
De grond, uit laag veen gevormd, is door vele breede slooten en wateren
doorsneden, die het overtollig water afvoeren in de Kromme-IJe, of in de
Nauernasche vaart. De bevolking was bij de telling voor 1870, toen er 2829
inw. waren, onderscheiden in 1875 N.-Herv., 2 W.-Herv., 291 Doopsgez.,
25 Chr.-Geref., 16 Ev.-Luth., 1 Herst -Luth., 1 Bem., 561 B.-Kath., 50
Oud-B. en 7 Ned.-Isr. Zij bestaan meest van het weven van zeildoek en
anderen fabriekarbeid, alsmede van veeteelt, zuivelbereiding en scheep-
vaart. De gem. bevat het vlek Krommenie, het d. Krommeniedijk, de b
Krommeniehorn en de geh. de Busch, Vaartdijk en enkele verstrooide
huizen in het Westerveld.
Het vlek of d. Krommenie, oudtijds veelal Crommenie geschreven, had
in 1840 2230, in 1870 2351 inw. Het ligt aan de westzijde der Nauer-
nasche-Vaart, waarover hier eene fraaie brug is geslagen. Het is een
aangename, welbebouwde plaats, waarin o. a. de Herv., Doopsgez. en
Oud-B. kerk, het Baadhuis, het Weeshuis en de woonhuizen van voor-
name fabrikanten zieh door aanzien en netheid onderscheiden. In 1573 en
1574 heeft dit dorp veel geleden door de Spanjaarden, wien men er echter
krachtigen tegenstand bood. In 1702 en 1724 is het door zware branden
geteisterd.
K r om m o n io -A s sen d e lft, Station van den N.-Holl. spoorweg, in de
N.-Holl. gem. Assendelft, nabij Krommenie, sedert 1 Nov. 1869 voor het
verkeer ontsloten.
K r om m en ied ijk , d. met eene Herv. en eene B.-Kath. kerk in de N.-
Holl. gem. Krommenie. Het had in 1811 165, in 1840 194, in 1870 265
inw. In 1573 wierp de overste de la Garde hier eene schans op, die
met de plaats zelve, door de Spanjaarden in 1574 werd ingenomen
en verwoest.
K r om m en ieh o rn , geh. in de N.-Holl. gem. Krommenie, in 1840
met 136, in 1870 met 128 inw.
K r om v lie t, kreek in de N.-Brab. gem. Woensdrecht. Het ontleent
zijn naam van de voorm. Zeeuwsche pold. Krompvliet, die in 1407 werd
bedijkt, doch later ondervloeide.
K rom wa l, geh. in de Eriesche gem. Baarderadeel, onder het d. Brits-
werd, waar tot voor körten tijd eene Doopsgez. kerk stond.
K rom w a l, geh. onder het Eriesche d. Burgwerd in de gem. Wonseradeel.
K rom wijk , pold. in de Z.-Holl. gem. Woerden.
Kromwijk, pold. in de Utr. gem. Linschoten.
K rom w ijk -B u lw ijk -B a rw ou tsw a a rd e r -en -B ek en e s-h e t-K e r fla
n d -en -h e t-O o ste in d e v a n -W a a rd e r , heemraadschap in Z.-Holl.,
1048 bund. groot, verschillende polders in de gem. Woerden, Barwouts-
waarder en Waarder omvattende.
K ron en b u rg , voorm. adellijk slot in de N.-Holl gem. Castricum.
K ro on en b u rg , of C ron en b o r eh , voorm. adeli. kasteel in de U tr. gem.
Loenen, achtereenvolgens bezeten door verschillende aanzienlijke geslachten,
zooals van Cronenboreh, van Velsen, van Avesnes, van Mijnden.van Buwiel, van
Aemstel van Kronenburg, van L ijnden, van Hemmen, Wittert van ter A a, Cam-
minga, Smissaert en Gompertz. Het huis was, volgens de overlevering, in 1122
gesticht door Jan van Cronenboreh. Het strekte in 1296 aan Graaf Eloris V
ten gevangenis tot hij naar Muiden werd vervoerd, en werd na sGraven moord
door de vertoornde poorters ingenomen en verwoest. In 1375 werd het op
nieuw gesiecht door den Utrechtschen Bisscfaop Arend van Horn, doch
sedert andermaal herhouwd. Den 2den Augustus 1672 namen de Fran-
schen het in bezit, waarop zij het door het laten ontploffen van bus-
kruid ten val brachten. Sedert in nieuweren stijl herbouwd, maakte
het tot 1837 een prächtig buitengoed uit, doch werd toen gesloopt.
K r o n e s te in , geh. in de Z.-Holl. gem. Zoeterwoude. Het bevat de
oud-adellijke ridderhofstad Kronestein en eenige geringe woningen.
Krook, geh. in de Eriesche gem. Franeker.
K r o o n p o ld e r , of K r eu n in g sp o ld e r , pold. van 481 bund. in de
Gron. gem. Beerta, een bijzonder eigendom van de stad Groningen, in
1696 op kosten van Anthony de Huibert bedijkt.
Krop (de), of d e Krab, uiterw. van 110 bund. in de Geld. gem. Haaften.
K ro p sw o ld e , d. met eene Herv. kerk in de Gron. gem. Hoogezand,
in 1870 met 375 inw. binnen de kom en 723 daarbuiten. Tot Kropswolde
behooren nog de buurten en gehuchten Eoxhol, Wolfsbergen, Leinwijk,
Nieuwe-Compagnie en een ged. van Maartenshoek.
K r o z e ste in , voorm. heerl. in de Utr. gem. Zeist, 20 bund. groot.
K ru ch ten , b. in de Limb. gem. Maasbracht, in 1840 met 167, in
1870 met 148 inw.
K ru id b e r g (de), of h e t P r in s en b o s ch , heroemd landgoed in de
N.-Holl. gem. Velsen, in de 17de e e u w e e n jachthuis van Prins Willem I II.
De overlevering zegt dat te dezer plaatse in 1688 door den Prins tot
den tocht naar Engeland werd besloten.
K ru id h o f, klein meer in de' Z.-Holl. gem. Schoonrewoerd, door het
fraaie lommer dat het omringt, met schilderachtige oevers.
K ru in in g en , kerkel. ring der klasse Goes, der Herv., bevattende de
9 gemeenten: Biezelinge, Fort-Bath-en-Billand, Kapelle, Krabbendijke,
Kruiningen, Schore-en-Vlake, Waarde, Wemeldinge, Yerseke.
K ru in in g en , gem. op het Zeeuwsche schiereil. Zuid-Beveland, in het
noordoosten door de Ooster-Schelde, en in het zuidw. door de Hont
bespoeld, zijnde naar de landzijde bepaald door Yerseke en Schore-
en-Vlake, Krabbendijke en Waarde. De grond — in het geheel bijna
1500 bund. — bestaat uit beste klei, ten gevolge waarvan de landbouw
hier in een bloeienden Staat verkeert. In 1822 had Kruiningen 982, in