
huizen buiten de dorpskotn zijn gebouwd. In 1334 bemiddelde Klips,
Koning van Frankrijk, een geschil over dit d. tusschen den Hertog van
Brabant en den Graaf van Gelder. In 1408 scbonk de Graaf van Holland
het aan Heer Foyken.
B a a r d w i j k s c h e -O v e r l a a t , overlaat in N.-Brab. tusschen Baard-
wljk en Drunen, dienende om over het Bosscheveld en de Langstraatsehe
velden het afvloeien van overstroomingswater te bevorderen. Zij dag-
teekent van 1765 en 1766.
Baarland, gem. op het Zeeuwsche eil. Zuid-Beveland, in het zuiden
en oosten door de Hont bespoeld en voorts door Ellewoutsdijk, Oude-
lande, Nisse en Hoedekenskerke bepaald. De vruchtbare bodem, een
zanderige klei, beslaat 1101 bund. In 1823 had de gem. 506, in 1840
613 en in 1870 717 inw., voor laatstgenoemd jaar onderscheiden in
395 Herv., 178 Chr.-Ger. en 142 R.-Kath. De landbouw, het hoofdbe-
drijf der ingezetenen, levert tarwe, rogge, gerst, haver, boonen, erwten,
suikerbiet, koolzaad, meekrap, vlas. Behalve het d. Baarland, bevat de
gem. ook het geh. Bakendorp.
Het d. Baarland, bekend door eene nederlaag der Vlamingen op 12
October 1295, was in den grafelijken tijd de zetel van een voornaam
geslacht. Het heeft een bevallig aanzien. Men vindt er eene Herv. en eene
Christ.-Ger. kerk. Het kasteel Hellenburg, dat aan de westzijde heeft
gestaan, is reeds voor eeuwen, doch het Hof te Baarland, dat op de
oostzijde bloeide, eerst in 1840 gesloopt.
Baarland-Spelle-polder, oost. deel der Spelle-pold., op Zuid-Beveland.
B a a r l e , d. deels in de N.-Brab. gem. Baarle-Nassau, deels in de
Belg. gem. Baarle-Hertog. De beide deelen van dit dorp liggen zoo
door elkander, dat men in weinige minuten ettelijke malen op ander
grondgebied kan komen. Zelfs zijn er huizen die deels tot Belgie, deels
tot Nederland behooren. Het Nederl. deel had in 1840 232, in 1860
260 inw. E r is eene aanzienlijke R.-H. en eene kleine Herv.-kerk,
in welke laatste echter sedert den Belgischen opstand geene godsdienst-
oefening meer gehouden wordt. Het d. is zeer o u d : den 1 Ju n i 992 verbond
Hilswindis, Gravin van Strijen, haar goed Baarle aan het klooster te
Thorn. Sedert de grensregeling met Belgie in 1843 is eene commissie
werkzaam om eene wijziging in het grondgebied te dezer plaatse tot
stand te brengen. Het Station van den ijzeren spoorweg Tilburg-Turn-
hout werd den 1 Oct, 1867 voor het verkeer ontsloten.
Baarle-Bosehhoven, zuidel. deel van de N.-Brab. buurt Boschhoven.
Baarlebrug, geh. in de N.-Brab. gem. Baarle-Nassau.
Baarle-Nassau, gem. in N.-Brab., ingesloten door de gem. Chaam
en Alphen-en-Riel (Nederl.), en Poppel, Weelde, Baarle-Hertog, Wortei,
Hoogstraten, Minderhout en Meeple (Belgie). Ook liggen van Baarle-
Nassau enclaves in Baarle-Hertog, even als van Baarle-Hertog in Baarle-
Nassau.
De gem. is groot 7506 bund., alles zandgrond, met vele moerassen. E r
is nog veel heide, doch ten gevolge van de ontginningen gedurende vele
eeuwen zijn or ook goede akkerlanden, bosschen en weiden. In 1869 waren
1000 bunders met rogge, 175 bund. met haver, 125 bund. met boekweit,
75 bund. met aardappelen, 15 bund. met vlas, 9 bund. met koolzaad en
2 bund. met erwten beteeld, behalve nog ettelijke bund. met beesten-
voeder. De veestapel bestond toen uit 140 paarden, bijna 1400 runderen,
140 schapen, 300 varkens, 200 geiten en bokken.
In 1822 telde de gem. 1798, in 1840 1915 en in 1870 2201 inw.,
voor laatstgenoemd ja a r onderscheiden in 2198 R.-Kath. en 3 Hervormden.
Behalve een deel van het dorp Baarle, bevat de gem. ook het
d. Ulicoten, de buurten Casteire, Loveren, Heikant, Eikelbosch, Nijhoven
en Reth, benevens de geh. Baarle-Boschhoven, Groot-Bedaf, Klein-Bedaf,
Gorpeind, Heesboom, Heimoien, Heining, Hoogeind, Hoogbraak, Keizers-
hoek, Liefkenshoek, Oordel, Reuth, Schalluinen, Oude-Strumpt, Nieuwe-
Strumpt en Yeldbraak.
Baarlo, zuidelijk deel van het geh. Stouwe-en-Baarlo, in de Over-
ijsselsche gem. Zwartsluis.
B aarlo, noordwestelijk deel van de buurt Kuinderdijk-en-Baarlo, in de
Overijsselsche gem. Ambt-Vollenhove.
BaarD, gem. in de prov. Utrecht, wier tegenwoordige uitgestrektheid
dagteekent van 1857, toen de gem. de Vuursche daarbij werd ingelijfd.
Zij is groot 3320 bund. en wordt omringd door de gem. Eemnes, Bun-
schoten, Hoogland, Soest, Zeyst, de Bilt en Maartensdijk (Utr.), en Hilversum
en Laren (N.-Holl.). Zij wordt doorsneden door de Eem, längs
wier oevers men eenige kleigronden aantreft. Naar de zijde van Hoogland
liggen enkele veenachtige perceelen, doch, behalve deze geringe uitzonde-
ringen, bestaat de grond uit zand, deels tot schoone akkers, weiden en
bosschen ontgonnen, deels nog heide. In 1860 had deze gem. 2322, in
1870 2537 inw., voor laatstgenoemd ja a r onderscheiden in 1875 Ned.-
Herv., 17 Waalsch-Herv., 3 Ev.-Luth., 4 Herst.-Luth., 19 Doopsgez.,
20 Chr.-Ger., 591 R.-Kath., 1 Oud-R. en 7 Ned. Isr. In 1822 h adB a a rn
1143 en de-Vuursche 250 inw. Een voornaam middel van bestaan der
Baarners bestaat in de voordeelen, die het verblijf van vele stedelingen
gedurende het schoone jaargetijde opleveren. Voorts bloeien landbouw
en veeteelt. De gem. telt 2 dorpen, Baam en de Vuursche, de buurten
Zandvoort, Eembrugge, Pijnenburg, Nieuw-Baarn en een deel der buurt
Soestdijk, benevens het geh. de Hooge-Vuursche. Behalve het vorstelijk
lustverblijf Soestdijk, zijn hier verscheidene groote, prächtige, en vele
kleinere lustverblijven.
Het d. Baarn ligt op het oostelijk uiteinde der hooge streek, die zieh
van de veenen bij Loosdrecht naar de Eem uitstrekt. Het had in 1840
1121 en in 1860 1368 inw. Van 1390, toen Bisschop Floris van Weve-
linkhoven het verscheidene Privilegien schonk, to t op het eind der 15de
eeuw werd het onder de steden gerangschikt. Versterkt schijnt het echter
nooit geweest te zijn. In den aanvang der 19de eeuw werkte hier de edele Rein