van Buren, in 1355 voorkomt. Van het oude slot, dat in 1511, 1586 en
1635 werd ingenomen, bestaan nog enkele overblijfselen.
ArC0H-6H-V e ld en , gem. in Limburg, is door de Maas van Broekliuizen
en Grubbenvorst gescheiden, en verder bepaald door Bergen in het noor-
den, Venlo in het zuiden, de Pruissische Bijnprovincie in het oosten.
Zij beslaat eene oppervlakte van 4164 bund, en heeft een meerendeels
zandigen bodem. Op de Pruissische grens liggen venen, längs de Maas
enkele kleigronden. Zij had in 1822 1320, in 1840 1636 en in 1870
1970 inw. Bijna al de ingezetenen belijden de B. K. godsdienst, beloo-
pende hun aantal in 1870 1965. De overigen bestonden uit 5 Herv.
Ofschoon er nog uitgestrekte onontgonnen velden zijn, breidt de landbouw
zieh meer en meer uit. E r zijn eenige molens en andere fabriekmatige
inrichtingen. De gem. telt 3 d. Arcen, Velden en Lomm, de buurten
Schandelo, Vorst en Velgart, en het geh. Hasselt.
A r ch em , buurtsch. in de Overijsselsche gem. Ambt-Ommen, in 1840
met 208, in 1860 met 256 inw.
A r em b e rg e r -g ra ch t, vaart in Overijssel, tusschen 1548 en 1568 op
kosten van den Spaanschen stadhouder Jan de Ligne, Graaf van Aremberg,
gegraven. Zij voert uit het Gietermermeer naar Zwartsluis, waar
zij door de Arembergersluis in het Zwartewater valt. De sluis is in
1826 geheel vemieuwd.
A r em b e r g e rp o ld e r , pold. in de N.-Brab. gemeenten Klundert en
Zevenbergen, 186 bund, groot.
A r em b e rg e rp o ld e r , noord-west. deel van de Beemster.
A r enbe rg , fraai landgoed in de Utr. gem. de Bilt.
A r en d sg en h ou t of A r en sg en h ou t, buurt in de Limb. gem. Huls-
berg, in 1840 met 287, in 1860 met 330 inw.
A r en tsh o r st, voorm. havez. in de Overijssel, gem. Ambt Ommen,
A r en d sn e st, geh. in de N.-Brab. gem. en i u. zuid-oost van Boekel.
A r e n t s b u r g , landg. in het zuiden der gem. Voorburg, aan de Delft-
sche-Vliet, waarschijnlijk ter plaatse van het Forum-Hadriani, de markt-
plaats, door Keizer Hadrianus in de eerste helft der 2äe eeuw gesticht.
In 1770 en 1829 zijn hier vele Bomeinsche oudhoden opgedolven, waar-
onder de grondslagen van een uitgestrekt gebouw.
Ark, geh. in de Geld. gem. Nijkerk.
A rk e l, in den grafelijken tijd een der mächtigste heerl. aan de Maas,
bestaande uit de stad Gorinchem en de d. Arkel, Hoog-Blokland, Hoornaar,
Schelluinen, Kedichem, Oosterwijk, Nieuwland en Leerbroek. Voorts
bezaten de Heeren van Arkel leenen in Holland, t. w. Haastrecht, Stolwijk en
Vlist. In 1401 ontstond eene botsing tusschen Heer J a n van A rkel en Hertog
Albrecht van Beijeren, die tot verschillende oorlogen aanleiding gaf, waardoor
de heerl. Arkel, na o. a. körten tijd aan Gelderland geheeht te zijn
geweest, eindelijk met Holland werd vereenigd. Heer Willem van Arkel,
de laatste der Arkelheeren, sneuvelde den 1 December 1417 te Gorinchem.
A rk e l, stamhuis der Heeren van Gorinchem. Naar het schijnt stond
het eerste kasteel der Heeren van Arkel in of bij het d. Arkel, doch Jan
de Sterke bouwde een tweede, te Gorinchem, veel grooter en schooner
dan de meeste bürgten in de Nederlanden, hetwelk tot 1412 in stand
bieef, toen het door Graaf Willem V I van Holland werd verwoest. Een
derde kasteel Arkel, door genoemden Graaf aan de zuidzijde van Gorinchem
gebouwd, is, na de verovering door de Watergeuzen in 1573, door de
burgers gesloopt.
A rk e l, gem. in Z.-Holl., tusschen de gem. Hoog-Blokland, Nieuwland,
Kedichem, Heukelom en Gorinchem, ruim 816 bund, groot. De bodem,
die door de Linge wordt doorsneden, bestaat uit rivierklei. In 1822 had
zij 398, in 1840 589, in 1870 630 inw. Ten jare 1860 was de bevolking
onderscheiden in 532 Herv., 5 Chr. Afg. (Chr. Ger.), 1 Herst. L uth.,
en 35 B.-Kath. Landbouw, ooft- en veeteelt zijn er de bronnen van wel-
vaart. Behalve het d. Arkel, bevat de gem. ook de buurten Bietveld en
Arkelsche-Dam.
Het kleine dorp Arkel ligt tegen den Lingedijk, i uur ten noorden
van Gorinchem. De kerk behoort den Hervormden.
A rk e lsch e -D am , buurt in de Z.-Holl. gem. Arkel, aan de Linge,
en het Zederikkanaal. In vorige eeuwen vond men er het nonnenklooster
Oudenhagen of Marienhagen, en sedert 1825 een belangrijke inrichting om
bij hooge waterstanden door middel van stoom het water uit het Zederikkanaal
in de Linge tc loozen. De Zederiksluis alhier dagteekent van 1819.
A rk e lste in , voorm. kasteel aan de Schipbeek bij Bathmen (Overijssel),
in 1360 door Bisschop Jan van Arkel tegen de Gelderschen gesticht, doch
in de 17de eeuw verwoest.
A rk en h e em sch e -P o ld e r , pold. in de Geld, gemeenten Nijkcrk en
Putten, aan de Zuiderzee, 3090 bund, groot.
Arkum, geh. bij het Friesche d. Dedgum (Wonseradeel).
A rk um e rh e em , polder in de Friesche gem. Wonseradeel.
A r lo o (ten), buurt uit 3 geh. gevormd, in de Drenthsche gem. Zuid-
wolde, t. w. Pinksterhüis, Kiers en den Heuvel. Deze hadden in . 1840 te
zamen 72, in 1860 92 inw.
A rm h o ed e , buurt in de Geld. gem. Lochern, in 1840 met 145, in
1860 met 172 inw. Zij ontleent haar naam aan de algemeene weide voor
de minvermogende burgers der stad.
Arne, voorm. vaarwater op Walchoren, loopende van Middelburg naar
Arnemuiden, doch reeds voor eeuwen opgeslijkt.