groot en door zeeklei gevormd. Zij bevat alleen de stad Sluis en het
geh. het Fas.
De stad Sluis, of Sluis in Viaanderen, is, onder den naam van Lam-
mensvliet of Lambinsvliet, outstaan aan den ouden hoofdstroom van het
noord-westelijk Viaanderen, het Zwin, en kreeg van den Vlaamschen
Graaf Gwy van Dampierre in 1290 stadsrechten, Door visscherij, scheep-
vaart en koophandel wies zij gedurig aan, zoodat bij het aanleggen van ves-
tingwerken tusschen 1382 en 1432 een groot deel van Upschote of Opschoten,
nevens andere b. en geh., binnen de muren moesten worden getrokken. In
het begin der 15de eeuw bedroeg het getal makelaars te Sluis reeds 87.
Kooplieden en schepelingen uit alle oorden van Europa en de Levant
ontmoetten er elkander, zoodat Sluis in het Bourgondische tijdperk
derwijze bloeide, dat de Vorsten er dikwijls vertoefden en feest vierden.
In het midden der 15de eeuw telde Sluis 7 markten, 69 straten, 2
parochiekerken, 3 openbare kapellen, 3 kloosters, tal van openbare ge-
bouwen, liefdadige gestichten, enz. Doch door het opslijken van het Zwin
en den oorlog ging Sluis in de 16de eeuw zoo achteruit, dat geheele
straten werden gesloopt. Van hier, dat thans het grootste deel der stad
bestaat uit tuinen, weiden en akkers. De vrede van Münster sloot het
Zwin, hetgeen alle hoop op het herleven van handel en scheepvaart den
hödem insloeg. Al bleef de omtrek der stad de oude grootte behouden,
in 1840 telde zij niet meer dan 267, in 1870 nauwelijks 359 huizen
binnen hare muren, in laatstgenoemd jaa r de 95 stallen, schüren enz.
medegerekend.
De bevolking van Sluis beliep in 1822 1562, in 1830 1641, in 1840
1493, in 1850 1568, in 1860 1498, in 1875 1508 zielen, in laatstgen.
ja a r onderscheiden in : 837 Herv., 29 Chr.-Geref., 7 Doopsgez, 1 Ev.-
Luth. en 634 R.-Kath. Onder deze bevolking is begrepen die van het
Fas (in 1840 50, in 1870 43 zielen). De veldarbeid maakt thans de
hoofdbron van bestaan voor de stedelingen uit.
Opmerkenswaardige gebouwen te Sluis zijn: het Stadhuis, een oud, aan-
zienlijk gebouw, dat van het einde der 14de eeuw dagteekent, met een
hoogen, zwaren toren; de Herv. of Mariakerk en de R.-Kath. st.-Janskerk,
De oude st.-Janskerk, die met vele praalgraven prijkte, werd den 26 September
1811 door brand vermeid, eu het beroemde, in 1385 gebouwde
Kasteei, nadat de Eranschen het in 1794 door buskruit hadden doen
springen, in 1818 gesloopt.
Onder de merkwaardige inrichtingen van Sluis behoort de kantwerk-
school, die den 3 Januari 1854 werd geopend.
Tot de historische herinneringen van Sluis behooren: het verkrijgen
van den tolbrief op het Zwin, in 1252; het in brand steken der stad
door Jan van Renesse, in 1295; het verkrijgen van tolvrijheid te Damme
en daarmede in geheel Viaanderen, in 1293; het verpanden ten behoeve
van J a n van Dampierre, in 1313; het verbranden van Sluis door de
Brnggelingen, in 1323; de zeeslag op het Zwin tusschen de Engelschen
en Eranschen, in 1340; het woeden der pest, in 1348; de feile brand
van 1360; het binnentrekken der „Witte kaproenen” van Gent,
Brugge en Yperen, in 1379; de plunderingen der Engelschen in de
nabuurschap, in 1385 en 1386; de stichting van het kasteel door Her-
tog Eilips de Stoute in 1385; het verruilen der heerlijkheid Sluis
tegen die van Béthune, door Willem van Namen, den 6 Augustus
1386; het uitrusten eener groote oorlogsvloot door Koning Charles V I
tegen de Engelschen, mede in 1386; het afslaan der Engelschen, in 1405 ;
het sluiten van het huwelijk tusschen Eilips van Bourgondië en Isabella
van Portugal, in December 1429 ; de flinke houding door den bevelhebber
Roeland tegen de Bruggelingen aangenomen, in 1436 ; de mislukte aanval
van 5000 Bruggelingen, waarbij de Sluissche Burgemeester Willem Carre
met de degen iu de vuist sneuvelde, in 1437 ; de ondertrouw van Hertog
Karel de Stoute met Margaretha van York, den 30 Ju n i 1468; de aanval
der Sluissenaren op Vlissingen, in 1484; het inrichten der stad to t eene
wapenplaats der Hoekschen, onder Jonker Erans van Brederode en Eilips
van Cleve, in 1488 ; de verovering door Hertog Albrecht van Saksen,
den 12 October 1492; de verkoop der stad aan Brugge, in 1565; de
nederlaag van Medina Celi, in Juni 1572; de aansluiting bij Oranje, in
1578; de toetreding tot de Unie van Utrecht, in 1580; de overgave, na
eene roemruchtige verdediging onder Arend van Groeneveld, aan P arma, in
1587; het beleg en de verovering door Frins Maurits, in 1604; de mislukte
aanslag van du Terrail, in 1606; de mislukte aanslag van Don
T n ig n de Borgio, in 1621; de verÿdelde aanslag der Spanjaarden,
in 1626; het verraad van den Oud-Schepen Jacob Martinet en den
schipper Cornelis Roeland, die de stad aan de Eranschen poogden
over te leveren, in 1690 ; de overgave door den kolonel Lambrechtsen
aan de Eranschen, in 1747; de verdediging onder van der Duyn en
de overgave aan de Eranschen, onder Moreau in 1794; het binnentrekken
der Beigen, den 30 October 1830; het aftrekken der Beigen, den 1 November
1830; het verlengen van het Kanaal van Brugge binnen Sluis,
in 1858; het bedijken van den Zwinpolder, in 1863.
S l u i s b u u r t , b. in de N.-Holl. gem. Akersloot, in 1840 met 86, in
1870 met 96 inw.
S lu i s k i l , b. in de Zeeuwsche gem. ter Neuzen, in 1840 met 109 inw.
Het ligt aan het kanaal tusschen ter Neuzen en Gent en is het schei-
dingspunt der beide spoorwegen, die van ter Neuzen n a ar Gent en
Mechelen voeren.
S l u i s p o ld e r , pold. van 880 bund. in de N.-Brab. gem. Cuyk c. a.
S l u i s p o ld e r , pold. in de Z.-Holl. gem. Maasland, 89 bund. groot.
Sluispolder, pold. van 208 bund. in de N.-Holl. gem. Bergen.
Sluispolder, pold. van ruim 41 bund. in de Zeeuwsche gem. Neuzen.
Sluispolder-van-siut-Agatha, pold. van ruim 74 bund. in de N.-
Brab. gem. Cuyk-en-st.-Agatha.
Sluitersveld, b. in de Overijsselsche gem. Almelo (ambt), in 1840
met 109 inw.