
landbouw en veeteelt. De gem. bevat de d. Schoorl, Groet en Catrijp,
de bnnrten Aagdorp, Buitendnin, Bregdorp en Hargen, een deel der b.
Schoorldam) en het geh. (het voorm. d.) Camp.
Het d. Schoorl is klein, doch bevallig aan den voet van het duin gelegen.
De Herv. kerk Staat in een kring van hoog geboomte. Het d. had in
1840 66, in 1870 92 inw. Schoorl is oud en wordt in eene lijst der 9de
eeuw als Schoornlo vermeld. In den grafelijken tijd en nog later was
het veel aanzienlijker dan thans, doch in de 18de eeuw is het zeer
achteruitgegaan: alleen van 1732 tot 1749 werden te Schoorl en de daar-
onder behoorende buurten bijkans 30 huizen gesloopt. Schoorl werd den
6 October 1573 door de Spanjaarden verbrand en verloor bij het gevecht
tusschen de Anglo-Bussen en de vereenigde Fransch-Bataafsche macht,
den 19 September 1799, dertig zijner ingezetenen door toegebrachte won-
den. Oudtijds stond bij Schoorl het adel. huis Foelenburg.
Schoorldam, fraaie b. in N.-Holl., ter wederzijde van hot N.-Holl.
kanaal. Het grootste deel, onder Warmenhuizen gelegen, was in 1840 door
139, in 1870 door 169 zielen bewoond. Het kleinste, onder Schoorl, telde
in 1840 18 ingezetenen. Bij Schoorldam heeft het slot Nijdoorn gestaan,
door Floris V gesticht. In 1575 werd de schans, te dezerplaatse door Sonoy
aangelegd, te vergeefs door de Spanjaarden aangetast.
Schoorl-en-Groet, heemraadschap van 1292 bund. in de N.-Holl.
gem. Schoorl.
Schoorstraat, geh. in de N.-Brab. gem. Udenhout.
S c h o o r v e ld , b. in de Limb. gem. Maasbree, in 1840 met 96, in
1870 met 169 inw.
S c h o o t, voorm. heerl. in de Z.-Holl. gem. Nieuwkoop, ongeveer 400
bund. groot. Zij is in de 17de eeuw geheel uitgeveend, zoodat de Staten
van Holland, den 27 October 1708, de verponding vernietigden. Dit
voormalig rechtsgebied is thans binnen de Nieuwkoopsche-Droogmakerij
besloten.
Schoot, b. in de N.-Brab. gem. Strijp, in 1840 met 225 inw.
Schoot, geh. in de N.-Brab. gem. Veldhoven, in 1840 met 77 inw.
Schootoind, geh. in de N.-Brab. gem. Vlierden.
Schooten, Schoten, of Schooten-en-Gehuchten, gem. in N.-
Holl., tusschen Haarlem, Haarlemmerliede c. a., Spaarndam, Velsen en Bloe-
mendaal, bijna 714 bund. groot, deels door klei, deels door zand, deels
door laag veen gevormd. Zij had in 1822 347, in 1840 413, in 1875
670 inw. Bij de telling voor 1870 onderscheidde men er: 491 R.-Kath.,
77 Herv., 7 Luth., 1 Bem. en 1 Doopsgez. De inw. bestaan meest van
veefokkerij en bloemkweekerij. De gem. bevat het d. Schooten, de b.
Zuid-Akendam, benevens de geh. Schooter-Vlieland, Noord-Akendam,
Schooterbosch, Hoogerwoerd en Zanen, meerendeeis bijzondere heer-
lijkheden.
Het d. Schooten, of Schoten, ligt aan den straatweg tusschen Haarlem
en Alkmaar, in eene bevallige streek. Het heeft eene nieuwe B.-Kath.
kerk. Men telde er in 1840 176 inw. Het slot van Schooten, dat reeds
in de 12de eeuw bestond, is in den Spaanschen oorlog verwoest.
Schooterbosch, heerl. in de N.-Holl. gem. Schooten. Zij telde in
1840 16 inw.
Schoot er- V eenpolder, pold. van 205 bund. in N.-Holl., deels in de
gem. Haarlem, deels in de gem. Schooten.
Schooter-Vlieland, heerl. in de N.-Holl. gem. Schooten, in 1840
met 73 inw. Hier staat het rechthuis der gem., oudtijds eene kapel.
Schoppenstede, b. in de gem. Delden (stad), in 1840 met 81 inw.
Schore, of Schore-en-Vlake, gem. in Zeel. (Zuid-Bevel.), in het
zuidwesten door de Hont bespoeld en naar de landzijde ingesloten door
Kapelle, Yerseke en Kruiningen. Zij beslaat 1141 bund. en is door
vruchtbare klei gevormd. Midden door de gem. loopt het Kanaal van
Zuid-Beveland. Ook wordt zij door den spoorweg tusschen Goes en
Bergen-op-Zoom doorsneden. In 1822 had zij 321, in 1840 405, in 1875
697 inw., in laatstgenoemd ja a r onderscheiden in 629 Herv., 39 Chr.-
Geref. en 29 B.-Kath. De gem., die voornamelijk door den landbouw
bloeit, bevat het d. Schore en de b. Vlake.
Het d. Schore heeft eene Herv. kerk. Men telde in de heerl. Schore
ten jare 1840 261 inw.
Schorik, of Schoordijk, b. in de N.-Brab. gem. Budel, in 1840
met 206, in 1870 met 209 inw.
Schorvert, geh. in de N.-Brab. gem. Vucht.
Schot, of Ossenschot (het), geh, onder het d. ter Apel in de Gron.
gem. Vlagt.wedde, in 1840 met 18 inw.
Schoterbrug, brug onder het d. Oudeschoot in de Friesche gem.
Schoterland over de rivier de Tjonger of Kuinder. In 1672 werd aan
de noordzijde een schans aangelegd.
Schoterland, gem. in Friesland, ingesloten door de gem. Lemster-
land, Doniawerstal, Haskerland, Aengwirden, Opsterland, Oost-Stelling-
werf en West-Stellingwerf, zijnde 15,249 bund. groot. De grond is zeer
afwisselend, bestaande uit diluvisch zand, hoogveen, dalgronden en laag
veen. Zij wordt door de Tjonger of Kuinder op de zuidoostzijde bezoomd
en bevat in het zuidwesten een deel van het Tjeukemeer. Eenige uit-
geveende plassen beslaan een deel van het noordwesten. In 1744 had
deze gem. 4130, in 1748 3677, in 1822 6498, in 1840 8546, in 1850 9084,
in 1860 10,856, in 1875 12,559, inw., in laatstvermeld ja a r onderscheiden
in : 10,772 Herv., 800 Doopsgez., 448 Chr.-Geref., 12 Ev.-Luth., 485
B.-Kath. en 42 Ned.-Isr. Zij bestaan meest van landbouw, veenderij en
veeteelt. Er zjjn echter ook eenige, ofschoon geene groote fabriekinrichtingen.
70