
en de veenkolonien op de ooster grens naar de zijde van Groningen.
Drenthe is voor het lagere schoolwezen verdeeld in 5 districten. Tot
hefc eerste behooren de scholen: te Assen, Kloosterveen, Loon, Witten,
Aardscheveld (gem. Assen); Anlo, Gasteren, Anderen, Eext, Annen, An-
nerveen, Eexterveen, Annerveenster-kanaal (Anlo); Gieten, Gieterveen
(Gieten); Rolde, Grollo, Schoonlo, Ekehaar (Rolde); Yries, Yde, Zeijen,
Donderen, Tinarlo, Taarlo, Runde-en-Wende (Vries); Zuidlaren en Zuid-
laarderveen (Zuidlaren). — T ot het tweede de scholen: te Beilen, Hijken,
Wijster, Hooghalen, Spier, Tiendeveen (Beilen); Diever, Wapse, Wit-
telte (Diever); Dwingelo, Leggelo, Lhee (Dwingelo); Eelde, Paterwolde
(Eelde); Norg, Norgervaart, Zuid-en-Westerveen, Langelo, Een, Veen-
huizen (Norg); Peize (gem. Peize); Roden, Roderwolde, Lieveren,
Steenbergen (Roden); Smilde, Bovensmilde, Kloosterveen, Hijkersmilde,
Hoogersmilde (Smilde). — Tot het derde de scholen: te Borger,
Buinen, Drouwen, Buinerveen, Drouwenerveen, Nieuw-Buinen, Drouwe-
nermond, (Borger); Emmen, Noordbarge, Zuidbarge, Weerdingc, Vastenow
of Nieuw-Dordrecht, Roswinkel, de Maten, Verlengde-Hoogeveensche-
Vaart, Compascuum, (Emmen); Gasselte, Gasselter-nijveen,, Gasselter-
nijveensche-mond (Gasselte); Odoorn, Exlo, Valthermond, Exloermond,
Valthe, Valtherveen, Odoornerveen, Exloerveen (Odoorn). — Tot het
vierde de scholen: te Coevorden, Steenwijksmoer, Loo, ’t Klooster, Vlieg-
huis (Coevorden); Dalen, Schoonebeek, Wachtum, Dalerveen, Nieuw-
Schoonebeek-Oosteinde, Nieuw-Schoonebeek-Westeinde (Dalen); Hoogeveen,
Hollandsche-Veld, aan ’t Noorder-Opgaande, aan ’t Zuider-Op-
gaande, Brouwerswijk, Alteveer (Hoogeveen); Oosterhesselen, Gees, Zwin-
deren (Oosterhesselen); Zuid-Sleen, Noord-Sleen, Erm, Schoonoord, Veen-
oord (Sleen); Westerbork, Balinge, Zwiggelte, Elp, Nieuweroord (Wes-
terbork); Zweelo en Meppen (Zweelo). — Tot het vijfde de scholen te
Havelte, Uffelte, Wapserveen, Veendijk, Havelterberg (Havelte); Meppel,
en Oosterboer (Meppel); Nijeveen en Kolderveen (Nijeveen); Ruinen, Pesse,
Stuifzand, Ansen, Echten, Eluitenberg (Ruinen); Dijkhuizen, Oosteinde,
Broekhuizen, Weerwille (Ruinerwolde); Vledder, Nijensleek, Doldersum,
Erederiksoord (Vledder); de Wijk en Koekange (de Wijk); Kerkenbosch,
Veeningen en Linde (Zuidwolde).
In ’t geheel had Drenthe in 1872 164 lagere scholen, t. w. 156 open-
bare voor gewoon lager onderwijs en 8 voor meer uitgebreid onderwijs.
Van deze scholen waren 151 openbare en 18 bijzondere.
Voor middelbaar onderwijs heeft Assen eene rijke hoogere burgerschool
en eene gemeentelijke burger-avondschool. Meppel bezit eene bouwkun-
dige en rekenschool. Te Assen is ook een gymnasium.
Naar de Eerste Karner der Staten*Generaal vaardigt Drenthe 1 lid af.
Voor de verkiezingen van leden voor de Tweede Kamer vormen 25 gem.
het kiesdistrict Assen, terwijl 4 gemeenten tot Zuidhorn en 4 tot Steen-
wijk behooren.
Voor de verkiezing van Provinciale Staten is Drenthe in 2 kiesdistric-
ten gesplitst: Assen en Hoogeveen, waarvan het eerste (het noorden en
midden) 18, het tweede (het zuiden) 17 afgevaardigden benoemt.
Rechterlijk bevat Drenthe 1 arrondissement: Assen, met 3 kantons:
Assen, Meppel en Hoogeveen.
D r en th e rw o ld e , oude naam van de Gron. landstreek het Goregt.
D r en th sch e -A a , riv. in Drenthe en Groningen. Zij ontstaat bij de
Koelanden onder Grollo en Schoonlo, en loopt op körten afstand van Anderen,
Gasteren en Schipborg naar de Groningsche grenzen, waar zij haar
loop onder de namen van het Hoornsche-Diep en Hoord-Willemskanaal
naar Groningen voortzet, om met het Schuitendiep het Eeitdiep te-formen.
In Drenthe neemt zij het Taarlosehe-diep, het Anloer-diepje en de Zeeg-
zerloop op, en is voör hare verschillende panden door de namon Oosterdiepje,
Andersche-diep, Oldemeulerdiep en Schipborgerdiep onderseheiden. Eerst op
de Drentsoh-Groningsche grens wordt zij voor kleine vaartuigen bevaarbaar.
D r en th sch e -H o o fd v a a r t, of Sm ild e r v a a r t, kanaal in Drenthe,
reikende van Assen tot Meppel, hebbende eene lengte van negen uren.
In 1613 werd eene kleine vaart gegraven uit de Havelter-Aa tot de
heerlijkheid Hoogersmilde, die wellicht aanleiding gaf dat, volgens een besluit
der Staten van Drenthe, omstreeks 1767 en 1780 de Drenthsche-Hoofdvaart
werd gedolven. De op dit kanaal aanwezige zeven schutsluizen kee-
ren het water boven de gewone watervloeden in het Zwartewater tot aan
Assen ruim 1 1 | meter. In 1830 werd de Drenthsche-Hoofdvaart bevaren
door 3958, in 1870 door 10,063 vaartuigen, die afvaartgeld betaalden.
D r en th s ch e -E e e s ten , reeks verstrooide gehuchten längs de riv. de
Recst in de Drenthsche gem. Zuidwolde, oostwaarts van Bloemberg. Zij
dragen de namen van Pieperij, Wildenberg, Babbering, Gezekamp, Bruggebergen
en het Ongeluk. In 1840 telden zij 291 bew., wier aantal sedert
belangrijk is toegenomen.
D r eum e l, gem. in Geld, op den zuideroever van de Waal en den
noorderoever van de Maas, ingesloten door de gemeenten Appeltern,
Wamel, Tiel, Wadenoijen, Ophemert, Varik, Heerewaarden (Geld.) en
Lith (Noord-Brabant). Zij beslaat 1955 bund., zijnde de grond uit Rijn-
klei gevormd. In 1822 had zij 1182, in 1840 1648, in 1872 2074 inw .,
die zieh in laatstgenoemd ja a r onderseheidden in 1977 R.-ICath. en 97
Herv, De landbouw is hun hoofdbedrijf. Eene steenbakkerij geeft aan 30
werklieden, 3 ldompenmakerijen aan 6 werklieden arbeid. Behalve het
dorp Dreumel, bevat de gem. het geh. de-Kop-van-de-Voorn.
Het d. Dreumel is deels längs den Zuider-Waaldijk, deels längs de
Roonsche-straat en den Hoogen-Weg gebouwd. De R.-Kath. kerk is een
groot en fraai gebouw, in 1838 vernieuwd. Als Herv. kerk dient het
koor der oude parochiale kerk. Dreumel wordt reeds in een register
- van de abdij Prüm, van den jare 893 vermeld, onder den naam Tremele.
In later tijdgeschiedde deuitgifte der heerlijkheid Dreumel of Dromel door
de Geldersohe Hertogen. In 1402 en 1413 werden de van de P o ll’s
daarmede verleid. Later kwam Dreumel aan de geslachten van Balveren,
Pieck en van Scherpenzeel.