N ieuw -P e rn is, pold. van 41 bund. in de Z.-Holl. gem. Pernis.
N ieuw -P e tten , b. in de N.-Holl. gem. Zijpe, in den Hazepolder, in
1840 met 137 inw.
N ieuw p o ld e r , of K le in p o ld e r , pold. in de Z.-Holl. gem. Oversehie.
N ieuw p o ld e r tje , pold. van bijna 5 bund. in de N.-Brab. gem.
Geertrnidenberg.
N ieuw p o o r t, gem. in Z.-Holl., tusschen de gem. Groot-Ammers en
Langerak in Z.-Holl. en Willige-Langerak in Utr. In bet noorden door
de Kek bespoeld, bestaat de grond — nog geen 59 bnnd. - nit klei.
De gem. bevat slechts het steedje Nieuwpoort, benevens eenige wemige
gronden daarbuiten. In 1822 had zij 390, in 1840 510, in 1875 586 inw.
Bij de telling voor 1870 vond men e r: 517 Herv., 67 Chr.-Geref., 2 Rem.,
1 Ev.-Luth. en 11 R.-Kath. Vroeger bloeide Nieuwpoort inzonderheid
door scheepvaart. Thans bestaan de meeste ingezetenen van de visscherij,
het hoepelmaken en winkelnering.
Nieuwpoort wordt reeds in 1402 eene stad genoemd. Om het te ver-
sterken werden onder Keizer Karel V eenige huizen afgebroken, doch
vporal in 1672 is het met belangrijke vestingwerken omringd.
Het stadhuis en de Herv. kerk zijn de voornaamste gebouwen. Tot
voor weinige jaren was er ook een Bemonstrantsche kerk.
Nieuwpoort werd in 1402 door J a n van Arkel stormenderhand inge-
nomen. In den oorlog met het Sticht deed Cornelia van Blijenburg het
in 1489 bezetten en van poorten en muren voorzien. Ook in den oorlog
tusschen Keizer Karel V en Hertog Karel van Egmond, vooral tusschen
1514 en 1524, heeft Nieuwpoort herhaalde malen aan vijandelijke over-
vallen blootgestaan. In 1567, terwijl er bezetting van den Graaf van
Megen in deze stad lag, ontstond er brand, die 58 huizen verwoestte.
N ieuw p o o r t, geh. in de N.-Holl. gem. Heilo, in 1870 met 47 inw.
N ieuw -R e em st, geh. in de Geld. gem. Ede, bij Otterloo.
N ieuw -R ied e rw a a rd , of N ieuw -R e ije rw a a rd , pold. van 1060
bund. in de Z -Holl. gem. Ridderkerk, bedijkt in 1373 en 1442.
N ieuw -R o ck an je , pold. van 96 bund. in de Z.-Holl. gem. Bockanje.
N ieuw -R o z en b u rg , pold. in de Z.-Holl. gem. Bozenburg, in 1586
ingedijkt en 305 bund. groot.
N ieuw -S a b b in g e , pold. van 135 bund. in de Zeeuwsche gem.
Wolphaarsdijk, in 1821 bedijkt.
N ieuw -S ch a y k , pold. van 264 bund. in de Z.-Holl. gem. Leerdam.
N ieuw -S ch e em d a , of S ch e em d e r -H am r ik , d. met eene Herv.
en eene Doopsgez. kerk in de Gron. gem. Scheemda, in 1840 met 357, in
1870 met 723 inw.
N ieuw -S ch o o n eb e ek , d. met eene R.-Kath. kerk in de Drenthsche
gem. Dalen. Het is door Münstersche volkplanters in deze eeuw aangelegd.
Men telde er in 1840 324, in 1870 675 inw.
N ieuw -S ob u d d eb eu r s, pold. van 52 bund. in de Z.-Holl. gem. Geervliet.
N ieuw -Sm a llan d , pold. van 22 bnnd. in de Z.-Holl. gem. Pernis.
Nieuw-St.-Andries, fort in de Geld. gem, Rossem, in 1816 aangelegd.
N ieuw -st.-J o o slan d , pold. van 266 bund. in de Zeeuwsche gem.
Nieuw- en st.-Joosland.
N ieuw s ta d , b. in de Geld. gem. Elburg, in 1840 met 109, in 1872
met 181 inw.
N ieuw s ta d , b. in de N.-Holl. gem. de Helder, in 1840 met 679 inw.
N ieuw sta d , of N ije stad , b. onder het d. Bergum in de Eriesche
gem. Tietjerksteradeel, in 1840 met 195 inw.
N ieuw s ta d (de), geh. in de Overijsselsche gem. Wilsum, in 1840
met 54 inw.
N ieuw -S tad sk an a a l, veenkolonie of d. in Gron., deels m de gem.
Wildervank, deels in de gem. Onstwedde. De veenkolonie is eerst op
het eind der vorige eeuw ontstaan. In 1830 werd de Herv. kerk gesticht,
waarop vervolgens kerken der Chr.-Geref. en Luth. gevolgd zijn. In 1840
had deze kolonie 1980 inw., ais 1191 ‘ onder Wildervank en 789 onder
Onstwedde. In 1870 bedroeg het gezamenlijk cijfer 4403, ais 2368 in
Wildervank en 2035 in Onstwedde. In den laatsten tijd zijn herhaalde
pogingen gedaan om Nieuw-Stadskanaal tot eene zelfstandige gemeente
te verheffen.
N ieuw s ta d t, gem. in Limb., ingesloten door de Limb. gemeenten
Susteren, Born, Limbricht en Sittard, en de Pruissische gem. Millen. Zij
wordt door de Geleen, de Roodebeek en andere beken doorsneden of
of bezoomd en heeft een bodem van mergel en klei. De grootte beloopt
bijna 869 bund. In 1822 had Nieuwstadt 676, in 1840 830, m 1875 796
inw., in laatstgenoemd jaar onderscheiden in 794 R.-Kath. en 2 Herv. Zij
bestaan meest van landbouw en veeteelt. De gem. bevat het steedje Nieuwstadt,
benevens het kasteel en het geh. Millen, benevens het buis Beu-
kenboom.
Het steedje Nieuwstadt heeft thans geheel het aanzien van een d., zoo
ais het ook veelal wordt genoemd. Het had in 1840 799, in 1870 702
inw. De st.-Janskerk is een merkwaardig gebouw.
Oudtijds heette Nieuwstadt Elsene of Helsene. Het kwam, benevens het
Ambt-van-Montfort, na den dood van den gewezen Luikschen Bisschop
Hendrik, aan diens broeders zoon, Graaf Reinald I van Gelder. Stedelrjke
rechten verkreeg het den 11 November 1312, wellicht zelfs bij vernieu-
wing. Nieuwstadt kwam vervolgens met de andere steden ter dagvaart.