L e eg stra a t, geh. in de N.-Brab. gem. Ossendrecht, in 1.840 met 88 inw.
Loegstraat, geh. in de N.-Brab. gem. Dongen.
L e eg stra a t, of La a g stra a t, b. in de N.-Brab. gem. Gilze c. a., in
1840 met 97 inw.
L e e g str a a t, geh. in de N.-Brab. gem. Princenhage.
L e e g te , geh. onder het d. Burnm, in de Priesche gem. Kollumer-
land c. a.
L e ek , of d e L e ek , gem. in Gron., tnsschen Marnm, Oldekerk, Zuid-
horn, Adnard en Hoogkerk in Gron., Boden en Norg in Drenthe en Op-
sterland in Priesland. Zij beslaat 6682 bund., grootendeels door diluvisch
zand, doch deels ook door hoog veen, laag veen en klei gevormd. Nog
behoort tot deze gem. een deel van het Leckster- ofZnltemeer. I d 1811 had
deze gem. 2818, in 1822 3742, in 1840 4744, in 1874 4758 inw., in laatstge-
noemd ja a r onderscheiden in 3347 Herv., 1266 Chr.-Geref., 4 Doopsgez.,
1 Luth., 7 B.-Kath. en 133 Isr. De inw. bestaan meest door landbouw
en veenderij. De gem. bevat de dorpen de Leek, Tolbert of ’t Oldebert,
Midwolde, Oostwolde, Lettelbert en Zevenhuizen, het zniderdeel van Enu-
matil, de geh. Diepswal, de Holm en Klein-Oostwold, benevens verschalende
wijken in de hooge venen onder Zevenhuizen.
Het d. de Leek ligt op beide oevers eener vaart, die uit de hooge
venen op de noorder grenzen naar het Leekstermeer voert. Het bevatte in
1870 846 inw. Daar de Drenthsche b. Nietap onmiddellijk tegendeLeek
is gebouwd, schijnt het d. grooter dan het werkelijk is. Door scheepvaart,
handel en markten heerscht aan de Leek veel welvaart. Het d. wordt bij
vriezend weder veel door vreemde schaatsenrijders bezocht, die van daar
met Leekster struiken (versierde kransen) huiswaarts keeren. Men vindt
er he t schoone landgoed Nienoort, een Herv. kerk, een Chr.-Geref. kerk
en een synagoge.
L e ek , of L e ek e rm e e r (de), b. in N.-Holl., deels in de gem. Wog-
num, deels in Berkhout. In 1840 waren er 50 inw. in eerstgen. en 20
in laatstgen. gem., welke cijfers in 1870 tot 80 en 27 waren toegenomen.
L e ek ste rm e e r , of Zu ltem e e r , meer, deels in de Gron. gem. de
Leek, deels in de Drenthsche gem. Boden. Het heeft läge, broekachtige
oevers en vischrijke wateren.
L e em b ru g , brug aan de Smildevaart, in de Drenthsche gem. Smilde,
L e em cu le , havezathe in de Overijsselsche gem. Dalfsen, vroeger o. a.
bezeten door de geslachten van Haersolte, von Scherich en Mulert.
L e em h o r st, of L e im h o r s t, geh. in de Limb. gem. Tegelen, in 1840
met 86 inw.
L e em sk u ilen , geh. in de N.-Brab. gem. Dommelen.
B e e n d e , gem. in N.-Brab., begrensd door 4 andere N.-Brab. gem.!
t. w. Valkensweerd, Heeze, Soerendonk en Maarheeze, en door de Belgische
gemeenten Hamont en Achel. De grond bestaat uit diluvisch zand, met
vele moerassen, doch aan den Kleinen-Dommel, die de gem. in het midden
van het noorden naar het zuiden doorkronkelt, vindt men een weinig
beekklei. De grootte bedraagt 4629 bund. In 1822 had deze gem. 1411,
in 1840 1607, in 1875 1404 inw. Bij de teliing voor 1870 onderscheidde
men er 1393 B.-Kath. en 4 Herv. De landbouw is h e t hoofdbedrijf der
ingezetenen, die er zieh op laten voorstaan dat hunne rapen tot de besten
der Meijerij behooren. Eenigen bestaan als kuipers, wielmakers, wevers
en brouwers. Vroeger gingen sommige inw. tijdelijk naar Zweden, om er
in de mijnen te werken. Men vindt er het d. Leende, de b. Strijp of
Leender-Strijp en Oosterik, benevens de geh. Boschhoven, Brüggerheide en
Zevenhuizen.
Het d. Leende, in 1840 met 619 inw., heeft eene fraaie B.-Kath. kerk,
met een toren van 69 el hoogte.
Le en -d en -B o e r sp o ld e r tje , pold. van 6 bund. in de Z.-Holl. gem.
Alkemade.
L e en d e r str ijp , of s tr ijp , b. in de N.-Brah. gem. Leende, in 1840
met 410 inw. Vroeger vond men er eene kapel.
L e en d e r ts, geh. in de Overijsselsche gem. Wanneperveen, aan het
Meppelerdiep.
L e en h e e r en p o ld e r , pold. in de Z.-Holl. gem. Goudswaard, in 1698
bedijkt en 212 bund. groot.
L e en s, kerk. ring van de klasse Middelstum der Herv., bevattende
de 9 gem.: Hornhuizen-en-Kloosterburen, Leens, Niekerk-en-Vliedorp,
Pietersburum-en-Wierhuizen, Ulrum, Vierhuizen-en-Zoutkamp, Warfhuizen,
Wijhe-en-Zuurdijk, Westernieland en Saaxumhuizen. E r zijn 13 kerken.
Leens, gem. in Gron., tusschen Ulrum, Kloosterburen, Eenrum, Win-
sum, Ezinge en Oldehove. Zij beslaat 3698 bund. eu bestaat uit door
de Hunse bezoomde kleilanden. In 1811 had zij 2277, in 1822 2571, in
1840 3129, in 1874 3716 inw., in laatstgenoemd ja a r onderscheiden in
2313 Herv., 745 Chr.-Geref., 106 Doopsgez., 1 Luth., 517 B.-Kath., 20
Isr. en 14 ongen. Zij bestaan meest van den landbouw. Men heeft er
echter ook molens, kalkbranderijen en een scheepstimmerwerf. De gem.
bevat 6 dorpen: t. w. Leens, Warfhuizen, Wehe, Zuurdijk, Mensingeweer
en de Hoorn, de buurten Schouwerzijl en Groot-Maarslag, benevens de
geh. Douwen, Grijssloot, Kattenberg, Barnegaten, Boodehaan, Schouwen,
Klein-Maarslag, de Eewer, Leenster-tillen en Stoepen.
Het aanzienlijke d. Leens is van hooge oudheid. Een der eerste kerken
van Hunsego werd daar gesticht. Oudtijds komt het ook onder de namen
Lidinge, Lidense en Liens voor. Het had in 1840 828, in 1870 829 inw.
De Herv. kerk, een fraai kruisgebouw, heeft een uitmuntend orgel. De
Chr.-Geref. kerk werd in 1841 gesticht.
L e en ste r -T illen , geh. in de Gron. gem. Leens.