de infeélen verricht-, gebeurt’ medé in ons,
Hoe veel deelen zyn ’er niet die een kind by
de geboorte nutteloos worden? De thymus: ,
de eironde opening -, de naveljlreng , en een
meenigte andere, worden na de geboorte vernietigt;
andere die by dé geboorte onbekent
zyn , ontwinden zich met de jaaren. Deze
verwifleling van deelen gefchied in> veel groo
ter aantal’ ; eri in een korter tyd in de infec-
ten, ’t geen hen méde'aanmerkelyker maakt;
dit is mede de reden die eenigeSchry veren;
de Zyworm als een vevfchillent Dier vandes-
• zelfs Vlinder , heeft dóen b’efchouwen ; en
dbeh denken-; dat de Vlinder de Foetus is,die
in het lichaam van den Worm gevoed en opgekweekt
wórd. Men kan gemakkelyk het
tegendeel betoogen. Een Foetus kan ligtelyk
in het lichaam van de moeder omkoomen,
zonder dat -, de moeder eenig. onheil over-
koómt, om dat de moeder en de Foetus twee
volmaakte Diefên zyn , die iéder afzonderlyk
• de deelen bézitten welke tot het leeven nodig
zÿni Dus is het met de Zyworm en de
Vlinder niét geleêgèn. Wanneer men èen
Zyworm ópent -als hy noch -in den ftaat van
Worm is , zoo zal men zeer duidel.yk een
hart in hem ontdekken o f wel een lange flag-
adér,-die van het zelfde nut is , alsmede een
ruggemerg , een brein , een groot getal fpié-
ren , en öpeningen die de plaats van >een
- long vervullen. Wanneer men een dier-
gelyk Dier ópent*, als het een Popje: is ,
zoo zal men altoos dezelve deelen ontmoeten.
Deze deelen welke volftrekt.noodzake-
lyk tót de beweeging en het leeven zyn, zyn
byzonder in den Zyworm , die zich achter-
volgens onder drie veffchillende gedaantens
vertoont, fchoon hy altoos het-zelfde^ Dier
? is , om dat de deelen die het leeven uitmakken,
ahöos dezelve blyven.
De Na-taurîyke Hiftorie , brengt ons telkens
diergelyke wonderen onder het oog , in
welke zich het Alvermoögen van den Schepper,
als in een fpiegel vertoont. Het Goud-
- popje , dat dûs om deszelfs goudkleur, ó f
, Boon o f Paapje , om zyne gedaante genoemt
word , zyn benaamingen onder welke- de
- {laat van een Worm bekent is , die , na.dat
hy zyn huit van Worm afgelecht heeft , .met
een nieuw vliefch fchynt omkleed te zyn,. ’t
• geen verdroogt en hart word ,■ en een foort
van doos vormt, in.wélke hy ingepakt is;-de
- Zywormen.en aïle andere Rupzen , veranderen
in Goudpopjes.& Men geeft de naam van
Fopje, o f Nimf aan. den. Raat. van. een. Infeét,.
dat .zich niet een doorfchynend. ^.buigzaam, '
en een zeer fyn vlies bekleed , en dat de gedaante
van het to’ekoomend infbct ^geheel ge-
vormt zien laat. Alle de Toorten van Vliegen
gaan 'door dezen'ftaatf-
Nimf beteekent, vplgens de Heer Pluche,
jonge Echtgenoot,. om 'dat het in dezen Haat
is, dat het infeél, zyne: vol maakte: bevalligheden
verkrygt ;1 als mede.de lkaxfte gedaante
oiider .welke het verfchynen moet:, óm zyn
foort door de voorcteeling te verin een igv.ul-
digen.
Qm een volleediger denkbeeld van .de léë-
venswys. en zeden der Infeélen te hebben,
zoo kan mennet artikel I m se,gt . opilaan,
P O P U L I E R B O O M , Populus.- De
Populier is een groote Boom, van welke men
drie foorten onderfcheid: te weetên.dekvitte
- Populierhoom , de zwarte Populierhoom , en
de Populier ratelaar , die mep gewoonelyk
alleen de.naam van Ratelaar geeft.
Men heeft Populierboomen die alleen mannel
yke bloemen-vo.ortbïengen;rzy die de wyf-
jes bloemen draagen, geeven vruchten.
De mannel yke bloemen, zyn geheel uit
helmflyltjes zamen geftelt, en op een geinee-
ne vezel vaftgeheeht; zy vormen door haare
by een fchikking een fchubswys katje*
De vrouwelyke bloemen vormen mede een
diergelyke fchubswys katje, het-geen hier in
van dat der mannelyke blpèmen verfchilt,
om dat men ’er , in plaats van helmflyltjes ,
langs de vezel , {lampers in vind-,, op welke
zaadhuisjes volgen die in twee-afscheidingen;
gefcheiden zyn, en gepluimde zaaden bevatten
.H
et grootfte- gedééke der bladeren van: de
Populierboomen,. hebben ronde o f /langwerpige
vierkante bladeren , die. aan lange steeltjes
vaftgeheeht zyn : zy zyn beurtelings óp
dé takken geplaatft*
De witte Populierhoom met groote bladeretir
o f Olmboom- met breede bladeren , en de witte
Populierhoom met. kleine bladeren, hébben
wolachtige bladeren., die by uitftek wit aan
de onder, zyde, en- bruin groen aam de boven;
zyde zyn. Dit- foort van- Populierboomen y
. groeijen by uitftek fpoedrg-op watp’ryke plaat-
zen:- zy komen echter vry wel-in drooge-gron-
den voort.. W y hebben-hen tuflehen- de groote
Olmboomen geplant, zscht de Heer Du-
hamel-, om de ledige plaatzen- te vollen ;; en
zy zyn zeer- wel gellaagt, ’t geen em middelmatig
vQOxdeel v.exfchafi.,
' Men«
. .jv/jeri1 'geeftI dn Vrankeryk, j méde de naam
vari: Olmboom ' met breede bladeren ,■ o f witte
pkllandfcbë-Olmbom , aan een .Olmboom met
breede bladeren. ^
. .- pé ee'rftfe'lis in dat Ryk ,v vamYpereh in
Vlaanderen overgebracht.' De. in w o on o er
van Parys , geeven de . naam van Auh&J , b f
witte Olmboom, aan d? witte Populierhoom.:
., Qs zwarte Popülierboomenyj konnen geen
• groote hoornen als in vochtige gronden yor-
, men ; zy beminnen:vooral de fteile waterkanten
van de waterryke gragten. Men heeft
een foort van zwarte Populierhoom , die. alleen
een verfeheidenheit van het voorgaande
foort i s , en-welkers bladeren' dieper gérant
en aan de randen gewolkt zyn : men kweekt
dit foort in de: wyngaarden aan , * om zyne
takken in plaats van ryft te gebruiken : het
is om deze reeden , dat men deze bóomen
zeer ten onrechten witte Ryfiboom.en noemt.
Men'houd hunne kruinen’ zeer laag , en men
kapt alle jaaren de uitfpruitzeien af. Men
heeft noch een ander foort van zwarte Populierboomen
,■ Wier bladeren v ry ; wel. haar
die van bet woórige foort- gelyken,, en die uit
Lombardyen koomen : deze. verfcheidenheit
verfchaft. hoornen .welke bevallige pyram-iden
yormen ; en zyüaagën vólmaaktelyk in de
moerasfige plaatzen. • - - '
Men heeft noch 'efin ander foort van zwarte
Populierboomen , die men medz Tacnma-
M;oa\ noemt: . deszelfs knoppen, verfpreidén
.een zeer welriekende balzém; hierom heeft
• men I hem méde Balzemboom genoemt. Dit
foort van'boom bemint de vochtiglieit; maar
hyhemint te-gelyk een warme Randplaats ;
en hy fchröomt-■ de ftrenge winters : echter
wanneer.hy in een iaage tuingeplaatft word,
zoo heeft dè Heer Duhamel hem de winter
van :hex! jaar 1754 , zien wederftaan, , welke
een. meenigte hoornen deed omkoomen . Men
■ vermeenigVuldigt hén door uitfpruitzeien
-die ingelecht worden,, en dbor afzetzeleri...
De zwarte Populierboomen bevatten in hunne'knoppen
, welke de. looten o f . begin leien
der bladeren zyn , een balfem waar van, de
-reulc vry aangenaam is ; Q men noemt hen
-oogen der Populierboomen, oculipopuli nigrfj '.
hier om doet -men deze knoppen, onder eenj-
ge zamengeftelde balzèmen , en in cie Pppu-
iierzalf; maar men heeft ’er geèn 4.ie* ’er een
zoo groote meenigte van bevatten en een zoo
aangename reuk hebben, als die,van het.foort
van Populierboomen met eironde bladeren-,
■ ‘welke.-men- de naam. van Balzemboom geeft.
Deze Populierbobm is , óm de balzem die hy
bevat,: boven alle andere foorten inde Geil
ejeskonft te fchatten. Men bekoomt van de
knoppen van den zwarten Populierhoom.,
door middel van wyngeeft, een aftrekzel,
dat nuttig is .om den verouderden buikloop
te Hoppen : men maakt ’er mede tegens de
inwendige verzweeringen gebruik van. De
gewoone gifee is^een half vierendeel loots,
des morgens.en des avonds, in een lepel vol
warm vleefchnat. De bladeren van de zwarte
Populierboomen worden nuttig gefchat ,
om de fmerten der jicht en ambeijen te ftil-
len, wanneer zy gekneuft op de zieke deelen.
gelecht worden.
De Populierboomen ratelaars ( want men
heeft ’er twee foorten van, die door de groote
van. hunne bladeren onderfcheiden zyn )
hebben ronde en ongetande bladeren, welke
aan de randen gegolft , en even als geteert
zyn 1; zy worden door zeer dunne en zeer
buigzaame fteeltjes ondérfteunt, ’t geen veroorzaakt
-dat zy door hunne trillende bewee-
gixig geftadig ratelen , wanneer zy door den
wind maar eenigzints bewoogen wordep : deze
boomen beminnen de vochtige plaatzen:
die geene die kleine bladeren hebben, kon-
nen echter in vry droogé gronden voortgroei-
•jen,’ -én-tot een middelmatige grootte.
1. plet foort van de .Virginiaanfche o f Caroli-
aanfehe .Populierbopm , doet zich ligtelyk:
idoor zyne jonge tókken onderfcheiden, welke
met, ribben ofuitfpringende zenuuvven bezet
zyn, en dQpr.hurtne zeer groote, breede
jen dikke {bladeren-, : Deze-Bóomen fchieten
meteen ongemeene kracht in de lagcen voch-
.tige- gronden uit.-;zy vvorden gcmakkelyk door
.afzctzelen vermeenigvuidigt.
Men maakt ■ van het hout der witte roptt-
Herbopmcn timmerwerk voor gebouwen van
weinig .aanbelang,; : de Beeldfnyders gebruiken
heelin plaats van.het Lindenhout: en om
■ dat- het .ligt 'is , zoo maakt men ’er holblokken
o f klonipe , -hielen totfehoenen, planken
tot befchotten voor de k a ü en en z . van,
zy zyn vry goed wanneer zy voor den regen
befchut zyn. Het hout der witte Populier-
boomen word zoo.meenigvuldig niet gebruikt
als dat van de zwarte Populierboomen, Men
zpchr, ,dat het hout. van de oude zwarte Po-
pulierboornen' goed tot fchrynwerk word:,
Om dat. het alsdan , met aderen doorftreepc
Eenive Schryvercn willen-, dat de fchors
rvan den witte Populierboomen de eigenfehap*
T c 3 bcïi: