R De Samaritans <? eorum Tentateucho> ejufque Verfionibus,
Deeltraruht quidam Cardinales füb G reg o r io x ?.ne unam periodurn.clau- r
Z-t__A;Ainn*m v**l fvllaham. iotave unam admitti Doffe quod repugnet
P r o l e g .X I .
Decltrarunt quiaara \^aruina«» lu o u n g u u u »
E,jam didionem vel fyllabam, iotave unam admitti poffe quod repugnet
huic Vale.edit. Lat. Ac Dcclarationem iftam fofpedam habentvarii, Sera-
Ttus To. D'efpeires,&c. eo quod in variis cdicionibus Declaratio ilia Cardi-
inalium’ non habetnr, nnde in aliis T y p o g r a p h ic de fuo baKiadd^
wiflfe dicunt, nee in Judicio, nec extra, fidem facere full lub ligillo
kuchentico, nec volunt alii iftmfmodi Declarationes alto loco habendas,
Iquam dodorum virorum opiniones; fic Jo. D’ efp. t ra d . 3. Difp. 3-dub. 5.
jEorumveroceftimoniis, etiam rationes quafdam adjungere licet , ver-
lionem enim authenticam proprie loquendo facere non eft in Ecclef. po-
teftate: . ut enim librum non Ganonicum, non poteft Canomcum facere,
fed tantum teftificare vel declarare quofnam libros ipfa p ro Canomcis ha-
ij^t & a majoribus receperit, fic non poteft verfionem authenticam
vel cum textu originali xqualem facere ( hoc enim foliusDei e f t , qui di-
vinam authoritatera cuilibet feripto conferre poteft) fed tantum declarare,
verfionem fidelem effe & fonti fuo conformero, vel fi mendx irreplerant,
eascorrigere, & in publicis Ecclef. officiis ufum ejus imperare^ Dein, fi
Ifola Vulgata Latina fit authentica ( fuo fenfu) quid dicent ds Graecorum
Ec cteiu 8c omnibus E cdefiis Orientalibus, qux G rx c a , vel S ynaca.vel
iEthiopica verfione utuntur? an dicent eas veras Scripturas, Scverbum
De i non habere? A t ftatuunt inter ipfos d odio res, Ecclefiam Graecam,
fi Rom. reconciliata efletjGraecam Verfionem etiam retenturam. Bonfrer.
jj. D’ elpeires,&c. etad Latinara non reftridos fore. Andrad. f . 263. Ec-
\clefi4 Cbrifii non exiguis Occidents finibus, quibus Latina editio familiuris
i f t contineturjed per omnts univerfitatis or as,omnes Qentes & nationet,qux
\Chrifto left* nomina dedernnt, continet■, neque ad illam magis Italic Gallt,
\Germani & Hifpani, quam S c jth x , Jndi, Grace, Brachmanefque pertinent
, dummodo Chriftum vera fide profequantur: & tamen Lattnam
linguam cum non intelligunt, in Vulgata editione prorfusfurdi /unt. ZJn-
\de Jane f i t , ut f i faeram Scripturam veram & incorruptam in’Jola effe
Xvulgata editione putemus, maximum atque ampUfftmam partem illtus
'Splendore fpoliemus : Sic Andradius •, cui quid opponi p o ffit , nondum
(video. In multis etiam verfio Graeca & Vulgata differunt & fibimec con-
Itradicunt, praefertim in fupputatione annorum •jtailoyxAas Patriarcharum,
quae nullo tnodo reconciliari poffunt, ut tandem poft omnes yias tentatas
ttateri cogitur Morinus Exerc. Bibl. 9 . & tamen utramque authenticam fa-
t it , quod plane ««/saw, cum duas verfiones fibi mutuo contradicentes
‘impolfibilefic effe authenticas. Concludimns itaque Vulg. authoritatem
(baud aliam effe quam verfionura aliarum quae fideliter Originates textus
freddunt cum quae de ilia feripferunt celebriores Ecclef. Rom. Dodores
fejufque authoritate, aliis Verfionibus adaptari poffint: Licet vero di-
Wnam non agnofeamus, raagni tamen faciendam, 8c non temere pro-
feindendam, turn propter ejus antiquitatem & ufum generalem per O c-
cidentem per mille annos, turn propter Inte rpre ts , quern Hierony-
liium ex parte majore agnofeimus, dodrinam & fidelitatcm, quwnde
iEcdefia bene meruiffe gratis animis praedicant Proteftantium dodifiimi.
2Sjtnquam dubitavi (ait v ird od u s ) quin autori ejus Ecclefta Chrifiianaeo
[nomine multum debeat, quod Latent* auribus, tarn peregrina lingua
Vcripta mjBeria regni ctelorum fecerit intelligibilia* Certe Theodorus Be-
za Praef. in N. Teft. anno 15 59 . omnibus caeteris Latinis verfionibus praeferendain
affirmât, Eralmumque reprehendit quod veterem Interpretern
rejiciat, quia à Graecis hodiernis codicibus diffentiebac, cum emeh-
dâtius exemplar fecutus efie videatur. lltque Vulgatam contra Erafinum 1
défendit Beza , fic eundem contra Bezae cenfuras, fæpe injuftas, juft0 I
volumine tuetur vir dodiffiimus Jo. B o y s , nuper Praebcndarius Ec»
clef. Elienfis, idque hortatu Reverendi 8c longe dodiflimi Præfulis,
D . Lancelot Andrewes n , tunc Elienfis, poftea Wintonienfij |
Antiftitis digniffimi, qui hoc onus ipfi impofuit* Paulus Fagius in
Cap. 4 . verfionis fuae Lat.Paraphr. Chald. contra c o s , qui cum Vulgata
non ad verbum Heb. textui per omnia refpondeat, earn exfibilant, damnant,
rejiciunt, hate habet ; Non attendant quid vel quern fecutusfuerit
Vulgatus auEtor , cum enim à veritate Hebraica diffentire videtur, vel
Sept, vel Paraphraftem Chaldaum, vel aliquem ex Rabbinic fecutum fuijfe
fere femper deprehendo r »0» ». eft ergo temere nata "Vulgata Editio, ut |
quidam feioli ftulte & imprudent er damit ant. Lud. d e Dieu, vir lmguarum j
cognitioneinfignis, innotis ad Evangetia, ubi verfiones Syriacam, A r a - 1
bicam, & c . cum Vulgata & Erafmi, maxime v érocum Bezae verfionibus
confert, Prjefat. ita de Vulgatae A uthore feribit ; Si Vulgatum Interpretern,
quifquü is tandem fuerit, doElum, imo doEliffimum virumfuiffeajferam, non
me peccajfe judicavero j fuos habet navos fateor,habet & fuos barbarifmot, fed
quin paffim ejus fidem judiciumque admirer, etiam ubi barbar us videtur,
„égaré non p off um. Hinc fæpe inter varias lediones Vulgatam reliquis prz-
fert, & contra Bezamdefendit,ut Matth, c . 1 1 .2 3 .& c - 18. 35. c. 24; 3 6.
Marc. c . 1 . 2 , 1 1 , 2 1 . c.a. 17 . Luc. c.4.8. c. 6.4 3 .c .i 8 .3 a. c . 1 9 43,44.
Johan.c. 7. adfinem. c. 1 9 .2 p. Idem ante D e Dieu fcripfit C lar. If. Ca-
faubonus, notis, fuis ad Evangelia & A d u s , ubi faepe Vulgatam editionem |
Graeci textus hodierni ledioni praefert, & cum antiquis Gratcis M S. Vulgatam
conveniffe oftendit. Videantur Matth. 15 . 39. & 2 1 . 7 . Jo.1x.40.
& 18 .1 . A d . 3. x . & 12 .8 . unde faepe cum diffentire videtur Vulgata à
Graeco, nec Vulgatam dicat femper in vitio cubare.nec in Interprets erro-
rem invehitur, fed Graecos ^Codices quibus Interpres Latinus ufus eft, à
noftris variaffe oftendit. Et hoc faepius nos obfervavimus tum in Ms.
noftro Alexandrino, tum in aliis codicibus Graecis MSS. quorum variantes
lediones in N . Teft. in ultimo Tomo Bibliorum exhibemus,quod cum iis
fæpe confentit'Vulgatus Interpres, cum ab hodiernis codicibus diffentire
videtür ; praelertim cum codice illo Claramontano, quem Beza codicem
fuum veneranda antiquitatis appellat. Tandem Uluftrifs. Grotius Pfaefà-
to n e Annotationum fuarum in V e t. Teft. rationem reddens curadVul-
gatum, quafi textum, notas fuas référât, dicit fie Vulgatum interprètent
femper plutimi feciffe, non modo quod nulla dogmata infalubria continett fed\
etiam quod multum habet in fe eruditionis, qnanquam in dicendigenenfatisl
horridus. Ex his teftimôniis fatis clare conftat Proteftantium dodiffimos,
licet Vulgatam in Thronum authentias non ponant, nec fontibus aequent,
necabomnierrore immunem ftatuant, baud tamen earn contemnere, fed
ei honorem debitum deferre,ob caqfas quas jam declaravimus,& ob eafdem
caufas eandem in hac noftra Bibliorum editione exhibemus, reliquis hodier-
nis Latinis oraiffis,qjiae cum omnes ex Hebraci vetens & G r * c i Nov. Teftj
hodierniscodicibusfadacfint, haud aequum judicavimus inter an tiquas,
qua* propter .canitiem fuam venerabiles exiftunt, neotencas hafee cot
i locare.
P R O L E G . X Ï T
1De Samaritams & eorum Tentateucho, ejufque Verfionibus.
V e d i e t e d . p r M n m t « r . 2. V i decern t r i i u u m d e fe li,me,& t e r m M e t r e p . l , S tm a r , t , r d , g im t c e r r u p u ,C A p t,m tA tt. O W m t r e d t l l t i j
B e t l h . e &C. 3. T e t i tm p o p u i.m decern t r i b u im e b d u t h m non fu i j l e . H î » i i t c . l t c u r d iB i d I c m h t l M m u r , A S tc c r d e tc m rm l
D e i co le è d i d e c e n t,r . V t u m & Id o la f , A c t h t r u n t : U b r ,m I t g u t u t d tm h A iu c r e c m J u d A Ù , lit e r i e A n tK j .te H eb rA te d e f e r ,p e r n , f . d t t r , m e e p i » \
m r t i i c i t t n t in A d v e r b s Alice f e e x tr i b u E p h r e im f u i f t j t d A n t . 4 . C A u f t in m i d t iA r u m in te r fu d e o l & S M A r i tA m t , ab E fd r A c x c om m u nm A u tu r ,pM
a e x c o m m u n ic a tio n s : T e m p lu m G a r iz .ita n um e x t r u i t u r , fu d s o r n m m u l t i a d S a m a r i ta m s c o n fu g iu n t. 5 . C o r am P to l. L a g o c o n te n d u n t fu d a t 01
. . — . r . n . . . . . f j j :..... . ____ : - JirmV. W prnries 7 J rh nm f>r T e m o lu m de tritani proTempltJutauttoritate. turcanus tamariam, vr a t m p t » m v * r , v ^ . . .n.o.v. oJ aada itfniecaa tt.. Sùsatmn ^\
ritani fbreto Herodis Templo, fuper altari in monte Garizim offer unt. Sichemis adhuc fedet eorum Pontifex i Et fefta foltmnta Itter ts ctrcu/anbus deH
nit. Sub Zenone lmperat. rebellarunt. Vbi habitant eorum reliquU. 6. Religio Samarit. eadem eft cumjudaic*: Poft ereBum Templum Çar iMm l
unum Deum colunt rejeEHs Idolis. Sacerdotes eorum ex ftirpe Aaronis. Eorum moresynt us, ceremonta ex R.Benjam. & fojepho Eorum J\Ehx. In g p l j j l
7udais diferepabant. 7 . fudaorumineos calumnia. 8. ‘EeTentateuchoSamaritano. ç.CurfolumPentateuchumreciptant lo . De exemplarité
kpentat Samar, apudnos. Deliteris,& netit intentât, obfervationes f oh. iMorini. 1 1 . Pentateuchum eorum ohm eundemfuijfe cum illo fudaoruuA
<De Dofithee : Omnia exemplaria ipfumnon corrupiffe. Codices hodiernos non effe per Dofitheum corruptos. i t . TÇmdefcripturn efie Pent at. ex ccd,ct\
aliquoEteris Hebraicis hodiernis exarato. 13. Jfenex PalaftinisiBabjloniis,& Qractscodicibus confiatum effe : cumttfdem tarnen tnqutbufdam Cokvh
nit. 14 . E of dem effe codices Samar, hodiernos cum Us quos Hieronjmus aliique voterurn citant. 1 * ObjeEio excodice SamarittcoapudSckoliaftemW
cum. I * . Rifponßo. 1 7. De auEloritate codicis Samaritici : non effe Authenticum. De exemplar* Sichemis fervato, fmpto diebus Phtn*x filiiE‘‘*-\
zaris. 19 De ufu Pentateuchi Samaritani. Pro codicibus Hebrais teftimonium fert. Loca obfeura explicat. 20. De verfionibus trtbusjsujusy ^ |
tateuchi 1 ChalcUa Samarit ana, de ejus auElore, antiquitate, & c. 21. De zvtrfione Arabica. 22. Deverftone 3 Çraca.
*3 . De Liturgie S*
maritanorum. 2 4 . De Chronico Samarit am.
D eE Scriptura Sand. ut extat in tribus Linguis præcipuis, quas
Chriftus cruce fua confecravit, Hebraea, Graeca, Latina, fàtis pro inftituto
diximus, reftatutde verfionibus quæ antiquitus in aliis Linguis extabant
quaedam addamus, in qnibus breviores erimus, cum in illis prolixiores
fortaffe quibufdam videamur. Primum vero fibi locnm vendicant Penta-
teuchus Samaritanus ejufque Verfiones, cum Pentateuchi codex idem fere
fit cum Hebraeo, charaderibus Hebraicis antiquis defcriptus, quosjudaei,
reduces in Afsyriacos quibus hodie utuntur permutarunt, unde non inter
Verfiones fed inter TeXtus Hebraici exemplaria vetnfta numerari poffit.
Quaedam tarnen de Samaritanis, eorumque origine, rebus geftis,Religione,
fchifmateà Judæis fa d o , capitali Judxorum ineo sodio, ejufque caufa,
aliifque bujufmodi praelibanda.
2- Primo ex Scriptura conftat r Rpg ia . & t Chron. 1 o . decesn tribus,
qux à Rehoboamo' Salomonis filio defeceranr, Regem fibi elegiffe Jero-
boamum, qui ancea metu Salomonis in Ægyptum fugerat, (cum Ahijah
Propbeta prædixerat ipfum fuper decern tribus regnaturam, 1 Reg. m -)
vero ne populus Hierofolyma afcendendo, ob cultum & facrificia quotannis
fecundum legem peragenda,in Rehoboami obfequium redirent,duos vitulos
aureos una com Altaribus in D an 8c Bethel erexit, u t coram eis populus la*
crificaret, loca etiam excelfa extruxit, & Sacerdotes non ex tribu Uni
fed.de vulgi fece ordinavit, 1 Reg.12.28,29. &c. ut his artibus populum
Ifraeliticum fibi obftridum teneret. Optime enim noverat Jeroboam qua1'
tam in animis hominum vim religio obtinet, quantumque in politia & c1'.
vili regimine valeat unde Religionem duxit innovandam cum régime«
politicum immutareti ne fi antiqna ftâret Religio, novum ejus Reguu®
(quod cum ilia tonfiftere non potuit) ftatim corrueret. Poflea Regu^|
Ifraclitarum fedes & regni metropolis fad a eft Samaria, quam Rex CW
empto à Schomeron monte Samariæ xdificavit 1 Reg. id . 24. *
dum nomen Schomeron à quo montem emit Samaridm denominavit. L'c _
vero cum fchifmate verusDei cultus magnam partem in ter decern tnb
H e S m a r i tm i s & eo rum f e n ta t e t t e b o , e \ ttfq u eV e r fiom bm . 7 %
p R O L E G * * _________________________________________
T^aptus fit,ita u.t nec debito loco &itempore,nec per facerdotes Iegitimoj
p .us coleretur,non tamen videtur totalem a D eo fadam effe defedionem,
nam mulca millia erant qui genu Baali non incurvarant, nec legem Mofai-
cam ita rejedam fuiffe quin ex magna parte fecundum earn cultus & regimen
adhuc inftituta fuerint. Habuerunt ergo decern tribus Sacerdotes fed
non omnes c tribu Levi, dixerunt etiam fe facrificare Deo cum coram Vi-
tolis facrificia offerrent, & Fefta obfervarunt folennia, licet nonHierofo-
lymis fecundum Legem, ut e x 1 Reg. x2 . liquet. Mifit etiam Deus ad eos
prophetas, nec deerant viri pii (inter quos Obadiah) qui ipfis aufculta-
runt nec cultu Idololatrico fefe contaminarunt, ita .ut habuerit Deus po-
nalum fuum in ter Idololatras, reiiquias quafdam verorum cultorura quafi
triticum inter paleam. Cumque ante fadum Schifma Levies ex Penta-
teucho populum per civifates inftruerent, neceffarium erat ut haberent
Legis exemplaria, qux inter eos difperfa etiam poft; defedionem reman» .
/grunt, fine quibus Sacerdotes ipfos docere non poffent. Habuerunt
etiam prater loca excelfa Deo Ifraelis confecrata templum Baalis Idoli,
qui Prophetas & Sacerdotes fuos habuit,& culcores ac fedatores plurimos,
utex hiftoria Elix patet: ita uc nec Deum fecundum voluntatem ejus co-
lerent nec ab Idolis puri fuerint, fed Religionem mifere corumpentes,
mixtum & Idololatricum cultum introduxerint, qua de caufa itamDei pro-'
vocaruot, qui ipfos in manus Salmanafferis reg isA ffy r ix tradidit, qui
poft Samarix obfidionem triennalem regem Holheam cum populo in A ffy-
riam captivos abduxit, & in eorum fedes Colonias introduxit a Baby lone
&ex Cuthah( Ava, Hamath & Sepharvaim, quas in civitatibus Samarix
collocavit, prout legimus 1 Reg. 17 .
2. Totum vero populum Ifraeliticum haud abdudum fuiffe fed e x plebe
multos r e lid o s , in ter quos etiam tribuum diftindio fervabatur, fupra,
cum de LXX Interpretibus ex tribu qualibet eledis diximus, turn ex
Scripturis, turn veterum Dodorura teftimoniis probavimus. Novi etiam
incolx ( qui a civitate primaria quam tenuerunt Samaritani, Sc ex loco
unde plerique eorum venerunt, viz. ex Cutho fluvio chu u i vel
Chuthai confimiliter d id i funt, ut habet Jofephus 1.9. cap. 20 ) cum
Deos patrios in terra Ifraelis colerent , & ob Idololatriam feedam a Leo*
nibus infeftarentur , ( vel ut Jofephus ibid, peftilentia exorta) quod ipfi
accidiffe putarunt, quia morem colendi Deum regionis nefeiebant, Re-
gem Salmanafferem orant u t unum ex Sacerdotibus captivis (ibi micceret
(vel Ut refer t Jofephus aliquot Sacerdotes) qui ipfos rationem colendi-
Deum doceret, quorum votis Rex anntiens Sacerdotem eis m ifit: (quod
vero Epipbanius in Panario dicit nomen ejus fuiffe Ezdram, Ibn. Patricius
Lun,in Scripturis non hibetur. Jadxi etiam cum in c .Eliezer.;8.duos fuiffe
dicant, R . Dofitheum & R . Zachariam, hoc etiam u t Scripture contra-
rium, raeiito rejicitur) Sacerdos hie in Bethel habitavic, & ipfos legitima
Dei regionis docuit 2 R eg. 1 7 .2 8 . unde a Leonum in fefta tione liberi.
Ex hoc obfervat v ir dodus magnam fuiffe diferepantiam inter cultum decern
tribuum ante ipforum captivitatem. & Idololatriam novorum inco*
latum ^ fiquidem ille appellatur mos & ratio D eum colendi, quod de
horpm cultu non dicitur. Cuthxi enim licet Deum timuerinc five colue-
rint, tamen & Diis fuis falfis, Succothbenoth, Nergal. Afhima, Nibhaz,
Tartak, Adrammelech, reliquifque Idolis fuis facrificarunt, d id o cap.
v. 30,3 i ,& c . Sic Deum timuerant & Sacerdotes fibi fecenint ex fxce
plebisqui pro ipfis facrificia obtulerunt in locis exceifis, u t ibidem legimus.
Sacerdotem vero hunc ex lege Mofis cultum prxfcriptum ipfos docuiffe,
codicemque Legis iifdem literis exaratum, quibus turn X tribus ante eorum
captivitatem turn tribus Judah ufi fuerint, fecum attuliffc neminemambi»
ere video ; Imo vir dodus affirmare non dubitat ne latum unguem
Mofis a i m receffiffe, D.Hotting.Exerc. Samar, fed . 1 o. Ipfique Samaritani
cum poftea fe Efdrx 8c fociis ad Templi xdificationem adjungere
vellent, affirmarunt fe quarere ‘Deum illorum, cui facrificarant a dtebus
Efarhaddon regis Affjria qui ipfos iftuc tranflulit, Efd. 2. 2» Cumque
multi veterum iucolarum adhuc cum 'Cutbzis mixti viverent, probabile
eft ipfos vel faltem ipforum aliquos legis Mofaicx codicem quo antea ute-
bautur, vel ejus exemplaria quxdam retinuiffe, vel ex Sacerdotibus tribus
Judx comparaffe ita ut turn codicem legis M o fa icx , turn Sacerdotes
, altaria 8c loca excelfa habuerint, & facrificia obtulerint D eo vero,
Idolis tamen pro more gentium, ut antea folebant, cultum prxftiterint.
Haac veram effe Samaritanorum, five Cuthxorum originera ex hiftoria
Sacra liquido conftat. Ipfi etiam tefte Jofepho 1.9 . c. ult. & 1. 1 x. cap. 7.
cum res Judxorum florerent, fe ejufdem cum ipfis profapix fuiffe, & e x
eadem ftirpe natos jadare folebant, Judxis vero afflidis cognationem
cum ipfis rejecerunt j Sidonios enim fe effe affirmarunt, et nullam cum
Judxis habere cognationem, cum Antiocho graffante Judxi omnia mala
perpefii fint, fic enim feribit Jofephus, lib. 12. cap. 7 . Samarita videntes
‘ italicalamitate conftitutos fudaos, non amplius profitebantur fecognatos
'rum, neque Garizitanum templum effe Dei maximi, nihil abfonum
'rumfacientts dfuo ingtnio , de quo antediximus, Jed dicent es fe Aleda-
rum& Perfarumcolonos, ut re vera funt, miferunt legationem ad Antio-
c , ® oum Epiftola, Regi Antiocho, Deo illuftri, fuggeftio Sidoniorum in
Sicim’s habitantium, & c. Rogant ut templum, quod hattenus nutlius Dei
titulum habnit, poft hac vocetur Jovia Gracanici, See. & ut Judaorum
orim'mi ne involvantur, &c. quorum votis R ex annuit.At Cuthxos aliunde
quam ab Affyriis genus fuum deducere p o ffe , turn S. Scriptura turn omnia
[veterum monumenta aperte negant. Fofteriores Samaritani H ifh d eX
tribuum deportatione ignari ( cum folum Pentateuchum reciperent )
e nunquam fedes mutaffe fomniarunt, fed , ut ex Chron. Samarit. con-
, crediderunt fe^ effe poffeffores montis b en edidi, quern Garizim
cue volunt, & fib i a jo fu a cum terram partireturin hxreditatem affig-
natnm, nec aliunde quam ex iEgypto cum Mofc migraffe, ut obfervat
joi, Scaliger. 1. 7 . D e emend, temp, in notis ad annum Samariticum, Se-
| gts veterej Samaria , & defeElionem X tribuum ne fando quidtm accepe-
»»r. TeftatUr etiam R . Benjamin in Itinerario, Cuthxos quos invenit in
,nter pontes Ephraim, feex tribu Ephraim oriundos pro fit erf &
f - te.s habere ex Aaronis profapia, quos Aaronaos appellant, quia cum
; M qut non fnnt ex genere Speer dot ali matrimonium non contrabunt.
Patricides, etiam Patriarchs Alexandrinus in Chronol.: feribit ipfos fuum
Prxfidem, quern Rus vel Rebis five Gephat appellant, habere ex filiis J
Aaronis. Q^od ad Sacerdotes a ttinet, probabile eft ab .Efdrx tempo-
ribus ex Sacerdotibus quofdam , qui uxores alienigenas duxerant quas re» I
pudiare noluerunt, Manaffi, qui novum Templum in m onte G ariziminftar |
Hierofolymitani exftruxerat, fefe adjunxiffe, & Sacerdotum officium
apud Samaritanos obiiffe. Probabile.etiam eft reiiquias quafdam ex tribu
Ephraim poft captivitatem relidas, adhuc remanfiffe, fed non à reliquis
diftindas, verum cum Cuthxis commixtas, unde loci illius incolx fe ex
tribu Ephraim, qux fedes fuas ibi antiquitus habnit, ortos fuiffe ja d are
porerant. Legimus enim in Evang. Joh. 4 . verba mulieris Samariticx, |
Numquid tu major es ‘Patre noftro Jacobo ?
4 Vixerunt autem Samaritani fub Regibus A ffyrix , Judxis non infc&if
at in Religione àp<pi£tot, donee Efra & Nehemias populufque Jndaicus
foluta Captivitate reduces ex Cyri (qui imperium Orientis ab Affyriis ad
Perfas tranftulit) & poftea ex Darii decreto templum & urbem cum rauris
xdificare, & regimen tam Politicum quam Ecclefiafticum inftaurare cce-
perint, Samaritanis ( qui Judæis operam fuam in Templi xdificatione ob~
tulerant, afferentes fe eundem Deum cum ipfis q uxrerej r e jed is , qui re- j
pulfam indigne ferentes inccsptis Judxorum reftiterunt, xdificationem
pro v irili remorantes per multos annos, calumniis fuis quas Perfarum I
Regi fuggerebant, tandem effecerunt ut Judxi ab incoepto defiftere coge- J rentur, Efr. cap. 4 . Jofeph. Antiq. 1. n . c a p . 4 ,& 1 1 . Sic enim ƒ of. 1. 1 1 .
cap. 4. Samarit a Judaos accufarunt quod Vrbem muniant Templumque i
arci quam fano ftmilius extruant, afferentes hoc non effe in rem Regis. "On* |
de gens infen fa & invida multis moleftiii eos afficiebat, fr e ti opibus &
effe El antes cogna ti Perfarum vider i , quod e (font indeoriundi, nam que
juffi erant ex tributis in facrificia conferre gravabantur. See. E t quacunque
in re v el per f e , vel per alios poterant noftram gentem ladere nullam occafio -
nem pratermittebant. Hinc odium internecinum inter ipfos exarfit, quod
utraquegente difperfa licet & diffipata nondum extindum. NaminPirke
avoch, five capita Patrum, cap. 38. legimus ( fi modo fides R . Eleazaro
habendafit) veniffe Samarit arum 180000. viros contra Sfram & Tfeh-
miam , ut impedirent eos in adificando, unde Excommunicationem folennem j
contra ipfos E f r a , Zerubbabel & fehtfua, & c. fulminarunt, viz. convoca- ]
rùnt totum ccctum in templum Dei, & venire fecerunt trecentos Sacerdotes,
trecentos pueros qui habuerunt trecentos buccinas, & trecentos libros Legis I
in manu eorum qui clangebant, Levita vero canebant efr pfallebant, efr |
Cuthxos anathematizabant efr fchammatizabant efr excommunicabant j
(omnibus fcilicetfulminibus 8c fpeciebus excommunicationis) per fecre-
turn nominis Tetragrammatiy & per feripturam qux feripta fu it in Tabulis, j
& per anathema domus fudicii fuperiorist et per anathema judicii inferiorisy j
ne quis Ifraelita comederet panem Cuthxi in xternum j undo dixerint, j
ftfui[quis comederet carnem f'uthxi erit peut comedens car nem Porci.
Et, Ne quijquam Cuthaum facer et Profelytum, Nec fit Cuthxis pars in re- |
furreEltone mortuorum, peut diElum e/?, Non nobis efr vobis xdificatio domus
D eiy neque in hoc feculp yneque infuturo, nec eis fit pars eSr hxreditas in f e -
rufalem. Hoc Anathema Judæis qui in Babylonia remanferunt miffum eft,
qui non folum illud approbarunt, fed & novo fuperaddito au dum & con- .
firmatum remiferunt: Vide Drufiuml. 3. D e tribus Sed. J u d .c .n . ex
Tanchuma. D e hoc Judxorum odio in Samaritas legimus in Evangelio
Joh. c. 4. mulierem Samariranam Chrifto aquam ab ilia petenti ita refpon-
diffe, fffuomodo tu, qui Judxus es, bibere a me pofeis, qux fum mulier Sad
maritana ? non enim coût unt ur Judxi Samaritanis. Syracides vero, qui
non multo poft E fdrx tempora v ixit, cap. 50.2 7, *8- ait, Duas effegentet
quas odit anima ejus % tertiam autem non effe gentem quam oderit : {fiffui fe-
dent in monte S eir, Gr Philifthiim : (fr ftultus populus qui habitat in S ici-
mis. Odium vero icaovfov eo afque inferbuit uc de Judæis fcribac Mamoni-
des in Jad.part. 1 T r a d , de Tephill. S ed. 1. num. 1 1 . SJuidquid neceffarium
eft ab ipfis fieri nomine fuo, fifaciat Cut h eus, prof anum eft. Unde
nec Legem, nec Tephillim in Pergamenis à Cuthxis fadis (utpote profa-
nis) deferibere liceat. Inimicitix vero iftx ad inpluo pervenere, cum Tern-
plum monte G erifim erexiffent Samaritani, Hierofolymitani xmulum, cu-
jus occafionem præbuit Manaffes, Jaddi Pontificis fummi f rater, qui dudà
Sanballetis filia, quem Darius Samarix prxfecerat, ipfam repudiareno-
luic, cum omnes aliénas uxores Judxi dimittere ab Efra & Nehemia co a d i
effent : Unde Manaffes Sacerdotio exutus & ab Altari repulfiis, ad foce-
rum Sanballetem confugit, & permiffu primo Darii poftea Alexandri M.
Templum in monte G erifim exftruxit, ubi Sacerdotis fummi officio funge-
batur, & facrificia obtulit. Hue etiam confluxerunt multi Judxorum, turn
procerum,tum plebis, qui cum uxores nollent repudiare, nec reformation»
fe fubjicere, Manaffi ie adjunxernnt, & in Samariam fe receperunt, ubi
ma jori cum licentia vivere permiffum fuit. Hinc Jofephus, lij>. 1 1 . c. ult.
Templum in G erifim monte fîtuïn (poft Alexandri mortem) manficin-
colume & fi quis Hierofolymitanus aut illicici cibi fumpti, aut violati Sab-
bati, aut fimilis criminis reus ageretur, ad Sicimas confugiebat, calumniam
fe paffum diditans.
5. Poft Alexandi M. mortem Ptolemxus Lagus (qui partem A lexandri-
ni imperii, Ægyptum feil. occupavit) dé vida Judaea & Samaria magnum
Judxorum & Samaritarura numerura in Ægyptum captivos abduxit, & in
Ægypto fedes figere juffir, de quibus Jof.l. 1 2 .C 1. quos multi fponte feque-
bantur, partim ubertate terrx alledi, partim Pcolemxi liberalitate ; con-
tinux vero inter Samaritanos & Judxos Alexandrinos agitabantur rix x &
contentiones, ut ibidem teftatur Jofephus, ucrifque pro Templo fuocèr-
tantibus, dum hi vidimas ad Hierofolymas folum mitcendas contendebanr,
ilh ad templum Garizitanum, eoque audaeix devenerunt Samaritani, uc
etiam coram Rege Pcolemxo Philometore & amicis ejus contra Judæos pro
Templo fuo contra Hierofclypiitanum decertare aufi fint, idque pcena
capitis conftituta fi caufa caderent, prout difputationem illam deferibic
Jofephus 1. 1 3 . c. 6. u b iv id iq u i pro Samaritanis decertabant juffu Regis
m orte muldati funt. Dcin Job. Hyrcanus Simeonis filius Pontifex Judxorum
(Judxis libcrcatem recuperantibus 8c excuffo Grxcoriim jugo)
Samariam poft obfidionem unius anni cepk, & Templum Garizitanum
H i
UM