en zuivelbereiding. De gem. bevat de d. Ouder-Amstel en Duivendrecht
de b. Waver of Rijke-Waveren, een deel ran de Nes-en-Zwaluwebuurt'
beneveüs de geh. Klein-Duivendrecht en de Omval.
O uderkerk, of Öuderberk-aan-den-Amstel, d. in de gem.
Nieuwer-Amstel. Het ligt ter plaatse waar de Holendrecbt in den Amstel
valt. Het telde binnen de kom in 1870 615 inw., terwijl het door eene
brug over den Ametel verbonden is met de groote b. Over-Quderkerk in
de gem. Nieuwer-Amstel. Het heeft een nieuw Raadhuis, eene fraaie
He rr, kerk, eene nieuwe R.-Kath. kerk met een hoogen toren en ter
plaatse waar waarschijnlijk het slot Amstel of Aemstel stond, (dat in
1204 werd verwoest), eene begraafplaats der Port.-Isr. Op genoemde
begraafplaats rnst o. a. het orerschot van Dr. Samuel Sarphati, stichter
van het Faleis voor Volksvlijt te Amsterdam. Ouderkerk werd in 1204
door de Kennemers verbrand, en in 1787 door George Hendrik de Wilde
manmoedig tegen de Pruisen verdedigd.
Oude-Rijn, pand van de riv. den Rijn in Utr. en Z.-Holl., van Utrecht
tot de Noordzee.
Ouderkerk, of Ouderberk-aan-den-IJssel, gem. in Z.-Holl.,
tusschen de gem. Krimpen-aan-den-IJssel, Lekkerkerk, Berkenwoude,
Gouderak, Nieuwerkerk-aan-den-IJssel en Capelle-aan-den-IJssel. In het
westen door den Ouden-PJssel bespoeld, is het land längs deze rivier door
klei gevormd, doch meer naar het midden van den Krimpenerwaard bestaat
de grond uit laag veen. In het geheel is de gem. ruim 1798 bund.
groot. Ten ja re 1822 had zij 1435, in 1840 2022, in 1875 2359 inw.
Bij de telling voor 1870 vond men er: 2283 Herv., 1 Rem., 1 Luth.,
11 R.-Kath. en 12 Isr. Zij bestaan meest van steenbakkerij en anderen
fabriekarbeid, van veefokkerij en zuivelbereiding.
Het d. Ouderkerk ligt längs den IJsseldijk gebouwd. Het is zeer oud:
men meent dat het reeds in de lOde eeuw eene kerk had. De tegenw.
kerk, die den Herv. behoort, bevat een heerlijk praalgraf van Jan Floris
Graaf van Nassau-la-Lecq. Dit d., zijnde 'de kom der gem. of Buurt C, had
in 1870 535 inw.
Oude-Schans, d. in de Gron. gem. Bellingwolde. Oorspronkelijk
was het eene schans, die in 1593 door Graaf Willem Lodewijk van
Nassau aan de Bellingwolderzijl werd gesticht, om de gemeenschap tusschen
de Spanjaarden in Münsterland met die van Groningen af te
snijden. Zij werd reeds vddr hare voltooii'ng door Verdugo, ofschoon
vruchteloos, aangevallen. Na den aanleg van de Langerakkerschans
verloor de Oude-Schans (ook de Bellingwolderschans genoemd) haar
grootste belang, doch zij was nog welversterkt toen zij in 1672 door de
Münsterschen werd aangevallen en vermeesterd. Zij werd echter door
den overste Eibergen spoedig heroverd, en in October daaraanvolgende
tegen een nieuwen aanval der Müniterschen verdedigd. In 1727, 1742 en
1784 werd de schans op nieuw versterkt. Na 1797 verviel zij echter, en
van 1815 tot 1818 werd zij ontmanteld. De huizen binnen de schan
gebouwd, vormen nu een d., met eene in 1626 gestichte Herv. kerk. Dit
dorp had in 1811 229, in 1840 263, in 1870 259 inw.
Oude-Schaus, sterkte op het N.-Holl. eiland Texel, in 1572 aange-
legd en sedert 1812 veel verbeterd.
Oude-Schild, d. met eene haven op het N.-Holl. eil. Texel, in 1840
met 1058, in 1870 met 737 inw. E r zijn kerken voor de Herv. en de
R.-Kath. Ook vindt men er de Weezenwaterputten, bronnen die vroeger
meer dan nu drinkwater aan de vertrekkende schepen ter Reede van T exel
leverden. De haven is in 1778 aangelegd. Sedert de aanleg van het
Nieuwediep is dit d. veel verminderd.
O u d e -S e h ip , b. in de Gron, gem. Uithuizermeeden.
Oude-Schoot, Oudeschoot, of Oldeschoot, d. in de Eriesche
gem. Sohoterland, aangenaam in het geboomte aan den straatweg tusschen
Zwolle en Leeuwarden gelegen. In 1299 werd in de nabuurschap
een klooster van de Duitsche orde gesticht, ten behoeve van adelijke
juffers. In de 17de eeuw liet Prinses Albertina Agnes van Oranje,
weduwe van den Stadhouder Prins Willem Frederik van Nassau, er het
vorstelijk landgoed Oranjewoud aanleggen. Men vindt er eene Herv. kerk. In
1811 telde het met Oranjewoud 407, in 1840 711, in 1875 1053 inw.
Oude-Schouw, voorname herberg aan den straatweg tusschen Leeuwarden
en Heerenveen, onder Akkrum in de Friesche gem. Utingeradeel.
Vroeger was hier eene overvaart over de Wetering, die in 1840 door eene
draaibrug is vervangen.
O u d e - s in t -M ic h ie ls g e s te ls c h e -p o ld e r , of P o ld e r -v a n -d e n -
Dungenschen-bant, pold. van 155 bund. in de N.-Brab. gem. st.-Mi-
chielsgestel. Deze polder is bedijkt in 1649.
Oude-Sluis, d. in de N.-Holl. gem. Zijpe, met de Herv. kerk der
gem. Noord-Zijpe. Men telde er in 1840 324, in 1870 392 inw.
Oude-Sluis, b. in Z.-Holl,, deels in de gem. Numansdorp, deels in
de gem. Klaaswaal. Onder Klaaswaal waren in 1840 133 inw.
Oude-stad, pold. van 323 bund. in Z.-Holl,, deels in de gem. Stad-
aan-’t-Haringvliet, deels in de gem. Middelharnis. De pold. dagteekent
van 1527.
Oude-stad-Aardenburg, pold. van 33 bund. in de Zeeuwsche gem.
Aardenburg.
Oude-Stad-van-Biervliet, pold. van ruim 37 bund. in de Zeeuwsche
gem. Biervliet.
Oude-Stammerpolder, polderl. in de N.-Holl. gem. Diemen.
Oudestraat, geh. in de N.-Brab. gem. Sprang.
Oude-Struiten, of Ou d e -S tr eu ten , pold. in de Z.-Holl. gem.
Nieuw-Helvoet, aan de oostzijde van de vesting Hellevoetsluis, in 1475
ter bedijking uitgegeven en 41 bund. groot.