Nibbixwoud en Hauwert van Hertog Filips van Bourgondie het poor-
terrecht verkregen. In Deo. 1675 werd Wognum met het omringende
land door zeewater overstelpt.
W o gn um -en -W adw a y , pold. van 1646 bund. in do N.-Holl. gem.
Wognum.
W o g n um e rb u u r t, of W o gn um m e rb u u r t, geh. in de N.-Holl.
gem. Alkmaar, in 1810 met 43 inw.
W o g n um e rk o g g e , S p a n b ro ek e rk o g g e , of Z u id e rk o g g e , een
der vier Noorderkoggen der N.-Holl. landstr. West-Friesl., 3030 b. groot.
W o lb o om sv e en , heideveld in Geld., onder de gem. Aalten, Lichten-
voorde en Wisch.
W o ld (he t), geh. onder het d. Lunteren in de Geld. gem. Bde.
W o ld (h e t), b. onder het steedje Bredevoort in de Geld. gem. Aalten.
W o ld b e r g en (de), heuvelreeks in de Geld. gem. Heerde, Epe, 01-
debroek, Doornspijk en Ermelo, waarvan de hoogste toppen zieh tot 72
meter boven de zee verheffen. Over den Eper-Tepel loopt de weg van
Eiburg naar Epe.
W o ld d iep , of L a n g ed iep , kleine stroom in de prov. Groningen,
die in de gem. Marum ontstaat en bij het geh. Gaarkeuken in het
Hoendiep uitloopt.
W o ld en d o rp , of WoUendOrp, d. in de Gron. gem. Termunten,
aan den Dollard. Men telde er binnen de kom in 1870 260 inw. Met
de on derhoorigheden de Schans, Huiningaweer, Heemen, Zomerdijk en
Lesterhuis, benevens het noordelijk deel van Binnen Ae, telde het in 1840
575, in 1870 794 inw. Op het kerkhof, om de Herv. kerk gelegen, rust
het 8toffelijk overschot van den stiebter eener bijzondere afd. onder de Doops-
gezinden, Uko Walles. Woldendorp heeft ook eene Chr.-Geref. kerk. In Ja -
nuari 1581 werd Woldendorp door Staatsch krijgsvolk in brand gestoken.
Woldendorp wordt in eene oude oorkonde als Woldmannathorp vermeld.
W o lf, of W o lf h u is , geh. in de Limb. gem. Wijlre, in 1840 met
32, in 1870 met 36 inw.
W o lfa ar tsd jjk , of W o lp h a a r tsd ijk , voorm. eil. in Zeeland, thans
het noordw. ged. van het schiereil. Zuid-Beveland. Toen in 1287 het
grootste deel van Zeeland werd overstroomd, bleef Wolfaartsdijk be-
houden. Het had in de 13de eeuw 3 dorpen: Sabbinge, Oostkerke en
Westkerke, benevens twee bürgen. De overstroomingen van 1309, 1334,
1368 en vervolgens overstelpten verscheidene polders met water, doch de
landzaten zetten voortdurend den strijd met het woeste element voort,
zoodat voor de verliezen weder aanwinsten kwamen. Eindelijk werd
in onze eeuw Wolfaartsdijk aan Zuid-Beveland gehecht, allereerst door
den Wilhelminapolder in 1810, vervolgens door den Perponcherpolder in
1846 en den Schengepolder in 1874 en 1875.
Van „Wolfgersdike” wordt reeJs gewaagd in eene oorkonde van 1105.
W o lfa a r tsd ijk , of W o lp h a a r tsd ijk , gem. in Zeel., in het noorden
en westen door de Zuidvliet bespoeld en verder bepaald door de gem. Kat-
tendijke en ’s Heer-Arendskerke. Zij besloeg in 1870 2696 bund., doch deze
uitge8trektheid is sedert gewijzigd door het bedijken van den Schengepolder,
die voor het noorderdeel bÿ Wolfaartsdijk is ingelijfd. In 1822 had
Wolfaartsdijk 958, in 1840 1281, in 1876 2041 inw., in laatstgen. jaa r
onderscheiden in 1810 Herv., 215 Chr.-Geref. en 16 R.-Kath. Zij bestaan
meest door een bloeienden landbouw. De gem. is saamgesteld nit ver-
schillende polders en deelen van polders, t. w. den Oud-Sabbingepolder
(het oudste deel), den Zuiderlandpolder (sinds 1358), den Oosterlandpolder
(sinds 1370), den Ooster-Nieuwland.polder (sinds 1597), den Heerenpolder
(sinds 1649), den Westerlandpolder (sinds 1665), den Westkerkepolder (sinds
1698), den Nieuw-Sabbingepolder (sinds 1821), den Broeder- en Zusterpolder
(sinds 1854) en den Egbert-Petruspolder (sedert 1856). Voorts behooren
daartoe : deelen van den Wilhelminapolder (sinds 1810), den Perponcherpolder
(sinds 1846) en den Schengepolder (sinds 1875). Men vindt er het
d. Oostkerke, benevens de b. Sabbinge en Oudekaai.
W o lfb r a n tsk e rk , voorm. d. in den Z.-Holl.-Waard, den 18 Nov.
1421 door overstrooming vernield.
W o lfe r en , heerl. ter grootte van bijna 65 bund. in de Geld. gem.
Valburg, deel uitmakende der wijk Loenen-en-Wolferen, in 1840 met 20
inw. Vroeger stond er een adel. slot.
W o lfe r tsp o ld e r , voorm. pold. in de Zeeuwsche gem. Borssele, om-
streeks 1616 bedijkt, doch in 1715 door overstrooming verloren.
W o lfh a a g , of W o lftsh a a g , b. in de Limb. gem. Vaals, in 1840
met 190, in 1870 met 200 inw.
W o lfh a g en , b. in de Limb. gem. Schinnen, in 1840 met 132, in
1870 met 113 inw.
W o lfh e e s , of W o lfh e e z e , geh., landgoed en bosch in de Geld. gem.
Renkum. Oudtijds was hier een wildforsteDgoèd, waarvan de bezitter tot
zekere jachtdiensten was verplicht. Hierbij is een Station van den Rhijn-
spoorweg. Het oostelijko deel vormt Hoog-Wolfhees, het westelijke Laag-
Wolfhees.
W o lfsb e r g , b. in de N.-Brab. gem. Asten, in 1840 met 269 inw.
W o lfsb e rg en , of W o lfsb a rg e , b. onder het d. Kropswolde in de
Gron. gem. Hoogezand, in 1840 met 321 inw. Oudtijds stond er eene
door de abdij te Aduard gestichte kapel, die in 1282 van de parochie
van Noordlaren werd gescheiden.
W o lfsb o seh , geh. in de N.-Brab. gem. Gemert, in 1840 met 75 inw.
W o lfsh o ek , b. in de N.-Brab. gem. Drunen.
W o lfsn e st, geh. in de N.-Brab. gem. Capelle.