
ÜoTat.Ub.i
tfift.l
t! I.
Rcgum cft <
timere Deû: