Z u id -S ch a rw ou d e , pold. van 19 bund. in de N.-Holl. gém. Zuid-
Scharwonde.
Zuid-Sche rm e e r , of h e t Z u id e r sch o o ltje , d. in de N.-Holl. gem.
Zuid- en Noord-Schermer. Het ligt in het zuiden van den Schermeer en
is van kleinen omvang. De laatstgen. naam is afkomstig van vroegeren
tijd, toen kerk en school onder één dak waren. Deze kerk, voor do
uitoefening van den Herv. godsdienst gesticht, is een zeer een-
voudig gebouw. Met de verstrooide huizen in de nabuurschap voor zoo-
ver deze onder de gem. Zuid* en Noord-Schermer behoóren, had het in
1840 116, ín 1870 337 inw.
Zuid-Schermer, zuidelijk deel van het d. Groot-Schermer.
Z u id -S p a a rn d am m e rp o ld e r , pold. in de N.-Holl. gem. Spaarndam,
éen ged. van het drooggemaakte I J .
Z u id-Spie rdijk, b. in de N.*Holl. gem. Berkhout, in 1840 met 228,
in 1870 met 322 inw.
Z u id v e en , b. in O?., deels in de gem. Steenwijk, deels in de gem.
Steenwijkerwold. Zij bevatte in 1840 930 inw., ais 231 in Steenwijk en
699 in Steenwijkerwold. In 1870 telde men in het Steenwijkerwoldscbe
deel 641 inw. In vroegeren tijd, tot 1848, stond er eene Doopsg. kerk.
In 1825 heeft de plaats veel door de overstrooming geleden.
Z u id v e ld (het), geh. in de Gron. gem. Vlagtwedde, in 1840 met 15 inw.
Z u id v e ld e , b. in de Drenthsche gem. Norg, in 1811 met ,81, in
1840 met 90, in 1870 met 69 inw.
Z u id v lie t, stroom in Zeel., die Noord-Beveland van het met Zuid-
Beveland vereenigde Wolfaartsdijk scheidt. Het voert uit de Ooster-
Schelde in bet Veersche-gat.
Z u id v lie tp o ld e r , pold. in de Zeeuwsche gem. Wolfaartsdijk, in
1855 ingedijkt en 45 bund. groot.
Zuid-V o o rne , ged, van de oude heerl. Voorne, een ged. van het eil.
Overflakkee uitmakende. Het omvatte de schoutambaehten Oude-Tonge,
Nieuwe-Tonge, Dirkslaud, Melissant, Herkingen en Rockanje.
Z u id -W a d d in x v e en , znidwest. deel der Z.-Holl. gem. Waddinxveen,
en tot 1 Ju li 1870 eene zelfst. gem. Deze wasnagenoeg 1010 bund. groot
en bevatte in 1822 400, in 1840 727, in 1860 703 en op den 30 Ju n i
1870 856 inw.
Z u idw a te r in g , zuidoost. deel van Walcheren, met uitzondering van
Nieuw- en-st.-Joosland.
Z u idw e lle , voorm. d. op Schouwen, dat door overstrooming is te
gronde gegaan. E r is van het grondgebied echter nog ruim 20 bund.
over, die aan de gem. Noordwelle zijn toegevoegd.
Z u idw en d in g , of z ijd w e n d in g , veenkolonie in de Gron. gem.
Veendam, in 1649 aangelegd. Zjj telde in 1840 476, in 1870 611 inw.
Zuidwestpolder, pold. van 19 bund, in de Z.-Hol!. gem. Zuid-
Beijerland en op het eil. Tien-Gemeten. Deze pold. is in 1815 ingedijkt.
Zuidwijk, heerl. in de Z.-Holl. gem. Wassenaar. Het landgoed Zuid-
wijk zelf ligt op Wassenaarschen grond.
Zuidwijk, heerl. in de Z.-Holl. gem. Boskoop en vóór 1 Januari
1846 eene zelfst. gem. Deze gem., groot 68 bund., telde in 1822 20, in
1840 25 inw. Zuidwijk vormt tevens een afzonderlijken polder.
Zuid-Wÿkermeerpolder, pold. in N.-Holl., een deel van het drooggemaakte
IJ.
Zuidwijkpolder, of Zuidwijksche-polder, pold. van 69 bund.
in de Z.-Holl. gem. Wassenaar.
Zuidwolde, gem. in Drenthe, ingesloten door de Drenthsche gem.
de Wijk, Ruinen en Hoogeveen, en door de Ov. gem. Hardenbergh (ambt)
en Avereest. Zij beslaat 9715 bund. De gem. wordt in het noorden door den
Echtingerstroom en in het zuiden door de Reest bezoomd en is meest
gevormd door diluvisch zand, met eenig hoog veen ea eenig laag veen
langs beide genoemde stroompjes. Men telde er in 1811 959, in 1822
1064, in 1840 1991, in 1860 2953, in 1876 3466 inw., in laatstgen. jaar
onderseheiden in : 3105 Herv., 280 Chr.-Geref., 7 Doopsg., 4 Luth, en
70 R.-Kath. Zij bestaan meest van landbouw, veeteelt en veenderij. De
gem. bevat bet d. Kerkenbosch of Zuidwolde, de b. Drenthsche-Reesten,
Veeningen, Drogt, Westerveld, Sehottershuizen, Lageveen en Nijstad, benevens
de geh. ten Arloo, Linde, Bloemberg, Nolde, Wemmenhove,
Lubbinge en Bazuin.
Zuidwolde, d. in de Gron. gem. Bedum, in 1811 met 493, in 1840
met 589, in 1870 met 723 inw., die van de b. bet Oosten-van-Zuidwolde
en het geh. Beijum (in 1840 164, in 1870 353) medegerekend. Het d.,
dat ter wederzijde van het Boterdiep ligt, heeft eene Herv. kerk van
booge oudheid. Den 14 Maart 1514 bemachtigde Hertog George van
Saksen deze kerk en stroopte daarna van hier tot de poorten der stad
Groningen.
Zuidzande, gem. in Zeeuwsch-Vlaanderen, omringd door de gem.
Cadzand, Nieuwvliet, Oostburg, Aardenburg en Retranchement, hebbende
eene oppervlakte van 1516 bund. De grond bestaat uit vruchtbare zeeklei,
weshalve de landbouw er ruime oogsten schenkt. In 1822 had deze gem.
800, iu 1840 997, in 1876 1183 inw., in laatstgen. ja a r onderseheiden
in: 1157 Herv., 23 Rem., 2 Luth, en 1 Doopsgez. De inw. vinden meest
in den landbouw hun bestaan. De bewoonde plaatsen zijn bet d. Zuid-
zande en het geh. Oostburgschebrug.
Het d. Zuidzande telde in 1870 binnen de kom 460 inw. Ofscboon reeds
vroeger een d. Zuidzande heeft bestaan, is dit waarscbijnlijk bij de
Spaanscbe oorlogen door het water verwoest. Het tegenwoordige Zuidzande
is eerst na de bedijking der watering van Zuidzande, in 1617, gesticht.
Het is allengs in bloei toegenomen en heeft dit deels te danken aan