er 1040 Herv., 15 Chr.-Geref., 10 R.-Kath. en 2 ongenoemden. De gem.
bestaat uit de heerl. Stad, waarvan de bedijking in 1527 begon, en een
deel der heerl. Sommelsdijk.
Het d. Stad aan ’t Haringvliet ligt aan de zuidzijde van het Haring-
vliet. Het komt in de geschiedenis voor sedert 1359, telde in 1870
binnen de kom 985 inw. en heeft, behalve de Herv. kerk, een Raadhuis.
S t a d b r o e k , b. in de Limb. gem. Sittard, in 1840 met 155, in 1870
met 162 inw.
S tad s-en -G od sh u isp o ld e r , pold. van 106 bnnd., deels in de gem.
Amsterdam, deels in de gem. Nieuwer-Amstel.
S tadskana a l, vaart in Gron., in 1766 begonnen en tot 1800 voort-
gezet. Gedurende de eerste jaren der 19de eenw tot dezelfde lengte
beperkt gebleven, is zij sedert 1818 op nieuw verlengd. Zij loopt in
eene znidoostelijke richting van Nieuwe-Pekela naar het veen van
ter Apel. Aan deze vaart zijn o. a. de d. Nieuw-Stadskanaal en de
Horsten ontstaan. Door het graven van deze vaart zijn de woeste venen
op de Gron.-Drenthsche grenzen in een dicht-bebonwde, welvarende streek
herschapen.
S tad sp o ld e r , polderl. in de Z,-Holl. gem. Leiderdorp.
S tad sp o ld e r , pold. van 55 bund. in de Zeeuwsche gem. Kortgene,
in 1681 bedijkt.
S ta d sp o ld e r , of G-roningerpolder, pold. van 428 bund. in de
Gron. gem. Beerta, in 1740 ingedijkt. De Stadspolder had in 1840
101 inw.
S tad sp o ld e r tje -v an -B e rg en -op -Z o om , pold. van ruim 6 bund.
in de N.-Brab. gem. Bergen-op-Zoom.
S tad swa a rd en , pold. in de gem. Arnhem, ten zuiden aan de Rijn,
168 bund. groot.
S ta d sw e id e , uiterw. in de Geld. gem. Doesborgh, 119 bund. groot.
Stam m e rd ijk , dijk en daaraan gebouwde b. in N.-Holl., deels in de
gem. Weesperkarspel, deels in de gem. Weesp. In 1840 telde men in
eerstgen. gem. 102, in laatstgen. gem. 42 bew. De b. levert eenige
fraaie gezichtspunten op, voornamelijk tegenover de Geinbrug en
langs de Smal-Weesp.
S tam p e r sg a t, b. in de N.-Brab. gem. Oud-en-Nieuw-Gastel, met een
veer over de Dintel. Zij had in 1840 134 inw.
S tam p e r s h o e k p o ld e r , in 1634 bedijkte pold. in de Zeeuwsche
gem. Oostburg, ruim 39 bund. groot.
S ta n d -d a a r -b u it e n , gem. in N.-Brab., tusschen Fijnaart, Klundért,
Hoeven c. a., Oudenbosch en Oud-en-Nieuw-Gastel. In het oosten en zuiden
wordt zij door de Mark bezoomd, bestaande de grond uit zeeklei, die
rijke oogsten schenkt. De grootte beloopt 1338 bund. In 1822 had deze
gem. 819, in 1840 1144, in 1875 1349 inw. Bij de telling voor 1870
vond men e r: 1136 R.-Kath. en 75 Herv. De landbouw is hun voor-
naamst bedrijf. Men vindt er het d. Stand-daar-buiten, benevens de b.
de Kreek, Noordhoek en Molendijk.
Het d. Stand-daar-buiten, in 1840 met 304, in 1870 met 385 inw.
ligt aan de Mark, waarover hier een pontveer is. E r zijn kerken voor
de R.-Kath. en de Herv.
Standhaze, geh. in de N.-Brab. gem. Made c. a., in 1840 met 55 inw.
Het wordt, ais Stanhasen, reeds in 1213 vermeld.
S taniabur en, geh. onder he t d. Reitsum in de Friesche gem. Ferwer-
deradeel. Oudtijds stond er de State Stania.
Stap, geh. in de N.-Brab. gem. Gemert.
Stapel, b. in de Drenthsche gem. de Wijk, aan de Reest, in 1870
met ,230 inw. In het voorjaar van 1876 is een straatweg van hier over
Oshaar naar Koekange aanbesteed.
Stapelen, kasteel in het N.-Brab. d. Boxtel, voor eenige jaren in
Gothischen stijl vernieuwd.
Stapert, geh. onder het d. Nijland in de Friesche gem. Wymbritse-
radeel, oudtijds met eene State van denzelfden naam.
S tap h o r st, gem. in Overijssel, tusschen de Ov. gemeenten W anneperveen,
Zwartsluis, Zwollerkerspel, Nieuw-Leuzen en Avereest, en de Drenthsche
gemeenten de Wijk en Meppel. Zij is gevormd uit een deel van h et
vroegere Hasselterambt, beslaat 13,799 bund. en heeft zeer verschillende
gronden. Het westen bestaat uit laag veen, het oosten uit diluvisch zand
en hoogveen. Een klein ged., aan het Meppelerdiep, welke stroom de gem.
in het noordw. bezoomt, bestaat uit klei. In 1822 had Staphorst 3169, in
1840 4054, in 1875 4956 inw. in laatstgen. jaa r onderscheiden in 4375
Herv., 535 Chr.-Geref., 3 Doopsg., 2 Luth., 28 R.-Kath. en 13 Isr.
Hunne middelen van bestaan zijn nagenoeg alleen veeteelt, landbouw
en veenderij. De gem. bevat de d. Staphorst, Rouveen en IJh o rst, benevens
de b. de Hulst, Hesselingen en Hamingen.
Het d. Staphorst ligt aan den grooten weg tusschen Zwolle en Meppel.
Het telde in 1840 1666 inw. Ofschoon het sedert het aanleggen
van den straatweg veel is verbeterd, heeft het nog een antiek boersch
voorkomen: men kan er nog huizen zonder schoorsteenen vinden. Het
d. blijkt drie malen verplaatst te zijn. De landhoeve Olde-Staphorst
wordt voor den aanvang van het d. gehouden. Staphorst wordt reeds
in 1217 vermeld. E r zijn kerken voor de Herv. en de Chr.-Geref. Ook
vindt men er een in 1811 gebouwd gemeentehuis en een Station van den
Staatsspoorweg. Het dorp heeft in 1672 veel van de Miinsterschen
en in 1825 van den watervloed geleden.
Starmeer, of Starnmeer, voorm. meer in N.-Holl., in 1643 bedijkt
en drooggemaakt. De polder beslaat 575 bund. en behoort tot
vijf gem.: Akersloot, Graft, Jisp, Wormer en Uitgeest.