B r ilsp o ld e r , pold. in de Zeeuwsche gem. Biervliet, 8 bund. groot.
In 1808 ingebroken zijnde, is hij later weder beverscht.
B r in k de , of d e L o o b r in k , buurt in de Geld. gem. Epe, in 1840
met 148 inw.
B r in k (de), beroemd landgoed in de Geld. gem. Arnhem, aan den Rijn.
Brink-en-Orden, buurt in de Geld. gem. Apeldoorn, in 1860 met
1083 inw.
B r in k g r e v e , havez. in de Overijsselsche gem. Diepenveen.
B r in k h eu rn e , buurt in de Geld. gem. Winterswijk, in 1840 met 295,
in 1860 met 254 inw.
B r in km a n sh o ek , buurt in de Geld. gem. Ruurlo, in 1840 door 159,
in 1860 door 130 menschen bewoond.
B r itsa a rd , geh. onder het Friesche d. Wommels (Hennaarderadeel).
B r itsum , d. in de Friesche gem. Leeuwarderadeel, aan de Stienzer-
vaart, in 1811 met 271, in 1840 met 326, in 1870 met 434 inw., mee-
rendeels landbouwers. In de middeleeuwen stond hier eene zware sterkte,
Britsenburg, waarvan in 1290 nog alleen eenige grondslagen werden
gevonden. L ater bloeiden er de staten Lettinga, Jornsma,
Tjessinga, Eringa (of Geringa), Jeltinga, Swynzerhuis en anderen. Op
Lettingastate, dat lang in welstand bleef, werd in 1641 Menno Baron van
Coehoorn geboren. De dorpskerk, die den Herv. behoort, Staat op een
hooge terp. E r is ook eene kerk der Chr. Geref. gem.
B r itsw e rd , d. in de Friesche gem. Baarderadeel, met de kerkbuurt
Kromwal en het geh, J e t in 1811 door 190, in 1840 door 202 en in 1870
door 251 inw. bevolkt. Drie yijfden der ingezetenen wonen in de dorps-
kom. E r is eene Herv. kerk.
B r itsw e rd e rm e e r , voorm. meer bij het Friesche d. Britswerd, aan
de Sneekster-Zeilvaart, doch in 1855 drooggemaakt.
B r itt e n b u r g , of h e t H u is t e B r itten , voorm. sterkte, van Ro-
meinschon oorsprong, aan het strand der Noordzee, op eene plaats nu
reeds sedert eeuwen door de zee overdekt. Het yormde een yierkant,
waarvan elke zijde 75 meter lengte had, was van vooruitspringende torens
voorzien en omvatte binnen zijne muren een binnenhof, met een hoofdge-
bouw in het midden. De fondamentsteenen hadden eene lengte van 4 voet,
bij 3 voet breedte. De tijd der stichting is onzeker. Het was geheel ver-
geten, toen de bouwvallen — toen nog 8 voet hoog — op Kersdag van den
jare 1520 door een hevigen zuidoostenwind, die de zee naar het westen
terugstuwde, werden ontbloot. Sedert zijn die bouwvallen nog menigmalen
gezien tot in 1750. Toen echter waren ze, zoo door afspoeling als door
*t vervoer wanneer ze bloot lagen, tot geringe sporen ingekrompen.
B r ix u sp o ld e r , polder, deels in de Zeeuwsche gem. st.-Anha-ter-
Muiden, deels in de Belgische gem. Wéstcappelle. Het Nederlandsche
deel is nagenoeg 15 bund. groot.
B ro ede r -J an-K la a ssens-Schipslo o t, vaart in de Friesche gem.
Opsterland, uitloopende in het Koningsdiep.
Broek, d. in de Friesche gem. Doniawerstal, aan de Joustervaart.
Het heeft eene Herv. kerk. In 1811 telde men er 130, in 1840 158, in
1870 248 inw. In den Spaanschen tijd vestigde zieh hier een berucht
partijganger, die, eigen voordeel beoogende, allen plunderde, welke in zijne
macht vielen. De woestaard werd echter eindelijk overmand en met zijne
30 trawanten te Leeuwarden onthalsd.
B ro e k , voorm. d ., thans buurt in de N.-Brab. gem. Mierlo, in 1840
met 250, in 1860 met 303 inw. De kapel, die hier in vorige eeuwen
stond, is spoorloos verdwenen.
Broek, of h e t B ro ek , buurt in de Geld. gem. Wehl, in 1840 met
419, in 1860 met 514 inw.
Broek, of V a a s s eu s ch e -B r o ek , buurt in de Geld. gem. Epe, in
1840 met 423, in 1860 met 499 inw.
Broek, geh. in de N.-Brab>gem. Raamsdonk.
Broek, of h e t Broek, buurt in de Limb. gem. Kessel, in 1860 met
166 inw.
Broek, of h e t Bro ek, geh. in de Limb. gem. Simpelveld, in 1860
met 25 inw.
Broek, of M id d e lb ro ek , pold. in de Z.-H. gem. Meerkerk, in 1277
bedijkt, hebbende met het Zouweland 924 bund. oppervlakte.
Broek, voorm. pold. in Zuid-Holland tusschen de Gouwe en denZuid-
plas, sinds 1863 een deel van den Oostpolder-van-Schieland uitmakende.
In 1840 had dit oord, thans grootendeels to t de gem. Gouda en deels
tot Waddinxveen behoorende, 62 inw.
Broek (de), buurtschap in de N.-Brab. gem. Veldhoven c. a,, in 1840
met 135 inw.
Broek (het), pold. van 799 bund. in de Utr. gem. IJsselstein.
Broek (het), buurtschap in de Limb. gem. Geul, in 1860 met
143 inw.
Broek, buurt in de Limb. gem. Haelen, in 1840 met 107, in 1860
met 111 inw.
Broekbeek, beek in de Overijsselsche gem. Tubbergen, loopende van
het Drieschicht naar de Hollandsche-Graven.
Broek-oum-annexis, voorm. gem. in Zuid-Holland, gevormd uit de
heerlijkheden Broek-Thuil-en-’t-Weegje, Broekhuizen en Bloemendaal, te
zamen 1768 band, groot. In 1822 had zij 1116, in 1830 1319, in 1840
1652, in 1850 1527, op 30 Ju n i 1870 1741 inw. In 1860 had men er
849 Ned,-Herv., 54 Rem., 13 Chr.-Afg. (Chr.-Ger.), 13 L u th ., 570 R.-Kath.
en 4 Oud-Roomschen. Door de wet van 1 Ju n i 1870 is zij gedeeld, en ten
gevolge daarvan, den 1 Ju li daaraanvolgende, deels bij Waddinxveen, deels