- i i
Æ I a n c T Æ d e s t i ç t t t t o :
LIX. Subinde vice verf», verba menealia, vel vocalia accipiunt pro
c . vocari proejfe.ut cum Chriflus Ifa i* 7 .v .;4 - dicitor yocandus id eft
nis. Emmanuel : & cap. 8.V. 3. vocandu* Accéléra Jpolta detrahere,Jefitna
tradari, ideft, erit celer fpoliaior hoftium, & feftmus eorum prardo. Sicjere-
r X 4 .V . ix . Loquarptdicia cum eis, id eft, infUgam eis juftas poenas.
LX. Verba neutra fubindeaftivè exponenda funt, fc verba aftiva per duph-
maaionem, more conjugationis He\sixzhphtl. S»c Pfal. J iv . 7 . Emm*r>
hitte, id eftemigiare freiet. Jon* 3. v .7 . Etclamavitrex, id eft clamare fccit.
O ie* 8. V. 4. Jpfi regnaverunt, id eft regem fibi conftituerunc. Rom. 8. v. i 6.
Spiritus poftulat Pro nobis, id eit poßulare facie, a Corinth. ». v. 14. Deus tri-
tph.it nos, id eit triumphare facit. . . . ..
Petes qua via , in tanta verborum ambiguitate, tanta Scriptorum licencia,
tot tropis.tot dubiis, conftare nobis poterie dc vero & genuino Scn-
suir* fenfu intento à Spiritu fanâo ? j . . . . .
Refponieoprimö, Qi.ndotiim^oe v tib l Scnptdr* fine il.qoo incoimnodo
■c E a a f t at fonent 8e )>cent. eecipi, in jeeipiend. b n ; neqae *1 mt-
c .pilotas, lue ilios rropos. aut fenfusimproprios ihfl;£tendi, oifi qiiando ça ur-
dempropriè acceptis abfuufus aliquis fenfus eltcetetur. I « S. Auguftinus.
Secondd, Si locus iltquis [ubinJe oblcurior occurrat, fed alibi per verbs daü
X/ D O u V .
riora non rarb proponatur 5 ad h*c recorrendum-, ut prior elqcidecur. .
Tertio, Ex fcopo k intentione feribentis f*pè colligitur mens lx lenlus ;
verborum illius: verbi gratia, querfum, quibus,contra quos, ex cuju* pcrlona.
orum, k c . ex confenfu SS. P*«um, « . j coofpiratione Doaorum &l
S d S S K Ä Ä fenfu S- Scriptur*.
ouimb. Confer« antecedeneis & cootequonti. cum loco, cuju. (enfu. t i ,
dubtüs, plurimitm juvat ad eundem elucidandumAc.
Ubi bac ornai» adminicula val defune, v.1 nonjuvant, « idiocifmi. Hcbrai-
cis Grxcifvc, quo* jam cxpofui, fubfidia quxramur.
1 RovinciaJixc Syrt*longe celeberrima olim Terra Chanaan dittt fuit, à C ^ -
*«■ 61» Chim qui communis difeeflioms neceflitatc pulfus earn tenmt : Terra
item Promi/faRve PrOmiffionis .<$ Patribus Ab:ah*,if»ac k Jacobà Deoprom.ffa
effèt.Hxcipfav e r e r ib »M s e x e a pulfis,acq; Ifraelitis meorum locum fubft.tu-
t is , Ifrael & Jftdea coepit appcllari. Ptolcmatus & aln PaUjtinam nuncu-
oant à PaUfiinis populis niagni nominis qui in SacriS lueris Phtltftm vocan-
tur • Chriftiani Terr am Santtam. Regio h*c in umbalico Oibis conftituca,
inter Mare Mediterranean! St Arabiam. qua ex pa te Momibus fere continuis
natura ultra Jordanem fl. vallatur : atque ab Ægypto in:ipiens. ut vult Herodotus
uel, ut alii, à Sirbonis lacu, ufque ad Phoeniciam porngitur. Ab O-
riente autem Syriam & Arabiam •. à Mcridie defertum Pharan 8c Ægyptum :
ab Occidente mare Magnum feu Mediterranean! : à Septentrione vero Libanum
moncem, fines habet. Ejus longitudo ad Septentnonem a Civitate Dan ad
radicem Montis Libani fica fqus poftea C*farea Philippi 8t Paneas diâa eft J
verfus Meridiem pofrigitur, & ufque adBearfebach Civitatem in Tnbu Sime.
onis contra defeitum maghum fitam, plus minus LXV1I confiât milliaria, fin-
eula unius hor* itinere commenfuranda. Latitudo vero. qu*ab Occidente a
Mari magno in Orientem ad Jordanem ufque fumenda, quibuldam locis X y i ,
quibufdam XV11I milliaria compleftitur. Inter omnes vero regiones quat fub
Coelo tunt ob Aeris falubritatem Coebque temprriem imprimis com-
mcnJatur, in qua nec rigor eft nimius hyemis, neque zftatis ardor. Imprimis
aurrm ob Soli ubertatem, Fiugum omnis generis abundantiam, atque auarum
omn um rerum copiam, qu* res turn ad hominum vitam funt neceflan* , turn
etiamearum, qu* hominibus folent eff, in delitiis, apud Scriptores tarn facros
qmm prophanos maximis eft celebrata laudibus. Mo(«dehacita Ifraelms eft
vaticinatus Deutcro. 8. Ecce Dominus Deus tuus mtroducette t» regiontmbo-
nam& amp Um, cuius aqua, torrentes tir fontes abyßt exeunt ex plamttebus
<ÿ- montibus, terram Tritico & Hordeo abundantem, Vnibus, Ftcubus. M a lis
Punicis , Palmis: terram Oleo & Melle affluentem m qua panetuo abj-
aue penuria vefearis : terram cui pro Upidibus efi Ferrum, & cujus ex Montibus
effodias- : terram Latte & Melle manantem : terram quam Deus tuus
procurât. cui divinitus profperitas efi collata, nt fertthtate omnes altos terras
fuperet. ac P aradiß Dei fit adfimilis. Loogum foret rcliquorum, Jolepht,
Plinii encomia quibus miram hujus tetr* commandant fertilitacem commemo-
rare. Videndus de his oculacus ceftis Biocardus. Ex his vero qu* ad vit*
delitias, vel Medicir,* ufum faciunt, pr*cipue commeudatur JJa/Jamum, huic
olim Orbis parti generofiflîmum uni à Deo conctflum, quo nunc caret. Aro-
mata Mafiix, ac duo Nucum genera, alterum Amygdala diwum : alterum
vero quod optimum in ea regions eft, Gr*cis & Latinis Ptfiacea dictum.
la Montibus etiam F.-rrum atque Æris Metalla ecfod.untur- Aquis dulcibus
& amoenis pafeuis abundat : Pecoribus, Armcntifque frequens, Lattis copia ,
Sc bonitare nulli concedéns. Aprorum item, Çapreolorum, Leporum, perai-
cum, Coturnicum, ac aliorum ejufmodi Animalium & Avium optima hic ve-
natiô. L ip', Cervi, Leones, Urfi, & Cameli innumeri inveniuntur. Tirra
autem Chanaan RégnaRegefque habebac triginca & unum, pr*ter Sidonios
& Palxft.nos maritimos, cum ab Ifraelitis occupât» atquè obtenta tuit maxi-
m, anMouorum cultorum parte vel interfetta vel depulfa. Ipfi vero ljraelita
fub Ducibus fueriint annis circitcr quadringentis & quinquaginta' ufque ad Sa-
muelcm Prophçtam. Quorum non fuie fucccffio ex certa ftirpe, aut elcttio
certi Senatns, fed velut Arifiocratia Senioruni in fingulis Tribubus. Poft mu-
tata fuit foi ma h*c gubernatiûnis à Deo inftituta in Regnum, populo id flagitan-
te ac multos annos duravit hzc poliria. Succeflu tarnen temporis multas ca-
lamitates pafli funt Ifraelit*, donee tandem omnino regno funt exuti. Varias
enim mutationes expertara hanc gentem, multifque bellorum tempeftatibus agi-
tatam fuifle, vel gentis ingenio Imperium nec fuum nee alienum ferente, velpec-
catis eorûm divinam iram provocantibus, vel exteriï regionem feliciflimam ap-
petcn'ibus, facr* & prophan* Hiftori* nobis tcflantur. V iô i aliquoties, ali-
quotiesinduram fervitutem exportati, necfecundis nec adverfis rebus idonei
fuere. Experti jugum modo vicinorum. modo remotiffimorum populorum,
lÆtyptiorum, Chaldaorum, Meder um, Perfarum.Macedonum, Romanorum x
nec deftiterunt unquam feditiofis coufiliis feque fuamque Rempublicam omnem
peffundare, donee ipfum F ilium Dei, humani generis Servatorem, nefariis minibus
( quo nullumfeelus altius eniti potuitj cruci aflîxerunr. Ex eo fequu-
tus longa ferienovus malorum ordo. Titus Vtfpafianus Jud*a devitta , Hierofolymis
captis, mulcis Judæorum millibus in captivitatem abduttis, pluribus i
occifis fame, pefte, igni, gladio, Templum Se quidquid facri aut prophariierat, ;
vaftavit diruitque, anno à Chriftô nato LXXIII .• quod ipfe in terris agens fu-1
turura ante pr*dixerat. Urbem refticuitÆlius Adrianus : mutata honnihil loci ;
regions •• Ac Templum vêtus Salomonis diffipatum dirutumque jacuit ufque ad j
annum CCCLXIII, quo Julianus Apoftata Jud*is illius inftaurandi copiam feck I
qui tarnen miraculo territi à coeptis •deftiterunt. Anno Iq CXV Cho/roes Perfa-
rum Rex urbem cepit, & in ea nonaginta millia hominum trucidavit : fed ab ;
Heraclio fuperatus Secaptus posnasdédit. Anno IoCXXXVI HaumarSarace-]
»orum Princeps Jud*am omnem fibi fubjecit, manfitque totos quadringentosj
quinquaginta annos fub Saracenorumpoteftace. Anno autem CIoXCVII quuni!
Concilio Claremontano décréta effet fub Urbano u facra pröfettio recuperan- i
d* Terr* Sand* gratia, Gotofredus Bulioneus coattis Chriftianorum copiis am- '
pliflimisf dicuntur enim C C C fuiflè peditum millia, C millia cquitum ) Sara-
cenos expulit. Anno CId CLXXXV, Saladinus PerfarumRex Saracenos refti-]
tuit. Hand multo tarnen poft rurfum invafere Chriftiani. Iterumque Salace- j
ni anno C IoC C V I I , donee poft varias mutationes Turca cam omnem occupa-j
verunt anno C la loX V I I . Complettitur h*c Iàumaam, fuâaam, Samariam, ;
& GaliUam. ldumaa initium trahit à Caffio monte, vel fecundum alios â|
Sirbonis lacu & verfus Oitum ducitur ufque ad Judcam. in ea funt h* civica- j
tes Mare fa, Rhinocorura, Raphia, Anthedon, Afcalon, Afetus Sc Gaza. Judxaj
Pal*ftin* pars longe cclebenima.fita inter mare Mediterraneum & lacum Af^i
phaltitem, atque inter Samariam & Idumxam. Nomen ci potiffima Tribus t«-| I
da indidit, in qua urbes Se opida plurim» fuerant ; fed omnium clariffima H i I
erufalem Jud** Metropolis toto Orbe celeberrima. Tempore Pcolemzi t/E-\
lia Capitolia dicebztw, hodieque à Barbaris incolis Coz. fcu GW-s. aut Chutz !
dicitur. P-*rer Hierofolymam in Jud*a funt etiain alia Opida, acloca cele-j
bria, ut Jericho, Joppe qu* nunc Jaffa : Turrü Stratonis poftea nuneupataj
Cafarea, Betlehem, Chebron five Hebron, prius Arbea, & Mambra & Cari-\
atharbe, hoc eft civitas quatuor virorum. Et trans Jordanem Macherua Opi-
dum & caßrum muniriffimum. Hic etiam' fuere Sodoma & Gomprra qu* ob
flagitia & fcelera fiwditus fubverfa funt. Sequitur Samaria media inter Jud*-|
am Sc Galil*am fita. Nomen ei à Mecropoli cognomine, quam Amri Rex If-j I
rael condidit, nunc Sebafie dicitur: Opida hic funt Sichern poftea Nettpelü, I
Capernaum. Bethjaida. choraùn. GaliUà fita eft inter Moucero Libanum & 1
Samariam. Hxc in fuperiorem & Inferiorem dividitur .Superior, aliterGali-
l*a gentium difti, Tyro contermina. Inferior fita ad mare Tiberiadis vel Ge-
nezareth. Urbes in hac funt Naim, Cana, Nazareth & Gadara■ C*terum to-|
ta regio inter duo Maria & Jordanem fiumen fita. Lacus non paucos habet, eof.j
que qui navigabiles funt, koptimis abundant pifeibus. Flavius vero Jordanis( I
qui Hebrxis Jarden, hanc regionem quam longa eft fecat. Hic ut feribit Hie. I
ronymus, ex duobus font ibus haud procul à fe diflicis Jot fcilicet & Dan bi« I
cornis crumpic, alterum coma Jor, alterum Dan, vocant adcolæ, conjuntti I
efficiunt jordan vel jordanem.• Montes prxcipuos habet Hermen adOriencem| 1
& Tabor ad Occidentem, edfquemaximos& editiffimos, quorum alii velbra.t
chia, vel partes, vel ramenta funt. Ebal enim,Bethoron , Sc Mifpa five Ma-\
fpha, 8c Betel ad Hermen •• Gelboa, Gerizim, Sarona, 8c poftremus ac niaril
proximus Carmel ad 7 aber referuntur. Sunt & ifti. Mons Sion, Moriah, OliA
varum. Calvaria, fc alii. Silvis etiam Lucis 8c Nemoribus fuperbit. Mult*
etiam hic & potiflimum Hierofolymis pt*elara*dificia. Ex iis vero operibus
quxprxcipua anciquis & recentioribus temporibus in urbe fuifTecommemoran-i
tur, primum fuit Mons Domus, 8c Jekufaorum Arx, ad quam jam dirutam area
Domini à Davide rege àfportata fuit, in coque loco manfie, quoad Templum à
Silomone conftruttum confecrafumque fuie : cujus loci veftigia nunc exilant,
ubi 8e Chriftus Pafcha coenaflc b«h'betur. Ibidem Davidis Regümque Jndk
monument» vifuntur. Fuit etiam Domus David, qu* hattenus Turris David 1 |
nomine appellata confervatur. Mello tiitm reliquiae funt certis ruiAis ad Mon-,
tis Moriah extrema confpicux. Imprimis autenftmemorandum Templum Salo-
monis celeberrimum, quod fpatio feptem aunorum Centura7k quinquaginta nul-!
lium Hominum continua opera abfolvic. De cujus magnificentia in lib., 1 Re-
gum cap. t 8c 7 , 8c Chron. lib. ». cap. j & 4- »Bunde legere eft. De legibus &
inftitutis brevitati ftudentes nihil adjicicmus, Lettores ad libros Mofis,Exodum>
Leviticom, Numeros & Deuteronomium rémittentes.
J A C O B
J a c o b i b o n f r L r I I
Annatationts in Chriftiani Ad.richomii defariptionem T E S A N .C T Æ.
I nim cos qui de facristerrxpromift* locis fcripfére nemo haäen* copiofi’ .nemo
fortèfelicius fcripfitquàmChriftianus Adrichomius.qùi pratter chorographicaiü
illius terre tabulxm etiam fingula loca enuelcatiùs in fuis particularibus deferi-
ptionibus perfecutus eft, qua in re de rerum facra rum ftudiofis bene meritum elfe,
k Scripturamfacrä non parum illußrafte nemo inficiari poflic. Ec verb quis ea loca
melius cerciufque drferibere poflit, quàm qui fe oculatum lscorum lftorum infpe-
I ttorem fuiffefateatur, quiqj totam earn regionem curiofius luftraverit f Quocirca
cum qui iftaloca necobiveric umquam^nccinfpexerit.Adrichomio veile fe oppo-
nere, quid aliud cenferi poffic quam temeritatis maxim* opus aggredi, & corni.
cum ut aiunt.oculos veile configere? Fatcri debeo numquam me loca facra luftraffe,
numquam regionem illam tot divitiorum miraculoruro illuftratam prodigiis, tot
divinarum gratiarum imbribus irrigatam adiviffej auttoritate tarnen illorum addu-
! aus, quorum vel pr*ceptis non obtemperare, vel monita refpucre infignis impudent*
fuiflet.non potuilion ea promere qu* in Adrichomio defiderabam; non re-
jpugnandi contradicendiq-, ,fcd veritatisindagand* ftudio, & rerum facrarum ftu-
1 diofis »liquid quod in eorum fit ufum adferendi. Non diffi;eor rem rnagdi momen.
ti efte ad rem cofmographicam vel chorographicam rcgioncs adivifie, loca ipfa
luftrafte; fed in iis,in quibus ab Adrichomio diflentio, non dubito me certiorem
ducetti fequi cum Scriptur* facv* infifto veftigiis, quam fi meis ipfe oculis crede-
rero-atqui eain quibus abillo recedo, ferè omnia iftiufmödi funt ut facr*Scri-
ptur*magisconfentanealint,qu* Adriehomius velnonfatis advertiffe, vel non
fatis expendifle vifuseftjpaucula funt qu* veljofephus, vel Hieronymus, vel Pto-
lemxus Geographorum princeps fuggeruntj qua in re fi Jofephum, Hieronymum,
Eufebium.Adrichomiooppofuero, oculatos videlicet infpettores oculato infpe-
ttori, inimo indigenas vel tos qui in terra Sanft» maximam «tatis pa.tem trive-
runt ei qui tantum obiter k in tranfeurfu ea loca afpexit, adjunftis etiam rationi-
bosfubindequ* nos in alteram partem impcllant, fi Pcolemxum Geographiae ac-
curatiffimum deferiptorem ab omnibus Gepgraphis in pretio habitum Adrithomii
affertioni anrepofucro,videbor non fine jufta ratione ab eo receffifle.Accedit quod
Iperfpicuèevinci poflit inplerifque Adrichomium dubiam conjefturam fequi, in-
! ccrta pro certis aflumere j quod plané neceffe fuit, nifi innumera loca, de quoi um
fitu determinato è Scriptura vel allas probatis auftoribus non confiât,è chorogra-
phica fua tabella rejicere vellet;quis enim in locorum fitu defignando non labora-
verit, quorum pr*ter nomtn nihil in Scriptura proditur.apud alios autem feripto-
res ne nomen quidemextet. Dcinde efto fané loca fanftaadierit Adrichomius, k
ftde fingulis curiofmsperfcrutatus fuerit, ac quomodo eorum locorum fitum affequi
potuetit,quorum Sc nominainterciderint, k nulla locorum veftigia à mùltis fecu-
I lis remanferint5 quomodo eorum locorum ccrtam notitiam nanfeifei potuit, quorum
commutât» funt jàmpridem nomina, prioribus nominibus oblitérât is oblivi-
I oniq-, tiaditis? quomodo diverfarum tribuö fines, eorumdemq; finium ftexus oculis
ulurpari potuerunt, qui efte tot fcciilis defierunt confufa harum fortium diftri-
botione ? Fuerit fané vel finite fingatur nonnulla de hifee rebus penes homines
tiaditio * at hxc qnàm incerta fit k diverfis erroribus obnoxia nemonefeit, il.
lndqué ipfum eft non jamoculorum judicio fidere, fed aurium lubricam fidem fe-
■ qui. Qaocirca nifi vel Scriptur* facr*facemprxviamfequaris, velantiquos illos
] Çcriptorcs duces tibi proponas , ficubi h*c defuerint, necefleerit iuquampluri.
mis oculorum judiciofruftrari.Hxccùmitafint,benigne Leftor, decrevi ( etfi k
ab haereabftioere maluiflemj non ram novam chorographicam terr* facr* tabel-
lam delineare, quàm Adrichomii tabellam emendatiorem adferre, annotatifque
iis iigillatim in quibus vifus eft impegifte Adrichomius, ca promere qu* adfenfa
n il.a corrcftionemque ftabilien lam facere poftint.
Igitur rem hanc ut aggrediamur nullo modo imprimis videtur rem aftecut*Adri-
; chomius in Magnetic» pixide conftitucnda.k partium orbis fitu : Septemtrionem
trim nimis ad occidentem infleftit .& Europ*regiones,ut confiât ex omnium Ge-
i ographorum tabulis, qui' mare Mediterran-um, ( ab Hebrxis Occidentale diftum,
! propterea quod terminus cflet terr* promifl* verfus Occidentem) producunt à
! Seprentriône in Auftrum modica femper verfus Rhinocoruram & Ægyptum ad Oc-
I cidentem inebaatipne: at Adrichomius feiè ab Oriente in Occidentem producit.
II. Graviter ab eo peccatum eft cùm idem mare Occidentale ultra Rhinocoru-
1 ram continuo & direfto traftu verfus Ægyptum k Nilum protraxerit, .cùm fatis
cenftet exomnium Geographorum tabulis à Rhinocorura paulatim multis recurvis
finibus iilud mar.e reflefti in Occidentem, k tandem ab Ægypto k Nili oftiis direfto
f*rè afpeftu ad Gaditanum fretum verfus Occidentem procedere.
III. Qiid fibi velitnefeio cùm Amorrh*um montem extra fines Chananitidis
ab extremis ferè ten * promifl* finibus ufque ad Afiongaber k Sinuin Arabicum
producit ( quis enim unquam 1 git in deferto aut montibus iftis Amorrhxos habi-
taffe:Jcùm poti* in iftoloco collocandi eflsnt montes Seir,quos ifraelit* dicuntur
longo tempore circuivifte, donee venirent inÆlath & Afiongaber, Dcut.x. v .', 8.
IV. Non leviter abeo peccatum quöd Idumzam tam exiguis fin bus circum-
feripferit, cujus longitudo fit juxta montes Auftvales terr* proniifl* ab Oriente
f:rè in Occidentem. cùm ejuslongitudo potius ftatuenda effet à Septemtrione in
Auftrum, à montibus videlicet ills , qui earn à Chmariicide feu terra promifl» diri-
nubanc, ufque ad mare rubrum, feu Sinuin Arabicum : quandoquidein. confiée c
Scriptura Ælath k Afiongaber, quxerantad mare rubrum, fuiffe in Idum*a, ex
Deuter,».8. k 3 Reg.j »6. k 1 Parai.8.17. quod nullo modo exprimit Adrichp-
mii chorographica tabula.
V. Egregiè in hac re hallucinatus eft Adrichomius,quod Amalecitarum fedem,
juxta mare rub^um ultra Ælath & Afiongaber conftituat.cum fatis è Scriptura con-
ftec Amalecitashabitafteinconfinioldumxorum} atque in montibus, qui Judxam
k terram promiflimab Auftro terminabant juxta Cadesbarne- Num. 14 4J.4I.
H ne faftum eft ut tanto ftudioconati fine Amalecit* avertere Ifraelicas à fuis finibus,
ne per illos in Chananzam conarcntur iriump«C> Exodi 17. & Saul rex faillis
tam facili' negoitioad Amalecitas pénétraverit,ut eos deleiet & exteiminaret.
AdJcJatis liquere non poffe îbiAmalecitarü fedem conftitui.ubi cam ftatuit Adrichomius,
fi,uti pauloar.ee dixi, Iduraxi à Judzxextremis montibus a iufqucmarc
Rubrum pertigerint-, quandoquidem ipfe addat Amalecitas à fua regione inÆgy-
P(umufque extendi; quod fi-ri non potuit ldumzis medium tenetitibus, hifi forcé
fiugït Idumzorum finos fuifle interiuptos hinc & inde, Amalecitis fefc per medi-
,uni inlinuancibus. Ex quo & iilud colligo non reftè Hevilam trans IdumXos ad O-
k'entemabeodem Adrichomio conftitui, fed potius cjus fitum eis Idumxam, ad
cjus videlicet Occidenrem, ftatuendum effe, à qua Hevila ufque ad Sur deferibitur
Mn Scriprura tam Amalecitarum quàm Hmselitaruhi iji deferto fedes & habitatio.
!* VI.Ur ea q ix ad fin- s k extremes limites terr* pronvflzfpeftantabfolvam*,non .
Adrichomius à Septemtrionalj parte cjus extremü limité cisjordané ftatuit
pbandm mpiitem,prout ab Autilibano coiidiftinguiturjiic fere in iifdcm limitibus
P ,>rcal’ibuscbiijungendo Antilibanum.quem marunrditerraneo viciniorem facit.
pfienim mous aile qui Libanusappellatuc latiore figtûficacione poflic tam |.ib*-
um quàm Antilibanum comprehendere, & in Scriptura paffim Libanus appel- *
lecur, qui terram promiflam àBoreali lacéré proximè clauditj ex Ptôlemxo tarnen
k aliis Geographis, qui Libanum & Antilibanumcondiftinguunt, non du-
bitim eft eum montem, qui terram promiflam à Boreali plaga claudit, totum efte
Antilibanum, nec Libanum propriè diftum, prout ab Antilibanocondiftinguitur,
terram promiflam contingère, vel in ejus cerminis efte ; unde cum de hifee ter-
r* promifl* terminis fermo eft, Septuaginta interprètes Temper pro eo quod irÇ
Hebixoeft Lebanon & in verfione noftia Libanus dicitur, Antilibanum
diCunt : Libanus vero ita à parte Aquilonari Antilibani conftitucndus eft, ut ferè
parallelusfit Antilibano. Ferè dixi, quia modica eft inclinatio, niagifque
ad Antilibanum accedic qua parce Orientem fpeftat. Inter hos autem ducs
montes magna Coelefyrix pars includitur.
VIT. De Eleuchero Auvio iilud fateor incertius ex auftoribus eft,ubi ejus fon- !
tes fine collocandi, (ùmfontium Pcolemxus non lneminerir, k de hujus fonti- j
bus valdè-inter fe auftores diftentiant. Bertius autem & Villanovanus inProlc-
maicis tabulis ejus fontes reponant à parce Aquilonari moncis Libani Ahciliba-
nooppofiti. Maginus ejufdcm fontes à regione tranfïordanina juxta Bofor vel
Bofram, qu* Anrilibano ad Auftrum eft , accerfic. Adrichomius ex ipfo Anci-I
libano à parce ejufdem Auftrali ; cum quo malim fentire propter Scripture locum,
qui habetur i Machab. 12.30. ubi copi* regis Demetrii qu* in Amathit* regione
verfabantur uni hofte fugiences Jonathan rranfgrediuncur Eleutherum, ita lit j
ob hanc caufam Jomthas in feque ni eas non potuerit comprehendere; fi autem
ultra montem Libanum fuiftenc Eleutheri fluminis fontes, non potuiftenc tam ci-
fuifte hujus fluminis alveum prxtergrefti, cùm ex Amathite regione ad ea Sy- j
: loca, qu* trans Libanum funt, facilè vigiriti milliaria fioraria, vel plura fine, j
n major fit diftantia quàmgradus unius. Fortè verius Eleutheri fluminis for-1
conftituas ex Antilibano monte à parte -Septemtrionali. Quicquid tarnen I
hac re fit, quod fateor efte incertum, nolim cum Adrichomio Eleutheri flu-1
his oftia inter Sidonem k Tyrum conftituere : id enim répugnât Ptolemxo qui
fupra Tripolim ad Aquilonem illius oftia ftatuit, cxterifque Geographis.
VIII. Arnon in regione traofïordmina terminum fuifle Moabicarum, divififTé-
que Moabitas ab Amorrhxis habeturdifercis verbis Num. » 1.13. Amorrhxorum
autem regionem trans Amonoccuparunt poftea tribus Ruben k Gad : ac emumj
eft juxta deferiptionem Adrichomii nullo modo Amorrhxos, vel poftea Rubeni-
tas k Gaditas fuifle difterminatos à Moabitis Arnone torrentr. Deinde eodem
Num. 21. n . indicatur Hcbrzos ut tranfirent ad Amorrhxos ad Orientalem plâ- j
gam regionis Moab ambulafte, quod nullo modo exprimit Adrichomii cabula.
Rurfum Hebrxos Arnonem torrentem pertranfiffc juxta eum locum ubi torrens
è rape, qu* itidem Arnon difta eft, egreditur, indicatur eodem capite Num.
*1. 14 ,1 ;. licet obfcurè,prout Hicronyroi &aliorumcftfcntcncia,knosadeum|
locum explicuimus : à qua re quàm longé abfit Adrichomii deferiptio nemo hon
judicabic.
IX. Aroer ubique in Scriptura ponicur fuper torrentem Arnon, k in tribu
Gad, quod utrumque reftè quidem expreffît Adrichomius : fed in duobus aliis
hallucinatur •• unum quod cum Scriptura ubique Aroer extremum limitcm ver-!
fus Auftrum tocius regionis tranfiordaninx occupât* ab Ifraelitis conßituac, ipfe j
earn longé ab hilce extremis finibus Auftralibus remoyee : alterum quöd Aroer
k Ar Moabicarum unam eamdcmque urbem ftatuat, quod omnino à veritateàli-
enumeft; quomodo enim una eademque urbs Gaditarum'fimul fuerit k Moabi-
tarum ; cademcis k crans Arnonem, quandoquidem inter Moabitas k Ifraelicas
tranfiordamnos médius torrens Arnon fuerit. Itaque, quantum ad loca ilia Au-j
ftralia regionis tranfiordaninx in multis ab Adrichomio peccatum eft, quxnUlloj
modo cum Scriptura ftare poftiinc.
X. Jazer Adrichomius fuper torrente Arnon conftituit, quod tàmen nufquam
in Scriptura ne verbulo quidem indicatur ; fed neque ftare poteft cum iis que,ha.
bet Hieronymus in A z e rk Jazer, ubi cam ftatuit indecinio vel oftavo à Philadelphia
oeilliario, ab Heft.bon quindccim ; atque adeo neque ejus msgnum flu-
men, feu, ut vocat Jeremias, mare, hoc eft, lacus ftatui poteft in ipfo torrente Arnon.
fed à torrente longius femotum.
XI. Gerafamin tranfïordanina regione vicinamponit Adrichomius mari Gali-
Ixx, feu lhgno Genefareth, ac exjofepho 3. belli c.». &Ptolem*i deferiptioni-
bns conftat cum Philadelphia fuifle in terminis Orientalibus regionis cransiordan*
juxta montem Galaad.
XII. Vallis falinarum ab Adrichomio conftituitur in tribu Juda; at niihicer-
m eft earn nec in tribu Juda,nec incra terr* promifl* fines eflè flacuendam ; fed
era earn in Idumxa. Vide qu* in hanc rem à nobis dtcencur a Reg. 8.13.
XIII. Vallem Raphxim in tabula tribus Benjamin particulari uno ferè milliarioj
horarioHierofolymadiftantcmponit, eamdcmque in tribu Benjamin , in tabula
6 tocius terrx promifl* chorographica quatuor facile milliaribUs horariis in
tribu itidem Benjamin ab eadem urbe remove! : neutrum refte, cum ea urbi fe-
d Occidentem fuerit conjunfta, totaque in tribu Juda, utpote cujus extiremi-
tas Borealis fuerit terminus tribus Jud* Aquilonaris ; inde veiö longo traftu eadem
vallis procurreret ad Meridiem ufque Bethlehem. Vide qu* de hac re dixU
ns Jofue if. 8. Judic. ». i- vel qu* dicentur » Reg. it.
XIV. Inter Philifthxorum fitrapias huhe ordinem ipfe conftituit, progreftum
faciendo à Meridie in Septemtrionem, ut prima fit Gaza, deinde Afcalon, Azo*
;, Accaron, Geth t at mi hi partim Script urj in fecuto J of. 13.3. partim auftores
alios non paucos, qui ab Adrichomio difienciunc, magis hic ordo placet, Gaza,
Afcalon, Azotus, Geth, Accaron.
XV. Àphec vel Aphcca tribus Jud* Adrichomius eojaftirnic in deferto Ziph
tribus Jud* .-ate* meo judicio collocanda eft in extremis verfus Occidentem
îjufdem tribus finibus, quandoquidem ea multo tempore occupât»' fueric à Phi
ifthxis, ibique exercitus fuiluftrationem Philifthaet habuerint, 1 Reg. 4*1 8
■ 9. i. de ea cnim accipio ea qu* illis locis habencur, queraidmodum ad ea loci
ixpliro. H • ÿ jB m
XVI. Bethfames k Cariathiarim urbes fuifle vicinas colligitur 1 Reg. 6. * t.
idcmque indicatur Jofuz iS-9> >°. »teas Adrichomius Aimiùmàfeinvicemdif*
ficas collocat. Rurfum utraque in tribu Juda,ut diferte habetur in .Scriptura pluribus
locis.- utramque autem Adrichomius in tribu Dan reponit. Denique ucra-
que in finibus tribus Jud* Aquilonaribus, k Cariathiarim ill communibus terminis
tribus Jud* k Benjamin , ut habetur Jof. i f . 9,10. k 18.14. qu* omnia
nullo modo exprimit Adrichomii tabula.
XVII. Socho, Azeca, Vallem terebinthi, fines Dommim feu Aphes dommini
fuifle loca conjunfta, perfpicuè colligitur è 1 Reg. 17. t,». ac Adrichomius ea ni>
miùm disjungic. Rurfum Azeca fuifle ipter Elçutheropoüm & Æliam habet Hie.
ronymus in Azeca, quod nullo modo exprimit Adrichomius. Ex quocolligonec
Elcuthcropolim ab co reftè fuifle conftitutam, prxfertim cùm k Maceda in ofta-
I M