beldam. Het is eene zeer vruchtbare streek, die o. a, tarwe en andere
granen, koolzaad, vlas enz. in groote menigte voortbrengt.
H o ek sm e e r , klein meer in de Gron. gemeenten Loppersum en ten
Boer.
H o e lem (d e ), geh. op het N.-Holl. eil. Wieringen.
Hoen, of H o en sh u is, voorm. kasteel in de Limb. gem. Voerendaal,
thans eene groote pachth'oeve. Het kasteel heeft behoord aan den tak
van het geslacht Cartiels, dat den naam van Hoen aannam.
Ho en d e r lo o , d. in de Geld, gemeenten Ede en Apeldoorn, omstreeks
het jaa r 1820 op eene woeste piek van de Veluwe ontstaan. Nadat door
bemiddeling van den Hemmenschen leeraar O. G. Heldring hier eerst een
pu t was gegraven en een sehool gesticht, heeft de plaats ten jare 1855
eene eigene (Herv.) kerk verkregen. Ten jare 1851 is er ook een „door-
gangshuis” gesticht, een tijdelijk toevluchtsoord voor ongelukkige, ver-
waarloosde knapen. In 1870 had Hoenderloo 580 inw., waarvan 403
onder Apeldoorn en 177 onder Ede.
H o en d e rw ie l, geh. in de Z.-Holl. gem. Meerkerk.
H o en d iep , vaart in Groningen, ten deele reeds in 1597 gegraven,
doch eerst in 1654 voltooid. Zij reikt van Groningen naar Stroobos op
de Eriesehe grenzen.
H o en lo o , voorm. havezathe in de Overijsselsche gem. Olst, reeds ten
jare 1233 vermeld.
H o en sb r o ek , gem. in Limb,, ingesloten door Nuth-en-Vaasrade,
Amstenrade, Heerlen, Voerendaal, Klimmen en Wijnandsrade, hebbende
eene oppervlakte van 890 bund. De grond bestaat uit beek- en Limburg-
sche klei en wordt o. a. besproeid door de Geleen, de Roodebeek en de
Oude-Moeder. In 1822 had deze gem. 1070, in 1840 1163, in 1874 1045 inw.
De geheele bevolking is R.-Kath. en bestaat in de eerste plaats van den
landbouw. Men vindt te Hoensbroek echter ook een zijdefabriek, eene
brouwerij, eene slotenmakerij en 2 waterkorenmolens. De gem. bevat het
d. Hoensbroek, de buurten Overbroek en Schurenberg of Papparts, de geh.
Kouwenra'ad, of Kouwenrade, Akerstraat, Koumen, Elatterstraat, Konings-
heemd, Overlotbroek, Esschenberg en Sloort, benevens een deel van Vaas-
raad. Hoensbroek is eene heerlijkheid, die in 1388 door Hertogin J o hanna
van Brabant van Valkenburg werd gescheiden. De -Heeren van
Hoensbroek stonden bij ’s Lands vorsten in hoog aanzien. Heer Arnold
Adriaan van Hoensbroek werd in 1675 door den Koning van Spanje tot
Markgraaf verheven.
Het d. Hoensbroek, in 1840 met 450, in 1870 met 521 inw., ligt zeer
fraai. Het heeft 'eene R.-KatK kerk en een kasteel, dat omstreeks 1644
nagenoeg de tegenwoordige gedaante ontving.
H o en za -D r ie l, b. in de Geld. gem. Driel, in 1840 met 396, in 1872
met 329 inw., namelijk 188 Herv., 17 Chr.-Geref. en 124 R.-Kath.
H o ep (de), wijk van het N.-Holl. steedje Schagen.
H o ep b e ek , beek in de N.-Holl. gemeenten Heemskerk en Castricum.
H o e rd iep , vaarwater in de Gron. gem. Grijpskerk.
H o e r t , geh. in de Geld. gem. Dinxperlo.
H o e v e , d. met eene in 1837 gestichte R.-K. kerk in de Limb. gem.
Spaubeek, in 1840 met 100, in 1870 met 81 inw.
H o e v e , of H o ev en , wijk der N.-Brab. gem. Uden, uit verscheidene
b. en geh. gevormd, in 1840 met 954 inw.
H o e v e , b. in de N.-Brab. gem. Vucht, in 1840 met 186 inw.
H o e v e , geh. in de N.-Brab. gem. Reusel.
H o ev e , of H o e v en , geh. in de N.-Brab. gem. Son c. a.
H o ev e , of Houve, voormalig Slot in den Dijkpolder der Z.-Holl.
gem. Maasland, het stamhuis van den geschiedschrijver Jon k e r Matthijs
van der Houve.
H o e v e la k en , gem. in Geld., ingesloten door Nijkerk en Barneveld
(Geld.), Stoutenburg, Amersfoort en Hoogland (Utr.) Zij beslaat 726
bund., zijnde een welbeboüwde -zandgrond (diluvium). In 1822 had deze
gem. 624, in 1840 742, in 1874 854 inw. In 1872 telde men er 716 Herv.,
4 Luth., 2 Doopsgez. en 163 R.-Kath. De inw. bestaan van landbouw
en veeteelt. Hoevelaken komt reeds in 1132 voor, en werd in 1263
leenroeng aan Gelderland. In 1810 kwam het aan Utrecht, doch in 1814
keerde het tot Gelderland terug.
Het d. Hoevelaken ligt aan den weg van Amersfoort naar Apeldoorn.
Het prijkt met het adell. huis Hoevelaken en heeft eene Herv. kerk.
Ten tijde van Hertog Reinald 1Y werd het huis te Hoevelaken door de
Holländers in brand gestoken.
H o e v e la k en seh e -B e ek , beek, die bij Hoevelaken een deel der Geld.-
grens uitmaakt en in de Vlierbeek uitloopt.
H o e v en , d. in de N.-Brab. gem. Hoeven-en-st. Maartenspolder, in 1840
met 389, m 1870 met 384 inw. E r zijn kerken voor de Herv. en de
■K.-Kath.
H o e v en , b. in de N.-Brab. gem. Nieuwkuik, in 1840 met 130 inw.
H o ev en , b. in de N.-Brab. gem. Tilburg, in 1840 met 389 inw.
H o ev en , b. in de Limb. gem. Nederweert, in 1840 met 1-26, in 1870
met 121 inw.
H o ev en , of H o ev en sch e -S tr a a t, geh. in de N.-Brab. gem. Wanroy.
( g e m ^ B ü d t ) ! d 6 H ° eV e n ’ geh' onder het Friesche d. st. Jacobiparochie
H o ev en , geh. in de N.-Brab. gem. Vlierden.