door uitperfling en afkoking bekoomt, zoo
wel uit de bladeren als- uit de hoofden der
Maankop: men vind geen ander foort by de
TurVen o f te Conftantinopelen, ( uitgezon-
dert die gene, die door' een enkele infny-
ding uitvloeit). Het gemeene Volk maakt
’er menigvuldig gebrdik van, om dat het hen
een aangename dronkenfchap verwekt. Men
maakt ’eï' met verfchillende foor teil van dro-
geryen, bereidingen van, men mengt, ’er deze
onder om de geeften te verlterken en te
vermaken; hier om vind men ’er verfchillende
voorfchriften van. Het voornaamfte
en beroemfte is dat gene, dat men aan Has-
Jem - Beji verfchuldigt is , om dat men zecht
dat de Opium als dan éen groots blyd-
fchap in den geelt -van die gene verwekt ,
die ’er van doorzwelgt; en dat hy het brein;
met bekoorlyke denkbeelden en vermaken
ftreelt, zou het met dit oogmerk zyn , dat;
eenige Lieden de koppen der Maankop, in
azyn ingelechtjsynde, wanneer zy nog malfch
z yn ,. onder het nagerecht eeten ; de Geneesheer
Deleboë zeide, dat hy_zyn konft niet
meer zou ,willen oeffenen, zoo men hem dé
Opium ontnam. Men gaf hem de naam
van Doctor Opiatus , o f den Opium Doktor
.E
en ieder geeft dezen lo f -aan den Opium ^
niet. Hoe veele Lieden hebben niet onder- ”
vonden, dat eesige-greinen van dit verdikte
fap, na dat zy het doorgezwolgen hadden,
het hoofd zwaar maakte, een logge en ge-
dwongeft flaap uitwerkte , het gezicht en
het gehoor verzwakte, en een langdurige ge-
voelloosheit veroorzaakte, die door de dood
eindigde! De overgang van den flaap tot de
dood is zoo onmerkbaar, dat het fchynt dat
men altoos geruflelyk flaapt. Dit is dan een
gevaarlyk* flaapmiddel, waar van men alleen
met de*uiterfte omzichtigheit gebruik maken
moet. Echter wanneer een vefftandig
Geneesheer zeer wel den aart en de uitwerkzelen
van den Ofihim kent, waarom zou hy
’er dan in byzondere gevallen geen gebruik
van maken "mogen, in welke dit fap de ze-
genpraal van zyne konft zyn kan ?. Maar laten
wy het uitwerkzel van deze zelfftandig-
heit van nader by befchouwen, wanneer zy
inwendig en uitwendig gebruikt word. *
De Opium uitwendig gebruikt zynde, verzacht
, lolt op , en werkt de etterwording
uit. Wanneer hy te lang op de buit gebruikt
word, zoo doet hy het hair uitvallen : wanneer
men hem op den bilnaad lecht, zoo
fpoort hy zomtyds tot liefde aan; op -andere
tyden vernietigt hy deze drift met het
gevoel in deze plaats, te verdoven. Wanneer
men hem in een te groote hoeveelheic
op de zamenvoegzelen van het hoofd lecht,
om de fmerten te ftillen , zoo verflapt hy
de zenuwen, veroorzaakt botheit en beroert-
heit, en zomtyds de,dood.
- De Opium in zélfftandigheit in het gewicht
van. een;. -grein , volgens de 'kracht
ten en ouderdom, ingegeven zynde, werkt
aanftonds; hy verwekt, in de ingewanden
een zekere aangename gewaarwording; veiV
dry f t , gelyk de wyn , de ongeruftbeit. en
treurigheit; ftilt de. .kwalen, ontlaft- het lichaam
wanneer het door vermoeidheit over-
ftelptTs;-hy gééft kracht aan den geeft der
t.gezonde lieden., en vooral aan die van hen,
* dié aan dit middel gewoon ?yn. Het is om
deze treden dat de Turken ’er ftoutmoedig
een groote gifte van innemen ('een gros} om
zich tc^t den ftryd te bereiden. Zy willen
dat hy hen moéd, vertrouwen en onvei-
fchrokkenheit geeft; eindelyk hy boezemt
hen verachting van èe gevaren in.
De Opium werkt fterfcer by yvarm en, vochtig
weder , en, in de weeke lichamen, gelyk
in de vrouwen en kinderen: hy verwekt het
zw eet, Vermeerdert de melk der zogende
vrouwen , veroorzaakt de opzwelling der
borften, het priapismus, verliefde droomen
die van zaadfehiedngen vergezelt zyn. Het
is op deze wyze dat dit verdovende fap ,
wanneer het in een bekwame .gifte en in
voegzame omftandigbeden ingegeven word,
gewonelyk werkt; watit zoo men ’er te veel
van inneemt,'vooral na de zware bloedftor-
tingen , zoo veroorzaakt-' het eerft yrolykt
heit, vervolgens geeuwingen, den h ik , be-
naauwtheit, brakingen, bezwymingen , yer-
byfteringen van het verftand , hoofdpyn ,
onmatig lachen, ftorapheio, roodheit in het
aangezicht, opzwelling...der lippen , moe.ije-
lykneit in het ademhalen^werwoedheit, koud
zweet, bezwyming, eindelyk een diepe flaap,
en dikwyls de dood. Die'gene die deze toet
vallen niet doen omkomen, raken ge.wohêiyk
meteen overvloedige buikloop,of flerkzweten
v r y , ’t geen de reuk van Opium heeft,en
’t geen van een groote jeuking van de buit
vergezelt is. Het geringde toéval, dat die
gene overkoomt, die te menigvuldig en in
te groote giften van den Opium gebruik maken,
is de traagheit, verdoving van het lier
haam, een foort van gewone dronk.enfchap,
wal-
‘walgingen, verfchillënde aandoeningen in de
; zenuwen, en een vroegtydigen ouderdom.
Vo or -’t:overige verlchillen de geftelthe-
den volgens de geweften. Het is dus dat
de Turken alle‘ de verdrietige toevallen ondergaan
waar van’wygèfproken hebben, wanneer
z y , na een'langdurig gebruik van den
Opium in een groote gifte, zich ’ er eensklaps
van onthouden. ’ Men 'gelooft dat de Opium
zeer derk op het bloed werkt, om dat men
• opgemerkt heeft, dat het bloed der Turken
en Indianen, die in een gevecht omgekomen
zyh, nadat zy deze drogery ingenomen hebben
, een o f twee dagen na hunnen dood
noch zoo vloeibaar is , als o f zy eerd ge-
'ftorven waren. De hulpmiddelen die men
aanwend aan die gene die te veel Opium gebruikt
hebben, en noch krachten genoeg bezitten,
bedaan in het aderlaten en de braakmiddelen
; vervolgens moet men zure vochten
ingeven, om de te groote vloeibaarheit
van het bloed te matigen: men fpuit fcher-
pe klifteeren in het lichaam , en men blaad
fterke. niesmiddelen ii) de neusgaten , om
een geweldige fc hok. op-alle de zenuuvy achtige
vliezen voort te brengen. De . vlugge
zouten en de Spaanfche Vliegen zyn mede
noch zeef nuttig.
Men vind in de Apotheken verfchillende
'bereidingen van den Opium, in welke.hy o f
gpzuivert, o f met éenige andere geneesmiddelen
vermengt is , die men gelooft, dat in
ftaat zjrn . om zyne kwade hoedanigheden te
’verbeteren. Men verzekert dat hy wonderbare
'uitwerkzelen naar langdurig waken voortbrengt,
alsmede in de zware brakingen, o f
zware uitwerpingen •, en in .de hevige en
langdurige fmerten. - Zoo de eigenfehappen
van den Opium.alleen kortdondig en verzach-
tent waren, zoo zouden zy dè ziekén altoos
een groot nut toebrengen, de Geneèsheer
moet de 'gévallen onderfcheiden in welke
het nuttig is, om dit geneesmiddel voor te
fchryven. Na deze omfchryvingen', moet
men het gevaar begrypen, ’ t geen mede het
drinken van, een te groote hoeveelheit van
'het afkookzel der koppen van de Witte
Maankop vergezelt: maar het is vreemd dat
het zaad van dit foort van Maankop, ’ t geen
"alleen den geheelen oorfprong van deze Plant
fc, geen flaapverwekkent middel is : men heeft
wet is waar Minnemoeders die het zomtyds
in de pap der kinderen mengen om hen te
doen flapen, maar zy v.erfchaffen hen door
«k middel alleen een olieachtige en voedende
zelfftandigheit, die met hunne fmérten te
verzachten hen in den natuurlyken ftaat der
kindsheit laten, dat is. te zeggen in de behoefte
van te moeten flapen. Men bereide
voormaals brood van het zaad der witte en
'zwarte Maankop. Matthiolus zecht, dat de
Bewoonders van de Valy van Trentin, in
Styriën en Opper-Ooftenryk, zich met koeken''
voeden die van het zaad der witte ën
'zwarte. Maankop en meel bereid worden ;
hy zecht noch dat ondanks dat zy van den
' olie gebruik maken, die men uit deze zaden
perft, zy' echter niet langer flapen. Wanneer
de Olyfbomen door de koude in het
jaar 1709 omgekomen waren, zoo bediende
men "zich- van den olie die men uit dè twee
foorten van Maankop trekt in plaats van
olyfolie, zonder dat ’er eenige nadeelige gevolgen
uit voortkwamen: wat meer is, Tour-
nefort heeft te Genua opgemerkt, dat de
edele Vrouwen en - Dochters een menigte
Maankopzaad met fuiker omkleed geftadig
aten, zonder dat zy hier door flaapzuchtiger
waren. De olie van de Maankop is in den
'Koophandel onder de naam van Papaver-
Olie bekent: men bedient zich ’er van om
de hult te reinigen, zacht en glad te maken:
'de Schilders gebruiken-’er een menigte van:
deze olie is zóo zo e t, wanneer hy verfch
'is, dat men hem voor gemeene olyfolie kan
laten doorgaan ; om de bedriëgeryen voor
te komen, die in dit ftuk zouden konnen
"gedaan wofden , zoo heeft de Regering in
Parys aan de Comiefen by de flagboomen
bevolen , om éen pint geeft van Terpen-
ty n , in ieder vat met Papaver - olie te
gieten , ’t geen in deze Stad ingébracht
word.
De G ehorende M a a n k o p , o f G eho
re nd e H eul, Papaver cornutum. Deze
Plant , waar van men verfcheide foorten
onderfcheid , groeit op de zandachtige , en
-aan Zee gelegen plaatzen ; men vind haar in
het Bofch van Boulogne, naby Parys , voor
‘hét Kafteel Madrid. Haar wortel is zoo dik
als een vinger, lang, zwartachtig, en gelyk
de gehèele Plant, met een geelachtig fap
vervult, hy heeft een kwade reuk , en een
bittere fmaak ; hy fchiet lange , breede,,
vleesachtige, vette, wolachtige, ingefnede,
aan ée randen getande , even als gekronkelde
en zeer groene bladeren uit; deze bladeren,
leggen zich des winters op de aarde neder r
en: wedejftaan de Vorft :: de fteel. fchiet niec
vQon