tusschen de afdeelingen Meester Cornelis en Tangeran beschrijft,
ook door een vaart of zijtak met de Tji Liwong verbonden is en
ook aan hären mond een gelijknamig visschersdorp en een
batterij voor de strandverdediging heeft, die het hier in den tijd
der Compagnie bestaan hebbend fort vervangt; aan de voorma-
lige huizen en tuinen längs de Antjolsche vaart, de thans evenzeer
verlaten lustplaatsen längs de Amanusgracht; aandeKaliBaroe,
de Mookervaart, die de Tji Dani met de Angkö verbindt1);
aan de Tji Lingsi of rivier van Bekasi, de Tji Dani of rivier
van Tangeran , die even zoo de geheele afdeeling middendoor
snijdt, vele voedingstakken en een uitgestrekte delta bezit; aan
de Tji Taroem, de grensrivier met Krawang, de Tji Kandi, de
grensrivier met Banten; aan de kleinere rivieren tusschen de
Antjol en de Tji Taroem, de Kamal tusschen de Angke en de
Tji Dani en westwaarts van deze de Tji R arap , wier rechter-
monding Moeara Maoek wordt genoemd, de Tji Leies en de uit
het Buitenzorgsche körnende Mentjoeri (gewoonlijk Mentjereh
genaamd) met de mondingsarmen Banjawakan en Pasilian; aan
Tandjong Priok en den Hoek van Krawang, kaap Oentoeng
Djawa en Tandjong K a ik 2) ; aan de strandmoerassen längs de
kust der geheele westelijke afdeeling, die welke zieh oostwaarts
van de hoofdstad tot Kramat, voorbij Tandjong Boeroeng, en
wederom van Moeara Maoek tot den mond der Tji Kandi uit-
strekken; eindelijk aan de rawa’s längs den grooten weg naar
Krawang, die in de nabijheid der BanteDsche grens, waarvan
Rawa Wanoengan, Baleman, Gelang en Waloe ten noorden en
Eawa Derian . ten zuiden van den grooten weg naar Tji Kandi
gelegen zijn. Echter is in de afdeeling Tangeran de bodem over
het algemeen hooger en droger dan in het voormalige Ooster-
kwartier; zij is beter van wegen doorsneden en levert meer
afwisseling van tooneelen op.
Op den grooten postweg van Batavia naar Tji Kandi is het
eerste Station Pising aan de Angke-rivier gelegen, op het punt
waar zij de Mookervaart opneemt. Yandaar volgt de weg eerst
de genoemde vaart in hare geheele lengte, en daarna, met zuid-
>) Zie Dl. I , bl 75. *) Vgl Dl. I , bl. 26.
waartsche ombuiging, den rechteroever der Tji Dani, welke rivier,
ofschoon in den drogen tijd ver beneden hare boorden blijvende,
die in het natte seizoen dikwijls överstroomt en den weg vernielt.
Het land waardoor de weg voert, is geheel vlak en biedt aan
de rechterzijde aan den blik des reizigers slechts rijstvelden,
schaars door geboomte afgewisseld, doch laat aan de linker zij de
zijn oog rüsten op de blauwe streep van het Buitenzorgsche
gebergte. Na van Batavia af 15 palen te hebben afgelegd, bereikt
men Tangeran, dat thans, als hoofdplaats eener afdeeling, de
zetel van een assistent-resident en een landraad is. Er is hier
gelegenheid tot verversching en nachtverblijf.
Tangeran is een bijzonder levendig plaatsje. De Chineesche
bevolking, die er onder een kapitein en twee luitenants staat,
bedraagt er meer dan 2000 zielen, en bewoont een met straten
doorsneden en met een tempel prijkende wijk, die zieh längs de
oostzijde der Tji Dani uitstrekt. De pasar van Tangeran wordt
dan ook door gansche scharen van inlanders uit den omtrek bezooht,
terwijl het veer over de Tji Dani, waarvan ieder die van Batavia
naar Banten reist gebruik moet maken, niet weinig tot de drukte
bijdraagt. Daarbij komt nog dat Tangeran het punt is waarvan
ook andere wegen in verschillende richting uitstralen. Yan.de
plaats zelve, dus voör men de rivier overgaat, loopt een weg eerst
längs den rechteroever der Tji Dani zelve, en daarna längs dien
van hären zijtak de Tji Litrang, naar Paroeng in het Buitenzorgsche.
Op een uur afstands van Tangeran ligt aan dien weg
het landgoed Bergzicht, dat vroeger door Europeanen die te
Tangeran vertoefden , niet zelden bezocht werd , hetzij om er den
schoonen blik op het Buitenzorgsche gebergte te genieten, waaraan
de op een hoogte gelegen plaats hären naam ontleent, hetzij om
kennis te maken met de belangrijke indigofabriek, die h ie rin d en
bloeitijd der indigocultuur aan vele Chineezen werk verschafte.
Thans is ook dit land, geljjk een zeer groot gedeelte der lande-
rijen in Batavia’s Ommelanden, in handen van een Chineeschen
eigenaar, die er padi, klappers en katjang-tanah teelt, en zelfs
in officieele stukken, zooals de Regeerings-almanak, is de naam
tot Berzigt verbasterd.