1528 inw. De gem. bevat de 3 dorpen Broek-in-Waterland, Zuiderwoude
en Uitdam, benevens den drooggemaakton Noordmeer en deelen van den I
Broekermeer, Bellemermeer en Monnikenmeer. Bij de volkstelling van
1860 vond men er: 1394 Herv., 1 Chr.-Afg., 24 Doopsgez., 10 Ev.-Lnth.,
3 Herst.-Luth., 32 R.-Kath. en 4 Israélieten. Yeefokkerij en znivelbe-
reiding maken de hoofdbronnen van welvaart uit. Ton tijde der Republiek I
woonden te Broek kooplieden, die dagelijks de Amsterdamsche benrs be- I
zochten, om aan den handel op de Oostzee en andero gewesten deel te I
nemen, terwijl te Uitdam vele ingezetenen waren gevestigd, die zich met
het lichten der koopvaardijschepen over het Pampus bezig hielden.
Het d. Broek-in-Waterland, aan drie zijden van een wijden waterkom,
het Havenrak, gebouwd, is het schoonste dorp van Waterland, en bevatte
in de dorpskom in 1840 1020 en in 1860 1047 inw. Eerst in 1858 is
een weg door dit dorp gemaakt, die toelaat, dat paarden en rijtuigen bin-
nen het d. komen. Yroeger bevatte het slechts voetpaden. Toonbeelden
van netheid, leveren de straten met haré sierlijke huizen, die doorgaans
uitmuntend „in de verf zijn,” met de fraaie beplantingen van de verschil-
lende grootere en kleinere tninen, talrijke bruggen en heldere wateren een
bevallig geheel. De voorbeelden van overdreven zindelijkheid, die men van
de oude Broekers verbaalt, behooren niet meer tot onzen leeftijd. De
eenige kerk, die den Hervormden behoort, is een fraai gebonw met spitsen
toren, beschilderde glazen en een kunstig gesneden predikstoel. Ook het
raadhuis en de school zijn goede gebouwen, terwijl voor vreemdelingen
het huis van mejufvrouw A. Pregeres, nabij den ingang van het dorp,
groote aantrekkelijkheid bezit. De eigenares toeh heeft eene uitmuntende
verzameling van Broeksche oudheden, namelijk kleederen, meubelen en
vaatwerk. Vooral is de verzameling zeer rijk aan allerlei oud Chineesch
en Japansch porcelein, zoo ais dit in de 17de en 18de eenwen in alie
hnizen der Broeksche aanzienlijken in gebruik was.
In 1573 is Broek door de Spanjaarden geplunderd, in 1825 door
den watervloed van Pebruari zwaar geteisterd.
B r o ek k an t, bnurt in de N.-Brab. gem. Beek-en-Donk, in 1840 met
167, in 1870 met 178 inw.
B r o ek k an t, bnurt in de N.-Brab. gem. Budel, in 1860 met 168 inw.
B r o ek k a n t, buurtschap in de N.-Brab. gem. Lierop, in 1860 met
313 inw.
B r o ek la n d , bnurt in de Geldersche gem. Apeldoorn, in 1840 met
278, in 1860 met 334 inw.
B r o ek la n d , bnurt in de Overijsselsche gem. Baalte, in 1840 met 165,
in 1860 met 196 inw.
B ro ek o o rd , wijk der N.-Holl. gem. Andijk.
Broek-Op-Langedijk, gem. in N.-Holl., ingesloten door de gem.
Zuid-Scharwoude, Heer-Hugowaard, st -Paneras en Koedijk. De grond,
die 460 bnnd. beslaat, bestaat voor de oosthelft uit alluyisch zand, voor
de westhelft uit zeeklei. In 1822 had zij 612, in 1840 700, in 1870 1008
inw. Bij de volkstelling van 1860 onderscheidde men de ingezetenen in
635 Ned.-Herv., 230 Chr.-Afg. (Christ.-Ger.), 49 Doopsgez., 12 R.-Kath.
en 2 Oud-Roomschen. Veeteelt, zuivelbereiding en warmoezerij verschaffen
den ingezetenen het noodige.
Het d. Broek-op-Langedijk, of Broekkarspel, maakt het zuidelijkste der
langedijker dorpen uit. De Broekers onderscheidden zich door hunne trouw
aan Yrouwe Jakoba van Beijeren, ter wier behoeve zij aan een aanval
tegen Haarlem in April 1436 deel namen. E r zijn kerken voor de H e rv .,
Doopsgez,, Chr.-Ger. en R.-Kath.
Broekpolder, pold. in de Z.-Holl. gemeenten Vlaardinger-Ambacht
en Maasland, 387 bund. groot.
Broekpolder, of H eu k e lum sch e -B r o ek , p o ld ., deels in de Z.-
Holl. gem. Heukelum, deels in de Geld. gem. Vuren, 524 bund. groot.
Broekpolder, pold. van 162 bund. in de Zeeuwsche gem. Tholen.
Broeksche-Hoek, of B ab y lon ien b ro ek sch e -B io ek , pold. in de
N.-Brab. gem. Meeuwen c. a . , 15 bund. groot.
Broek-Sittard, gem. in L im b ., in het westen en zuiden door de
gem. Siitard, en in het noorden en oosten door de Pruissische gem.
Tüddern en Hillensberg ingesloten. Zij beslaat 210 bund., had in 1822
521, in 1840 664, in 1870 651 inw. De grond, uit Limb. klei ^evormd,
bestaat meest uit akkerland, daar de ingezetenen, die alien den R.-Kath.
godsdienst belijden, in den landbouw hun hoofdbestaan vinden.
Behalve het d. Broek-Sittard, dat eene aan de Maagd María gewijde
kerk bezit, bevat de gem. het geh. Heiligenhuis en eenige verstrooide
landhoeven, zooals Haag-Sittard. Het d. had in 1840 607, in 1860
621 inw. In 1845 zijn bij Broek-Sittard onder het veen de overblijfselen
Van eene houten brug gevonden, die waarschijnlijk uit den tijd der Ro-
meinen dagteekent.
Broeksteeg, geh. in de N.-Brab. gem. Uden.
Broeks ter huizen, geh. onder het Priesche d. Wouterswoude (Dan-
tumadeel).
Broekstraat, buurt in de N.-Brab. gem. Bergeyk, in 1860 met
[151 inw.
Broekstraat, buurt in de N.-Brab. gem. Geífen, in 1840 met 195,
¡in 1860 met 191 inw.
í Broekstraat, buurt in de N.-Brab. gem. Gemert, in 1840 met 160,
fin 1860 met 174 inw.
í Broekstraat, buurt in de N.-Brab. gem. Schijndel, in 1840 met 330,
¡in 1860 met 326 inw.
| Broek-Thuil-en-’t-Weegje , heerl. in de Z.-Holl. gemeenten Gouda
^ a6dinxveen, die tot 1870 met de heerl. Bloemendaal en Broekhuizen
lie gem. Broek-cum-annexis vormde.