R o v e r (de), voorm. fort in de N.-Brab. gem. Halsteren, in 1621
gebouwd.
R o v e r t, geh. in de N.-Brab. gem. Hilvarenbeek, in 1840 met
22 inw.
R o x en is s e , pold. van 231 bund. in de Z.-H. gem. Melissant, in 1605
bedijkt, doch n a de overstrooming van 26 Januari 1682 herdijkt. Het
grootste ged. van dezen pold. vormde vroeger eene zelfstandige gem.,
van 217 bund. oppervlakte, doch die door de wet van 13 Ju n i 1857 bij
Melissant werd ingelijfd. De voormalige gem. Roxenisse telde in 1822 32,
in 1840 73 inw. In den omtrek vond men vroeger het dorpje Blaauwe-
Kamer, dat geheel verdwenen is, naar men meent in 1570.
R o y a len -p o ld e r , of R o ÿ a len -p o ld e r , pold. van ruim 1214 bund,
in N.-Brab., deels in de gem. Zwaluwe, deels in Zevenbergen, deels in
Klundert. Deze pold. bestaat eigenlijk uit 7 kleinere polders, welke in
1650 zijn ingedijkt. Deze polders zijn: hetHoogland-en-Jonkershoef, Oude-
Moerdijk of Strepenland, de Korte-Blokken-en-sint-Sebastiaansland, Lok-
kersgors, den Klaverpolder, Oostgors, Schuddebeurs-en-Vegetas en Berkum.
R o y la a r tsd am , geh. in de Z.-Holl. gem. Zegwaard.
R o z en b e rg , of R o v e r sb e r g , geh. in Zeeuwsch-Viaanderen, deels in
de gem. Hontenisse, deels in de gem. Graauw c. a.
R o z en b u rg , eil. in Z.-Holl. dat in 1508 met het bedijken van den
polder B lankenburg is ontstaan en door nieuwe bedijking in 1586 en volgende
jaren, alsmede in 1804, 1806, 1851 en 1852, 1866 en vervolgens, allengs in
grootte is toegenomen. Ook is het bij den aanleg van den Rotter-
damschen Waterweg door een rijzen dam met den Hoek van Holland ver-
bonden geworden. Het eil. vormt, zonder dien Hoek, eene gem., die
ruim 3901 bund. beslaat en omringd wordt door de gem. ’s-Gravezande,
Naaldwijk, Maasland, Vlaardingen, Pernis, Spijkenisse, Geervliet, Heenvliet,
Zwartewaal, Brielle en Oostvoome. Zij telde in 1811 510, in 1822 700,
in 1840 996, in 1875 1543 inw. Bij de volkstelling voor 1870 vond
men er: 1282 Ned.-Herv., 1 W.-Herv. en 89 Chr.-Geref. De ingezetenen
bestaan bijna allen van landbouw en veeteelt. De gem. bevat het d.
Blankenburg en verstrooide woningen.
Rozondaal, Roozondaal, of R o sonda a l, gem. in Geld, tusschen
Arnhem, Ede, Apeldoorn, Brummen en Rheden, met eene oppervlakte
van 2827 bund. De grond bestaat uit diluvisch zand, dat hier in heu-
velen oprijst, waarvan de hoogste zieh tot 110 el verheft. Het noordelijk
deel bevat nog veel heide. Doch het zuiden is heerlijk ontgonnen, met
prächtig geboomte en akkers, hetgeen bij den rijzenden en dalenden
grond en de heldere Rozendaalsche-Beek het oord eene bijzondere
schoonheid verleent. De gem. is eene heerl., die aanvankelijk als een
bezitting der Graven en Hertogen van Gelder, met een sterk slot,
in de geschiedenis voorkomt. In , 1516 werd Rozendaal door Hertog
Karel verpand, en sedert werd het eene bezitting, waarin onderscheidene
edele geslachten elkander zijn opgevolgd. In 1811 had deze gem. 305, in
1822 372, in 1840 397, in 1875 487 inw., in laatstgenoemd ja a r onder-
scheiden in : 451 Herv., 6 Doopsgez., 2 Luth. en 28 R.-Kath. De bev.
vindt meest haar bestaan in den landbouw. Ook zijn er enkele papier-
fabrieken. De gem. bevat het kasteel en d. Rozendaal, benevens de geh.
Terlet, Imbosch en Plagdel. Het huis en erf Klein-Terlet, vroeger tot
Otterloo behoord hebbende, is in Pebruari 1817 tot Rozendaal gebracht.
Het d. Rozendaal is klein, doch allerbekoorlijkst. Het heeft eene Herv.
kerk en ligt ten noordoosten van het kasteel en ten zuiden van het wel-
ingerichte en welbezochte logement, dat een der meest-bezochte plaatsen
van uitspanning vormt in Arnhem’s schoonen omtrek. De prächtige lust-
warande om het kasteel mag een waar Eden genoemd worden. Het d.
Rozendaal had in 1870 359 inw.
R o z enw a te r , duinvalei in de N.-Holl. gem. Zandvoort.
R o z ew e r f of R o z enw e r f, geh. op het N.-Holl. eil. Marken, in 1840
met 25, in 1870 met 63 inw.
R u b r o ek , pold. in Z.-Holl. van 181 bund., deels in de gem. Rotterdam,
deels in de gem. Hillegersberg. Het westelijke deel is bij de stad getrokken.
R u cp h en , of R u k v en , d. met eene R.-Kath. kerk in de N.-Brab.
gem. Rucphen-en-Sprundel. Het telde binnen de kom in 1840 385 inw.
R u cp h en , of R u k v en , b. in de N.-Brab. gem. Heeswijk, in 1840
met 137 inw.
R ucp h on -en -S p ru n d e l, gem. in N.-Brab. tusschen de Nederl. gem.
Rosendaal c. a., Oud-en-Nieuw-Gastel, Oadenbosch, Hoeven c. a .,Etten -en -
Leur, Rijsbergen en Zundert, benevens de Belg. gem. Esschen. Zij beslaat
nagenoeg 5830 bund., zijnde diluvisch zand, met eenige moeren, plassen
en stroompjes. In 1822 had deze gem. 2542, in 1840 3348, in 1875 3928 inw.
Bij de telling voor 1870 vond men er 3793 R.-Kath., Herv. en 1 Luth.
Zij bestaan meest van den landbouw ; doch er zijn ook enkele kleine
inrichtingen van nijverheid. De gem., die eerst bij hare inlijving bij het
Eransche-Keizerrijk haar tegenwoordigen omvang verkreeg, bevat de d.
Rucphen, Sprundel en Zegge, een deel van het d. st.-Willebrord of
Heiken, de b. Achterhoek, Brand, Schijf, Langendijk, Monnickenheide,
Oosteind, Waterstraat en Vorenseinde, benevens het geh. Berk.
R u c p h e n s c h e - T u r f v a a r t , of R u c p h e n s c h e -V a a r t , vaart in
N.-Brab., reikende van den plas de Oude-Zoek tot de Rosendaalsche of
Steenbergsche Vliet.
R u g g e , heerl. en pold. in de Z.-Holl. gem. Oostvoome, 242 bund.
groot. Vroeger bevatte deze streek een dorp met eene kerk en een klooster.
Thans echter heeft zij slechts verstrooide huizen. Eene boerderij in
Rugge is bekend als de plaats waar de Watergeuzen eenige R.-Kath.
geestelijken den 9 Ju li 1572 folterden en ter dood bragten. Daarbij is in
den laatsten tijd eene kapel gebouwd, die door vele R.-Kath. in godsdien-
stige herinnering bezocht wordt.
R ü g t, westel. deel van de b. Broek in de N.-Brab. genf. Waspik.
R u id en h o op , pold. van 210 bund. in de Overijsselsche gem. Kamp8a.