T B M P L I . MI .B HjO S .O L i p f
potent « p i nfilnloii très homines, five, « ipfe «plicic hibuite cm n c ir ra -
r cubitot. v.rbitimCunuAntiq.lib.
TiHf *t 'i 7<Iî obi legendum . ( TIHI
» T O .V 7 .1T « 8K- Inm de bdlo Jod.Ub.
t o fciliecc i d n A » » » Z * '" '» ■ *.««» «Z*»!*!. «*> * » " > '« «
T>uiy-99- . ' i cubiti & triai» kominum ul«» co«pa««t, onim«ndémq»imM.
furirn conftituunt.quitBor nempein uniui hot»inii«j,«d».ii.r»ntcobititltqibitc
colammrnm craffitudo aidetnt f l« i id imititionem columnarum ntcltam qait 1«
Tcmpli Salomonici «Ribalo fuerunt poüt* ; fuerunt emm il* tantundem crat-
Hoc jam erra pofito 8c dato in Potticûi illtui Méridional« longrtudjne
,« i colamnilfaite in qaidroplici ferie coUocit», t e fa l i i 11 cubitos incircn-
itu habentes, fcquitur porticum illam diftinftam fume i* 40 fpasia xqualia, fin
j ^uli rid cubitos lata, «que in iis conftitutos 33 quaternainm columnarnm ordi-
0«, in quibus « « columna fuerunt, dtindc in utroquc Portiçûs cltrtmo.tmtro
ipfl infixos fuite duos ternarum columnarum ordines,quomodo id videra ntt in
i , f.w . , 1» noBra, ita fiant in univerfutn 1«* column». Dixiams autem rpatia
i t e in quibus column* fuerunt polit* lata fuite cubitos i . ï fi enim 100 dividas
perso, partes erunt 11; ab hicmenfurafidtmascolumn*ipfiiiscrafiitudinem,
quatuor nempe cubitos, (nam quandoquidem ambitus earum fuit ra cnbitorum
diameter fuit 4 cubitorum ; relllbunt cubiti s | pro intercolumnio, qu* colu-
mnationis ratio media ell inter Syflylon f t Euftylon i nam in Eufiylo interco
lumnium ell ( fecundùm vienniumj cralfitudo duarum columnarum & quart*
partis craffimdinis column*. In Syfiylo verb intercolumnium e* duarum prx-
cifè columnarum. At hic incercolummum eft duarum columnarum & ottav*
partiscraffitudinis columns, nam dimidius cubitus eft oftava pars craffitudmis co-
lumns, cuius diameter fuit futî diâumj 4 cubitorum. Quod fi 4«odu«taxat cubit,
darentur longirudini Porticûs illius, tum 40ilia intervalla eflent denumdun-
taxat fingula cubitorum, acproindeintercolumniafaiffentumus duntaxat & ai-
midi* columns, five fcxcubicotum, qus columnationis ratio ea eft quxPykno-
ftvlos à Vitruvio dicitur. Sed ea ipfi improbatur ut incommoda minûfqj conveniens
icaq* non videtur omnino ea ufurpata in Tcmpli hujus elegantiffime SC
fumma cum arte atque fymmetria exftruâi fabrica. Dcinde fi Porticus ift*
Septi exterioris long* duntaxat fuiffem 400 cubitos, fpatium hypsthrum inter
eas 8c Septi interioris Exhedras latum faiffet xotawùm cubitos, qus nimia eft
plané inter ucrutnque Septum tara altum anguftia. Itaque hmc rurfus probant
atque demonflratur id quod initio pofuimuspro cohftituto, Porticus exterioris
Senti fingulas longas fuiffe non 400 fed y00 cubitos. Jam verb par 8c eadem
ratio fait Porticûs Septentrionalisiftioppofits, quscùm 40 tantum cubitos lata
effet très duntaxat habuit columnarum fériés, paritérque 39 ternarum co-
lumnarûm ordines ( in quibus 117 columns; 8c in extrema porticu duo binarum
colummrum ordines in ipfis Porticûs extremis parietibus infixi : ita fuerunt iri
ea Porticu 1x1 in univerfum columns, eadem columnationisratione pofitx,nempe
mediâ inter ^yflylon & Euftylon. In Orientali autem & Occidentali Por-
ticu fuerunt 19 ternarum fimiliter columnarum ordines, h.e. in utraque Portier
87 columns, quarum intercoltimnia fuerunt* cubitorum, h. e. craffitudinis du
arum columnarum 8f quarts partis, qus columnationis ratio ea eft qu* à V i truvio
Euftylos dicitur, maximéque illi probatur, utpoce convementiffima.
Hoc autem ficoftenditur.-ffide longitudine yôo cubitorum demas latitudintre
Meridionalis 8c Septentriomlis Porticûs, qu* ambs lats fimul fuerunt n o eu;
bitos3 remanet longitude duarum illarum Porticuum 390 cubitorum, hanc divide
ih ,o fpatia feuintervalla*qualia, erunt ilia lata fingula 3 cubitos , ab his 13
cubiris demeqda eft column* unius craffitudo, nempe 4 cubiti, reftant 9 cubiti
pro intercolumnio. Intervalla autem ilia 30 dint 29 ternarum columnarum or-
dines. Sic ergo in univerfum 457 fuerunt in quatuor Septi esterions Portia-
bus column*. Earum numerum Jofephus non commémorât, at nos eum fie col-
legimuscùm eadem fuericin reliquis Porticibus difpofitionis columnarum ratio,
Pari modo indagamus Scdeprehendimus columnarum Septi interioris numerum
In eo tria fuerunt Atria, duo virorum, una foeminarum, ilia fuerunt fimplicia
proptereâque in iis duo duntaxat columnarum ordines, iftud duplex fuit, atque
ideo très ineo columnarum feries. Atrium foeminarum longum crat ( mi fuprà
vidimus) 198 cubitos, hi dividend! in fpatia feu intervalla squalia 1 y, fingula lata
13 cubitos cum cubiti quinta parte, qu* columnationis ratio eft parum admodun:
major Euftyli ratione, hujus nempe intercolumnium ma jus eft Euflyli intercoluJ
mnio vigefimâ parte diametri columns, five quintâ cubiti uaius parte. Inter
valla ilia iy dant 14 ternarum columnarum ordines ( h.e. 42 columuas) cum quatuor
aliis, induobus Atrii extremis, columnis. Ita fuerunt in Atrio fosminarun
4 column*. Utrumque virorum Atrium longum fuit 188 cubitos, nempe quan
tumfuit longum ipfum Sacerdotum Atrium, additâ ejus longitudini latitudim
Lories quâ illudûb Atrio foeminarumdiftinguebatur. Hi 188 cubiti fi in 13 fpa-
tia -feu intervallsxqualia dlvidantur, fingula erunt 14 cubitos cum - i ab his <
demas columns crafficudinem reftabunt 10 cubiti cum I+ ad intercolumnium
qu* columnationis ratio media eft inter Euftylon le Diaftylonj nam in Euftylc
intercolumnium eft 9 cubitorum, inDiaftylo *x cubitorum five craffitudinis tri-
-um columnarum, ac hic eft cubitorum lo^-. Intervalla ilia 13 dant ix binarum
columnarum ordines, fuernnt itaque in fingulis virorum Atriis 14 column*;
proindéque in tribus Septi interioris Atriis 94 column*, viz. 48 in duobu* viro-
rum Atriis, 4« autem in foeminarum Acrio. Hs fi addantur 457 columnis qu*
fuerunt in Septo exteriore, exurgit univerfui in utroque Septo yyi columnarum
numerus. Quibus fi addantur column* 49 qu* in omnibus tum Tcmpli turn utri-j
ufque fepti portisfilere, exurget univerfus columnarum totoTemplo numerus ad
4oo. Nimiruro 9 fuerein: Septo mteriore port* majores, in exteriore autem;
quatuor majore^ très autem minores, qu* «i; ib 8c in Antoniam ducebant.
Majoribus portis trèstribuimus columnas, mmoribus dnas, ita ports
ill* habuerupt 4y colnmnas. In Veftibuli autem & Temph ipfius porta quatuor
omnino fuerunt columns. Sic fiunt 49 in Templi & utriufque Septi portis. Porro
cxdimenfione illaquam rnodo fecimus utriufq; Atrii virorum, qus nosdivifimus
in 13 fpatia feu intervalla xqualia fingula cubitorum 14^. liquet portas Méridionales
& Septentrionales Septi'interioris non fuifle prscifè latas tricenos cubitos
C uti vult jofephus ) fed duntaxat 29 j nempe ports ills occuperont fpatium
duotum intervallôrum in qus divifa fuere virorum Atria , intervalla autem ilia
non pqtûerünteffe nifi cubitorum 14 cum femiffe, non verb 14, uti jam oftenfum
eft.
Portarum Templi numerus & menfura.
Qus de ill is habet Jofephus plana & expedite videntur, egenc tamen ab’qua
illuftratione. Et ad numerum quidem Portarum quod attinet, certum eft in Tern-
plo proprie 5c ftride fic dido duas fuifle Portas; unam exteriorem 8c grandio-
rem, qua ex atrio Sacardotum in Tcmpli Veftibulum ihgrefius patebat; alteram
interiorem 8c minorem qua ex Veftibmo in locum Sanftum ingrediebantur ^a-
, 1 N S J T I 0 B X J O S B V U ü |
cerdotes- Têrtia fait in Temolo ^alomonico Porta. qua cx loco SanflnTrM
Adytum, five .Sanäum fanftorum, dabatur ingrcfliis perparietem interjeäum B
at in Templo Jofephiano 8c Talmudiftico nulla fait ejufmodi Porta j umplici'H
enim fccundum Jofephum velo ( duplici verb fccundum Talmudiftas; diftinäus I
fuit locus S anétus à Sta&o fanàorum. Oftia autem ilia, quibus ex Veffibulo i n I
Celias Templo circumpofitas ab utroque Ports interioris latere dabatur ingref. I
fus, non sumeramus in Portarum cenfu, uti neque oftia ilia mult a numéro qui. ■
bus in varias Exhedras Septo interior! circumpofitas ingrcfliis er at, quia ilia re. H
vera non fuerunt Ports, fed anguftapotiùs 8c humilia oftiola, Portarum am. I
plitudini minimè comparanda. Jofephus Antiq. lib. 6. c. 6. videtur «Septo in. I
teriori Portas decern attribuere, 4 nempe à Meridie, cotidem à Septen. I
trions » duas verb ab Oriente, fed cùm alias conftanternovcmtantùm Portas I
iepto ilU tribuat, monuimus alibi ( in Hiftoria noflra Apoftolica) errorem eo I
loci efle apud Jofephum, 8c quomodo fit accipiendus die locus expofuimus. I
Talmudifts feptem duntaxat aguofeuntin fepto illo Portas, très à Meridie, to. I
tidem à feptentrione, unam denique ab Oriente, nempe cùm illi Atrium fee. I
minarum collocent non intra (cum JofephoJ fed extra fepti illius ambitum, ne. H
ceffe eft eos ignorafle duas illas Portas quibus fecundùm Jofephum in Atrium il-1
lud à Meridie 8c feptentrione patebat ingreflus. Porrb tum Jofephus tum Tal. I
mudiftx nullam agnofeunt in Atrio feu fepto illo interior! Pprtam à latere O c .H
cidcntali, fed perpetuum ab ea parte fpone TemplumJ mumm. In e xter io ril
fepto Jofephus t ftatuitPortas, unam ab Oriente, aliamà Meridiejutramque inH
Porticûs fus medio collocatam, &. ab utroqùe ejus angulo fiveextremo squali. l
ter diftantem, quatuor alias collocat in Occidental i Porticu Portas, duas ncmpJI
(uti videtur; minores, illas nempe quas dicit duxiffe tif rè duasve.^ l
majores, quarum una ducebat m; r i ß*<slhi*, five Aflamonsorum (uti videtur) H
regiam atque palatium, & in Xyftumjuxtà poficum, per pontem mediam vallenII
interje&am trajicicntem, altera in reliquam urbem per gradus difpofitos ad jmamll
ufquevallem, indequeper adverfum collem afeendentes. Quamquam fufpeâz l
mihi omnino videntur dus ills minores Ports qus.duçebant «f t 8 trpteiçjon J®
cum Urbis 8c Templi fitûs ratio inon videacur pofîc facile pati tot ab ea parte fu.
iffe Portas, fiquidem Porticui illi fubjeÛa erat immenfa.qusdam & profund.f.
fima vallis feu vorago. Prster has dabatur etiam proculdubio à Septentrion].
Ü Porticu aliquis in Antoniam arcem aditus 5 fed quia is fortè fuit anguftus non
videtnr Ports nomen meruiffe , fahem nullius ab ea parte meminit Jofephus
Ports, quamvis videantur neceflaris etiam ab «a parte Ports, cùm tota nova
ci vitas veteri ab ilia parte accreverit. Talmudifts quinque duntaxat in iflol
Septo conftituunt Portas, & quidem duas à Meridie ( Jofephus unam ta
agnofeit J fingulas autem in reliquis tribus partibus.
Ad amplitudinem etiam Portarum quod ai t inet magna eft inter Jofephum &i|
Talmudiftas difienfio. lu hoc conveniunc quod ncutri menfuras Portarum exte.
rioris fepti definium, in esteris perpétua eft inter eosdiflenfio.Nam Talmudifiil
Portas interioris Septi faciunt lacas omnes 10 cubitos, altas 20, eandem da ntl
menfuram ports interior! Templi, Veftibuli autem portamlatam faciuntxocuJI
bitos, altam 40, h .e . duplo esterismajorent. Jofephus portas oâo SeptiilliJ
qus à Meridionali & Sepcencrionali latere,omnes latas facit 30 cubitos, altasto-
tidem, unam Orientalem facit latam 40 cub. altam verb yo. Veftibuli portant
latam fuiffe dirit xy cub. altam 70 fine valvis, interior denique Templi porta fe.
cundùm.eum lata fuie 16 cub. alta yy, Atque hîc obfervandum in menfuris
iftis à Jofcpho cradicis, non eflie pucanduni valvas quibus ports clàudebahtur h<!
tas fuifle ly vel xo cubitos cum dupla alcitudine, in porcis puta illis quas facitl
30 8C 4e cubitos latas ; vafta enim nimis eft proculdubio ilia valvarum latitudo
atque amplitudo, 8c ad motum in aperiendo S iç liudendo gravis & operofa ni-
mis né dicam, fortè impoffibilis, tum etiam non tantà fuit mûri craffitudo ut
valvs introrfum aperts 8c addu&* mnrôque utrjnque applicats ejus craffitiem
( quod hecefle tarnen fuit) non exceflerint. Portarum igicur ratio & ftruâmi
ica eft inftituenda ut valvs utrinque ' aperts 8c muro applicats ejus craffitiem
non multb fuperent auc verb exxquent. Quod,nos fie fieri poffe putamus, (i
in medio totius latitudinis Ports, five rS ■ mhüvQr juc collocemf
reliquis fimilcm columnam,craflàm nempe 4 cubitos, cuidus appenfs iint forfl
feu valvs lignes, utrinque nîmirumjignes, columns autem dus qus ab utroquo
i Ports latere liant poftium vice, finguls duos cubitos, h. e. mediâ craffitudinis
fus parte intra ports latitudinem projieiancur, quibus itidem dus, alis valvs apJ
penf* fine. Sic ènim fiet ut 8c fpatium in porta ab utroque médis columns vu
cuum & inane quod valvis claudicur, fit convenienter latum, ncc multum abf-l
cédât à latitudine quâm vel squec vel parum fuperec, auc proximè acccdac ad
I mûri craffitiem, utpote qus in tota quidem Porta quatuor fine nnraero, bin*
! nimirum ilx fingulis qus gemins fuerunt in unoquoque yiv^avi, five mi-
; jori Porta. Exempli gratiâ, In pprtis Septi interioris Meridionalibus & Sepcen-
; trionalibiis quas Jofephus dicit latas fuiffe 30 cubitos, nos credimus eârumlatij
j tudinem prscifam fuiffe 29 duntaxat cubitorum. Si hsc ratio obfervetur, ue in
medio earum ftatuatur columna ejufdem cum reliquis craffitudinis, & column:
j du* qu* ab utroque Porcs latere ftaar, duos utrimque cubitos projieiancur in-
tra Port* latitudinem, fiet ut fpatium utrinque vacuum & inane latuiri fit 10
cubitos cum dimidio, conjunâum autem 21 cubitos, fi enim 8 cubitos de 29 de-
mas reftant 21, qui in duo squaliter divifi dant 10 -.Ergo gemins valvs quibud
utrumq}fpatiûutrinq;claudebatur lats fuerunt cubitos y i , imo vero y - I (niral
quadrant cubiti addenduseft, tantundem enim valvs columns cui appendebin-l
tur craffitudinemingrediebantur; qus menfura mûri craffitiem (qu* fuit 6 cubitorum;
fiere exsquat, ita valvs aperts atque muro applicats ejus craffitiem tt
gebaut. Atque hscfpatii utrinque vacui accuratè refpondec proportion! quam
Vitruvius in Hypothyri limine vult obfervari üb. t. cap, 4, uc nempe latitiidol
ejus fit paulominoraltitudinis dimidiâ parte, altitiidinem fcilicet vulc dividi’
in partes 12, 8c ex eis quinque 8c dimidiam latitudini luminis tribuiab imo-l
Jam verb Ports.ills fccundum Jofephum a lts fuerunt 30 cubitos, revera autem’
prscisè 24 autxy cubitos, quanta nempe fuie ipfius muri alcitudo qui fipfojo*,
fepho tefte) à limine Portarum altus tantùm fuit 2 y cubitos (quod autem Porta-
rum alcitudini dac 30 cubitos, hinc eft, quia in earum altitudine compleélitut
Portarum fornicem feu concamerationera fupernam, qus fuit y cubitos alca, liquidem
fpatii vacui fornici fubjcäi latitudo fuit (uti diximus/ decern cubitorum
cum dimidio, fornicis enim alcitudo debet efle diniidium diametri circuit
qui ex latitudine fpatii fibi fubjeâi conficeretur.; Ports ergo fuerunt propriè &
prscisè 24 autxy duntaxat cubitos a le s f neque fané decuiffec valvas altitudine
iuperaffe raurum in quo, collocats erant, quod neceffe tamen effet fi valvis 300
cubitorum altitudinem cribuercmus cum JofephoJ Hanc alcitudinem fi in »
partes dividas, finguls erunc 2 cubitorum, fumantur ex iis quinque & dimidia
( ut jubet Vitruvius J ad luminis latitudinem,invenietur luminis latitudo inferne
11 cubitorum. Ica eonfirmatur latitudo ilia quam fpatio utrinque vacuo Jn Pot-
tarum latitudine dedimus, nempe cubitorum 10 Portas autem illas ficfuiife
conftruflas ( uti diximusj ut nempe in media fui latitudine habuerint columnar
reliquis fimilem , 8c ab utroque ejus latere , fpatium vacuum 8c patens adin*
grelium, videtur oftendi poffe ex his Jofephi verbis lib. 6. de bello Jud. c 1
quum de illi* portis agit, wuhares Svyu, ntiro/Jn 3 -mx"1
C U M 1 A T 1 0 K 1 HU S T. M 1) .
ÿ'4ü j
Lq- iir Jeut irt nempe voce ttvkm®- irvelligac Jofephus totam Ports amplitu-.
Vim o c V L v t aucem non valvas feu fores ligneas quibus Ports clauduntur,
S fpaua ilia duoinania & pacentia ad ingreffum, qus utrinque à médis co-
,n* lateribus crane, qus foribus & valvis utrinque appenfis claudebmtur 5
non propriè valvas (cd fpatium inane quod valvis c louait ur figmfi-
unde etiam eft quod Vitruvio fpatium iHud inane' 8c patens hjpothyrum
*ceGrscâindeduââ) appellatur loco modb citato. Sic ergo 7mhat fueric
? j verö duo in porta fpatia vacua 8c inania, quorum unumquodque
is valv» daudebantur, ica fuerunt in fingulis Portis, quaeerns valvs, bins
in fmgnlis Svtaif, fiveinanibus &pacentibusad ingreffum fpatiis.
feadem fu ffc videtur reliquarum Portarumratio & ftruftura, licet menfura
,rrh Puta, Orientalis porta ejufdem Septi interioris lata dicitur à Jofepho
cubitos aha y®, revera & prscifè lata fuit 39 cubitos, occupavit nempe li-
tdinem trium intercolumniorum, qus nos fuprà demonftravimus fuifle in
irticu ilia 13 cubitos lata fingula, tria ergo intervalla 39 cubitorum menfuram
Lverunt. Ex his 39cubitis demantur 8 cubiti, qui occupabancur à media
L n a & duabus ab utroque latere Ports columnis, qus duos finguls cubitos
ira Ports latitudinem projiciebamur, reliant cubiti 3 t, ad duorum hypothy-
[um latitudinem. Ergo fingula hypothyra lata fuerunt cubitos ly i , aut ad
_|Lmum ,6 Ergo valvs quibus daudebantur lats fuerunt 8 duntaxat cubitos,
L p c n * » uddufl* mimique un rquu ppl c ■ fqui cr IT c r tu c u b tu s j
craffitiem duobùstantùm cubitis excefferunt atque fupe#verunt, quod fane
U eft tolcrabilius quam fi cum aliisdiceremus eas fuperaffe mûri craffitiem 14
bicis. Quöd autem Jofephus earn dicit altam fuiffe $0 cubitos, puto errorem efle
(numéro & jo pro 40 feriptum efle, fi nempe yo legamus, nulla fuerit conveni-
I iatitudinis Ports ad ejus alcitudinem ratio & proportio.at fi legamus 40, turn
3é erit latitudinis ad altitudinem proportio quam fuprà in reliquis ex Vitruvio
tndimus nempe latitudo fuerit altitudinis dimidiâ parte paulo minor.Si enim
■ U cubitis demas 8. qus fuit fornicis P orts altitude, reftant 32 cubiti,qus Fuie
IH T . & pr;Ecifa poftium Ports altitffdo, cujus dimidium funt 16 cubiti, ergocu-
j . i erit vera luminis hypothyri ( ut loquitur Vitruvius j latitudo. Qùodfi
s tribuatur cum Jofepho altitudo 50 cubitorum.non erit hoc accipiendum de
i vacui & inanis valvarûmque illud claudentiumaltitudine.fedde totius Por-,
um fuperno fo-n ce & fuprà fornicem fuperliminari, &fuperliminaris orni-
•isomnibus, altitudine. ita ut lumen ipfum hypothyri altum fuerit duntaxat
Eubitos fornix vero 8 cubitos, fuperliminare aucem ejufque fupra fornicem_or-
nenta, triglyphi, &c. alta fucrinc 10 cubitos, ita univerfa Ports altuudofuelEadem
S i b & proportio fuit in porta Veftibuli Tcmpli,qu* fecundùm Jofe-.
lata fuit *y cubitos, alca verb 70, nam fi duplicaveris ejus latitudinem ha-
tocubitos ad latitudinem luminis hypothyri, foinix autem fupra lllud alta
e debuit cubitos ix î § en tibi «» cubitos cum dimidio, reliqui ad 70 ufque dan-
fuperliminari & ejüs ornamencis. Eandem yoluit proculdubio Jofephus fuiffe
jionem Port* interioris Templi, quam latam facit 16 cubitos,altam yy. nam dur
lectur latitudo exurgec poftium feu columnarum ad fornicem ufque altitudo 32
pitcrum, fornix alta fuit 8 cubitos, entibi 4® cubitos, craffitudo fornicis cum
iftyliis five fuperliminari & variisfuperliminaris ©rnamentis affurgere potue-
htad iy cubitos, ita invenitur tota Port* altitudo yy cubitorum. At non eft
|*ccipiendiis Jofephus quafi voluerit valvas quibus Porta iUa claudebatur alyas
jfftjyy cubitos^ latps verb ofto, fuiffit enim ilia valvarum nimia &porcentofa
Cieamplitudo, ad motum in claudendo & aperiendo prorfus inepta, pene «
loffibilis, fic enim finguls valv* occupaffent.440 cubitos quadratos,qui,fi dimi-
cubiti.craffitudo valvis tribuatur (:minor autem in canta altitudine tribuinon
:eft) efficient xio cubitos cubicos, qus moles videtur nonfacilè mobilis, 8c ad
m quotidiaupm inepta. Itaque fuerit fane tota Ports altitudo & amplitudo
jjmodi.uii jam earn explicayimus, at luminis hypothyri valvarumque illud clau-
arium minorem multo menfuram fuiffe arbitramur. Itaque noscolnmnam re-
«yi.par.eni in medio,ejus (ut in escevis fecimus; ftatuimus cubitos 4 craffam, qui
C nanturde 1 i cubitis reftabunt 12 ad luminis utriufque hypothyri latitudinem.
Kitudb fpatii hinc &inde vacui & pacencis fuerit 6 cubitorum . valva ergo
illud claufit cùm lata fimiliter fuerit 4 cubitos, aperta & addüôa murdque
fclicatapiurieraflititm exsquavic.eamque totam texit.Duplicetur jam hschypo-
i latitudo, altitudo ejus 8c valvarum fuerit cubitorum. Inde adinitium for-
s fppremi Port* fuerunt r 8 cubiti, quibus fi addantur 8 cubiti altitudinisfor.
li| invenietur fpatium xquum 8c planum ( à fupremis valvis ad fummurn ufque
fornicem) 36 cubitos altum,latum verb i4,in quo videtur pependiffe 8c ap-
1 muro fuiffe intra Port* amplitudinem Vitis ilia aürea cùjus 8c Jofephus &
Imudiftxmcminerunt, tantaut ejus racemi hominis ftaturamcx*quarent. Nam
vafta Ports amplitudo (ut fpatium inane & patens altum fuerit 40 cubitos ad
mum fornicem. latum autem 10) non videturjomnino decuiffe tam breve 8t an-
um loci fanéti sdificium, ' maximè,cum non magna populi mulcitudo, led
ici admodum Sacerdoces eo quotidie ingrederencur ad fuffitum faciendum, ac-
idendas lucernas, & parandos panes Propofitionis. Aburide ad id fuffeciffe vi-
uréa quam hos affigqaraus menfura, ut nempe duo fparia ( qus ftvgyit dici p.of-
-, 8c à Jofepho, uti fuprà vidimus,dici videntur; inania 8c pacentia in ea Pori*
tint fingula 6 cubitos lata, alta 12,cum binis paris magnitudes foribus feu val-
auroobduûis. Atque hsc valvarum alcitudo 12 cubitorum hinc rurfus confir-
jri.videtur; qubd fi altiores conftituancur, puta 3 2 cubitorum, tum per Portam
paltam, valvisapertis 8c reduöo velo videri facile potuic totus locus Sanâus
[n iflodb à feminis in A triofuo adorantibus, fed 8c à promifeua plebe, ipsifque
»Gentilibus in Oriental! Porticu exteriore ftantibus.quod non videtur efle venule,
ut oculis profanorum hominum patucrint loca tam fan£U, at fi valvs
Bt* illius conftituantur alts duntaxat 12 cubitos,tum neque femins neque viri in
Krioré Porticu liantes introfpicere potuerunc intra locum Sanâum, potuerunt
ptaxat videre fummas valvas Ports interioris 8c Vitem auream illis imminen-
. obflante fcilicet 8c afpeélum interdudente Arâ facrificiorum.altâ fcilicet fe^.
dùm Jofephum 10 cubitos.
id Portas Septi exterioris quod attinet, quarum menfuras neque Jofe-
Js ntque Judsi tradiderunt,earum qusdam majores, qusdam magnx, qusdam
Bique minores fuiffe vidtn-ur; Majores five maxims fuiffe videntur Orientalis
Bleridiohalis, quia una tantùm fait in fingulis illis Porticibus, perquasmagna
p l i è toto Templo tffundebacur multitudo, his minores fed magnas tamen ar-
for fuiffe duas in Occidentali Porticu, per qüas in Regiam 8c reliquam urbem
farj hisadhuc minores 8c omnium minimasfuifle verifimile eft, duas illas in
Jtm Occidental! Porticu conftitutas quibus ttf to Tfoiçmv (^ut loquitur Jofe-
| SJ patebat aditus. Qus majores five maxims fuerunt,eas puto occupaffe qua-
r columnarum intervalla qus diximus fuprà fuiffe in Oriental! Porticu 13 cups
lata, in Meridionali verb cubitos 12 cum dimidio, at proinde Orientalis
.ta exterior lara fuerit ; 2 cubitos cum tribus interjcâis columnis, quatuor fpa-
Jpatentibus, 8c o(to valvis, fingulis latis cubitos 4 cum dimidio, ita fpatium
Re 8c apertis valvis patens fait totum fimul 36 cubitorum, per quod fimul co-
■ 'qqetempore »«homines feriatim potucruqt commodè egredi. Ejuüem pe.
'enfurs fuie porta Meridionalis duobus duntaxat cubitis iftâ anguftior. Qu*
verb fuerunt in Occidentali Porticu magox videntur iftis duplo minores, quippe
qu* duo tantùm occuparent Columnarum' intervalla, irrquibus intercolumnia o-
ftendimus fuprà fuiffe 9 cubitorum,proindéque valv* in unoquoque intercolumnio
gemins h t* fuerunt cubitos 4 - , duo itaque hypothyra five fpatia pacentia fuerunt
18 cubitos lata, per qu* ix homines-fimul 8c femel, eodem tempore feriatim
potuerunt egredi.ReliquasduasminimasPortas putamus fingulas intervallum duntaxat
unum columnare occupaffe, proindéque bypoithyrnni earum patuiffe in latum
9 cubitos, quantum nempe fait intercolumniorum fpatium, quod geminis val-
vis claudi potuic, fingulis cubitos 4 cum I latis, atque per has Portas fex homines
fimul egredi facile potuerunt, ita in uni vei fum per fex illas Septi exterioris Templi
Portas fimul & femel egredi eodem momento potuerunt 84 homines, qiiod fi
horsfpacio 1200homines eadem Portâ egredi poffunt, licet finguli alius poft ali-
umexeanc ( quod videtur fieri poffe ) liquet unius hors fpatio per portas illas
Templo exire pocuiffc ioeooo hominum.Altitudo portarum illarum debuit elfela-
citudiniearum commenfuraca ad rationem Vitruvianam, ut nempe alcitudo dupla
ferme fueric latitudini. Portarum Templi amplitudo fecundùm Judxos eft plana
& expedica, omnes enim lats fuerunt (fecundùmipfos) cubitos :o, alt* cubitos
20, qus eft proportio dupla, quam Vitruvius exigit in latitudine hypothyri ad ejus
altitudinem- Unam Veftibuli portamlatam faciunç 20 cubitos, altam 40, qus eft
icidem ratio dupla. Atque hse de Templi Portis.
Gradus Templi.
Planfi eft ex Jofepho 8c Talmudiftis cotu Templfi non fuiffe in loco *quo 8c piano
fitû; fed homines à porticibus Septi exterioris afl intimum Templum gradibus qui.
b.ufdam afcendiffe,atque in hoc quidem conveniupt Jofephus 8c Talmud ill*,quod
utrique faciunt fummum Templi foluminfimo ejufdem, folo feu paviraencoalrius
éodem ferme cubitorum numero; Talmudift* enim.aiuhe Templi propriè diéti five
Veftibuli 8c loci Sanfti,Atfytique fblum alcius fuiffe pavimrmo montis domus (h,
e. folo Porticuum Septi exterioris j xx cubitis; ex Jofepho autem colligi poteft illud
ifto akius fuifle cubitis u vel 24. Sed in Graduùm numero longius invicem
diflant; napi Judsi43 vel 44 Gradus numerant Jofephus vero 3 2duntaxat, nempe
io quibus ex Septo exteriori ad interiqs afeentfebatuv, deinde 12 quibus ex Atrio
Sacerdotum in Veftibulum confcendebatur, & illi quidem Gradus omnes Templi
altos five era flos faciuot dimidium cubitom (uno excepto quern ahum faciunc cu.
bitum unumj Graduum autem retraftiones faciunt item latas omnes dimidium cu-
bitum. Jofephus Gradnum menfuram non tradit.fed earn colligimus'partim ex ipfo
Jofepho partim ex Vitruvii de gradibus Ædium facrarum regulis 8c pr*ceptis.
Tradic Jofephus ex hypstliro. loco Septi exterioris ad interius Septum Gradibus 14
(fed legeodum videtur if , rot enim numerant Jud*i Talmudiftxjafcenfum fuiffe,
inde verfus Septi interioris murum fpatium fuiffe xquum 8c planum latum io cub.
inde rurfus ad Septi portas afeenfum fuiffe Gradibus aliis quinque. Ita fuerunt iq
univerfum 20.Porro hoc intelligendû de Gradibusqui fuerunttribus.expartibus,
nempe à Meridie, Septentrione 8c Orienté, nam ab Occidente nulls fuerunt Gra- 1
dus,uti liquere poteft ex Jofephi loco qui eftl.4;c.î,debel.Jud.Quin Sc ab Oriente
1 y tantùm Gradibus afçe.ndebacur.Idem tradic folum Septi interioris alcius fuiffe
folo exceriorjs 17 cubitis. Ergo fecundùm ipfû 20 ifti gradus aki fuerunt i y. cubitos,
proindéqueiingnli aki fuerunt five craffipollices 13 cum dimidio, quzeft
craffitudo plufquâ pedalis,quam non probat Vitruvius, qui non vulc Gradus fupra
10 pollices altos,neqj infra novem craffbs. Gradus ergo Judaici femicubitales ad
rationem Vitruvianam fuerunt conformati. At Judaicorum Graduum retraâio.
item femîcubiràlisnon congrujtcum Vitruviams-ration bus, qui retraftiones Graduum
non vult effe minus quàm fefquipédales, h.e. cubitales, n que plufquam bi-
pedales. Nos Vitruvium fecuti omnes facimus cubitales, inde eft quod fupi à iq
dimtnfione utriufque Septi fpatium quod to illis Gradibus Scdenorum cubicoium
interjeâo intervallo occùpabatifr, fecimus 30 cubitos latum. Jofephus ùnà cum
Talmudiftis dicit Gradibus ï 2 afeenfum fuiffe cx Atrio Sacerdotum in Tcmpli Ve.
ftibulum;neque Graduum menfuram définit. Nos juxta Vitruvium eos ■ femicubi*
taies facimus omnes, retraftiones autem Graduum cubitales. Ita fituc folum Ve«
ftibuli altiusfuerit folo Atrii Sacerdotum «cubitis, quod farentur Judsi.- 8c quan doquidem
Veftibuli murum craffum fecimus 98 cubitos, intra cujus craffitiem
8 horum Graduum potuerunt effe pofiti, necéfse eft 4 primos Gradus quibus
afeendebatur extra Veftibuli murum piojcétosoccupafse quacernoscubitos in
Atrio Sacerdotum, atque ita fpatiuminter Gradus iljos 8c Altäre fuerit 1« cubitorum
, uti infrà demonftrabitur. Judsi prxrer 1 1 hofee Gradus quos agnofeit
Jofephus, 12 alios numerant, quibus afeendebatur ( uti volümj ex ^Tl iq
Atrium foeminarum, hos non agnofeit neque corum meminit Jofephus, neque
ratio dimenfionis totius ftruélurx utriufque Septi admittére poteft 12 hofee gradus,
8c, fi admitterentur in Jofephiani Tcmpli ftruâura, difeederet ab illis in
numero cubitorum, quibus ex utrifque liquet folum Veftibuli altius fuiffe folo
Porticuum exteriorum, uti modo fuprà monuimus, namex his qux hiélenus v idimus
planum eft folum Veftibuli altius fuiffe folo Porticuum exreriorumxi cubitis,
Judxi numerant 32cubicos, quod fi xi illis cubitis Jofephianis addendi effent
prxterea 12 ifti Gradus à Jofepho ignoraci exfurgerec cubitorum numerus ad
27, ita foret folum Veftibuli altius Porticibus exterioribus cubitis quinque fecundùm
Jofephum pluribus quàm quos agnofeunt Judxi. Judxi ergo à Jofepho dif-
fentiunt in numero Graduum quibus à priore Septo ad Atrium ufque Sacerdotum
afeendebatur; hi enim 32 numerant, Jofephus duntaxat 20, ae in numéro cubitorum
quibus Atrium Sacerdotum erat altius Porticuum exteriorum folo, fera
conveniunc ; nam Judxi 1« numerant,Jofephus 1 y, nempe Jofephiani Gradus aki
fuerunt finguli polices, uti diximus, 13 cum dimidio, Judaici vero novem duntaxat
• Denique in Graduum etiam numero confentiunt aliquo modo cum Jofepho
Judxi, nam utrique agnofeunt Gradus 31, fed diverfa ratione; nam Jofephus
32 iq univerfo Templo agnofeit, Judxi itidem 3 2, fed ad Atrium ufque Sacerdotum,
ica poteft quodammodo iniri inter eos diffenciens Concordia.
Templi propriè & ftriSle diEli dimenfioties,
Convenic Jofepho cum Judxis in eo quod utrique faciunc Templum, ( fdque
videntur habere ex Ezech. 41.13,14.; longum, latum &akutn 100 cubitos quèd
duplicem illi cribuunc concignationem five tabulatum,; quöd multas "Celias Tem-
plo circumponunt, denique in locis Sinélis & Adyti lengicudinis 8c latitudinis
menfuris quos convenienter cum menfuris in Scriptura traditis affignant fed in
aliis mulcis tum invicem tum à Scriptura diffenciune, auediftare faliem videntur.
Longitudo Templi numeraturab Orientein Occidencem; ab ingreffu videlicet
portx Veftibuli ad extremum murum quo Adytum à tergo claudebatur, 8c ab
Atrio Sacerdotum feparabacnr, qux fic per partes fecundùm Jofephi dinienfi-
ones colligitur. Murus quo Adytum & locus Sanétus undique claudebatur
fuit fecundùm Judxos 8c Ezech. cap. 41. y. & convenienter veritaci craffus
fex cubitos. Adjrtum longum fait viginci cub. locus Sanâusquadraginta. Muras
quo à Veftibulo fcparabatur craffus i cubitos. Veftibulum fecundùm Jofephum
latum fait 20 cubitos fumma eft 92, reftant 8 cubiti, qui dandi funt craffitudini
mûri Veftibuli, Et fané tot funt illi tribuendi cubiti ; duo nempe plures quàm
muro Adyti & loci Sanéti, hoc nempe neceffe fuit ad majorent llruéhirx fîr-
mitatem, ob vaftam ejus altitudinem, qu* 100 cubitorum fait fine ullo interme-
dio tabulato, ullifque adjunâisfulcris, quxduo ad ftruéfar* firmitatem fubfidia
uerunt in Àdyco 8c loco Sanûo ; nam &interjc£to in media altitudine tabulato
G muyi
i f i