
1673 doorgestoken, is hij eerst in 1695 weder ingedijkt en drooggemalen.
In 1715 heeft deze streok weder veel van het water geleden, weshalre toen
eene inlage aan den dijk is gemaakt.
Z u id e in d e , wijk van het Z.-Holl. d. Aarlanderveen.
Z u id e in d , b. in de Ov. gem. Kamperveen, in 1840 met 159, in 1870
met 160 inw.
Zuideinder-polder, polderl. in de Z.-Holl. gem. Aarlanderveen.
Z u id e lÿ k e -V e r lo r en h o ek , pold. van rnim 7 bund. in de N.-Brab.
gem. Hedikhuizen.
Z u id en d , of Zuideinde-van-st.-Pancras, geh. in de N.-Holl. gem.
Koedijk, uitmakende het bewoonde ged. der gem. tusscben st.-Paneras en
Oùdorp. Het telde in 1840 78, in 1870 131 inw.
Z u id -en -N o o rd e in d e r -p o ld e r , pold. van 991 bund. in de Z.-Holl.
gem. Aarlanderveen.
Zuid-en-Tioord-Sohermer, gem. in N.-Holl., tusschen de gemeenten
Alkmaar, Oudorp, Oterleek, Schermerhorn, de Beemster, de Rijp, Graft
en Akersloot. Hare grootte beloopt 1963 bund. Zij bestaat uit het middel-
deel van het Schermer-eiland, een deel van den Schermeer, benevens uit
het Noordeindermeer en het Menningmeer. In het onde land bestaat de
grond nit laag veen, in de drooggemaakte meren nit klei. In 1811 had
deze gem. 629, in 1822 691, in 1840 998, in 1876 1123 inw. Bij de
telling voor 1870 vond men e r: 1018 Herv., 20 Doopsg. en 66 R.-Kath.
Veeteelt en znivelbereiding maken er de hoofdbronnen der welvaart nit.
De gem. bevat twee dorpen: Groot-Schermer en Driehnizen.
Z u id en v e ld , of Z u id e v e ld , tôt 1798 het eerste der vijf dingspillen,
waarin het landschap Drenthe sinds onheuglijke tijden was gesplitst. Het
maakte met de heerl. Coevorden het zuidoostelijk deel van het landschap
nit en bevatte de 8 kerspelen : Dalen, Emmen, Roswinkel, Schoonebeek,
Sleen, Zweelo, Oosterhesselen en Odoorn. Deze kerspelen waren met de
heerl. Coevorden (die niet tôt het dingspil behoorde) tôt 4 schoutambten
gebracht, namelijk : Sleen-en-Zweelo, Odoorn-Emmen-en-Roswinkel, Dalen-
en-Oosterhesselen en Coevoïden-en-Schoonebeek.
Zuide rbra ak, voorm. meertje in de N.-Holl. gem. Obdam. Het is
drooggemaakt en vormt nn een deel van. den Brakenpolder. Het is bijna
25 bund. groot.
Z u ide rbur en, of h e t Z u id , wijk van het Eriesche d. Warns in de
Eriesche gem. Hemelnmer-Oldephaert-en-Noordwolde, in 1840 met 82 inw.
Z u id e rb u r en , b. in de Gron. gem. Znidhorn.
Z u ide rbur en, voorm. geh. onder het d. Hempens in de Eriesche
gem. Leenwarderadeel.
Z u id e rb u u r t, wijk van het N.-Holl. d. Oterleek.
Z u id e rb u u r t, of Z u id b u u r t, voormalige b. op het Ov. eiland Schok-
land. Zij had in 1840 nog 77 inw,
Zuider-Dragten, znidelijk ged. van het vlek Dragten in de Friesche
gem. Smallingerland.
Z u id e r -D w a r sg ra ch t, geh. in de Ov. gem. Giethoom.
Zuider-Ee, stroom in Fries!., loopende van Dokknm naar de Lau-
werzee, bij Eznmazijl.
Z u id e rk o g g e , een der vier Drechterlandsche koggen. Zij bevat de
gemeenten Schellinkhout, Venhuizen en Wijdenes. De dijk, die hier West-
Eriesland beschermt, werd bÿ de vloeden van 20 October 1669, dien van 1702
en dien van den 25 Dec. 1716 slcchts met moeite behouden. Den 19 Jan.
1735 stortte, nabij het d. Wijdenes, t. w. tusschen den Appelhoek en het
onde kerkhof, een wiervak in zee. Den volgenden dag lieten de dÿk-
werkers een met keisteenen geladen schip op deze gevaarlijke plek zinken,
waardoor gelnkkig de kogge en Drechterland behouden bleef.
Z u id e rkw a r tie r , zuid. deel der prov. Holland tijdens de Republiek.
Het reikte van het I J en de Zuiderzee tôt de Grevelingen of Bieningen,
de Baronie van Breda en de Meierij van den Bosch.
Z u id e r lan d , of Z u id e r lan d sch ep o ld e r , polder in de Z.-Holl.
gem. Oude-Tonge, in 1441 ter bedijking uitgegeven, in 1570 ondergeloo-
pen en in 1594 weder herdijkt. De grootte is 117 bund.
Z u id e r lan d , of Z u id e r lan d sch ep o ld e r , pold. van 51 bund. in de
Zeeuwsche gem. Heinkenszand.
Zuiderland, of Z u id e r lan d sch ep o ld e r , pold. van 156 bund. in
de Zeeuwsche gem. Wolfaartsdijk. In 1358 gaf Hertog Albrecht aan zijne
neven verlof om dezen polder in te dijken.
Zuide rme e r , b. in N.-Holl., deels in de gem. Berkhout, deels in de
gem. Spanbroek. Men telde er in 1840 89 inw., als 62 onder Berkhout
en 25 onder Spanbroek. In 1870 beliepen deze cijfers 131, of 76 en 55.
Z uide rmieden, b. onder het d. Hallum in de Friesche gem. Fe r-
werderadeel, in 1840 met 88 inw.
Z u id e r -N ieuw la n d , pold. in de Zeeuwsche gem. Zierikzee, 82
bund. groot.
Z u id e r -N ieuw lan d , pold. van 60 bund. in de Zeeuwsche gem.
Brouwershaven. Deze pold. is in 1443 ingedijkt.
Z u id e r -B ek e rp o ld e r , pold. van 140 bund. in de N.-Holl. gem.
Bergen.
«
Z u id e rp o ld e r , pold. van 1709 bund. in de N.-Holl. gem. Assendelft.
Z u id e rp o ld e r , pold. van 154 bund. in de N.-Holl. gem. Haarlem-
merliede c. a.