E u v e lw e g o n , geh. in de N.-Brab. gem. Heeze.
Euvenheina, of E u v e r em , b. in de Limb. gem. Guipen, in 1840
met 123 inw.
E v en b e ld , geh. onder Tijenraan, in de Overijsselsche gem. Baalte.
E v e rd in ap o ld e r , pold. van 99 bund. in de Z.-Holl. gem. Sommelsdijk.
E v e rd in g en , gem. in Z.-Holl., bepaald door Hagestein, Vianen, Hei-
en-Boeicop en Schoonrewoerd (Z.-Holl,), Culemborg (Geld.) eu Tull-en-
‘t Waal (Utrecht). Met uitzondering van het uiterste zuid-oosterdeel,
waar veen ligt, bestaat de bodem — in het geheel 1093 bund. — uit
klei. Rangs het noorden vloeit de Lek. In 1822 had deze gem. 939, in
1840 1004, in 1873 1029 inw. Bij de volkstelling van 1860 vond m en e r
709 Herv., 4 Chr.-Afg. (Chr.-Geref.) en 304 R.-Kath. Landbouw en
veeteelt zijn de hoofdbronnen van hun bestaan. Behalve het d. Everdingen,
bevat de gem. het d. Zijderveld en de b. Tienhoven.
Het d. Everdingen, aan den Zuider-Lekdijk, telde in 1840 403, in 1860
386 inw. Het heeft 2 kerken, waarvan ée'n den Herv., één den R.-
Kath. behoort. De kasteelen Everdingen en Everstein, die hier vroeger
verrezen, zijn gesloopt. Ofschoon Everdingen onder de eerste Graven
een Hollandsch leen was, is het in de 14de eeuw aan Culemborg enver-
volgens aan Gelderland gekomen. Eerst ten gevolge der wet van 27
April 1820 is Everdingen met Zijderveld en Tienhoven met Zuid-Holland
hereenigd. Van 1842 tôt 1849 werd bij Everdingen, op de Geldersche
grens, een groot fort gebouwd.
E v e rd in g en , pold. van 125 bund. in de Z.-Holl. gem. Everdingen.
E v e r in g e , heerl. in Zeeland, 145 bund. groot en het oostelijk deel
der gem. Ellewoutsdijk uitmakende. Het had in 1840 33 inw.
E v e r in gp o ld e r , pold. in de Zeeuwsche gem. Ellewoutsdijk, 126 bund.
groot, in 1595 bedijkt.
E v e r lo , b. in de Limb. gem. Helden, in 1860 met 168 inw.
E v e r sb e rg , havezathe in de Overijsselsche gem. Wierden, op een
hoogen grond, op den oosteroever der Regge. In de 17de en 18do
ëeuw behoorde het aan het geslacht van Heerdt.
E v e r sd am , voorm, fort in de Zeeuwsche gem. Westdorpe, na den
vrede met België geslecht.
E v e r sd ijk , geh. in de Zeeuwsche gem. Rappelle, en wel in het ged.
dat de heerl. Eversdijk vormt en 413 bund. beslaat. De heerl. had in
1840 75 inw. Het was vroeger een d., doch de kerk is in 1821 inge-
stort, en de zware toren in 1841 gesloopt.
E v e r s e , h. in de N.-Brab. gem, st.-Oedenrode, in 1840 met 285 inw.
E v e rwa a rd , voorm. ambacht op Zuid-Beveland (Zeeland), in 1530
door ’t water overstelpt.
E v e r t-H en d r ik sw ijk , wijk met vaart der Drenthsche gem. Smilde.
E v e rw en n in k h o ek , b. in de Geld. gem. Ruurlo, in 1840 met 128,
in 1860 met 103 inw.
E w ijck s lu is (van) sluis in de N.-Holl. gem. Anna-Paulowna, aan
de Zuiderzee.
E w ijk , gem. in Geld., aan de zuidzijde van de Waal, ingesloten door
Druten, Bergharen, Wijchen, Beuningen, Valburg en Dodewaard, met
eene oppervlakte van 2600 bnnd. In 1822 had zij 1490, in 1840 1663,
in 1860 1978, in 1873 2003 inw. In laatstgenoemd ja a r onderscheidde
men er 1901 R.-Kath. en 102 Herv. De inw. vinden meest een bestaan
in den landbouw, die rijke oogsten geeft, daar de grond door vruchtbare
klei is gevormd. Men vindt er 1 orgelmakerij, benevens 6 klompenmake-
rijen, 1 draaierij, 1 wagenmakerij en 2 molens. De gem. bevat de dorpen
Ewijk en Winsen, benevens het geh. Doddendaal.
Het d. Ewijk ligt aan den Zuider-Waaldijk. Het heeft eene R.-Kath.
kerk, en telde in 1840 680, in 1860 877, in 1872 879 inw. Het bestond
waarschijnlijk reeds in de 9de eeuw en werd in de 13de eeuw bezeten
door de kapittel van st.-Maria te Utrecht.
E w in k e l, geh. in de N.-Brab. gem. Cuyk-en-st.-Agatha.
Ew sum , of E w ssum , burg in de Gron. gem. Middelstum, tusschen
de hoofdpl. der gem. en Oosterburen. Deze burg werd in 1472 gesticht
na de verwoesting van het kast. Oert door de Groningers. Van den
zwaren, heehten toren heeft men een schoon vergezicht op de omliggende
landstreek, terwijl de tuinen bevallige wandelwegen opleveren.
E x e l, of E ek se l, b. in de Geld. gem. Laren, in 1840 met 280, in
1860 met 296, in 1872 met 346 inw.
E x lo , b. in de Drenthsche gem. Odoorn. Zij had in 1811 met het
Exloërveen 307, in 1840 570, in 1860 alleen 538 inw. In de nabuurschap
ligt de plek, die als de voorm. stad Hunsow wordt aangeduid.
E x lo ë r v e en , veenkol. in de Drenthsche gem. Odoorn, eerst in den
jongsten tijd ontstaan, in 1860 met 734 inw.
Exmo r ra , d. in de Eriesche gem. Wonseradeel, dat met de daaronder
behoorende geh. Exmorsterzijl, Sibrandaburen, Paddehuis en Vaderhof-
stede, in 1811 164, in 1840 198, in 1860 277, in 1873 309 inw. bevatte.
Zonder de geh. beliep de bevolking in 1860 181 personen. E r is eene Herv.
kerk, die den 27 October 1836 geweldig word geteisterd, daar toen een
windhoos den toren van het schip der kerk afrukte. De inw. bestaan van de
veeteelt en de vischvangst, tô t welk laatste bedrijf het d., uithoofde zijner
ligging aan het Makkumermeer en andere plassen, zeer geschikt is.