O o ste rw o ld e , o. in de Geld. gem. Doornspyk. Eeeds in de 9de eeuw
was er eene houten kerk. De Herr, kerk, die den 7 Maart 1844 door
den bliksem getroffen, afbrandde, stond ' eenzaam. Daarom is sedert eene
ruime kerk aan den Zandweg gebouwd. De verschiffende buurten van
Oosterwolde (het Zniderrot, Hooge-rot en Noorderrot) hadden in 1840 754,
in 1872 781 inw.
O o s te rw o ld e , d. in de Friesche gem. Oost-Stellingwerf, aan de Com-
pagnonsvaart, met bevallige, boomrijke wegen en fraaie huizen. Aan de
oostzijde der Herv. kerk Staat een klokkestoel met luiklokken. Het d. had
in 1817 481, in 1840 836, in 1875 1216 inw. Hieronder zijn o .a . be-
grepen die van eenige buitenbuurten en gebncbten, als Weper, Boek-
hörst, Buttingen, Venekoten, Jarringa, Hooge-Duurswoude, enz. (in 1840
te zamen 278). Oudtijds waren hier vele staten, als Prandinga, Nanninga,
Steninga, enz.
O o s te rw o ld e , of O o s te rw o ld e rp o ld e r , pold. van 2052 bund,
in de Geld. gem. Doornspijk, aan de Zuiderzee.
O o ste r z e e , d. in de Friesche gem. Lemsterland, aan de zuidzijde
van het Tjeukemeer en den weg van de Hemmer naar Heerenveen. Jonker
Willem van Holland, de zoon van Graaf Floris I I I , stichtte hier in
1196 een sterk slot, dat echter reeds sedert lang verdwenen is. Ook de
onde staten Oosterzee en Boorda bestaan niet meer. In 1521 werd het d.
door de Utrechtschen verbrand. E r is eene Herv. kerk. In 1811 had dit
d. 488, in 1840 880, in 1875 1052 inw.
Oosterzij, of O o ste rbuur t, b. in de N.-Holl. gem. Heemskerk, in
1840 met 168, in 1870 met 210 inw.
Oosterzij de, of Oostzijde, oost. deel van het platteland van den
Muiderban, in 1840 met 87 inw.
O o ste r z ijp o ld e r , pold. in de N.-Holl. gem. Heilo, oudtijds een plas,
het Heiloermeer genoemd. Deze plas is in 1581 ingedijkt en 628 b. groot.
Ooster-Zwake, pold. in de Zeeuwsche gem. ’s-Gravenpolder, in 1840
met 57 bew.
O o st-F r an k en lan d , pold. van bijna 7*/2 bund, in de Z.-Holl. gem.
Schiedam.
Oostgaag, b. in de Z.-Holl. gem. Schipluiden, in 1840 met 115 inw.
Oost-Gors (hot), pold. van ruim 76 bund, in de N.-Brab. gèm.
Zwaluwe.
Oost-Graftdijk, d. in de N.-Holl. gem. Graft, aan het N.-Holl. ka-
naal, met 2 kerken, een voor de Herv. en een voor de Doopsgez. In
1840 had het d. 225, in 1870 247 inw.
O o st-H e ik an t, of O o ste r -H e ik an t, b. in de N.-Brab. gem. Tilburg.
Oosthom, d. met eene Herv. kerk in de Friesche gem. Wymbritsera-
deel. Het telde met de geh. Nijezijl en Westerburen in 1811 154, in
1840 217, in 1875 544 inw.
Oosthom, geh. onder Witmarsum, in de Friesche gem. Wonseradeel.
O o s t-H in k e len p o ld e r , of O n z e -V rouw e -p o ld e r , pold. van 129
bund, in de Zeeuwsche gem. Kruiningen.
Oosthoek, of S tr a a tw e g , b. in de Z.-Holl. gem. Charlois, in 1840
met 337 inw.
O o sthuizen, gem. in N.-Holl., naar de landzgde ingesloten door de
gem. Beets, Beemster, Purmerende, Kwadijk, Middelie en Warder, en in
het oosten door de Zuiderzee bespoeld. De gemeente is den 1 Januari
1848 gevormd door de vereeniging der gem. Oosthuizen en Etersheim.
Zij is nu 1260 bund, groot, bestaande de grond uit laag veen. Vóór de
inlijving van Etersheim telde Oosthuizen in 1822 625, in 1840 797 inw.
Na de vergrooting van 1848 vond men er: in 1850 969, in 1875 -1144
inw. Bij de telling voor 1870 was de bevolking gesplitst in 999 Herv.,
34 Doopsgez., 18 Luth., 1 Bem., 20 B.-Kath. en 2 ongen. Zij bestaan
deels van de veefokkerij en zuivelbereiding, deels van den handel en
visscherij. De gem. bevat de d. Oosthuizen en Etersheim, deelen van de
d. Schardam en Kwadijk, de b. (het voorm. d.) Hobrede, de buurten Oost-
einde en Westeinde, benevens het geh. Korsloot.
Het d. Oosthuizen is eene fraaie plaats, aan de vaart van Edam naar
Hoorn en aan de Beemster-ringsloot. E r is eene Herv. kerk met een fraai
praalgraf van den Ned. gezant François van Bredenhof. In 1870 telde
het d. binnen de kom 200, doch met Oosteinde en Westeinde 692 inw.
O o sth u iz en , voorm. d. op het Friesche eil. Ameland, door overstroo*
mingen te gronde gegaan.
O o s th u iz e r -k o o g , of W e s t e r k o o g , pold. in de N.-Holl. gem.
Oosthuizen.
O o st-IJ sse lm on d e , oudtijds Gijsbrecht-Jacobs-Ambacht, pold. van
493 bund, in de Z.-Holl. gem. IJsselmonde.
O o st-In d ië , polderl. in de N.-Holl. gem. Ankeveen, met veenplassen,
kreupelhout, enz.
O o stin g e , b. in de Gron. gem. de Leek, in 1840 met 442 inw.
O o stk ap e lle , gem. op Walcheren in Zeeland, in het noordwesten
door de Noordzee bespoeld en verder bepaald door Vrouwepolder, Seröos-
kerke, Grijpskerke, Aagtekerke en Domburg. De grond — 1405 bund. —
bestaat bf uit met zand vermengde klei, bf uit zand (duin). In 1822 had
deze gem. 697, in 1840 818, in 1875 1022 inw., in laatstgen. jaa r onder-
scheiden in : 941 Ned.-Herv., 2 W.-Herv., 78 Chr.-Geref. en 1 B.-Kath.
De landbouw is hun voorn. bedrijf. De gem., eene oude heerl., bevat
het d. Oostkapelle, verscheidene schoone landgoederen en verstrooide
boerenwoningen.