’s Heer-Arendswoude, heerl. in de N.-Brab. gem. Dussen,uit eenige
polders samengesteld.
Heerde, gem. in Geld., tusschen Hattem, Oldebroek en Epe (Geld.),
Wijhe en Zwollerkerspel (Overijssel). Zij beslaat 8023 bund, met uit-
zondering van eenige kleigronden aan den IJssel, alles diluvisch zand, dat
naar bet westen zieh hier in de Woldbergen tot meer dan 35 elverheft.
ln 1822 had zij 3114, in 1840 4227, in 1874 5265 inw. In 1873 telde
men: 4124 Ned.-Herv. 1082 Chr.-Geref., 14 Doopsgez., 2 Ev.-Luth.,
1 Bern, 21 B.-Kath. en 11 Isr. De hoofdbron der welvaart is de landbouw
verder de boomkweekerij en honthandel, handel in spek, vleesch en landbouw-
producten, benevens eenige fabrieken en andere inrichtingen van volks-
vlijt, die papier, olie, meel, wagens en klompen in den handel brengen.
De gem. bevat 4 dorpen: Heerde, Wapenveld, Veessen en Vorgten, benevens
de b. Dorpbuurt, Hoorn, Markluiden, Horsthoek en Werven.
Het d. Heerde telde, met de wijk Dorpbuurt; in 1840 1187, in 1872 1667
inw. Het ligt te midden van schoone korenvelden, op het punt, waar de
wegen van Hattem naar Apeldoorn en van Kämpen naar Wijhe elkander
kruisen. Men vindt er kerken voor de Herv. en de Chr.-Geref. en een
ruim marktveld.
Heerder-Wezep, ged. van het d. Wezep in de Geld. gem. Oldebroek.
Heereburen, geh. in de Gron. gem. Oldehove, in 1840 met 47 inw.
’s Heer-Elsdorp, geh. in de Zeeuwsche gem. Kloetinge.
’s Heerenberg, stad in de Geld. gem. Bergh, op slechts 400 eilen
afstand van de Pruissische grens. Ofschoon klein, is zij welgebouwd, en de
noorder- en noordwester deelen van haar belommerden wal leveren aange-
name wandelingen op. Ook de omstreken lokken tot wandelen nit. De vroe-
gere poorten zijn gesloopt. Binnen de stad telde men in 1840 1081, in 1872
1277 inw., onderscheiden in 994 B.-Kath., 207 Herv., 8 Luth., en 66 Isr.
Het belangrijkste gebouw is het slot, met zijn trotschen donjon, weleer
de zetel der mächtige Heeren van den Bergh. In den Spaanschen oorlog
werd het bezit meermalen door de oorlogvoerenden aan elkander betwist,
tot Prins Manrits het 1598 deed ontmantelen. In 1735 werd het door
brand beschadigd, doch weder hersteld. Onder Koning Willem I en
Willem I I (tot 1843) was daarop het seminarie voor de aartspriester-
schappen Utrecht, Gelderland, Eriesland, Salland-en-Drenthe, Twenthe
en Groningen gevestigd.
Andere belangrijke gebouwen zijn het met een toren versierde raad-
huis, de B.-Kath. en de Herv.-kerk, de Synagoge en het Gasthuis.
’s Heerenberg heeft eene trenrige vermaardheid verkregen door eene samen-
rotting van gepeupel nit Emmerich en omstreken op den 1 April 1872, waar-
door de feestvreugde van vele vaderlandlievende ingezetenen werd gestoord.
's Heerenbroek, b. in de Overijsselsche gem. Zwollerkerspel, in 1840
met 161, in 1870 met 234 inw.
’S Heerendijk, voorm. kolonieder Herrnhütters, aan den IJssel, in de
gem. IJsselstein (toen Holland, thans Utrecht). Het hoofdgebouw werd
1736 gesticht, doch in 1746 door de stichters weer verlaten, om zieh
te Zeist te vestigen.
Heorenduinen, duinen in de N.-Holl. gemeenten Bloemendaal en
Velsen.
Heereneind, geh. in de N.-Brab. gem. Beek-en-Donk.
’S Heerenhoek, gem. op ’t Zeeuwsche schiereiland Zuid-Beveland,
tusschen Heinkenszand, Ovezande, Borssele en ’s Heer-Arendskerke. Zij
is 669 bnnd. groot en heeft een bodem van met zand vermengde klei.
ln 1822 had zij 605, in 1840 772, in 1874 1013 inw., in laatstgenoemd
ja a r onderscheiden in 801 B.-Kath., 193 Ned.-Herv. en 19 Chr.-Geref.
Zij bestaan bijna allen van den landbouw.
Het d. ’s Heerenhoek met zijne belommerde wegen maakt eene aange-
name vertooning. E r zijn 2 kerken, een voor de Herv. en een voor de
B.-Kath. In 1870 vond men in de dorpskom 636 bew.
’s Heerenloo, of st.-Jan-ten-Dale, landg. in de Geld. gem. Har-
derwijk, in vorige eeuw eene kommanderij van st.-Jansheeren.
Heerenhul, heuvel in de Geld. gem. Apeldoorn.
Heerenpolder, pold. in de N.-Brab. gem. Nieuw-Vossemeer, in 1633
bedijkt en 125 bund. groot.
Heerenpolder, pold. in de Z.-Holl. gem. Onde-Tonge, in 1523 bedijkt,
in 1647 herdijkt en 225 bund. groot.
Heerenpolder, pold. in de Zeeuwsche gem. Cadzand, in 1437 bedijkt
en bijna 11 bund. groot.
Heerenpolder, pold. in de Zeeuwsche gem. Groede, 77 bund. groot,
in ’t voorst der 17de eeuw bedijkt.
Heerenpolder, pold. in de Zeeuwsche gem. Eetranchement, in 1537
bedijkt en 32 bund. groot.
Heerenpolder, pold. in de Zeeuwsche gem. Wolphaartsdijk, in 1649
bedijkt en 271 bund. groot.
Heerensloot, ged. van de watering het Deel, van Haskerkdijken naar
Heerenveen.
Heerenveen, distr. in Eriesland tot het afvaardigen van leden naar
de Prov. Staten, bevattende de 7 gemeenten : Smallingerland, Opsterland,
Oost-Stellingwerf, West-Stellingwerf, Schoterland, Aengwirden en Utin-
geradeel.
Heerenveen, tweede arr. der prov. Eriesland, dat in 1811 bij zijne
öprichting dezelfde nitgestrektheid verkreeg als het kwartier Heerenveen
tijdens het Koningrijk Holland had bezeten. Bij zijne öprichting werd
het in 4 kantons gesplitst: Akkrum, Beetsterzwaag, Heerenveen en Gl