i 6 i ■■IIIIl
l i l
i l
mill
iisji
Il il
I ls
m i m m
„ „ - .- . -— a1
M l i P B H i
I B t a l
i s i I t ;
illilill
M
«
u f l
n o .* n w
tara acdpiSt hareditate feculum in , jufti IpTi omîtes tu ' fopui* U
ig f S j * a ^ t y 1? n 'i i n ï o 1? ? y a y i
'glmpcaadam arf,mearu lïiahuum ôpus ,mearumplmati<man virgulium
n w a n n 1? sg* fètoû -"im
: aominüs ego Vfottera vgentèm ïn jùfiïhu 8c , mille in erit TarvU
-nirp orey ■%? y p ^ i 's)7fc# rrrr ]bj?n
r. : I.- -.- A » - . • sj',ju'd fjriam accelerare fuô tempore in
: n a i t f ’n « n r i y ?
LXI.
: : me fuper DOMINI Domini Spiritus
'Vy m n ' . ' : i g n n
E S A 1 p f Si
V e i f i o V U T. G ...- ----------
Cap.LXJ.
irisr-O ri’ r a t a jy
aV'-istiiiV U w f t b fë jU a '!W, itsa S
nip—ny? o'pipgV! u i l frasV c s |S
...oftro Deo ultionis dicm ft-.ÓOMINO toluntativannum fr«hc<m& M
u 'r i 'r s V a p j a i ; ! n i n ’1? j l r r r a i ; j g j ^
Sifon lugentibus pmtniimM .lugentes omnes gnfilsnduin
p is ’Bmp'? : o '|n g _ S 3 o n j H
amiSum .luöü'pro- gaudii oleum ,cinerè pro'gloriam eis^ dandumid
nüvp ]uv ”12« nnn ixs on?
tlsntith jjufctia'arbores ik. vocaiiiur & : ftriöo fpiritu pro laudis
vm pn|n ^« br^? «npï nra nnnmn?nr
, fecult defoùliones xdificabunt Et ' ' juegbrißcamtitm ad DOMINI
r f ïy nünn hy\ ; n«annS r$m
3 -ih n y itü im
ftab
•ïOQip’ D^iüHnnlQpiü
: jgenet defer)
nlQQiL
j îy-n g a n t vjagg jj
ïigenx fiiii & '.vtfti
: o i ' p i i y o i n i «
lp : ]22!\ 0 1 3 «!
dicetnr »lioflxi f>d Miniftri yrocabi
DOMINI S':
i d s ’ u 'pV « t t ® p iHijsn h « v
'2iT3 Dli«:
: n a 'n n d t o j j i iV is n o p i - ‘r n t o 1:
■ e,. « rv dictai tracoma ienominia St , dufltx veftropudor
a p p n 43’tïi
r-UJD-3
juftitiam faciet germin:
H j n x itd x’.
iqSi i n k i o b in ip o n n r
1 ipolfidebnnt duplex eorfi terra in ide
D n V n 'r in tfp y n n a io itir i''. ™ » n à ï " v g a p
ifitnjiittm 'inirepmem nfimr jiudidum diigmr Dominus ego Qu
n ^ y y S u (Oti u s » o a n s rrtjp u s
□ n t7 n l'jp sD V iy n ’n a i n ü s a ànV y s ’n n : l
popuiorum medio in eorum genii»«« &,eorn femen gentibus in fcietur Ed
cD^ûpn Dn^«x«xi o i n t s r ü a j n t 3H
r m i r T !? W o n '3 à r t » R b n ’s n S a
meoDeo in mea anima éxultabit ,D O MI N O in gaudebo Gaudendo
^ 2 3 t—y n n i r r a to’to«
me incofvit juftitW palTio 7^1utis veftiraentis fecit me induere quia
u u y ’ “ i p n s b y o y?»i_ 'n?? ’?
ahvafes ornabit fponfam tanquam & ,glcM cmfimbit fponfum tanquS
n ’b a n n y n ü??’ in n a
Jfi'Zina hor'tus fient & '.fuumgermen proferet ’ terra fiait Quia
n rio x t f ÿ tà '3
■nirv ii i « 113 n p x n
. ‘ .gentibus univerfi* coram , laud'em ft
r D 'U n - S s n y n ? n m
L A T .
V e r f i o G R a E C A T , X X . In r e rp .
?opulus aucem tuus omnes
jufii,in perpetuum hired ica-
aunt terra, germen plancatio-
lis mes^opus manüs meat ad
gloriiicanaum. Minimus eric
mille, & parvulus in gen-
q fortiflimam : ego Dominus
in tempore ejus fubito fa.
r ’am iflud.
, CA P . LXI.
iPiricus Domini fuper me,
eb quod unxerit Dns me: ad
nnuntiandu manfuetis mifit
ae, ut niederer contritis cor-
de, & prxdicarem captivis in-
dulgenciam, & daulisaper-
tionem : Uc prxdicarem annü
placabiiem Dno, & diem ultionis
Deo nol^rotut confola-
omnes lugentes: Uc pone-
,1 lugentibus Sion 3 & da-
a eis coronam pro cinere,
oleum gaudii pro luftu, pallium
laudis pro fpiritu moe-
is: & vocabuntur in ea for.
jußitiz, plantatio Dhi ad
gloriiicandum. Ec xdificabunt
deferta a feculo,& ruinas an-
tiquas erigent,& inftaurabunt
civitates defertas.diflipatas ir
generationem & generatio-
nem. Ft ftabünt alieni, &
pafeent pecora veftra: & fiiii
peregrinorum, agricolx & vi-
nitores veftri erunt. Vos aut£
Sacerdotes Dni vocabimini
Miniftri Dei noftri, dicetur
vobis: Forcitudinem Gentiü
comedecis, & in gloria earum
fuperbieds.Pro confufione ve.
ftra duplici & rubore, lauda-
bunt partem fuam : propter
hoc in terra fua duplicia pof-
fidebunt, lxticia fempiterna
erit eis. . Quia ego Dns dili-
gens judicium, etodio habeas
rapinä in holocaußo: et dabo
op* eorü in verirate, et feedus
perpetuü feria eis.Ec feient in
Gentib* femen eorfi, et germen
eorfi in medio populorfi:
omnes qui viderinc eos, ccg-
nofeent illos, quia ifti funt
fernen, cui benedixit Domin*.
Gaudens gaudebo in Dno, et
exultabit anima mea in Deo
meo;quia induitme veftimen-
tis falutis: et indumento jufti.
tix circumdedit me, quaft
fponfum decoratfi corona, ec
quafi fponfa brnata monilib*
(uis.Sicut enira terra profert
germen fufi,et ficut hort9 femen
fufi germinatjfic Dns Der
gertninabit juftitiam et lau-
dem coram univerfis Gentib9.
Cum Tranilatione L A
icù i K&&( Qou mit J'ixiu©-, (r) <A’ eùS-
>&- xAitgÿyopriffttoi t ij y y lS , çvhdom V r i
purdi/Mt ïpy* yufüv îu/n h( J'o^ca. O •-
Kljprhf ïçwI «f yiKiiJkf,*) ô eAtt^r©* «s
KÂr©- f**)«. *y» «uet®* ^ koj&v Qhi&~
MS.A. (r) xJ J'ii.
Bpoputm tum omnkjuflm/em-1\
fer foJßdtbuHt imami cuflodiens'
pUntatioHtm, Opera manuum ƒ#-
arum m glomm. $ * i pauem
fff, trit m m m : & qm mini-
mm, in gtnttm mayutm. Ego
Dominus in tempore congregaSit
KE*. §•'.
I f lNtJfut xueJou i r tpi, » «rsxsv ïfêiai
pu, cvctyyihimàtu ««»îttAJt* (U.
ldmâa.i 7«\y Quunwupiwt (*) Th,X.<tf-
J'ietr, KMpuÇeu cup^we\w<7wc a/purir, X) W
xrdCEf^tr, K*\ime or/auriv xugiou
JïKriy, ÿ ufAtyLt tWTesmJ'bntof,
reiv'jit; 7Ù{ Tnvdxvnus, AoAnvcu td?)
rtv$vfl (ß) 2/«îy ctuToif J'i^eUt Jvt) an-
iKHupa cvçgpffurnt Toit mvàvtrivy
ty-m çokÙv cfôçof «cm moó/MT& &khJ'I-
5 Piritm Domini fuper me: pro-
/ quod unxit m : evangelist,
pauperibm mißt me, fuure
contritos ebrde, pradicare capti-
vU remifionm, & tacit vifum,
vocare tnuum Demin) accepta-
bilem, & d im retributionis,m-
folari omnes lugentes, Ui detur
lugeniibm Sim gloria eis pro ci-
nere,unSlia heiuue lugentibus,(t)
ftsundüm ßtlam gloria pro fpi-
^ xahStumvm •ffju.i J'ikojoiturne, •
purdjfM scjjgiov «f d'onde. Kai oiKfi.Jbpn~
ifiîfiotf cùvvldf» (y)V^u{tifU‘'^iy<tt
•trgfTepoy cffcdtdçnmun, x) munufi roKH(
iftifxiiif, Çyj^ngnfiu^ivaf ei< "fruit. Ko»
îÇocaii» ’ât^o'frjiït miiAtûroyJtf m orgyCdm
Qov, il) «MépuAo/ i&Tngify ^ ifAirtKovg-
jfll. é tepSt xugiou x*nS»<rtài,(ƒ)
17wpjpl Afu, i^ùy tAy«y kaÎ
V )m t$ a «urot» &(WfMâ»tnèh. Ov-
oK J'dj tiçÿ-i x>ingÿyo(ANcmya> r i y ytiv,
si) àvf&trvyu etiuvi®- iSarif sUfdKnt duîft.
’Ey» y ig tipu xvex& S iy tru y J'/najoav-
y lui, >y puoSy dgmiy/ud-jd ‘J% iJintat. ^
Jbim r i y (xô^floy iv 4V J'tKiiait, x) J'idàri-
Sjxlu» auoytoy J'id&imutu AVToit. Ka)yra>-
àinreu ày rolt tSytfi r i mrigpuc iv r ft,
CAP. L X I . *
troru. Si vocabuntur gif
tes juflitue, plantatio Do-
gloriäm. Et xdificabunt
deferta fempiterna; qua defile-
futrant priüs,fufcmbuni\ &
novabunt civitates deftnas,,it-
folatas in generationes. et ve-
" aliemgen* pafctnttu ovei
& aliarum gentium arato-
I 'f vinitores. Vtsautem fai
cerdotes ’Domini vocabimini, mi-
tüßri ( b ) Dei': fortitudinem
gentium comedetis, (c) & in
ja jg lg r1 tritis admirtbilet.
fecundi ppffidtbuw,
6 gaudium fempiternum erit ƒ«■]
- r. caput eorum. Sgo enin
•u Domim, qui dilfgojußiti-
t, & odi rapinas ex iniquuatel
Bt dabo taborem een umjußis: &
ttßammum aternum difponsm
Et fcietur in gentibus femen)
w, & nepttts eorum in medio
popuiorum. Omnis, qui vide-
rit eos, cognofctt illos : quia ißi
funt fernen besediStum i Deo a
Et latitia Utabmuur fuper Do-
mmum. Exulict anima mtx in
Domino: induit enim mtveßi-
r i ÏKysyd, (•) iv îV i f H*<n> rff May.
<nrS( i Sgeoy dvrèt thytmarox durit, ire
«roi tin arig/xd nu^oyn/xiyoy \5sro AloJ ,
K«i (Q cvf&fftiyp lup&ty&iiffoyrtu Ht xw-
gioy. Ayfy/dàm »5 ■4VX* fxov ^ T<? ttu-
{lp ’ iy i^ « yip pjt i/xirioy (tmpitv, £
ytruyd èvf&ffvytit, »f yu/xçitp
fxoi ixirfdy, >yà( yv/xçtw tu n xiejAnffifU
Koay.u. Kcù âç yîjy duijounty r i dià@'
iurnt, >tj <Sf (u) Knor®- r i an-if para iu- .
ä«T s Tm» , m m, f, a e , »je,®- r Gc germ*mfxf,cm fa. ciet Dommut Vo-
J'iiuuonilw, iy ayctMldud »ydyrtoy mmmjuflUim, & exulutiom
fa lu th ,&tunicä Latin*:
ficut (d) fponjo, circumpofuit mi-
bimitram, & (icut fponfam-or-
navit me mundo mulubri: St ficut
(e)terram effereniemlto
'r,um Brut t
rtiyruy r ff t&yuy. ■onfpcftu omnium gentium.
MS. A. (a) t? nofJ'id, (ß) 'Stay J'bÇdy (y ) ‘J%cpnuû>iÂytt{ 9@Tty:{
O 'J^npui\x\ytxt (ƒ) ^ MTOvgpi A»ï, i^ t/f *Ay»y, (")Öt (*) durât.
r d t i ip5y (^) at biqytrvvip (») xnrey. (à) dyanAÜ k w ®- JIxm-
Cffuylw,
□ i n n Tarpum T o n a t H a n .
N T O r r a isV v in n n y 'y )wa< im b o T O g i
^M n 'sn JD C i^ s js ’i'p n D yV iöV m is s b sV w n ^ ? '''^ '
unbçsunuys-;®?1?1,’ tv '9 ‘ïî*fen ’by otftu;oTg.)pfwa)ijn)?a3"®**
à g j ru e rjp ç b n ira b ib jn s m jia e t? ’■’.pub spb rw f> oupp)
mnb i« ’b?»'?nsjaib : Niîbus bp snrob s p p b » É j î ’’D-1i
b t ÿ b n n t i w r i ^ b n s rQ O a n n s b p s ^ b n n i im n e ç D u p * |b n b ’b ? ! in 1;
« ç n p r n * o b y r a i n p im : M n p roe s b w B m j n p r
'n i lß3ypy?.vv,pSTM Wf}1 : â | n . snï|annnwnii’n p im n ’i.iioQlp'
^nbsffspti’eintiu’t jnpnn fei sunp iinsi : jwptî Tibsoi jonas s.'noy
by linyppnsi jwtsjai qbtS : PPf î inip’ai pbp’n s;uo]> ’uy: }0b -îosp'
phgbWiaftoiWtmsftic# prinanp jnb
prno sriworn ysjsns :pnb ’nn obynnn jucnj; pn in by iinyisp 153
s ’D D y p v ra in y y iin b n u sD b y 0 !?’ r â e p p iW n n D r q s ïn s i sD y s is ip e iQ - ip
l’vri’y-ipisyTnus’ps pjyTinrwi’. fesniabqua pnua pnuy
u ip ^ n s’nbsTiï'Up’WBa ’ipa: jnan ’n s-io’pa nnssnnnDbfPn"ias
lp n o n f< 3y ^ : n 33i r n ’ÿ m n ^ o i f r 43n n 3 u s u y i 3n S ’y a jp-;is3 )’s i a b
s’pt) runt nnox sysoisypsy ns : t^rùtpnasutsynoy snbyyt ’ntetaba
' : s'Doy bà ‘npb obénn snnapmi «pot ’bi’.Q’nbs y g s;aya snynn
pullulant : fie Dominus Deus ri
P a r a p h . C h a l d .V e r lioLatina.
Et populus tuusbmnes.jufti,femper h*reditabuntterram: plantatioIxti-
tix mex, opus potentix iriez ad gloriandum. Qui minimus fuerst in eis
excrefeet in mille; & qiii infirmus, in populum fortem: ego Dominus iJ
tempore fuo adducam illud. D . C A P . LXI.
Ixit Propheta: Spiritus prophetia à facie Dni Dei fup me,eb <g unxit
: Dns ad evâgelizandû manfuetis-,mifit me,ut côfortaré contritos corde;
prxdicaré captivis libertaté,& iis qui vinfti funt.Apparete in lucem:Uc
prxdicaré annu voluntatis eorfi Dîio, &dié ulcionis corâ’Deo noftro : ut
confolarer omnes lugentes; Ut poneré lugentib* Sion, & eis daré coroni
pro cinere.oleum lztitiz pro luÖu: fpiritû ovanté, pro fpiritu eorum qui
erat moerens. Et vocabunt eos principes vefiratis, populû Dni in laupé.j
Et xdificabùnt ruinas feculi, &fblitudinesantiquasfulcitabunt: & reno-
vabuntcivitatesquxerantdefertx,& folitudiné génerationis & genen
tionis. Et ftabunt extraneï & pafeent pecora veftra, & filii populbrfi agricolx
& vinitores veftri erunt. Vos autem facerdotes Dni vocabimini, Miniftri
corâ Deo noftro, dicetur vobis. Divitias populorfi comedetis, & in
gloria eorfi Ixtabimini. Pro eo ag confufi eftis & erubuiftis.duplicia boni
qux dixi vobis, adducam vobis ; & confundentur populi qui gloriantur
U portionefua. Proprereà in terra fua duplicia poflîdebunt:lxticia fempi-
;-na erit eis. Quia ego D5s diligens judiciü,abominabilis éft corâ me rai-,
fitas & violentia: & dabo roercedé operû fuorum in veritatc,& paßuffl
fempiternum feriâcum eis. Et magnificabuntur in populisfilii eorfi,& filii
filiorü eorü in medioregnorfi: omnes qui viderinc eos cognofcent eos,
quia ifti funt femen cui benedixit Dns.Dicic Jerufalem:Gaudens gaudebo
in verboDiii, & exultabit anima mea in falute Del mei:quia induitme
Dns veftimento falutis, & palüo juftitix invol vit me : ficut fponfus qui
profperatur in thalamo fuo & ficut Sacerdos magnus qui ornaturvefti-
roentis fuis ; aut ficut fponfa qûx decoratur fuis ornaraencis. Quoniam
ficut terra qux producit germen fuum.&ficuc honusirriguus cujusfemin*
evelabit juftitiam & laudem Jerufalem.in confpeûu omnium popuiorum.
C a p .’L X I .
E S A I A S .
V e i l î o 6’ T rE ^ I A C A c u m I n t e r p r e ta t io n e L A T I N A .
. u o a . y { î o u l o ^ W *1^ - ^ - J v - J 3 “ ’• ^ - l - = ' l ’ ^ 1 *
^*.^5 .tC L i . l l l l p 01- - 0» * * b “ * vo]L2lc *
« I , | Â
> l - s ô a l o ] r ° î ° *
* . j b â ;
L t â l i m B . C"*>? vcÜj ^ J o * . ) I s ^ 3i. iS 3 ÿ l p j ° > ^ r !
. V 9.. 9 .• 9 .. V . . 0-* h, . ht. • * *
‘ £ > - S o j^ S vo l.r iy J o . vQ .b a .£ u
[ c ^ â l L \ o o u Ü A J o o i o J l Ü i b c Ó . \ £ \ a l L
7 L IL 4 1 j f t e i . .
Iç o iL • j i i o S s J L o V I vo o ^ - , |3 ^ l , ) L
* 'v “ ^
p .m s L î -û i a £ û 3 ^ * - h - r ® ’•
'1 w m ß m
^ S . C \ & "• t ó - ’f ' 1— :
• , J.babûj>- ^ ° r °
Bt univerfus populps tuüs juftus poflidebiti
:erram : in perpetuum (urculus quem plan- !
:avi, opus manuum ripe arum, gloriofum red-
ietur. Minimus cric in millenos, & paucif- j i
ïnius in populum ingentehi : ego DominuS
n tempusbppominijm id refervo.
- CAP; LXI .
Piritus Domini Erei fuper me eft, eb quôd
prit me Dominas, & mifit me ut humilibiis
. Uta nunciero, & confraâos corde confoli-
dem, proclamem libertatcm captivis, & fo-
lucionem cavcerc détends : Proclamem et-
n annum Domini jucundtim, & di'em falu-
Dei noftri : ad confolandum omnes lugen-
. Ad afferendum lugentibus Sionisglo-
m ; loco cineris unguencum fuave, loco luis
ami&um laudis ; &*loco fpiritûs dolen-
vocabuntur arieces juftitix,planta Domini
gloriofa. Ædificabunc ruinas antiquas,defb-|4
iationes priftinas inftaurabunt, & rénova-
bunt civitates dirutas, 8c folitudines multo-
rum feculorum. Surge ne extranei, & pa-
fçent;oves eorum, & alienigenx erunt eis a-
gricolx & vinitores : Vos autem facerdotes
Domini vocabimini, & miniftri Dei noftri
dicémini :opes gentium comedetis, & dema-
gnificentia earum gloriabimini. Pro pudo-
& pro ignominia veftra, duplam hxredita.
n pblfidebitis in terra earum, de portione
rum gloriabimini,gaudium vobis erit fer
piternum. Quoniam ego fum Dominus
mans judicium, & odio habens rapinam
niquicatem, & laborcni veftrum cum vei
ace redd am, & paâum fempiternum feriam
vobifeum. Çt innocefcec femen veftrum inter
gente*,& femen feminis veftri inter populos:
identes vos, cognofcent, vos elfe fe-
benedixit Dominus. Vehemcnter
jucundabor in Domino, 8c exultabit anima
mea in Deo meo; quoniam induit me veftè
falutis, 8c amicivic me pallio juftitix tanquam
fponfum gloriofum & uc fponfam ornatam.
Sicut enim terra qux profert herbam,&ficut
horcus qui femen producit; ita produâurus
eft Dominus Deus juftitiam & laudem coram
univerfis gentibus.
J / e r f i o A (R A ß I C A c u m I n t e r p r e ta t io n e L A T I N A ,
(X s U ) Aj’Ô J J U ! » L a l l . * K $ g p ^
. o l y i i o j . I. \ < ij S f Q i « lâ j J I vJ -^ IâJÎ
» ^JL-aâJÜI *
^ J f X , . I ^ ^ ^ I I I
H 4 1 4 y 4 ’^ * “ 1
j à i j î j ü i i ' & $ • ’ \ & u - * . 1 4>7L CS4 ^ ÊjÊ
j j ÜüT o j f y ] c r ^ ™ j ç ;
I d k l l x H i teêTT l,T '" jdkjî^ ÏÏèt* ^
s ^ l Î< \ j \ 4 ô 1 : ^ i ' c K J I
rum, ad gloriam. Pmicus fiet in millc-
nos , & abje£lus in genten} magna
ego Dominus aliquando congregt
tn t \ fUftr T ’ frT tl.
pauperibus, & fanent torde confraStos
pnedïcm vtnilis dimijjioncm, cacit
vifum, & nuntiüm mutant gd captï-
vos de hbertaie : Proclamem ahnum acception
Domino, & dient’ compenfalï-
onis Domim Dei) noflô : utconfoler o-
mîtes mæftos : Dandum efje affl'ftisSiftolam
glo/ia p. o fpiritu torporis : &
vocabuntur Generationes jußitia, planta
Domini ad gloriam. - oEdificabunt ruinas
perpétuas : qua exam oUtndefolaia.
rißaurabunt, & renoväbunt urbes cis-
P * < y " d b j :ji jl:- s r r ^ .
fl C.ul o 1Â1a£=j *1 dykj ÇXXJ l» I U
* ^ tA .= . ,p l d a o , J |
W i» font dînent remultis
generatioùbut. Vend.
pafeenas,
& extra
,mores & vint ores : Vos
bimini, &
noftri dicctmnl comedetis
n, & dïvitiis
emhiC Loco duplicis contumelia veftra
eie loco pudoris jubilât fors illorum :
propterea terrant eorum fecundb pofftde-
bunt , & gaudium aternum erit ftipet
minus amant juftitiam , & odio habeas
rapinam tyrannicam : & dabo labarem
eorum probis, ponmque eis juftitiar
fempiternam. Et notum fiel femen eomt.
inter gcutes, & nepotes eorum in medi
popular-tm : & quicunque' vident eoi
cognofcet eos ^ quoniam hi pint feme
benediStum à Deo, & cum gaudto ex
bunt in Domino.
Textusvigefimus nonus.
fubilet anima mea in Domino, quoniar.
ipfe me veftivit indumento falutis^&
induit ftolà gaudii : ut fponfo impofuit
mibi aiadenut, & ut fponfxm decbn
vit me oniamtnto : Et uc 'tetra prodi
cens floremfuum, utque bortus emi
tensfemina fua yfic oririfoctet Domim
juftitiam & bilaiitttem coram cunSlis
populis.
X 3