2226 bund. bestaat deels uit laag veenen deels uit diluvisch zand, doch
langs den IJs se l uit klei. In 1822 had zij 508, in 1840 499, in 1874
587 inw., in laatstgenoemd jaa r onderscheiden in 536 Ned.-Herv., 45
Chr.-Goref. en 6 R.-Kath.
Tot op het einde der 12de eeuw lag Kamperveen woest en eenzaam.
Eerst na den vreeselijken watervloed van 1170 kwamen eenige Briezen
herwaarts, die van Bisschop Godfried van Rhenen vrijheid verwierven
om zich hier te vestigen, met vergunning van buiten hunne palen vrij
van krijgsdienst te zijn.
Ben eigenlijke dorpskom is er niet. De meeste huizen staan aan den
Hoogen-Weg, waar ook de Herv. kerk, het eenige openbare bedehuis dezer
gem., wordt gevonden. Yroeger stond de kerk aan den Leidijk, tot zij in 1718
door het onweder werd verwoest. De toren stond er nog to t 1839. Nevens
de zuid-ooster grens ligt de b. Zuideinde, en aan den IJsselkant de Zande.
Kamperzand, bank in de Wadden, nabij Ameland, bekend door het
verblijf van J a n Cornelia Remmes, van 11 Ju n i 1610 tot 11 Ju n i 1611.
Hij had er een huisje betrokken, dat op palen in het zand rustte, en bij
vloeden of afloop van het water door middel van een schroef kon opge-
vijzeld of neergelaten worden.
Kamphuizer-polder, of Kamphuizen, pold. van 80 bund. in de
Z.-Holl. gem. Oegstgeest.
K a n d a l s , geh. in de Limb. gem. Wijlré.
K a n o n s d i jk , dijk in Geld., tnsschen Brummen en Zntphen, op den
linker IJsseloever.
K a n t e n s , gem. in Groningen, tusschen Warffum, Usqnerd, Uithuizen,
Dithnistermeeden, ’t Zandt, Stedum, Middelstum en Bedum. De grond —
in het geheel 3292 bund. — is door klei gevormd, die vooral in het
noorden en oosten zeer ruime oogsten van allerlei veldvruchten opbrengt.
In het zuid-oosten en westen liggen zoowel weiden ais akkers. Inl822 had
Kantens 1716, in 1840 1941, in 1874 2183 inw., in laatstgenoemd jaar onderscheiden
in 1796 Herv., 259 Chr.-Geref., 32 Doopsgez., 1 Herst.-Luth.,
90 B.-Kath. en 5 Isr. E r zijn 5 dorpen: Kantens, Zandeweer, Bottum,
Stitswerd en Eppenhuizen. Yerder heeft men er de b. Startenhuizen, be-
nevens de geh. Doodstil, Holwinde, de Knijp, Helwert en Betlehem.
Het d. Kantens had in 1840 570, in 1870 721 inw. E r is een Herv.
kerk met een merkwaardigen toren.
K a ñ t j e (h é t), b. in de N.-Brab. gem. Nistelrode, in 1840 met 214 inw.
K a p e l , wijk van het N.-Brab. dorp Heeze.
K a p e l , geh. in de N.-Brab. gem. Beek-en-Donk.
K a p e l , geh. in de N.-Brab. gem. Eersel.
Kapel, Capel of de Kapel, b. in de Geld. gem. Gent, in 1840
met 206, in 1872 met 267 inw. (in laatstgen. jaa r 258 B.-Kath. en
9 Herv.)
Kapel-Avezaath, of Kapel-Avezaat, d. in de Geld. gem. Zoelen.
Het had in 1840 447, in 1872 687 inw. (627 Herv. en 60 B.-Kath.)
De kerk der Herv., de eenige van het d., en het middelpunt daarvan,
staat op een half kwartier afstand van den Avezaathschen weg, die over
de Linge, o. a. naar het naburige Wadenoijen voert.
Kapelberg, heuvel in de N.-Brab. gem. st. Michielsgestel, bij Ruimel.
E r zijn daaruit verschillende oudheden van Bomeinschen oorsprong opge-
dolven. In de middeleeuwen stond er eene aan st. Willebrord ge-
wijde kapel.
Kapelleberg, fraai-beplante heuvel in de Geld. gem. Bozendaal.
Kapellebrug, of Oude-Kapel, b. in de Zeeuwsche gemeenten
Clinge en st. Jansteen, in 1840 met 154 inw. onder eerstgen. en 124
onder laatstgen. gemeente, dus 278 te zamen. In 1870 was het gezamenlijk
getal tot 342 toegenomen, tellende zoowel het Clinger ais het st. Jan -
steensche aandeel 171 inw. Kapellebrug ligt op de Belgische grens,
aan den weg van Hulst naar st. Nicolaas.
Kapellepolder, pold. van 82 bund. in de Z.-Holl. gem. Maasland.
Kapelput, bron of waterloop in het Limb. d. Ulestraten, waar vóór
den jare 1790 eene kapel stond.
Kapel-te-Runksputte, of Kapel-te-Rinxputte, plaats in de
N.-Holl. gem. Heilo, waar tot 1573 eene vermaarde kapel stond.
Kapelplaat, hooge plaat in de Groninger-Wadden.
Kapitale-Dam, dam met huizen op de grenzen der Zeeuwsche gem.
Biervliet en Philippine, in 1788 bij het afdammen van de Passegeule
gelegd. De grootste sluis, die in 1830 door de Belgen werd bezet, is den
2 Augustus 1831 door de Nederlanders stormenderhand genomen.
Kapittelduinen, duinstreek in de Z.-Holl. gemeenten ’s Gravezande
en Monster, in 1409 door Graaf Willem VI aan het kapittel van den
Hage geschonken.
Kappelle, of Kapelle, gem. op het Zeeuwsche schiereil. Zuid.-Beve-
land, ingesloten door ’s Gravenpolder, Kloetinge, Kattendijke, Wemeldinge,
Yerseke, Schore-en-Vlake en de rivier de Hont. Zij beslaat 1830 bund. en is
gevormd door zeeklei, die meer of min, vooral naar het noordwesten, met
zand is vermengd. In 1822 had zij 1116, in 1840 1354, in 1874 1707
inw., in laatstgen. jaa r onderscheiden in 1536 Herv., 141 Chr. Geref.,
1 Ev. Luth., en 29 R.-Kath. Zij vinden meest hun bestaan in den land-
bouw. De gem. is uit beide heerlijkheden Kapelle en Eversdijk saam.
gesteld en bevat de beide d. Kapelle en Biezelingen, verder de geh.
Eversdijk, Maalstede, Dijkwel en Teekenburg.