terdam, Delfshaven, Krälingen, Hillegersberg, en Bergschenhoek. In 1869
had het 136,885 inw. en 2515 kiesgerechtigden.
R o tte rd am , prov. kiesd. van Z.-Holl., bevattende de 2 gem.: Rotterdam
en Krälingen.
R o tte rd am , derde arr. der prov. Zuid-Holland. Het is in 1811 als
het tweede arr. van het Departement der Monden-van-de-Maas opgericht.
Na de omwenteling van 1813 werd het 't derde arr. van Z.-Holl. en
bevatte toen de 12 kantons: Rotterdam 1—4, Delft 1 en 2, Gouda,
Haastrecht, Hillegersberg, Naaldwijk, Schiedam en Ylaardingen. In 1838
heeft het eene geheel andere omschrijving verkregen. Toen is een groot
deel van het toenmalige arr. Rotterdam naar dat van ’s-Gravenhage
overgegaan, terwijl een deel van het arr. Gorinchem door Rotterdam werd
verkregen. Sedert is het arr. Rotterdam verdeeld in de 7 kant. : Rotterdam
No. 1, Rotterdam No. 2, Vlaardingen, Schiedam, Hillegersberg,
Gouda en Schoonhoven.
R o tte rd am E e r ste kanton, eerste kanton van het arr. Rotterdam,
bevattende een deel der stad Rotterdam, benevens een gedeelte van Kool,
beginnende aan den hoek van den Binnenweg (zuidzijde) tot aan het
einde daarvan, met al de lanen aan den Singel en het Nieuwe-Werk, daar-
onder begrepen een gedeelte der stads-jurisdictie, de geheele poorterij
en het grondgebied dat bij de wet van 15 Ju li 1869 van Katendrecht
en Cbarlois overging tot Rotterdam.
R o tte rd am T w e ed e k an ton , tweede kanton van h et arr. Rotterdam,
bevattende een deel der stad Rotterdam, benevens een ged. van Kool,
beginnende aan de noordzijde van den Binnenweg tot aan het einde
daarvan, met al de lanen aan de zuidzijde van de Kruiskade en den
Singel en een gedeelte van de stads-jurisdictie aan den Hoogen-Zeedijk,
(Maaszijde), benevens Fijenoord.
R o tte rd am , klasse der Herv. Kerk, in Z.-Holl., verdeeld in de 4
ringen : Rotterdam, Schiedam, Hillegersberg en IJsselmonde. Zij bevat
26 gem. met 51 predikanten.
R o tte rd am , kerk ring der klasse Rotterdam, omvattende de Ned.-
Herv. gem. van Rotterdam, benevens de W.-Herv., de Engel.-Presb. en
Schotsche gem. aldaar.
R o tte rd am , Ev.-Luth. kerk ring, bevattende de 7 gem. Rotterdam,
Brielle-en-Hellevoetsluis, Dordrecht, Goes, Groede, Middelburg, Vlissingen
en Zierikzee, benevens de beide filiaal-gemeenten Goes en Veere.
R o tte rd am , klasse der Chr.-Geref. Kerk in Z.-Holl. en Utr., bevattende
de 3 gem. te Rotterdam, benevens die te Berg-ambacht, Bleiswijk,
Gouda, Katendrecht, Pernis, Schoonhoven, Lopik.
R o tte rd am , dek. van het bisd. Haarlem, bevattende de 17 par. :
Delfshaven (2 par.), Dordrecht, Krälingen, Middelharnis, Ooltgensplaat
(Achthuizen), Oud-Beijerland, Oude-Tonge, Rhoon, Rotterdam (5 par.),
Schiedam. Men vindt er bovendien eene hulpkerk te Rotterdam en
kapellen in de Eendrachtslaan te Rotterdam en op de openbare begraaf-
plaats te Oude-Tonge.
R o tte rdam , Isr. kerkdistrict, bevattende de 15 gem.: Dordrecht,
Gorinchem, Gouda, ’s-Gravendeel, Leerdam, Lekkerkerk, Middelharnis,
Oud-Beijerland, Ridderkerk, Rotterdam, Schoonhoven, Sliedrecht, Strijen,
Vianen, Woerden.
R o tte rd am , gem. in Z-Holl., in het noorden bepaald door Hillegersberg,
in het oosten door Krälingen, in het zuiden door IJsselmonde en
Charlois, in het westen door Delfshaven en Overschie. Haar tegenwoor-
dige omvang is eerst bij de wet van den 15 Juli 1869 vastgesteld, toen
deelen van IJsselmonde, Katendrecht en Charlois, t. w. het eiland Eijen-
oord en eenige .buitengronden langs den zuideroever van de Nieuwe-Maas,
daarmede werden vereenigd. De gem. beslaat thans ruim 1154 bund.
Rotterdam had in 1515 1118, in 1632 5048, in 1732 6621, in 1840
7348 en in 1870 12,265 huizen. In laatstgenoemd jaa r telde men er in het
geheel 11,384 huizen die bewoond waren, 845 onbewoond en 36 in aan-
bouw. Voorts waren er 516 bewoonde schepen.
De bevolking beliep in 1796 53,212, in 1811 53,866, in 1822 63,093,
in 1830 72,294, in 1840 81,081, in 1850 88,812, in 1860 105,858, in
1875 129,239, in 1876 132,054.
Bij de telling voor 1870 onderscheidde m en er : 63,368 Ned.-Herv., 1011
W.-Herv., 87 Presb. of Eng.-Herv., 4613 Ev.-Lutb., 44 Herst.-Luth.,
4180 Chr.-Geref., 1226 Rem., 336 Doopsg., 88 Episc,, 54 Leden der
Schotsche gem., 34,998 R.-Kath., 568 Oud-K., 2 Grieken, 5246 Ned.-Isr,,
80 Port.-Isr. en 381 ongenoemden.
De gem. bevat de stad Rotterdam, het eil. Pijenoord, de polders
Oost-Blommersdijk en West-Blommersdijk, een ged. van den polder Ru-
broek, benevens eenige oevergronden langs de Nieuwe-Maas.
De stad Rotterdam, die het grootste deel der gemeente beslaat, had in
1870 111,256 inw., terwijl men in de buitenb. 3341 ingezetenen en op
de schepen eene bev. van 2478 zielen rekende. Daar de buitenbuurten of
voorsteden zieh ook in de aanpalende gem. Delfshaven, Krälingen en
Hillegersberg uitstrekken, kan men de bebouwde kom volkrijker dan de
gem. achten.
Rotterdam heeft eene voortreifelijke ligging aan de Nieuwe-Maas, die
te dezer plaatse de Rotte ontvangt. Vroeger zieh alleen langs de noordzijde
van de Maas uitstrekkende, begint de stad zieh thans ook, sedert Pijenoord
tot de gem. is gebracht, op den zuideroever uit te breiden. De stad is
vooral in de nabuurschap van de Maas fraai bebouwd. Kaden als de
Boompjes, het Haringvliet, de Nieuwehaven, de Oudehaven, het Westnieuw-
land, de Blaak, de Leuvehaven, de Wijnhaven, de Scheepmakershaven en de
Westerhaven, benevens de Willemskade, de Westerkade en de,Oosterkade,
leggen getuigenis af van den bloei waarin de Maas- en Rottestad zieh
verheugt. Ook aan de Coolsche-Vest, de Goudsche-Vest, de Glashaven de