Ubach-OVOT-Worms, g8m. in Limb., tusschen de Nederl. gem.
Rimburg, Brunssem, Heerlen, Nieuwenhagen en Eygelshoven, benevens de
Praissische gem. Ubach. Zij beslaat bijna 799 bund., waarvan de bovengrond
uit mefgel of Limb. Hei bestaat. De oostergrens wordt door de Worin
gevormd. In 1822 had deze gem. 1174, in 1840 1293, in 1876 1307
inw., in laatstgen. jaa r onderscheiden in 1306 R.-Kath. en 1 Luth. Zij
bestaan meest van den landbouw, veeteelt en handel. De gem. bevat
het d. Waubach, het noordereind van het d. Nieuwenhagen, benevens de b.
Groenstraat en Bröekhuizen.
Ubagsberg, of Ubachsberg, d. met eene in 1841 gestichte R.-
Kath. kerk in de Limb. gem. Voerendaal. Het telde in 1840 381, in
1870 462 inw. Het d. ligt zeer hoog, zoodat men van hier ongeveer
50 kerktorens kan teilen. Men kan zelfs den boschrijken Lousberg bij
Aachen (Aken) zeer dnidelijk onderscheiden.
. U b b eg a , oudtijds Upga, een der vijf ambten, waarin de Gron. land-
streek Hunsego, van 1749 tot 1795, was verdeeld. Het bevatte de 7
kerspelen: Winsnm, Bellingeweer, Onderwierum, Wetzinge, Sauwerd,
Adorp en Harssens.
U b b en a , twee voorm. bürgen in de Gron. gem. Bierum, een bij
Godlinze, een bij Spijk.
Ubbergen, gem. in Geld., ingesloten door de Nederl. gem. Groes-
beek, Nijmegen, Eist, Bemmel, Gent en Millingen, benevens door de
Pruiss. gem. Niel. Zij is saamgesteld uit een deel van het voorm. Geld,
ambt Rijk-van-Nijmegen en een deel van het voorm. Clevesche ambt de
Düffel, beslaat ruim 3473 bund. en heeft eene zeer afwisselende grondge-
steldheid. Het noorder deel, waar de Waal en het Meer vloeien, bestaat uit
rivierklei en is bij hoogen waterstand en doorbraak van de dijken aan
overstroomingen blootgesteld. Het zuiderdeel, door diluvisch zand gevormd,
klimt tot heuvelen, waaronder eenigen van p. m. 90 meter boven A. P . In
1822 had deze gem. 1668, in 1840 2261, in 1876 3171 inw., in laatstgen. jaar
onderscheiden in : 2858 R.-Kath., 284Ned.-Herv., 3 W.-Herv.,20 Ev.-Luth.,
2 Herst.-Luth., 4 Doopsgez. en 2 Rem. De bronnen van bestaan zijn
veeteelt, landbouw, bleekerij, en vooral de voordeelen, die hetverblijf van
vele vreemdelingen in het schoone jaargetijde aanbrengen. De gem. bevat
5 d. Ubbergen, Beek, Ooy, Kekerdom en Leuth.
Het d. Ubbergen, aan den grooten weg, van Nijmegen naar Cleve, is
eene schilderachtige plaats, die in 1840 272, in 1872 351 inw. telde.
Men vindt er vele buitengoederen en bevallige villa’s, benevens eene
Herv. kerk. Het oude kasteel, vroeger eene beroemde sterkte, werd
door de Eranschen ten jare 1672 in een bouwval herschapen, in 1722
gesloopt en door een nieuw gebouw met vele kolommen vervangen, dat
echter mede reeds voor eenige jaren is afgebroken, om voor eenige nieuwe
zomerverblijven plaats te maken. Ubbergen is vroeg bewoond. Men heeft
er althans vele Romeinsche oudheden opgedolven. Op het einde der 13de
eeuw was Ubbergen nog eene zelfstandige heerl., doch in 1403 werd
Arnoud van Ubbergen door Hertog Reinald daarmede beleend.
U b b e rg seh e -p o ld e r , pold. van 34 bund. in de Geld. Ubbergen.
U d d e l, U tte l, U tte ld , of U d e l, b. in de Geld. gem. Apeldoorn,
op de grenzen van Ermelo. Zij wordt reeds in 793 of 794 onder den naam
Uttiloch vermeld. Met Meerveld had zij in 1872 541 inw.
U d d e le rb o sch , uitgestrekt bosch in de Geld. gem. Apeldoorn, op
een hoog ged. van de Yeluwe, zoowel met zwaar geboomte als kreupel-
hout. Het heeft veel wild.
U d d e le rm e e r , fraai meer in de Geld. gem. Apeldoorn, ruim 4 bund.
groot. Aan de noordoostzijde ligt een merkwaardig overblijfsel der oud-
heid, een vestingwerk, onder den naam van Huneschans bekend.
XTden, gem. in N.-Brab.,’ tusschen Yeghel, Nistelrode, Schayk, Zee-
land, Mill c. a., Wanroy, Boekel en Erp. Zij beslaat 6277 bund., bestaande
de grond meest uit diluvisch zand, met eenig hoogveen op de oostelijke
grenzen. In 1806 had Uden 3862, in 1822 4436, in 1840 5501, in 1876
5419 inw. Bij de telling voor 1870 onderscheidde men e r: 5298 R.-
Kath., 12 Herv. en 48 Isr. Zij bestaan zoowel van de veeteelt, als van
den landbouw en eenigen fabriekarbeid. De gem. bevat de d. Uden,
Yolkel en Vorstenbosch, de b. Bedaf of Zandberg, Hoeven en Langbroek,
benevens Vloet en verscheidene andere geh. Oudtijds was Uden eene af-
zonderlijke heerl., die nogtans reeds in het midden der 13de eeuw met
Herpen of Ravestein was vereenigd.
Het d. Uden kan een vlek genoemd worden, daar men er binnen de
kom in 1870 1337 inw. telde. Men vindt er een ruim marktveld, waar-
aan vele goede huizen staan, eenige straten, eene latijnsche school, eene
schoone R.-Kath. parochiekerk, een klooster en eene kapel, die wegens
een dusgenoemd wonderdadig beeid van de H. Maagd veel door bede-
vaartgangers wordt bezocht. Van 1823 tot 1842 was te Uden het semi-
narium voor het vicariaat Megen-en-Ravestein. De paarden- en veemarkten
van Uden worden druk bezocht. In of omstreeks den jare 1202 viel bij
Uden een gevecht voor der Brabanters onder Hertog Hendrik I tegen de
Gelderschen onder Graaf Otto en de Holländers onder Dirk V II.
U d en h ou t, gem. in N.-Brab. tusschen Tilburg, Loon-op-Zand, Dru-
nen, Helvoirt, Haaren, Oisterwijk en Berkel c. a. De grond bestaat