Wal (dô), b. onder he t d. Oostermeer in de Friesche gem. Tiet-
jerksteradeel, in 1840 met 440 inw.
Wal, of Dorpswal (d6), b. in de Drenthsche gem. Havelte.
Walborg, of Walburgh, kasteel in de Limb. gem. Ohé-en-Laak.
Walcheren, landstr. in Zeeland, ondtijds een eiland, sedert het
afdammen van het Sloe een schiereil. dat in het oosten met Zuid-Beve-
land verbonden is. Het wordt in het westen bespoeld door de Noordzee,
in het noorden door de Roompot, in het noordoosten door het Veersche-
Gat, in het zuidoosten door het Sloe, in h et zuiden door de Wester-Schelde
of Hont.
Het is reeds zeer vroeg, en wel op het eind der 4de eeuw, onder den
tegenwoordigen naam bekend geweest. Men vindt dien in de oudste
stukken Walachra en Walacria geschreven. Reeds ten ■ tijde der Romeinen
heeft dit oiiand gebloeid, want bij Dombnrg is eene bezochte zeehaven
geweest, blijkens de aldaar gevonden oudheden. Het is zeker, dat Walcheren
zich nog ten tijde der graven verder westwaarts nitstrekte, doch
door de zee zjjn vele gronden overstelpt. Doch sedert de stichting der
Repnbliek tôt op onzen tijd zijn zoowel in het oosten als zuidoosten vele gronden
aangewonnen. De aanmerkelijkste vergrooting was die van 1816, toen
door het leggen van een dam door het Kanaal van Welzinge het eil.
Nieuw-en st.-Joosland met Walcheren werd verbonden. Tôt de laatste
aanwinsten behooren de Mortierepolder (groot 49 bnnd.) in 1840,
de Bijleveldpolder (groot 94 bund.) in 1857 en de Schorerpolder
(groot 45 bnnd.) in 1860.
Walcheren is thans groot 20,650 bnnd., ongerekend de 157 bund., die
door het bedijken der Oranjeplaat (de Bastiaan-de-Langepolder en Caland-
polder) in 1847 en 1857, zijn gewonnen en tôt de Walchersche gem.
Arnemuiden behooren.
Het leggen van den spoorwegdam door het Sloe, waardoor Walcheren
ophield een eiland te zijn, vond plaats 1871. Tezelfder tijd met dien
aanleg heeft Walcheren belangrijke kanalen gekregen, die van Middelburg
eenerzijds naar Vlissingen, anderzijds naar Yeere en oostwaarts naar
Arnemuiden loopen.
Walcheren stond in de 9de eeuw onder den Frankischen graaf Eggi-
hardus. Later kwam het in gemeenschappelijk bezit der graven van Ylaan-
deren en Holland, totdat de leenverplichting, waartoe Holland jegens
den Ylaamschen Graaf was verbonden, den 6 Maart 1323 werd opgeheven.
Bij de volkstelling van 1870 had Walcheren — met inbegrip van den
Sebastiaan-de-Langepolder en den Calandpolder — 43,171, en den
1 Jan u a ri 1876 42,879 bew.
Het eil. heeft over het geheel zeer vruchtbare gronden en wordt door
dninen en kostbare dijken, tegen de zee beschermd. Onder deze dijken
munt de Westkapelschedijk door schoonen aanleg uit. De schoonheid des
lands wordt door verscheidene prachtige landgoederen verhoogd. N iet zon-
der grond roemde Koning Lodewÿk Walcheren ais het paradijs van Zeeland.
Walderveen, wijk der buurtschap Nederwoud in de Geld. gem. Ede.
Walem, of Walen, b. in Limb., aan den noordelijken voet van den
Goudsberg. Een deel behoort tôt de gem. Schin-op-Geulle, een ander
deel tôt de gem. Klimmen. Het eerstgenoemde deel had in 1840 123,
in 1870 139 inw. Het laatstgenoemde telde in genoemde jaren 44 en
43 inw.
Walenhoek, geb. in de Zeeuwsche gem. Ossenisse, in 1840 met 45 inw.
Walik, b. in de Limb. gem. Heithuizen, in 1840 met 120, in 1870
met 141 inw.
Walk, of Walik, b. in de N.-Brab. gem. Riethoven, in 1840 met
110 inw.
Walk, geh. in de Limb. gem. Weert.
Wals, b. in de Geld. gem. Gendringen, in 1840 met 110 inw.
Walsoorde, of Welsoorden, b. in de Zeeuwsche gem. Hontenisse.
Zij ligt aan de Wester-Schelde en heeft een der voornaamste veeren
u it Zeeuwsch-Vlaanderen op Zuid-Beveland, t. w. op Hansweert. Men
vindt er ook een haven- en telegraaf bureau. In 1840 telde men er 99
inw., welk cijfer sedert belangrijk is toegenomen.
Warnel, gem. in Geld., ingesloten door de gem. Druten, Appeltern,
Dreumel, Tiel en Echteld, loopende de grens met de beide laatstgen.
gem. door het midden van de Waal. De grond — 3017 bund. is,
met uitzondering van enkele plekken alluviaal zand, door rivierklei
gevormd. In 1822 had Warnel 2947, in 1840 3581, in 1876 4688 inw.,
in laatstgenoemd jaa r onderscheiden in 4355 R.-Kath., 322 Herv. en 11
Isr. Zij bestaan meest van den landbouw, waartoe hier o. a. het aan-
kweeken van tabak en ooft behoort. De gem. heeft dikwerf door over-
stroomingen geleden : ter herinnering aan de hulp door Koning W illem III
bij den vloed van Februari 1861 verleend, herinnert een gedenkteeken te
Leeuwen. Leeuwen en Warnel zijn namelijk de beide dorpen, die het
dichtstbewoond ged. der gem. bevatten.
Het d. Warnel, reeds in 893 vermeld ais Vamele, ligt aan den Waal-
dijk, tegenover de stad Tiel, met welke plaats de gemeenschap door een
pont wordt onderhouden. E r z(jn kerken voor de Herv. en de R.-Kath.
Vdor de Hervorming bloeiden er ook twee kloosters. Warnel had in
1840 1453, in 1872 1839 inw.
Wamelsehe-ITiter'waarden, pold. van ongeveer 200 bnnd. in de
Geld. gem. Warnel.
Wammert, geh. onder het d. Oosterlittens in de Friesche gem.
Baarderadeel, in 1840 met 44 inw.
Wanneperveen, gem. in Overijssel, tusschen de gem. Steenwijker-
wold, Giethoorn, Vollenhove (ambt), Zwartsluis, Staphorst, Meppel en
Hijeveen, waarvan de beide laatsten tô t de prov. Drenthe behooren. Zij
beslaat 4432 bund., deels laag veen, deels water, waaronder deelen der