
ger een deel van Uithuizen, was echter reeds in 1370 een zelfstandig
kerspol. In 1717 is Uithuistermeeden door een watervloed zwaar geteisterd.
U ith u iste rm e ed en -B in n en d ijk s, d. in de Gron. gem. Uithuistermeeden,
in 1870 met 561 inw. hinnen de kom. De Herv. kerk prijkt met
een 48 meter hoogen toren en het praalgraf van Rudolf Huinga, uit Bent-
heimer steen gebeiteld. Noordwaarts van hier ligt het landgoed Rensuma.
U ith u iste rm e ed en -B u iten d ijk s, of h e t O o ste in d e , d. in de
Gron. gem. Uithuistermeeden. Eerst in 1846 verkreeg deze plaats eene
eigene (Herv.) kerk.
U ith u iz en , gem. in Gron., in het noorden bespoeld door het Uit-
huizer-Wad, en naar de landzijde ingesloten door de gem. Uithuistermeeden,
Kantens en Usquert. Zij besloeg in 1870 ruim 4780 bund., een cijfer dat
sedert door het bedijken van den Eemspolder, eenige verandering heeft
ondergaan. De grond bestaat uit zavelige zeeklei, die, in weerwil van het
zand dat hij bevat, bijzonder vruchtbaar is. In 1811 had Uithuizen 1390, in
1822 1511, in 1840 2576, in 1876 3120 inw., in laatstgen. ja a r onderscheiden
in : 2139 Herv., 297 Chr.-Geref,, 95 Doopsgez., 1 Luth., 512
R.-Kath. en 76 Isr. De meesten vinden in het landbouwbedrijf hun
bestaan. Behalve het groote d. Uithuizen, bevat de gem. de b. Oudedijk,
Oldorp en de Moesstreek, de geh. Uitendijk, Middendijk, Haven en Brou-
werij, benevens den Uithuizerpolder en het westelijk deel van den Eemspolder.
In de 13de eeuw was tusschen de Hunsegoërs en Eivelgoërs
groote twist tot welke van beide landschappen Uithuizen behoorde:
de Hunsegoërs hebben hun recht weten te handhaven. Bij de vloeden
van 1686 en 1717 heeft Uithuizen veel geleden.
Het d. Uithuizen, een der grootsten van Hunsego, telde binnen de
kom in 1870 1548 inw. Men vindt er kerken voor de Herv. (een oud,
merkwaardig gebouw), voor de Doopsgez., Chr.-Geref. en R.-Kath. De
in 1846 aangelegde begraafplaats levert, fraai beplant als zij is, eene
bevallige piek op. In de nabnurschap ligt het goed Menkema.
U ith u iz e rp o ld e r , in 1827 ingedijkte polder in Gron., 924 bund.
groot. Hg behoort voor het grootste deel aan Uithuizen, deels onder
Uithuistermeeden, voor een klein deel onder Usquert.
U ith u iz e rw a d , deel der Wadden tusschen het Groningerwad en de
Wester-Eems.
U itla n d (het), voorm. d. in Groningen, bij Vierhuizen, voor onheu-
gelijken tijd door het water overstelpt.
U itla n d sch e -p o ld e r , pold. in de N.-Holl. gem. Callantsoog.
U its la g p o ld e r , pold. van 62 bund. op het Z.-Holl. eil. Goedereede-
en-Overflakkee, in 1516 ingedijkt. Vier vijfden behoort tot de gem. den
Bommel, een vijfde tot de gem. Middelharnis.
Uitslagpolder, pold. in de Zeeuwsche gem. Heinkenszand, ruim 5
bund. groot.
U itw e llin g e r g a , d. met eene Herv. kerk in de Eriesche gem. Wym-
britseradeel. Het telde in 1811 180, in 1840 262, in 1875 409 inw.
U itw ie r d e , of U itw ie rd a , d. in de Gron. gem. Delfzijl. Men vindt
er eene Herv. kerk en een Chr.-Geref., benevens eene steen- en pannen-
bakkerij. Met de b. Biezum, Biesum of Biessum en de geh. Oudendijk,
Oudenie en Trinaat, telde het in 1840 214, in 1870 308 inw. Binnen de kom
vond men in laatstgen. ja a r slechts 131 zielen. Gedurende het beleg van
Delfzijl, den 5 Febr. 1814, is dit d. door de Franschen in brand
gestoken. Ook brachten zij er twee mannen van den landstorm, die ziek
te bed lagen, om het leven.
U itw jjk , d. en heerl. in de N.-Brab. gem. Almkerk-en-Uitwijk.
Uitwijk telde in 1840 180 inw. E r zjjn kerken voor de Herv. en de
Chr.-Geref.
U itw ijk , pold. van 291 bund. in N.-Brab. gem. Almkerk c .a .
U k e , geh. onder het d. Hantumhuizen in de Friesche gem. West-
Dongeradeel.
U len p a s, fraaie havezathe in de Geld. gem. Hummelo, naby Drempt,
bekend door het vcrblijf van Louis XIV in 1672.
U le str a ten , of U le str a e ten , gem. in Limb., tusschen de gem.
Beek, Schimmert, Meerssen, Bunde en Geni. De oppervlakte van den
zeer heuvelachtigen grond bestaat uit mergel. Ulestraten telde in 1822
680, in 1840 782, in 1876 800 inw. Al de inw. belijden den R,-Kath.
godsdienst, terwijl bijna alien hun bestaan vinden in den landbouw. De
gem. is eene heerl., die den 7 Aug. 1626 door den Spaanschen Koning
aan den Graaf van Reckheim werd verpand. Later kwam zij aan het
geslacht Hoensbroek to t Geul. De gem. bevat het d. Ulestraten, de b.
Vliek of Vleek, benevens de geh. Waterval, Moorveld, Schietekoven,
Groot-Berghem, Klein-Berghem en Humhoven.
Het d. Ulestraten, in 1840 met 366, in 1870 met 286 inw., is hoogge-
legen. Men vindt er eene aan st.-Catharina gewijde kerk en twee
rijke watersprongen, waarvan een eene fraaie beek vormt. Ulestraten
werd bij de deeling van Valkenbnrg in 1661 aan de Staten-Generaal
toegewezen.
U lft, d. in de Geld. gem. Gendringen, met eene in 1756 opgerichte
ijzergieterij, een vervallen kasteel, eene Herv. en eene R.-Kath. kerk. Het
ligt aan den Ouden-IJssel en telde in 1811 276, in 1840 322, in 1870
313 inw. Het is waarschijnlijk het Ulvete, dat in eene oorkonde van
Aartsbisschop Bruno van Keulen van den jare 1132 wordt vermeld.
u ifte r h o e k , b. in de Limb. gem. Sevenum, in 1840 met 213, in
1870 met 286 inw.
U lg e r sm a , voorm. burg in de Gron. gem. Noorddijk, op den rechter-
oever van de Hunse. Het is in het laatst der 18de eeuw afgebroken.