T E ' S M f L I S A LO Ml O U Ï S V E S C <R 1<P T 1 O
iH
per earn unam gratiflima Sanöuarii facies confpiceretur. E t afcendit per
gradus ejus, dr menfus eft limen porta calamo uno latitudinem, h. e. Urnen
unum caUmo mo in latitudine ] . £c lepcenis port* gradibus confcenfis qui
in Arrio Gentium ante jasuam erigebantur, meofus eft poftem alcerum por>
t* calamo uno, & poftem alcerum calamo uno , quanta uimirum eft muri
craffitudo & utriufque liminis fuperioris 8c inferioris latitudo. V. 7. E t
tbalamum uno calamo in longum , dr uno calamo in latum , dr inter thalamos
quinque cttbiti ] Menfus eft quoque Janitorum conclave feu thala-
mum, cque longum ac latum, calamum unum J & poftem qua parte inter
thalamos erigitnr cubitorum • quinque , quanta videlicet eft ftylobat* frons
demptis projefturis. V. 8. E t limen porta juxta veftibulum porta intrin-
fectts calamo uno. ] Et menfus quoque eft utrumque poftem port* interio-
ris cui fornix innicitur , deprehendicque effe squalem calamo, ficut 8c ipfa
fornix & murus latus erat calamum unum. V. 9. E t menfus eft veftibulum
porta 8 cubitorum ] Veftibuli quoque longitudinem 0Ö0 cubitis di-
menfus eft, h. c. limen ports, quantum videlicet Meridianus ports poftis di-
ftat ab Aquilonari. E t frontem ejus duobus cubitis 5 veftibulum autem porta
er at intrinfecsts ] Et femicolumnas ejus duobus cubitis j'Veftibulum au-
cem hoc ports non erat in fronte sdis ante januam, fed intra januam In ipfa
Poreicüs latitudine. V* i®. Porrb thalami porta ad viam Orientalem tres
bine dr tres inde : menfura una trium, dr menjura una frontium ex utra-
que parte ] Thalami vero in veftibulis conftituti intra Orientalem portam,
tres eranc cjufdem menfurs ab Auftro , tres ab Aquilone, paribus diftindi
poftibus, paribftfque femicolumnis exomati. V . 11. E t menfus eft latitudinem
liminis porta 10 cubitorum, dr longitudinem porta ij cubitorum*■ ] Et
fpatium in media porta inter, thalamorum frontes reli&um latum fuiffe com-
pertum. eft 19 cubit os . altitudo verb luminis ports fuper ftylobat is fuit 13
Cubitorum. V. 11. ■ E t marginem ante thalamos cubiti unius, d 4 cubitus
unus finis utrinque; thalami autem f e x cubitorum er ant hinc dr inde] Et
thalami peribolo utrinque cubiti uhius daudebantur, & poftes cubitumunum
utrinque extra perpendiculum projiciebantur, cum tarnen thalami squales
onmes cflenc cubicorum fex , h. e. calami unius, qui totidem conftac cubitis
& piacerca .quart! cubiti parte, V, 13. E t menfus eft portam a teSo
thalami ufque ad tettttm ejus, latitudinem at cubitorum, oftium contra ofti-
um ] Et.menfus eft ports latitudinem ab extimo peribolo chalami ufque ad
peribolum qui fimul portam claudic & thaJamum , St comperit cam efte i f
cubitorum, dffeurrente menfura per oftia thalamorum, e quibus unum erat e
regione alterius. V. 14. E t fecit frontes per 60 cubitos, dr ad frontem A -
tr ’ttm porta undique per circuitum ] Et dimetiendo declaravit columnatio-
nes, five ordines columnarum , onmes fimul altos effe cubitos 60. St par erat
menfura columnarum ordinibus, qui eingebaut Atrium ports' proximum un-
dique per circuitum. V. »j. E t ante faciem porta qua pertingebat ufque
ad faciem veftibuli porta interioris yo cubitos ] Et a facie anteriore, vel
a. primo limine ports hujus Orientalis ufque ad faciem veftibuli interioris
cjufdem ports yo cubitos longitudinis, ports includentis muros, veftibula,
j poftes & thalamos. V . 16. E t feneftras obliquas in thalamis db in frontibus
eorum qua erant intra portam undique per circuitum ; fimiliter autem
trant dr in veftibulis feneftra per gyrum tntrinfecus ] Et cancellis vifui
perviis , reticularis, obhquis forammibus thalami cla'udebantUr, qui quidem
I cancelli e . regione lemicolumnarum, qus tocam intrinfecus portam cingebant,
protendebantur, acque adeo veftibula omnia ports interiora ejufmodi cän-
I cellis chudebantur ; nam thalami in ipfis ports veftibulis inter ftylobatas e-
ranc conftituti. E t ante frontes piflura palmar um 3 Et columnarum capi.
tclla palmarum fpatulis exocnabantur. V. 17. E t eduxit me ad Atrium
exterius , dr ecce gazophylacia dr pavimentum Stratum lapide in atrio per
circuitum, jo gazophylacia in circuitu pavimenti ] Et portam quidem egref-
] fum induxic me in Atrii exterioris Orientalem aream fubdialem , quam in-
J greflus animadverci earn porcicibus undique cinftam fuiife, teftcllatis pavimen-
tis affabre elaboratis quibus gazophylacia imminebant in fingulis intercolu-
mniis fingula, erantque omnia circumcirca 30 cub. V . 18. E t pavimentum in
fronte portarum fecundum longitudinem portarum erat inferius, ] Porti-
cuum vero inferiors pavimenca , a lateribus portarum difeurrentia, latitudine
eranc portarum longitudini paria. V .1 9 . E t menfus eft latitudinem d
facie porta inferioris ufque ad frontem A tr ii interioris extrinfecus 100 cubitos,
ad Orientem dr ad Aquilonem 3 Et menfus eft latirudinem Orientalis
ares Atrii exterioris k facie ports exccrioris super dimenCr , ufque ad frontem
exteriorem Atrii interioris 100 cubitis ab Oriente ad Occidentem , ac
longitudinem totidem ä Meridie ad AquilonCifi, Vel, menfus eft aream fubdialem
inter exteriorem 8e interiorem portam jacentem , exdufis port is , la- I
titudinis & longitudinis too' cubitis. V* ap., Portam quoque, qua refpici- 1
ebat viam Aquilonis Atrii exterioris menfus eft tarn in longitudine quam
latitudine 3 Et Orientalem portam egreftum deduxic me ad portam Aqui-
lonarem ejufdcm Atrii exterioris, & menfus eft fingularum partium ejus longitudinem
& latitudinem. V. x 1. E t thalamos ejus tres hinc dr tres inde
See. 3 Hoc eft, thalamos ejus pofitu ac numero pares, 8c frontes ejus Sc
veftibula ejus cifdem plane raenfuric menfus eft , quibus prioris ports fimi-
les partes , necnon longitudinem 8c latitudinem ports eandem, codemque
modo menfus. eft, illam 50 hanc verb xy cubitis. V. z t. Feneftra autem
ejus dr veftibulum 8cc. ] Porro cancelli quibus thalami concludebantur,
I veftibula 8c poftes cum fuis femicolumnis 8c capitellis feuiptis ad modum
palmarum, omnia dimenfa fuerunt, & cjufdem menfurs ac forms reperta,
qua erant in Oriental! porta, -fimiles partes.& ornamenta. E t feptem gra-
duum erat afeenfus ejus, & veftibulum ante earn.3 Et feptenis confcenfis
gradibus ad portam patebat acceftus , & per cam ad veftibulum; veftibulum
erat ultra januam. V . 13. E t porta Atrii inferioris contra portam
Aquilonis dr Orientalem3 Et porta Atrii interioris Aquilcuiaris erat e regione
.prxdi&e ports , hand fccus quam ports Orientali contraria erat Orientalis
porta Atrii< interioris. E t menfus eft d porta ufque ad portam ioo
cubitos .3 Et menfus eft Aquilonarem aream Atrii exterioris a porta pfqiijl
ad portam 100 cubitis longitudinum, ac totidem latitudinfcm. V . 14,' ,e \
adduxit me ad viam Auftralem, &c. 3 Et me Aquilonari portd eduftumj
deduxit ad Auftrum, 8c ecce porta exterioris Atrii profpiciens ad Auflrum
quam menfus eft $ omnia eifdem menfuris conftare comperca funt quibus &I
ea qus funt fupradi&a. ZS. x8. E t introduxit me in Atrium interius aA
portam A u ftra lem d r menfus eft eam juxta menfitras fuperiores &c. 3 Et!
deduxic me ad portam Auftralem Atrii interions, 8c menfus eft eam, ac;
omnes menfuras comperit pares iis quas in fupradictis porcis recenfueratj
V. 30. E t veftibulum per gyrum longitudine zf cubitorum dr latitudinc 5!
cubitorum 3 Ec poftec in circuitu, quorurfi ftylobats inter thalamos hti
funt cubitos y ipfi vero cum trabeatione poftes aki cub. xy. V. 31. £>
veftibulum ejus ad Atrium exterius, dr palmar ejus in fronte". & 8 gradnil
erant quibus afeendebatur ad eam ] Et veftibulum univerfum ad extrrius
Atrium vergebar, & femicolumnarum capicella palmis exornabancur in vefti.1
bulo, ad quod gradibus afeendebatur oäonis. V. 3 1. E t introduxit mein\
Atrium interius per viam Orientalem, dr menfus eft portam fecundum men.j
furas fuperiores 3. Ec porta Meridian! edu&um deduxit me ad portam O.
rientalem Atrii interioris, eamque menfus eft, & comperit eafdem elfe in j
hac porta menfuras atque in fupradiäis.' V. jy . E t introduxit me. ad por\
tarn qua refpiciebat ad Aquilonem, dr menfus eft fecundum menjürks fnpe\
riores ] Abfolutis menfuris Orientalis ports deduxit me ad porfam ÄquiJ
lonarem ejufdem Atrii interioris, St menfus eft membra omnia & ornamenJ
ta eifdem menfuris quibus fupradi&as portas®Src. V. 38. E t per fthgxUi
gazophylacia oftium in frontibus portarum: ibi lavabantur holocaufta 3' Et
ad fena thalamorum oftia , qus erant inter frontest inceriorés portarum, la.l
vabantur holocaufta. V. 39. E t in veftibulo porta dua menfa hinc cP* duA
menfa inde, ut immoletur fuper eas holocauftum & pró peocato, dr pro äs\
liuo ] Ec in ipfo veftibulo ports dus menix hinc ad bmos poftes qui funti
inter thalamos, 8c dus menfs illinc ad totidem fimiles poftes, fuper quibus
expanfx pecudes vel atmenca- jugulabantur in holocauftum,&c- V. 40. En
ad latus exterioris quod afcendit■ ad oftium porta qua pergit ad Aquilonem
dua menfa , dr ad latus alter um ante Veftibulum porta ctua menfa, 3 Et ai
lateribus ports Aquilonaris, cum primüm quis afeenfis gradibus óftium'i^greJ
ditur, dus menfs ; & a lateribus veftibuli interioris du* menfs, h. è. iJ
quatuor angulis veftibuli ports Aquilonaris quattfor menfs erant, bin* ai
ucrumque parietem. V . 41. Quatuor menfa hinc,' dr quatuor menfa inde]
per latera porta, 0B0 menfa erant fuper quas immolabant ] Quod fi bi-j
nas utrinque angulares binis mediis, quas dixerat, annumeres, quaterns nte; .; |
Ts erunt in unoquoque port» latere, & in utroque oftons , fuper quibus
viftimas immolabant. v . Quatuor autem menfa ad holocauftum de/J
pidibus quadris exftrufta longitudine cubiti unius dr dimidii, dr latitudim
cubiti unius & dimidii . & altitudine cubiti unius, fuper quas ponanrur Will fk in quibus immolatur.holocauftum ac viüima ] Quaternx autem menfa
holocauftorum, ex (ingnlis fax« finguls' affabrè.ad normarn 8c regulam elaJ
bOracx , quadrara forma, cubiti unius 8c dimidii erant, altitudine vero cu.
biti unius, cujus forms ac menfurs erant reliqux, fuper quas ponebant in.
ftrumenta quibus immolibatiir holocauftum & viftima; V. 43. E t UbÜ \
earum palmi unius reflexa intrinfecus per circuitum .] Mcnfarum autem cyJ
matia, vel fuperiora ornamenta, fuerunt palmi unius intrinfecus reflexa ita]
ut furnma menfa longa ac lata fuerit palmos novem. hoc eft, cubicnm unumil
ac dimidium. inferior ara longa fuerit palmos 7 aha y cum menla una cumil
cymatio alta palmos 6, h. c. cübitum unum. Super menfas autem
obUtiomm ] Super menlas autem ponebitur qnshbet oblata c
E X V I L U A L f A K V O T E D f.U n. CAP P.T.T. UM
ibi i
trufta concideretur. ZS. 44. E t extra portam inferiorem Gazophylacia Can-\\
torum in Atrio interiori quod erat in latere porta refpicientis ad Aquilonem ,j dr facies eorum ad viam Auftralem, una ex latere porta Orientalis qua rr-|
fpiciebat ad viam Aquilonis 3 - Et Atrium interius ingreffus animadverti^Ga-
zophylacia Cantorum in Orientali porcicu Atrii interioris fuper veftibulis
fufpenfa qus inter Aquilonem 8t Auftruratendebantur. Fuit vero'GazophyJ
lacium unum in eadem Orientali porcicu, & in ejus angulo Aquilonari ; äC
alterum in ejufdem porticus angulo Meridiano. V- 4J. E t dixit ad nse\
Cazophylacium hoc, quod refpicit viam 'Meridianam, Sacerdotum erst qui m -|
cubant in cuftodiis Templi ] Et dixit mihi , Gazophylacium hoc quod eft
à latere Meridiano Orientalis porticus Sacerdotum eric. cuftodientium cufto-l
dias domus. JT. *6. Porro Gazophylacium quod refpicit ad viam AquiloA
nis Sacerdotum erit qui excubant ad minifterium Altaris 3fc . j . Et Gj-
zophylacium alcerum quod eft à latere Aquilonari Orientalis porticus Sacerdotum
erit cuftodientium cuftodiam Aharisr V. 47. E t menfus eft Atrium
longitudine 100 cubitorum, dr latitudine to cubitorum per quadrum. dr Al\
tare ante faciem T’empli 3 Et menfus eft Atri,i interioris quadratam aream
qus inter très jacec prsdidas portas, & eam effe comperit squè longam ac
latam cubitorum centum, in cujus medio fuit Altäre xneum, faciem Tempü
nullo interje&o sdifido profpiciens. V. 48. E t introduxit me in veftibu\
lum Templi, dr menfus eft veftibulum y cubitis hinc , dr y. - cubit ü- inde •
dr latitudinem porta trium cubitorum hinc dr trium cubitorum bide 3
introduxit me in veftibulum Templi, &, menfus eft poftem ejus Meridianum
quinque cubitis hinc, & . poftem Aquilonarem quinque cubitis. illinc ; & lacera
ports five poftes, qui ab oftio extenduntur ufque ad interiores ’angulos
veftibuli menfus eft, Meridianum trium cubitorum hinc, & Aquilonarem tri
um cubitorum inde, ex quo fit nt latitudo ports fit in medio reliäa quatu
ordecim cubitorum. ZS. 49. Longitudinem autem Veftibuli zo cubitorum
& latitudinem u cubitorum, & cito gradibus afeendebatur ad eam. E ta
lumna erant in frontibus, una hinc, dr altera inde ] Quoniam menfus eft Ion* II
gitudmem Veftibuli cubitorum zo & latitudinem £jüs cubitorum n . & gradi.II
bus 8 afeendebatur ad porticus oftium. Et columns erant ad paraftades vefti- El buh ex utraque parte ports Sandhiarii. illis perfimiles quas Solompil xneas; po- r
fuie in codem Veftibuli loco, quarum alteram vocavic Jachin, alteram Bocz. I
Excerpts
'xc.erptaex Viüalpfitâo Tom. z. Part.zAib. 3 . ad Confirmutionem velllluftra-
tionem cap. X J jf pracedentis.
C A P . t. Ver. I . In zy tranfmigrationis imno ] Prima Ezechielis vifio fafti
ic anno quinto Jechonis { uti. confiât ex Ezech. 1. x .) hsc verb poftreiria anno,
ijufdcm vigefimo quinto. Itaque altera ab altéra diftat annis viginti. Annum
■ relimum, de quo Ezech. i. JS accipit Villalpandus de arniis regni Aflyriorum,
initium dédit Nabopolâflar ('five Nabuchodonofor fenior magni Nabucho-
loforis pater J qui fecundùm Jofephum regnavic annos 19. Ei fuccelfit Na-
buchodonofor magnus ejusfilius, cujus annus u convenit cum quinto trinf«
^^nigrationis Jechonis, five primo prim* vifîonis Ezechielis anno. Cui numero fi
iddatur fenarius, quo diftat defblatio urbi’s à prima vifione Ezechielis, con-
jjnget utique defolatio anno Nabuchodonoforis 18. Quod confirmatur ex Jer.
29. In 18 Nabuchodonofor tranftulit de ferufalem animas 831. Hsc au-
tem de fuperato Sedechia & incénfii urbe intelligenda effe probac numerus an-
liorum qui ex aliis ejufdem Prophet* Iocis colligitur : nam ibidem v. i», 13.
dixerat, Jn menfe quinto_ décima menfis '(ipfe eft annus 19 Nabuchodonoforis
^legisBabylonis) vetiit Nabuzardanprinceps militia,drc.drincendit domum
Sei. Et confiât hune efle annum 11 Sedechix. Nec quenquam movere debéc uod ibi 18 dicatur, hîc 19: Ibi enim de completo loquitur decimoftavo, hic
e incipiente decimonoao. Ica hic annus excremx vifionis Ezechielis inciéec
1131 Nabuchodonoforis, nam ( ut jam oftendi ) anno duodecimo- Nabuchodo-
orisfuie prima Vifio, additis zo intcrjacentibus fient omnes32. Regni Af-
/riorùm verb annus eft quinquagefimus,quandoquideai prima vifio fa£U eft anno
:gni illius trigefimo. Hieronymus annum ilium trigefimum de quo Ezech. 1 .1 .
it effe trigefimum ab invento libre Legis fub Jofia Rege , quam fententiam non
implicit« rejicit Villalpandus. Rabbini addünt annum ilium fuifte Jubilsum,
probantque ex eo qiiod hîc dicitur anni exordium effe décima dies menfis,
; C A P . -II. In exordio anni décima menfis. Utramque particulzm ( inquit
Villalpandus ) conneftunt Rabbini, ut ex hoc loco probenc annum hujus vi-
nis fuiffe Jubilsum. Sic enim Kimhi, Quis eft annus cujus exordium eft
décima die menfis ? "Die quod eft amu’s Jubilai. E t quoniam fervi exibant
le feryitute in libertatem in anno Jubilai dr in die Expiationum, propterea
ftendit illi Deus O. M . exitum de captivitate & adificationem Templi in
tnno Jubilai dr in die Expiationum , quoniam in ea die parcet Deus iniqui-
tati ljrael, dr peccatum eorum non memorabitur ultra■ Et Jarhi eadcm con-
‘irmat-, & probac hune Jubilxi annum quinquagefimum effe à dccimooftavo
lolis, qua in re fententiam B. Hieronymi non minus quàmfuam roborat ;
anno decimooâavo Jofi* inventus eft liber Legis, & , five hac five illâ
ne computari coepti fine anni, computatio certa effe vrdetur. At îllud
eft ufquequaquc certum, prsdidum decimnmoâavum Jofis annum fuiffe
ubilxum. • lmb verb Theodorecus in hune locüm ( uti obfervat VilUIpan-
as ) notât in Hebrsorum annalibus diligent« conqurficis nullum reperiri
ibilsi annum cum quinto Sedechix, aut trai.fl ici Jechonis, convenire. Itaque
ic Judxorum loci hujus interprecationem rejicit Villalpandus, 8c exordium
ii accipit de primo menfe Nifan qui Exod. iz. 1. jubetur à Deo Ifraelitis,
deinceps fit ipfis anni exordium. Porrb notât duplex fuifte Judsis anni
lordium, alcerum menfe Septembri in squinoftio Autumn ali, quod turn na-
ralis fit quidam anni finis, quia fruges omnes macurx turn reconduntur :
)ujus exordii ratio habebatur in Jubilxorum 8c annorum bebdomadicorum
ibfervacione. Alterum fuie in xquinoâio Vcrno, cujus ratio habebatur ià fo-
mnitatibus 8c Feftis. Ec hoc conftitutum vult à Deo anni exordium non
modb quia lfraelitas eo menfe eduxicex Ægypto , verùmetiam quiaMundus eâ
anni tempeftatc creacus fuerac, quod cum râtionc, turn ceftimonio Anatolii
^pud Eufeb. lib. 7 . Hift. Ecclcfiaft. cap. xt, tum Cyrilli Hierofol. Lconis 1.
Ilîdori, Beds, 8c aliorum probac.
| C A P . I I Ï . F alla eft fuper me manus Domini 3 Manus vim, robur.po-
teftatem fignificac, vel in vindiâam, vel in opem & auxilium. Hîc S. Spiritual
jignificat, f«u Spiritum Prophet is , qui ut manus à brachio 8c digitus à manu
promanac, fie ipfe à Pâtre 8C Filio prod it; qui dicitur digitus Dei, Exod. 8.9.
a Magis Ægypti, 8c Luc. r f. io. à Chrifto, S i in digit« Dei ejicio damonia,
buod explicztur à Matth. iz. »8. S i in Spiritu Dei ejicio damonia.
I C A P . M.Illuc] h. e. in Jerufalem de quo paulo ante dixerat. Decimoquarto
hino poftquam perçu f a eftcivitas. V. z. Super montent excelfumj Quis hie
nions merit in lib. Paralip. habecur expreffum, E t ccepit Solomon adificare
ttomum Domini in fjerufalem in monte Maria, qui demonftratus fuerat DaVidi
patri ejus in hco quern par aver at David in area Oman Jebùfai. Pretium illius
ares exprimitur, 1 Parai, a 1. ay. Dedit Oman pro loco ficlos aurijuftiffi-
miponderis fexcentos. Quod ita accipit ViUalpandiis ut fuerinc argent« facJi
»00. aurei verb 5®. qui faciunt monets feuta züe-di oro in oro.
I C A P . VI. Midtficium civitatis vergenttsad Auftrum] Lyranus difpu-
Ist quod «vitas Jerufalem unà cum Templo mensa fuit pariter Ezechieli,
«que adeo xdificii nomine fignificari putac ab eo Templum, nomine civi-
Itatis ipfani urbem Jerufalem, 8c Templum quidem ad Aquilonem ftatuenduni
putac, civicatem.contra ad Auftrum. Sed falfum ornnino eft ( inquit 'V-illa'l-
fcandus ) Templum urbi à Sepcencrione opponi; nam f'uc ait JofcphusJ urbs
erat è regione Templi theâtrali fpecie, h. e. triplex ejus latus cingeris, ut
urbis topogcaphia poteft efte pcrfpeftum. V . 3. 'Introduxit-me illucj llluc
— Templum. Quod non denocat ad interiora Templi jam fuiffc dedu-
Klum Prophettm, cùin adliuc 'exterior Peribolus confpiciendus infra fit, fed
W*ntum cominùs allatum ut poffet lingulas ordine partes recenfere. Acque j
| J 1C oeulos ponenda eft untverfalis noftra Ichnographia, ubi confpiciec I
■ L-ftor in extimo Aquilonari periboli apertam portam ab Orientali angulo :
E ° n longé dilfitam, in caque Angelum ftantem videri in-‘fine hujus verficuli, |
■ cum Propheta vel intra portam in v ia , vel juxta portam in monte dom'ûs j
pKetiftc credendus fit, quum ad Templum adduflus fuiffe dicitur.
— . .Ç A P . VIII. .Et calamus &c.~\ Calamus longitlidinum menfura fic
■ tnettur, - quia longitudine 8c cylindricâ forma cannanv five .calamum refert; 8c
P u|a cubitis ac palmis diftinâa e rat, calami nodos eo imitabacur. Hujuf-
■ n°di calami formam & pretiofam maceriam difertis verbis exprimit Johan'
s Apoc. a 1. 16, qui loquebatur fnecum hàbebat /xt^v'nd^cifuv ygyrriy.
C 'A P . IX. S i abat in portaj In ipfa porta Periboli Aquilonari quafi Tem-
> l >pfius cuftos & janitor, Ghriftum Teprsfentaiis, 1
■ ftans
1 ezdem porta
_ s janitor« 8c cuftodis templi funâus.eft quafi minifterio ,<quippe nort'fi-
mfebat ut. tjUifquam fränsferret vas per Templum, Marc. it . 16. Nam quibus
W x " ezetha vel Gsnopóli, vel ex ipfo foro. pecuàrio tranfeundum erat in fu-
TP'norem Urbem, Vel- in in regiam Salomohis, primum ingrediendum erat hsc
fforu Periboli in qua Angelus hie ftabat : Ingreffis verb viam duplex fefe
E efcbat iter, compendiarium alcerum portam ingiedicntibus huic adverfam in
i » rw Gentiùm, 8c per ipfiim atrium, 8c pcr pbrcatn SalÖmonis tranféantîbns
portam Occiduam porticûs Gentium qus priori eft contraria: Alterum
— 0 -ltcr ^OI3g*Us'•ä'lfqüaticö erat circa martini.’Atrii- Gefitlum per ipfim viam
»«etiorem. Qiiâproptér onufti fervi âüc älii mirum n'On éft'fi ‘conl^endiariam
viafn longiorem ftfgëre.-At dhriftiis Tibhitrihs'qui id ihftedecus 'Témpli
t C«ïfcbat,-;ftans‘-'ft» ÿorta hac, vél («leem in ilfia tjös'ëft ei-adverfa in Atrio
prohibebat hujufniodi nè tranfircnc per Templum. Idem eciaraGhri-
f fius ementes 8c vendentes dicitur éjeciffe de Templo, h . e .è prima parte Téni-
pli, qus Atrium 8c porticus Salomonis appellabantr, ubi doccre & ambulare fo-
lèbat Chriftus Dominus apud Johannem 10. zyTTRrenim locus patebat, ut videra
eft Aft. Apoft. 3. i i , i i .
D E Ç A L A M O ;
C A Ç* X I I. V. y. Calamus menfura ƒex cubitis dr palmo 3 Quia He-
brxa phrifis hie aliquaneb obfeurior 8c imbigua effe videtur,quanquam ita acci-
pi poffîc ut eâ videatur fignificari Calamum cbnfticiffc fen is prscifè cubitis, quorum
finguli conftabant cubito uno 8c palmo, quia voces Hebraic* HBDl HÜÏO
conneâi fimul poffunt 8c diftingui à prxdiâis n iQ H Wlü. Villalpandus quo-
rundam refert fententiam qui calàmum iftutn exiftimant longum fuiffe 6 cubitos
prscifè, fed quorum finguli conftabant cubito communi & palmo,h. e. fuiffe
Babylonicos cubitos qui Hebrxis majores erant palmo uno, h. e. fexcâ minoris
parte, five fenis digitis, quod confirmari putanc ex illo Ezechielis teftimonio
c- 43- *3, Ift* menfura Altaris in cubito veriffimo qui habebat cubit urn dr pal-
mum, Sed negat Villalpandus eandem effe utriufque loci phrafim, eadem verba,
Porrb illorum fententiam refellic primùm ex LXX. lnterp. xihatt©- -to
fzlü»'om%>y %' %v uni ornaient. Non habent ortyatrn, ut conjun-
gi poflic cum If fed habent vm.Ka.lw(, quod conjungendum
cum , utfenfus fit calamum fuiffe fex cubitorum 8c palmi unius; dein
authoritate Hieronymi, Gregorii, 8cc. denique ipfius Ezechielis qui capitis
hujus v, 7,9 ,1 r. cavsdium portarum meticur cubitis ie . & frontes five femicolumnas
cubitis 1, 8c thalamos fingulis cubitis : cùm verb has omnes partes
fimul uno numero computat.^portarum latitudinem fspiùs z cubitis définit
Quod fi calamus fenos tantùm haberet cubitos , bis feni duodenis addici z<
redderenr, non zy. Statuendum igitur illos z,y cubitos qu^ternis calamis fuiffe
dimenfos, quorum finguli prxter fenos cubitos quartam contineanc cubiti partem*
h. e. 6 digitos: eam verb palmi nomine indicatam fuiffe à Prophets,
quod nulla menfura fuiffet Hcbrsis huic magis proxima. Porrb Hebraica phra-
fisifta in cubito fspius eftufurpata à Prophcta,prsfertim cap. 41. Menfu
s eft contra ventum Orientalem calamo menfura yoo calamos in calamo menfura
per circuitum. Quod Vulg. reddidit,In cubito veriffimo, in quo videtur
fecutus LXX. Sunt qui apud eundem Hieronymum reddunr. In cubito perfeHo,
cujus moxipfe facer textusin qualibet lingua longitudinem cxplicat continere
cubitum unum vulgarem 8c infuper palmum. Itaque quoties in cubito vel in
calamo dicit aliquid dimenfum rife, de cubito vel calamo jufto legali ac certo
fertno e ft., Itaque in manu viri calamus menfura cubitorum fe x in cubito, in-
tellige perfedorum, dr palmi.
C A P . X I I I . Menfus eft latitudinem adiftcii calamo uno] zÆdificii, h . e.'
Periboli qui hicexftruâusfuit juxta Legem à Deo latam,Deut »».8, nè ambulantes
pratcipites décidèrent in fubjcétas vtllcs profundiffimas. LXX Int. in
Compl. 8c Reg. Codice, Menfus eft antemurale ("inquit ) latitudinem aqua-
lem calamo, dr aqualem calamo loAgitudinem, dr aqualem calamo altitudi-
nem. Q3* longitudinis in muro dimenfio ("inquit Villalpandus) abaititudi-
rie diftinflia fupervacanea videri pot«it ei qui hujus Periboli formam in no-
ftris deferiptionibus non perpenderir. Iis vero perfpeâis univerfus hie Peribo-:
lus quadratis aris conftare cognofcitur, quarum longitudo, latitudo, 8c altitudoj
squalis eft calamo. Atque de his quadratis Periboli aris accipit locum 1 Mac. I
cap. 14. 16, Pofuerunt mtmZkuî in titulis in monte Sion.
D E G R A D I B U S P O R T A R U M .
C A P . X V . V, 6. Afcendit per gradus ejus J Gradus in porta a-
feendi cxcelfiorem fuiffe demonftrat aream Atrii .Ifraelis area Atrii Gentium.
quod montes acclivitas poftulare videbatur, fed 8c multb magis locorum
dignitas , qus ipfa- foli celfitudine indicabatur. Atque adeb univerfum
Ifraelis Atrium excelfius erat Atrio Gentium, Atrio Ifraelis Atrium
Sacerdotum, fuper quo afeendebatur folum dooms Dei. Non enim parum di-
gnitari Templi vel Bafilics conducit fi à reliquo urbis pavimento emincat ; Quod
animadvertentes antiqui Architefti ante Idolorum Tcmpla gradus perpetub
excitabant, ut vidcre eft apud Vitruvium. Porrb dum Angélus afeendiffe dicitur
ports gradus, priufquam ports limen accederct, plané indicat gradus an«
portam excitatos fuiffe, ut in Ichonographia univerfali Templi funt defcripci
C A P . XVI. E t menfus eft limen porta] LXX apud Hieronymum hie ha-
bent, E t ynenfus eft â û f e x hinc dr fe x inde. In Complut. 8c Regio , Et
menfus eft âtè f e x . In sixtixno, ty£lam iporta aqualem calamo, dr Stlaquai
lem calamo longitudine dr aqualem calamo latitudine. Hanc omnium le£ti-
onum diverfitatem ( inquit Villalpandus ) duplici ex capite originem ducert
exiftimo, 8c quod raulta hoc verfu calamo uno finiantur, 8c quod eorum qua
dimetirentùr nornina propriam plerumque commutent notioncm ut aliénatr
fortiantur ; ex quo fââutti eft ut vocem Hebraicara ( quam in thalamujn moi
convertit Vulg.J hie accipiat Hieronymus ut fi à LXX lnterp. ufurparetur pro
E|D . Quod, fi conjréturis uci liceat, potiiis arbitrarer liminis menfuram afc
ipfis fuiffe prstermiffam, 8c cos ad Thalami menfuras mox accclfiffe, vel, quoc
verifimiliiis eft , à Librariis fuiffe ejufmodi menfuram prsteriniffam. Id ej5
limen urium 8cc. J Lyranus putat id eft pofitumpro dr , in quo tefn ipfan
affecucus videtur, fed in eo etravit qubd literam corruptam effe inde aftruit
cùm Hebraica conjun£lio i Van ("ut alias Oftendimus ) fignificec idem quoc
d" 8c id eft, ut mirandum non fit ab lnterp. Latino alteram notioncm pro al
tera fubftitui. Limen unum] h .e. aliud, five alterum ; 8c fenfus eft, Menfus
eft limen unum ports calamo uno latitudinem, 8c limen .alcenim calamo
uno in latitudine. Porrb *]D modo pro inferiore limine, ut Jud. 19. 17, &
1 Reg. 14.17: modb pro fuperliminari five fuperiore limine, denique pro po-
fte ports utroque accipi, uti hoc loco.
C A P . XVII. V. '7. Thalamum uno calamo ] Symmachus ■ mt^çàJks" nor
quod pro codem ufurpari putaveric, cùm longé diverfi fint, poftes ab interja-
cente cubiculo, fed quod ejufdem raenfurxfuiffc exiftimaverit.uc verè funt.po-
lies ac thalami, fi crepidines metiaris, vel fi quantum diftent thalami ab invi-
ccm metiaris. LXX aliquid addidiffe Paraphrallicc videntur, 8c primum
fecundum, certium calamo metiuntur, dein fubjungunt dr alam in medio StiXtti
cubitorum fe x . Quod fi alam poftem fignificare credamus, Symnuchi fenten-
tia confirmabitur, poftem nimirùm indicari squalem calamo inter thalamos fuiffe
ftatucum. Quibus non obftanc qus fcquuntur, E t irtter thalamos cubit
quinque] Idem namquepoftis 8c quatuor cubitorum.eft infummo, cujusflylo
baca quinque cubitorum eft, adjeëlâ verb ftylobatx imâ fpirs projeûurâ calai
mus complccur cubitorum fex. & .quarts cubiti partis. Porrb ex Hebraica le-
ëlione non videtur colligifueritne paries an poftis,an Ipacium inane inter cubii
cola jacens. LXX;dubium videntur tollere voluiffe, qui in Sixt. codd. habent
To'athdiJi.'irtiQtav ckm. '1° aliis codd. legitur.^Jx qus vox Hebraica eft, 8c po.
ftem piscereiquc nihil fignificat. Male C o m p l u t .pro tu\. Quocirca pollen
quendaln inc«cel9ffe ftatuendum hie eft inter binos thalamos. Sic Chald. Inter
thalamos paries quinque cubitorum,. Parietem oblbngum poftem vocans.
Et . Kimhi, -Murus qui erat inter duos thalamos médius latus erat quinque cubitis.
Sic flc R. Jdnathas, qui prsterea addir, Thalami erant intra mururn
quod patet ex univerfali lchnographia, Ubi. in ipfa latitudinc parictum porta
Aquilonaris & Meridionalis aperri funt thalami.