hoorn, Vinkeveen, Vleuten. Openbare kapellen zijn op Endelhoven (een
liefdadig gesticht onder de par. Maarssen) en op de openbare begraaf-
plaats te Naarden.
Neder-Maas, of Departement-van-de-Neder-Maas, dept, van
de cerste Eransche-Rep. en het eerste Eransche-Keizerrijk. Het was in
1795 gevormd uit eenîge deelen der Oostenrijksche Nederlanden, de
Staatsche landen aan de Boven-Maas, een deel van het bisd. Luik, de
Guliksche heerl. Eygelshoven en eenige rijkslanden, zoo als Thorn, Gronsveld,
Reckheim, Wittem, Wylré, Stein, Mesch, Kessenich, Leuth, Cartiels, enz.
De Fransche naam was Departement-de-ladVTeuse-inférieure. Het dept,
was gesplitst in de arr. Maastricht, Roermond en Hasselt. Tusschen
1814 en 1817 kwamen deelen daarvan aan Pruissen. Het overige kwam
aan Nederland en vormde met eenige deelen van het Dept.-van-de-Roer
sedert 1815 de prov. Limburg, die door de gebeurtenissen van 1830 tot
1839 in tweeën werd gescheiden.
NTieuw -B u in an , d., (bladz. 851) heeft 4 glasblazerijen en een stoom-
glasslijperÿ.
Nieuw-Bullewijb, nieuwe veenderij in de N.-Holl. gemeenten
Ouder-Amstel en Weesperkarspel.
N ieuw e -N eu z en p o ld e r , pold. van 468 bund, in de Zeeuwsche gem.
ter Neuzen, in 1816 ingedijkt. In Dec. 1876 is eene lengte van 400 tot
500 meter dijk door de Scheide weggeslagen.
Nieuwersluis, schans, (bladz. 860 en 861). In 1877 is hier de pu-
pillenschool van het leger gevestigd.
Nieuwe-Stàdspolder, nieuwe pold. in de Gron. gem. Beërta. De
indijking is in Dec. 1873 aanbesteed en was in 1877 genoegzaam vol-
tooid, toen de storm van 30 Januari het grootste deel der dijken vermeide.
Nieuw-Vennip, Nieuw-Vennep, of Vennëperdorp, d., met
kerken voor de Herv., de Chr.-Geref. en de R.-Kath., in de gem. Haar-
lemmermeer.
Nieuwkoopsche-Droogmakerij, pold., (bladz. 865) wordt ook
de Zeven-Ambachtspolder genoemd.
Nijmegen, kerk. ring der Herv. Kerk, (bladz. 879) heeft 8 gem. De
bew. der d. Hees, Neerbosch, Hatert en Balgoy vormen ccn gem.
Old en za a l, gem., (bladz. 921). Door de wet van 15 Nov. 1876 is de
gem. Oldenzaal vergroot met het deel van de gem. Losser, waarin het
spoorwegstation Oldenzaal ligt.
Ommen, ring der klasse Zwolle van de Herv. Kerk. Deze ring
bevat de 12 gem.: Daarle, Dedemsvaart, Gramsbergen, den Ham,
Hardenbergh, Heemse, Hellendoorn, Lemele-en-Archem, Lutten, Ommen-
en-Ommerscbans, Vroomshoop.
Ooltgensplaat, gem. en d., (bladz. 928, reg. 16) staat in het begin
van 1814 lees December 1813
O o s t -D o n g e r a d e e l, gem., (bladz. 931, reg. 10 van boven) staat Li-
oessens-Weerd lees Lioessens Weerd
Oostzijde-van-Vliet, (bladz. 946) lees Oostzijde-van-Vlist,
Osch, of Oss, kerk. ring van de klasse ’s Hertogenbosch der Herv.
Kerk. De ring bevat de 5 gem.: Berlicum-en-Rosmalen, Dinther-Hees-
wyk-en-Nistelrode, Lith-Lithoijen-Kessel-Alem-Maren-en-Kassel, Oijen-en-
Megen, Osch-Heesch-Berchem-Geffen-en-Nuland.
Osch, of OSS, dek. van het aartsbisd. ’s Hertogenbosch, bevattende
de 15 p a r.: Alem, Berchem, Geffen, Heesch, Kessel, Lith, Lithoijen, Maren,
Nistelrode, Nuland, Oijen, Osch, Rosmalen, Teeffelen, Vorstenbosch.
Oudegauster-Brekken, (bladz. 959) lees Oudegaster-Brekken,
Oude-IJssel, rivier in Pruissen en Nederl. Zij bereikt de Nederl.
grens bij Gendringen, bespoelt ter Borgh en Doetinchem en verkrijgt, na
door eenige beken versterkt te zyn, bij Doesborgh den naam van IJsse l.
Oude-IJssel, of Departement-van-den-Ouden-IJssel, tweede
dept, van de Bataafsche-Republiek, van 1798 to t 1801. Het was saam-
gesteld uit byna geheel Overijssel, bijna geheel Drenthe, het zuidoostel*
deel van Friesland, de noordelijke helft van de Geld, landstreek de
Veluwe en de Holl, heerl. Emmeloord. Het was verdeeld in 7 ringen:
Heerenveen, Assen, Hardenbergh, Zwolle, Harderwijk, Oldenzaal en
Deventer.
Oudenbosch, gem. en vl., (bladz. 963). Het klein seminarie zal
spoedig verplaatst worden naar het landgoed de IJp e laa r onder Ginneken.
Ouderkerk, dek. van het aartsbisd. Haarlem. Het bevat de 11 par.:
Bovenkerk, Buitenveldert, Diemerbrug, Duivendrecht, Kudelstaart, Kwa-
kel, Muiden, Nederhorstden-Berg, Nes-en-Zwaluwenbuurt, Ouderkerk-aan-
den-Am8tel, Weesp.
Over-Amstelsche-pold8r, of Oelerwalerpolder, (bladz. 980),
lees Over-Amstelsche-polder, of Oetewalerpolder,
Pekela, klasse der Chr.-Geref. Kerk in Gron. Zij bevat de 13 gem.:
Nieuwe-Pekela, Onstwedde, Onstwedder-Mussel- en-Stad-Musselkanaal,
Nieuw-Beerta, Meeden, Midwolde, Oude-Pekela, Stadskanaal, Scheemda,
Veen dam, Wildervank, Winschoten, Zellingen.
Pierssenspolder, nieuwe pold. in Zeeuwsch-Viaanderen, deels in de
gem. ter Neuzen, deels in de gem. den Hoek.
Quiskorte-polder, (bladz. 1018), lees Quiskostepolder,
Khedervaart, vaart in N.-Holl., in de gem. Nederhorst-den-Berg. Zij