lil
I l ri
Ve Linguarum, natur %, origine, &£.
3, Nec minns certum eft, nullam linguam homini naturalem eflfe, fed
inftituto divino. vcl humano (de qpo ppftea) tupi primam in C reati-
e , tum reliquas in linguarum divilione poft Diluvium ortas fuiffe.
sjam, ut arguit Franc. Vâlléf. de facra Philof.cap. 3. Si naturalis effet
iliqua lingua, innafeeretur etiamfi alium fermonem qui* addifeeret, &
ïc omnes eflent duplicis fermonis ; Faeilius etiam prima lingua difeeretur,
juam alia j utpqte ad quam nptura faltenî prodiviores efTçmus .* cyru
tarnen contrariifiri liquido'xonftet ad linguam enim Hebraratn (quam
{am fupponimus primam fuifle ) non majorem proclivitatem fentimus,
quam ad quanvis aliam. Porro fi ex naturam lingua aliqua homini in-
eflfet, omnes hac per totum terrarum orbem uterentur, omnes earn in-
telligerent, nec poflet quis per defuetudinem ejus obliVifci : nam quod
a natura eft, ubique, apud omnes, & femper, idem eft. Ipfa etiam linguarum
fabrica, qua voces aliae radicales, afi* ab ipfis dérivât* .-verbo-
item & nominum formatio, eorumque fecündum certas régulas perfo-
narum,generum, ac numeri diftinftio-, non a carco naturae impetu, fed a natura
aliqua intelligente omnia fumma arte difponente, profèdas cas fii-
iffe clariflime teftantur. Tandem Pfammetichi Ægyptiorum Regis expe-
rimentum, de quo Herodotus lib. 2. & aliud Melabdin -Echebar Regis
Jndoftan, quem magnum Magor appellant, apud Purchafium noftrum lib.
i . c. 8. hoc etiam confirmant : qui cum infentes quofdam ab omnium
focietate fèclufos enutryri juflferant, uc quifoam effet ipfis a natura
fermq in $w s in4agaren|, fpe defofi erajat : puferi enim m,uti eyafcrunt,
nee vdcfem articulatam proferre ^(iterant : qupd enjm quidam vocem
B e c , Bec ediderunt, vel a eäpris quas fugebant, vel a pàftoribùs, vel
aliis’ anim^fi.bus habere p a r a n t , & uc obfervat Poftçllus de Origin,
voces lftae Ba, be, bi, bat, bee, & c. q u * labiis potfffimum confiant, fx-
pifllme & mutis, & trimeftribus infantibus communes funt.
4. .Nulla itaque lingua' homini naturalis eft ; fed v d ab inftituto
«endçt, yel.ii^it^tione a j& ^ w t , : p r a y e r© lipgua 9b inftituto Dei
■ irèi h om in um necèflario'pröndfriror. Nön' plané .negahdum eft ppflfe
aliquàm ex. hominum inftituto oriri ; nam cum omnia locution» inftru-
menta ho$p a .natura habyat-, rationem etia,m Deus concefferit, cujus
ope fbnofûm differentias obfervare, & e x varia vocis modulation^ literas
diftinguere , & ex corùm fitu & connexione varia , diâiones & orati-
ones cqmponere, longo ufii & qbferyatipnfe ppfljt j non video quin ex
pad© in ter homines fimûî dégantés linguae alicujus rudiments ut ligna
éxterna excogitari pôffihilé fit; Gernimus etiam. quotidie voces novas
în finguli? linguis a viris dpftig cufas,qu* yfa; çommuni recéptae pro fi-
gnis concfeptuum internôrum apud dmneshabentur : In arte etiam qua-
libet de novo inventa > nova verba artificialia finguntur .- C u r itaque
ex hominum inftituto tacito vel expreflb, lingua aliqua integra o riri non
p o lfit , plane non perfpicio. Si tamèn non quid fieri p o liit, fed quid
in primo rerum exordio fadum fit, qu*ratur-, darum eft ex Creacionis
hiftoria primam linguam ab inftituto divino prorfus fluxiflfe ; ipfumque,
qui primorum hominum animas non tanquam rafas tabulas, fed feien-
tia rerum inftruftas. creavit, etiam linguam primam in eos infudiffe, fi*
ne qua rerum feientia nulli fere uftu inferviret ; unde Gen. 2. ubi le-
gimus, Ad.mam faSlttm ejfe animant viventem^ Qnkelos jjaraphraftes
•reddit, fyirhum laquenttm. Pfaeterea primi parentes, ftatini'pöftquam
creati erant, turn inter fe, turn cum Deo, & ferpente coltoquuti funt ^
Adam aoimahbus nomina impofuit : quse dare probant, îpforum linguam
non ex proprio confenfu vel inftituto fluxifle, fed cum u t r ip
que a Deo conçreatam fuilfe : & hoc bonitati divinae maxime co n g iu j
um erat, ut obfervat Abraham de Balmis in praef. Gram. D ’Q©
: a ’D nsn t o t o i ^ ’i1? ;n : v ; n ’Vu ra©*? e n w V"'»1 v t
créant coelum & ter ram , Ö“ hominem ad habitandum fuper earn, daret
etiam ipfi ad loquendum ea, fecundum particularia, fir univerfalia. Prima
itaque lingua erat Adamo divinitus data, ' a quo ad pofteros ejus ufu &
imitatione denvata eft.
5. Subjeftum, cui fermo convenir, elfe naturam intelligentem, ex
didis patet V eft enimfermo animi nuncius, & loqui ad io intelledua-
lis.quæ hoc modo fit. Conceptu in mente formate, quern Verbis exprimen-
dum ratio imperat, aer a pulmonibus furfum exprelfus, & per
five afperam arteriam ad palatum delatus, a lingua labiis & dentibus
e x raxioni's imperio lie fleditur & concin natur, ut moderatione ea fiat
vox articulata. Quae itaque febulantur P oets & alii de brutorum &
avium linguis, maxime Elephanrum, de qüibus mira referunt Gefnerus
in: Mithfi^. Sc Wafcrus Comment, ^id ejus cap. i . Plinius j Jof. A co -
fta, & alii • non moramur. U t enim umbram tantum rationis habent
animalia bruta, lie tahtum fermonis umbram : foni enim quos cdunt,
funt affeduum naturalium figna, qua: in ejufdem fpeciei animalibus fem-
per eadem funt; Narrat quidem au d o r pößerioris Targum in Efther,
Salomonen!1 lihguaso avium inteHçxiife, & avem quandam, feil, gallum
fylveftrem ad Reginam Æthiopiæ cum mandatis mifilfe : quodque ejufdem
eft fermas, ia Àlcoraito. legimos A zqt; Salomonen dix
i l f c ^ ^ - ^ l ^ L J I 1^ j | l o homines ‘ inteäigite
avium ehqueptiam ^ unam de avibus, ttpapqm, feil. A a / \ £ j |
famam reginatSa^s Salomoni attulilfe : Sed nqhf iiugis Rabbiriicis, éçpjfini-
tfqprôphÂ^jdéUÔ^ëiàis î^ o ^m o r àm injiçér£ Plato etiam, ut "et Jîo -
menas^' : & hic nOnun^ qüàrdam divin'a,. qu».
dum humanâ nçgit. à t a p p q .ip ^ ;& 'S ^ o lia ft .‘ Odÿff. *. videre licet ••
de’qu itu s dfcérë^ au inftitùtuih 'hSftfqm non' foédart. Difputant eti^m
& lpçtiüqpe;Ângelorum> ;|chp|af(fei, àd 1 T.hpV q. 107. & in Sent. 2
Dift> h . Mppdmtfené 'RpdR<^us''^ g io a e^ 'e lK ;in ^ r Angelos, 1 Ç o r .
13 . eum ttr ib it; Si 'linguis hominum loquar & À/tgelorum ^ de quo
Chryfoft. Horn. 22. ÀmhfôC Théq^çr, Q^utnjea.'Anfelin. ,§c alii in
o in % ^ Ptoippr êpift. , advDeme.cri^denj. AngeJL etiam in^er fc colloquuntljr,
F R O t E G ^ ^ ^ p ^ ^ L E G t J,
ut ex ^ach. 2. '& "3. A‘p6c7 7 ' ^ '9. Jüdae épîft. v . 9?
alibi confiât. Unde Damafcen. 1. 3. c. 3. dicit Angelos inter fe fpitjl
tuali modo cogitationes & confilia communicarè ■: non tamen pet {j.
gna fenfibilia, ut hommes animi fenfa aliis fignificant ; fed per *fpecic-j
rum imprelfionem, ut inter ipfos. Scholafticos dodiores ftatuuntj $1
late oflendit Suarez, de Angelis lib. 2. c. 26, 2 7 ,&c. Séd de his non
inftituitur noftra difquifitio : unde iis praetermilfis» e diverticulo in viam
vertimur.
6. Linguam omnibus unicam fuilfe ante dadem Babylonicam, docet
Hiftoria Sacra, G en. 1 1 . 2. Erat tota terra labii unius, & verborut
rundem. & v . 6 . D ix it Dominas, En populus anus, & labium unumtQ
omnibus illis. Qua: verba quidem de Noachi pofteris poft Diluvium dj.
d a funt -, toto tamen tempore antediluviano unicam inter Adami polie,
ros linguam viguiffe, facile probatur. Cum enim ab una comnn>.
ni ftirpe totum genus humanum ortum f i t , primique parentes linguam
unicam a Deo infufam habuerint, hanc unicam liberos & pofteros lu«
edocuilfe, negari non poteft : cum liberi non nifi a majoribus litige
ufum primum acceperint. Cumque genus humanum tanquam una fu. I
erit familia, mutuo convidu, focietate, & commercio gaudens j quisdihl
bitabit, quin unam eandemque linguam tanquam commune focietatisP
vinculum coluerint omnes: unde Maim. More Neyochim. p. 3.C. 50,
feribit, Labium unum omnibus illf? f%ij[e : fiç eflifft 4tVbat, çiijn omnes tf
fent fi li i v'iri unius. Inter Êthnicos etiam fuerunt qui hoc agnoverunt. &
byllaç nefciocujus meminit Jofephus 1. 1 . cofitra Appion." eu jus ha:c ver.
ba refert': #*v7ar ômfatay ey]»y 7$v cL*faa$q>y, nviy*v dKoJ'opnsav' &c.
cum homines ejtpfdet/t ejfent lingua, turriffl adÿficqrunt : Et ex Abyl
deno ha*c nobis profère Eufeb. Praep. 9. 14. & :C y r ill. 1. 1 . contra Ju-i
Han. 7i(â{ J'i 0V7* t Ipoykiiasnç ta, Siâiy oro^v^fttv çufàv iyt'un&cv, Cm
unius lingua (Jfenp, fin&fn. <P, diis lingua ùpnpiff#. fuig. Ante Di m
vium ut nullani .legimus ex divinà pumtione divifionem j fie nec cauJl
fam ullam fingere pôfiumus, cur nova lingua formetur : nec ullym ejnJI
veftigium apparet, fed cont^mrium potius. Nam fi mutatio fuil!c:J
maxime in familia Ça in côntigilfet. A t Gén. 4, nomina propria po.l
fterorum ejus, quac ibi rëçenfentur, originem trahunt a vocibus HeJII
brais. Varias tamen fuilfe diafeâos non neg^verim.. Præterea, Patn-I
archarum tanta fuit long^evifas, ut Noachys, gui difperfioni mulriJB
annis fupervixit, facillime primam linguam confervare potuerit : na-|H tus enim erat, annos circiter 126. poft mortuum Adamym. Rejiquis ve-ll
' ro Patriarchis omnibuis ( exceptis Setho & Henocho ) qui Adamo cç?.9
tanei erant, contemporarius fuit. Unde notant ex Talmude. c. 8. trad,
Bava Bathra, et Sedar Olam Magno, duos homines Jacobum cum A*'
damo conjungere, Methufalem & Semum .* vixic enim Methufala annis]
243 fuperftite Adamo, Semus 98 annis fuperftite Methufala, & Jacob]
50 annis fuperftite Semo. Ex his itaque confiât , linguam primam ta-
cile fervari potuifte ad confufionem ufque Babylonicam ; imo moralitcr
loquendo, vix fieri poffe, ut mutationem aliquam notabilem paflli lit.
Nequaquam jtaque audiendi fu n t , qui plures linguas ante confufi-]
onem illam fuifle aflerunt. Inter quos R . Eliefer in Talm. Hierolu!.
lib. Mecillah. c. 1. qui affirmât ftrudores turris Bâbylonicæ loquutos!
fuifle 70 linguis. Inter Chriftianps vero Philaftrius, Catal. Hatref. c,
106. contendit', magnam fuiffe linguarum varietatem ante turrim con-l
ftrudam, omnes tamen fe invicem intellexilfe ^ & fuilfe linguam unani<
non ex eorundem voçabulorum ufu, fed ex eadem loquentium, & au-1
dientium intelligentia. Hoc vero licet firmker credendum elfe conten-
dat Philaftrius , ut commentum vanum rejiciendum elfe, ex didis patet.
7 . Confufîo Linguarum quo authorè, & quomodo fad a ( it , pro-1
ximo loco inquirenouin. Ab ipfis hominibus fuifle nemo facile credi-l
derit. Nam (u t arguit Thef. Ambrof. decaufis mutationis linguarum)I
nulla reddi poteft caufa fufficiens, curvellent homines fermonem per tôt j
fecula ufitatum, & ad vitæacnegotiorum communionem neceflarium mu-j
ta re . & f e f e tanto bénéficie privare.- nec fivdlmfleht, in tot linguas j
& idiomata fponte confentire potuiflent, ut alii Babylonicam, alii I o -
nicam, alii Ægyptiacam, &c. eligerent. Nec ab Angelis, prout Orig.
Horn. 1 1 . in Numer. & Rabbinis quibufdam vifuïn ; Jonath. feil. in Gen.I
1 1 . 7 , 8. & aliis. Nam Angelicam potefiatem fuperat immediate in I
mentes & voluntates hominnm inflnere -, ita ut fpgç ig gumquas antei il
habuere, oblivionem inducere, novafquc imp;iimp:ë, pp^âji. fqfluntl
quidem A n g eli, ut corpus, fie & 'linguam humanam a fium ç re u t exil
feriptura certum eft : fed, hanc in hominibus nec creare ne'c mu tare pol-1
funt .- Solus Creator qui unitatem linguae primus dcdjc , cam mutarc I
& tollere poteft -, ut Luther, in Genef. 1 1 . Gognitio vero linguanan, I
quam mali Spiritus quibufdam etiam rudibus fuggerunt, non eft habitu-l
alis & permanens, fed adualis fuggeftio, ita u t non ipfi obfeflij fed fpi- l
ritus per eos, Deo permittente, loquatur : unde adfanam mentem red- il
euntes, in priftinairi ruditatem redeuntj u t feribit, Co rn , a Lap. in Gen. n-jl
Verba vero ilia, Venité, defeendamus, & confuùdamus linguam «• I
rum, hoc tantum fignîficant, Deumnon temere, fed maturo confilioj
fajpienter & jùfte, ut omnia judiciafua, fie hoc de linguarum $>qfufîonej
inflixifle. D e feipfo etiam faepe Deus loquitur more Regum & mag.n?'|
turn, ficut ex Rabbinis multi locum iftum exponunt, quos citât clarils- j
Buxtorf. in diisertatione de linguarum confufione. Nec fi conceded-1
mus, Dèum Angelos hifeeverbis allocutumfuifse, aliud indecolligi p<l*
teft, quam Deum cum defecnderet ut hanc poenam in fligeret, AhgelP51
habuifse quafi fâtçllites, quibus ftipatus praefentiam fugm fpecialem in hac I
poena irroganda nianifeftavit.- qua r^tiorie etiam Angelj quoque ça' ver- >
ba loqui iii feripturis dicuntur, qua: Dominus ipfe loquutus eft. R®*
flat itaque Confufionem a folo Deo infludam fuilsè .- fie çnim difertci
docet textus, Gen. i 1. p. Dominas confudit labia eorumr Cumque fe
bito & quafi momento fad â fit h *c unius linguæ in plures divjfio, & varie* j
tas tanta in animis hominum introduda fit, proficifei aliunde non poter« j
( ut optime obfervat dodilf. Brochart.' Gcog r. Sac. partç prima 1. fi l
c .T j .) quam a p c o c u iv e lle & fecefe idem eft : qpique donum lingua;
De .Linguarum nat\trq, origine) & c l
im ( miraculorüm omnium fere maximum J hominibus etiam indodis
immeuitate contulit, hanc mutationem Babylonicam virtutc plane divina
‘(fecit. De mödp vero quo variecatcm induxit, multi multa curiofe qua>
tunt. Rabbini hie multa fingunt, quorum opinioncs diligentiflime colle-
sit D. Buxtorf. dida difsertatione. Mihi maxime probantur, quae ex
Mercero adfert Non ejfe quod fubtilius & curiofius quaramus, quomo-
jo fatla fit hac Ltnguarum confufio : repente id fattum-arcana r-atione
Ltarim & nobis ignota, ficut & pleraque alia in juperieribus narr at a:
V U fatta quidem feimus, fed quo tandem modo ignoramus. Eide opus efi.
g. Quodnam vero erat peccatum, quod Deum impulit, uthancpcenam
Pigerec ? Hie' varii varia commeuti funt. Rejicienda vero omnipp ,<?ft
roftati, Aben Efrae, & aliorum opinio, qui nulii,ps peccati conditores
nirris reos fuifse vel inde colligunt, quod ha:c difperfio in bonum hu-
pani generis cefsent .- Hoc emra ex fe.pieotia & bonitace divina pro-
[enit, quse ex malo bonum elicere novit. Abfurdum vero eft vel cogita-
|e, Deum Opr. Max. aliquid in hoc opere admirando fine caufa magna
mutare voluifsej •hominibus linguam , . quam ä mundo condico ipfis
fonfervaverat, fubito mutando, ut alius .alium non intelligent.- nam pee-.
lam peccati alicujus. fuifse, ex eo conftat, quod linguae unitas magnum
frat Dei benericium, foil, focietatis mutuae vinculum .- unde ejus immu-
iatio, quae ad focietatis humanae dilfipationcm tendebat, neccfsario erat
|gens hominum pcena. Hoc yero uc plenius conftet, quale demum
l i t illorum peccatum, inquiramus. Jofephus vulthoc fibi propofuilse
gifanos hos ftrudores, uc turrim altifiimam exftruendo, contra futu-
im aquarum cladem fe munirent, fi aliud Diluvium a Deo miccerctur.
ntqui hoc metuere non poteranc, cum promififlet Deus fe pofthac
fcuasnon immifsurum, quibus terram delerec-: quinimo nec pofeent hoc
©do fecuros fe fore Credere, cum tantum aquarum impetum nulia a:-
gficia fuftinere pofsenc nec in loco humili & paludofo inter duosin-
[entes fluvios fito, & inundationibus expofit©. fed in altifiimo aliquo
lonte, vel rupe edirifsima molem hanc- conftruxifsent. Minus adhuc pro-
labile eft eos aliquid dc futuro mundi incendio praelagientes (de quo'
- apud poetas legimus) hoc propugnaculo contra conflagrarionem libi
pofpcxilse. Quis enim in univerfali mundi concrematione feope alicujus
Tificii licet altilsimi a flammis immunem fore fperare pofsec ? Maxime au-
n ommum a veroabeft, quodquidam affirmant,, hoc fibi propofuifsc,
j. tanquam per fealas ad ccelum afeenderent, quafi Deum de throno
•turba.turi : cum ignorare non potuerinc, quam immenfo fpacio cce-
jm a rerris diftat, prsfercim fi Aftrologise pra:cepta columnis incifa
iSethi pofteris ^oft Diluvium extiterint,. quod teftatur Jofeph. Ant. l. 1.
I 2. Duplicem proinde caufam vefan* hujus ftrudune nobis indicat
■ ttus, Gen. 11. Primo, ut nomen fibi pararent: zAEdificemus ( aiunt) no-
I ,trbem > & turrim cujus faßigium ad ceelum pertingat, 'ut nobis fa-
hmus nomen : ut feil, gloriam nominis fui hoc opere jnfigni pofteris
ilinquerent. Hoc vero fuperbi animi indicium erat contra Deumglo-
jmtis,’ & propriam, non, Dei, gloriam qua:rentis .- & quod quafi hae-
gitarium erat Babyloniorum crimen, cum Dan. 4, 27. ejufdem urbis
Jiftauratorem ita jadaDtera legimus, N an n p hac efi Babylon magna,
[Oadificavi in domum regni , in xobore fortituddnis mea, e?* in
---- ...decoris met l Deihde, ne ßifipergerentur. Gum enim Dei vofptas
eflet & confifium, uc homines replerent terram, & ubique ter-
|rum ejus, potentiam, bonicatem & fapientiam gratis animis. agnofee-
:nt j contra fupremam voluntatis divina: rationem , confilia & po-
I puam fuam conjungcntes, quafi Deo bellum indicere v.elienc, molem
»"ir Ifiuunt ne difpergerentur id eft, ne decrecum divinum efle-
1 fuum fortiretur. . Quocirca Deus ftultitiae ,& dementia: ipfo-
pcenam in eos-immifit, quo id, quod maxime timebanc in fe-
.plps accerferent ^ & difperfionem, quam maxime nollenc, fubito in j
[atcraherent.- uc difeerpne, confilia;divina ftabilia efle, nec effe prüden-
ym.vel confilium contra ipfum, Prpv. 21.. 30.
|9- Admi'randam tampn, ut obfervat vir dodus, divina: tum clemen-
^ tqm fapieypa: & potentia: cum juftitia mixeuram, in hac pcena cer-
M rc “Wri Pceoam enim, peccato. cpggr,uam: inflixit divina juftitia; cum
I ^Rqn^^fijniantia homines fuperanc, q.uoopera omnia &
I per eajte^a, hoc opu^ iuperbum & audax perficcre conati funt fem-
terns.vindida: notafii imprefierit .\ potentiam etiam feajn demonftrat'
pnujhs utacur macninis, fed tantum linguasconfudferit, quo-turn opus
sum fimul lmpedipric, turn, ipfos. etiam eadem opera difperferic. Bo-
I F em'tamen fapienfiarnque divinam turn juftitia conjundam per-
I pre liefet,, quod non fuimine temerar,ium incceptum irritum red-
Wnc, nqn_terra? Jjiacu. abforpferifi, .nec terras mow cverterit .- fed
jRtum afi mchoato ^)s,opere defiliere' fcceric; ipforum atdificium1 per-
V e,. wpnumentum tum^ ipforum fuperbi* & vanitacis, turn ultio-
rafyomiia», poftqris, relinquens.: nec r^tipne, intelledulvel memoria hop
s privavic, vcl fermonis organa abftufic . fed- rationii vincula quafi;
pit, iermonemq.ue, qui. unipus;antea fueratj in mpltiplices loquendi.fbr-
^ aeriv.avjt, ita ut, vopey casern yarie compofit* non omnibus idem
Biticarent. Nee fipgulis hominibus propriam indidit linguam j quod
S'th^'fipgrniciem ttwliffec, cum net: incivitace nec in
h If diferepentiam prsftari: potuiflent.- nec
tpulyRlif^udps hominjuficcerus & civitiWsi, fed ad omnes:
H myi^rn difttahendas, Ufepotat: ^ ia jw s .A p n a l. ann. 19 31. n. 13 .-
J wmo^cumfapi^ ti*^ laude, fingulis familiis diverfam indi-
M nguam, qiihint^lligerent fociefate conjundi colohiam fecerent,
ledps qu*rerqntr, ubi fix» vitam communein colerenc • &
* ^T?ifirimiyerfam fifi^!;ho_miffium:CoLend0m conceflSflet, hoc pado
Pjqea^eaoues, ilJps;;dgpfiEfife ut ubique in.operikis ,& creaturis di-
J ni Japientiam, poc.eiitiam, & bonitatem contempiantes, grata varia-
W. 9 SFtum,barmo(nia-laudes ejus celebrarent .- adeoque magnum
We^OTcrfi^ ^^lentUm' C™ : ^-°“ a ^ v*na coojundum ex hac dilper-
^ *,n§uatum numerum attinct*. quxri poteft vd de lin-
■ pttniarum numero poft cladem Babylonicam * vel de hodifer-
.. omnium nationum linguis. De primo antequam dicamus, ftatuen-
dum eft, non omnes linguas ex Hebraica.orcas eflfe, ita uc reliqu* e.
jus tantum lint dialedi, prout multi opinantur, qui omnes linguas ad
Hcbraicas ongmes revocare fludenc. Hoc tentavit Davifius Cambro-
Bntannus de lingua Wallica (quam eandem efle cum anciquÄ noftra Bri-
tanmea, uc & Gallica, multis probat Boxhornius de Orieinibus Gallicis
lib. i. cap. 7. ) de Damca dodiff. Wormius, de Germanica Claudius
Mmlerius, & aliij at omnes conatu irrito. Eft quidem Hebrra omnium
antiqmllima; cjufque rehqrna: quxdam in omnibus fere linguis repe-
rjuntur.-qmrdam etiam lingua: magnam cum Hebnea afflnitatem habent,
prafiemm quxBabylom vicimorcs, (ut de Chaldaica, Arabica Syriaca
^tfiiopica & aliis videmus.- unde ejus f ife , & dialedi impróprie die!
pouunt.- ) pro.prie tarnen & linde loquendo, lingua? font diverf* qua-
•rum, qm unam callet, alteram forte non incelligit. Hoc alias peen*
gravitatem tolleret, qu* ejufmodi intulit diveriicatem, uc mutuo collo-
quendi abftulerit facultatem, & ut paucis verbis exceptis reliqua cum
Hebr*a nihil cognationis haberent. Alias etiam finem fuum Deus non
aflecucus eflet uc feil, ftrqdores cumfe mutuo non intell.gerent ab in-
ccepco opere defifterent, & novas fedes quarercnt:& eum Dominus A-
poltolis, linguarum donum conceffic, non variis dialedis, fed diverfis plane
linguis loquebanrur. Multa fane verba funt in diverfis linguis aus
eundem fonum,imo & figniticationem habent.-non tamen ejuldem funt
origin«., nec linguarum una ab altera dcrivatur. Multa vocabulorum
mil ha collegit .Camerarius, qu* Grace & Germanice idem lignificant:
multa etiam vocabula Germamcd & Anglicana, qu* prorfus cum Perfi-
as eadem funt, obfervarunc Jof Seal. Gravius nofter,& alii. Varia ex- !
empla congeflèruntPoftellus 1. de 12 Unguis, & Boxhornius de Orig I
Ga leis:, qu*; eadem plane funt Hebraue, Grace, Germanice & I
t^llice : imo: quadam lingua Hebraic* velligia in novo orbe reperra I
I t Ä SÉS drAmeric- °r% 1 m m ¥ » w B glia, & Novo Belg.o: ubi vox (Arguada) terram lignificat; & nomen, 1
fojeph apud Huron es mvenitur. Hinc tamen non probatur, linguas
lftas baud efle diverfas, vel ejufdem dialedos.- fimilitudo enim hae vo-
cum quarundum cafu accidere poteft, pröut multi funt vulcu fimiles,
non tamen ab 11s prognaci quorum v ulcus referunt.- & nulla fere eft
lingua, qu* ex aliis verba quadam non fit mutuata,ex commercio mutuo,
colomis novis, aliifque caufis: fic videmus Indicas plcrafque mer-
ccs,. apud Europa:os Indica nomina forti tas eflfe. Hoc itaque fixum
cto VaiiaS * revera diverfas fqjflfe linguas prim*vas, non prim* dialfe*
i ï . De numero variant antiqui & recentiores. Antiqui plarique nu-
merum circiter feptuagenarium efle ftatuunt. Hebrai fecundum numq-
rum nepotum Noachi fimpliciter 70 numerant, quia totidem familia-
rum^ capita ex Gen. 9. 18. & cap. 10. colligere fibi videntur j feilicec
JapnetL, 14. Chami, 30. & Semi:, 26. nam poft fomiliartm iftarum
recenfionem , fequitur, A b ipfis divifas effe terras, juxta linguas fiu-
as. Necnon Deut. 32. 18. Statuiffe Altifiimum terminos populorumfie-
cundum numerum filiorum lfirael. Filii vero Ifrael, qui cum ipfo in JE~
gyptum defcenderunc, erant 70. Inde paffiriv apud ipfos legitur, 70 effe
Angelos, qyi fingulis populis orbis terrarum prarfonc: & hac rria ne-
xu individuo conjungunt, 70 ltfnguas, 70 nationes, 70 Angelos.- 70
etiam rectnfent .nomina legis-, totidemque nomina divina, qu* apud Ju-
itiman. Epil. Nebienfem habentur in Pfal. U 9 . Hinc in Talm. 1. Sanhedrim
de judicibus & jutliciis cap. r. dicunt, Judices fynedrii five afleffo-
res Camer* judicialis Bierofolym* 70 linguarum peritos eflfe defiere ut
ex omm terrarum parte corara ipfis finances intelligere & judicare
poJlmr ldque fine interprete, ne judicia eorum errori obnoxia finr.
Sic multi Rabbinorum, qüos adducit clariffini; Buxtorf. dida diflferta-
tione.
12. Ex Chriftianiy, antiquiores tarn Gr*ci quam Latin!, cum plerif-
que recentioribus ificerprecibus -in Gen. ir. comraunitér 72 linguas
prim*vas numeranr, Gr*cam 70 verfionenaTecuti, qui Eliläm inter Ja-
pheci nlios, & Cainanem inter Semi recenfent.- qui nec in textu Hc-
br*o hodierno, nec in Chaldteo liabentur. Legit quidem Auguftiniis
Elilam octavum Japheti filium in codice fuo : qu* lectio licet a multis
codicibus Gratis, difcrepet, exraf tamen in codice Vatican©, quern in hac
. t‘<?ne *ecuc‘ fumüs .- alii-vero duos Cainanes adjiciunti, unum Se-
mr filium, ver. 23, alterum A'rphaxadi, ver. 24. qui in omnibus Grse-I
cis codicibus extant. Qui veró hos duos omittuntj tamed ut numerum !
72 efficiantj adjiciunr Philiftaeos, qui e Chafluchxis orti, ex Gen .10;
14. Hujus-vero fententi* font-.-Clem. Alex. Strom.l.i.'Eufcb. Ghron!
fib. i. Auguftin. de Civit. Dei ió. 3'. & 7. Hieronymus in Matth. 26.23.
Epiphan. contra Harefes lib.: 1. Profper dc vocat. Gentium lib. 2-.
cap. 4. qui pr*ter dicta Scriptur* loca, alia adducunc argumenta, fed de-
bifiora. Verum etfi magna & Veneranda fit apud me antiquorum Ec-
C A Pr0cerwn. auctoritaSj a quibus non nifi invitus difc-edo: cum ta-
men de rebus iftiufmodi falva- fide diflfentire liceat; rarionefque, qui- I
bus h*c nititur fententia-, infirm* videantur; ■ illprürii fentehti* potius ]
accedo , qui linguarum numerum in Scripturis- non efle definitum, nec
a- nobis certo determinari pofle judicant-. Inter quos Francif Junius
Bonfrferius, Corn, a Lap. in, Gen. i i . Säm. Brothart. Geogr. Saci j
lib. i . ;cap. 15. doftilf. Buxtorf. diflfertatione de ling, confufione, cum
alns. Rationes^ vero prscipu* funr. 1 Longe plures-videntur fuifle ex
pofteris Japheti &• Chami, quam qui in Gen. recenfenwr.' extendimr e-
mm eorum Genealogia tantum ad tertiam, Semi veto ad fextam gene^
rationem. 2. Inter ipfos qui recenfenwr multi font, qui non poflunt
diverfas ■ gentes & familias, adeoque linguas divferfas conftituerfe: quö-
modo enim-patres line filiis, genres & fiimiiias finguli conftiwere pof-
fint ? vel quis credet cos feorfim a filiis habitafle, vel pofteros foos a j
fe ablegafle? Ideo Cornel, a Lap. demptis nominibus patrura qui
non poterant diverfam a filiis famfliam aut gfentem condere, numerum
decurtat ad 55. Nec alicujus momenti eft, quod adfert Salianus in Anna!;
anno 1931; i t , 13; powiffc- feil, patres familiäs habere per alios I
fiUds“
M l l r '
i i lH
I
n\' i l
n l™