huis. Hillegersberg heeft in den Jonker Fransenoorlog in de jaren 1488
en 1489 veel geleden.
Hillegom, gem. in Z.-Holl., ingesloten door Noordwijkerhout en Lisse
(Z.-Holl.) en Bloemendaal, Bennebroek en Haarlemmermeer (N.-Holl.).
Het grootste deel der gem. bestaat uit duingrond (alluvisch zand). Ben
deel echter is laag yeen. Alies te zamen is zij 1329 bnnd. groot. In 1822
had deze gem. 1249, in 1840 1652, in 1874 2555 inw. In 1855 werd de
gem. de Vennip met Hillegom vereenigd, binnen wier omtrek echter noch
in 1822, noch in 1840 iDgezetenen werden gevonden. InDec. 1869 teldemen
in Hillegom: 1254 B.-Kath., 1002 Ned.-Herv., 8 W.-Herv., 1 Presb., 73 Chr.-
Geref., 26 Ev.-Luth., 3 Herst.-Lnth., 7 Bem., 6 Doopsg., 17 Ned.-Isr.,
ort.-Isr. De inw. bestaan meest yan land- en tuinbouw, veeteelt en
kalkbranderij.
Het d. Hillegom, in welks kom men in 1870 1440 inw. telde, is een
zeer fraaie plaats, uithoofde het door buitenplaatsen, akkers, bloemvelden,
boomgaarden en warmoezerijen is ingesloten. E r zijn kerken voor de
Hery., de Chr.-Geref. en de B.-Kath. Een tweede B.-Kath. kerk aan de trek-
vaart tusschen Haarlem en Leiden, is in 1836 gesloopt. Hillegom heeft
m October 1575 veel van de Spanjaarden geleden.
Hillegommerbeek, beek in de gem. Hillegom, waarover de Hol-
landsche spoorweg is gevoerd, die hier een halt heeft.
Hlllekens (de), pold. in de N.-Brab. gem. Etten-en-Leur.
Hillen (de), pold. in de N.-Brab. gem. Oosterhout.
Hillen (de), pold. in de N.-Brab. gem. Princenhage.
Hilleshagen, b. in de Limb. gem. Wittern, in 1840 met 109, in
1870 met 138 inw.
Hillesluis, b. in de Z.-Holl. gem. Charlois. Zij telde met de Vilder-
steeg in 1840 384, inw.
Hllsche-polder, pold. van 77 bund. in de N.-Brab. gem. Meeuwen c. a.
Hilvarenbeek, gem. in N.-Brab., tusschen Goirlc, Tilburg, Berkel
c. a ., Moergestel, Diessen, Oostel- Wester-en-Midden-Beers en Hooge-en-
Lage-Mierde (N.-Brab.) en Poppel (Belgie). Zij is 6804 bund. groot cn
heeft een zandigen bodem (diluvium), die slechts door veel mest en veel
arbeid in een Staat van vruchtbaarheid gehouden kan worden. De voör-
naamste producten van den landbouw zijn: boekweit, rogge en garst. De
veeboeren leggen zieh vooral toe op het fokken van schapen. E r worden
ook vele bijenkorven gehouden. In 1822 had deze gem. 1944, in 1840
2494, in 1874 2268 inw. Bit. de volkstelling voor 1870 was de bevolking
onderscheiden in 2160 B .-K d tln jJ l Herv. en 4 Isr. De gem. bevat het
vlek of dorp Hilvarenbeek, de buurten Esbeek, 'Speul, Biest, Westerwijk,
de Voort, Loo, Beerten en Slibbroek, benevens de geh. Dun, Gorp, Bre-
hees, Tuldershoef en Bovert. Ook vindt men er het kasteel Groenendaal.
Het vlek Hilvarenbeek, eene oude vrijheid, is gebouwd rondom het
ruime marktveld, de Vrijthof genaamd. Het bevatte in 1840 706, in 1870
658 inw. De B.-Kath. kerk, met haar 72 el hoogen toren, is een schoon
gebouw. De Herv. kerk is in 1809 gesticht. In 1388, 1542 en 1543 is
Hilvarenbeek door de Gelderschen verwoest öf gebrandschat, in 1583
door de Spanjaarden geschonden, in 1586 door Staatsche troepen ten
deele verbrand, in 1702 en 1708 door de Franschen uitgeplunderd en in
1719 door eene zoo besmettelijke ziekte geteisterd, dat op last der Staten
een cordon om het d. werd geplaatst.
H ilv e r sum , gem. in N.-Holl., tusschen Kortenhoef, ’s Graveland,
Weesperkarspel, Naarden, Bussum, Huizen, Blaricum en Laren (N.-Holl.)
en Baarn, Maartensdijk, Achttienhoven, Westbroek, Tienhoven en Loos-
drecht (Utr.), hebbende eene oppervlakte van 4869 bund. De grond bestaat
uit diluvisch zand, dat ten deele in bevallige heuvelen oprijst,
waaronder vooral de Hoogeberg, de Trompenberg, de Zwaluwbergen
en de Boomberg in aanmerking komen. De Hilversumsche eng en de weg
naar Baarn en Soestdijk, even als eenige plekken aan het Tienhovensche
kanaal, vertoonen schoone akkers. Een ander deel bestaat uit bosschen, nog
een deel uit woeste heidevelden en de m eent aan h et Naardermeer uit weiland.
Wegens de bekoorlijke afwisseling van hoogten en laagten is Hilversum een
geliefd uitspanningsoord voor deftige stedelingen, die hier bf alleen des zo-
mers, bf het geheele ja a r grootere en kleinere buitengoederen bewonen.
Hilversum had in 1822 3697, in 1840 5314, in 1874 7085 inw. Bij de
telling voor 1870 onderscheidde men e r: 3463 K.-Kath., 443 Oud-B.,
2327 Ned.-Herv., 12 W.-Herv., 87 Chr.-Geref., 21 Ev.-Luth., 4 Herst.-
Luth., 14 Doopsgez., 3 Episc., 2 Bem., 236 Isr. en 2 ongen. T o t de
middelen van bestaan behooren landbouw, schapenteelt, bijenteelt en het
weven van vloerkleeden, paardendekken en Hilversummer streep. Ook
vindt men er eene gasfabriek, eene boekdrukkerij, een verwerij, enz. De
opening van den Oosterspoorweg, op den 10 Ju n i 1874, heeft nieuwe
bronnen van welvaart voor Hilversum geopend, daar dit schoone vlek
niet alleen de voordeelen van een snel verkeer met Amsterdam, Utrecht
en Amersfoort heeft verkregen, maar bestemd wordt om een herstellings-
oord voor zwakken en lijders aan slepende ziekte te worden, waartoe
eene vereeniging in 1874 den Trompenberg heeft aangekocht. Behalve
het vlek Hilversum, bevat de gem. de b. het Gooische gat of de Vaart,
en een aantal verspreide wonmgen.
Het vlek Hilversum ligt aan de helling van eene heuvelreeks, die in het
noordwesten en westen de plaats beschut. Het heeft veel lommerrijk geboomte,
een bevalligen omtrek en een groot aantal schoone villa’s en tuinen.
Zelfs de woningen der fabriekarbeiders, ofschoon daaronder velen zijn die
vorbetering behoeven, liggen veelal zeer schilderachtig. In 1840 had dit
vlek 5160, in 1870 5611 inw. Het Baadhuis en de kerken (een voor de
Herv., een voor de Chr.-Geref., een voor de B.-Kath., een Oud-B. kerk,
benevens de synagoge) behooren tot de merkw. gebouwen. Maar het