r ig ngfif
Onze -Liev e -V rouwe -op-Z e e , voorm. d. op het Zeeuwsche eil.
SchouweD, een uur ten west-zuidwesten van Benesse, door stormvloeden
en zandverstuivingen vernield.
O o ijendonk-W e r f-en-K ra a ijenne st, pold. van 350 bund. in de
N.-Brab. gem. Princenhage.
Ooijerhoek, geh. in de Geld. gem. Warnsveld, in 1840 met 61 inw.
Ookmeer, voorm. meer van 21 bund., in de N.-Holl. gem. Sloten,
in 1874 drooggemalen, hetgeen f 14,865 vorderde. Yroeger behoorde de
pías aan de gem. Amsterdam.
O o l, b. aan de Maas, in de Limb. gem. H e rten , in 1840 met 273, in
1870 met 342 inw. E r is een veer in den weg van Merum en Herten
naar Beegden en Horn.
O o lde , of O o ld en , b. met eene havez. in de Geld. gem. Laren. Zij
had in 1840 421, in 1872 341 inw.
O o lk e rp o ld e r , pold. in de Z.-Holl. gem. Zuid-Beijerland.
O o ltg en sp la a t, gem. in Z.-Holl., het oostelijk ged. van Overflakkee,
door het Haringvliet en het Volkerak bespoeld en naar de landzijde door de
gem. den Bommel bepaald. De grond — in het geheel 2432 bund. — be-
staat uit ingedijkte kleilanden, die sedert het laatst der 15de eeuw op de
stroomen gewonnen zijn. In 1822 had de gem. 1260, in 1840 1994, in
in 1875 2388 inw. Bij de telling voor 1870 vond men er: 1852 Ned.-Herv.,
28 Chr.-Geref., 1 Ev.-Luth. en 417 B.-Kath. De bevolking bestaat hoofd-
zakelijk van den landbouw en daaraan verwante bedrijven. De gem. bevat
het groote d. Ooltgensplaat, een deel van het kleine d. Achthuizen, be-
nevens de geh. Langstraat en Galathesche-Sluis.
Het d. Ooltgensplaat telde binnen de kom in 1870 1289 inw. Men
vindt er eene haven, een fraai Baadhuis en eene aanzienlijke kerk der
Herv. Oudtijds werd er eene weekmarkt gehouden. In 1792 werd hier
ter plaatse, waar reeds ten tijde van den Spaanschen oorlog eene schans
was gesticht, een batterij opgericht, later Duquesne en vervolgens Prins
Frederik geheeten. Dit fort werd in het begin van 1814 door de Holland-
sche kustkannonniers en de ingezetenen op de Franschen veroverd. In
1530, 1532, 1570, 1682 en 1715 heeft dit d. veel door vloeden en in
1586 door brand geleden.
O om sberg , of Oom pje sbe rg , heuvel in de Gron. gem. Onstwedde.
Oo rg a t (het), haven der N.-Holl. stad Edam, met eene b. zich uit
strekkende van de stad naar de Zuiderzeesluis.
Oo rsprong (de), schoon landgoed in de Geld. gem. Benkum bij
Oosterbeek, een geliefd uitspanningsoord der ingezetenen van Arnhem en
van vreemdelingen.
O o sd en , kast. en geh. in de Limb. gem. Linne. E r waren in 1870
31 inw.
Oosselt, o f Oosseld, b. in de. Geld. gem. Ambt-Doetinchem, in 1840
met 572, in 1870 met 741 inw.
Oost, b. op het N.-Holl. eil. Texel, in 1840 met 244 inw.
Oost, b. in de Limb. gem. Eysden, vroeger eene tot het graafschap
Daelhem behoorende heerl., die den 17 Augustus 1633 door Koning
Filips IV aan het geslacht van Hoensbroek werd verpand. Oost had in
1840 309, in 1870 390 inw.
Oost-Abtspolder, pold. van 234 bund. in de Z.-Holl. gem,Kethel c. a.
Oost-Barandrecht, deel der Z.-Holl. gem. Oost- en-West-Baren-
drecht, vroeger eene zelfstandige gem., die in 1822 487 en in 1830 561
inw. telde.
Oostbeek, b. in de Geld. gem. Doornspijk, in 1872 met 535 inw.
Oost-Beveland, heerl. deel uitmakende der Zeeuwsche gem. Kat-
tendijke. Oorspronkelijk, bij de bedijking in 1708, was het een eiland,
dat van de schorren der Katsplaat was gewonnen. In 1809 is het door
de bedijking van den Lodewijkpolder (later ‘Wilhelminapolder) met Wol-
phaarsdijk en Zuid-Beveiand vereenigd. Oost-Beveland is 85 bund. groot.
Het had in 1840 27 inw.
OOSt-Bijlmerpolder, pold. van 405 bund. in de N.-Holl. gem.
'Weespercarspel.
Oo st-Blom mersdijk, pold. in de Z.-Holl. gem. Botterdam, ruim
60 bund. groot.
Oostbroek, geh, in de Utr. gem. de Bilt, in 1840 met 32 inw.
Vroeger stond hier eene beroemde abdij van de Benedictijner orde, in
de 12de eeuw gesticht. Aanvankelijk was deze abdij een dubbel klooster,
doch reeds in 1113 werd voor de vrouwen-afdeeling een nieuw convent
gesticht, den Nieuwenhof genoemd. Ih 1580 werd de abdij Oostbroek ge-
sloopt en eene buitenplaats op de stede daarvan aangelegd.
Oostbroek, pold. in de Z.-Holl. gem. Pernis.
Oostburg, vierde kant. van het arr. Middelburg, bevattende de 8
gem.: Biervliet, Breskens, Groede, Hoofdplaat, Oostburg, Schoondijke,
Wateríandkerkje, IJzendijke.
Oostburg, gem. in Zeel., ingesloten door de gem. Groede, Schoondijke,
Wateríandkerkje, st.-Kruis, Aardenburg, Zuidzande en Nieuwvliet, m et eene
oppervl. van 1352 bund. De grond bestaat u it zeeklei, die in het zuiden
met zand is vermengd. In 1822 had Oostburg 980, in 1840 1660, in
1875 1837 inw., in laatstgen. jaa r onderscheiden in : 1327 Herv., 11 Doopsgez.,
2 Luth. en 497 B.-Kath., en die, voor zoo veel zij binnen de stad wonen,
meest van handel, verkeer, handwerken en eenigen fabriekarbeid bestaan,
doch voor zoo veel zij op het platteland zijn gevestigd, in den landbouw
59