Ned.-Herv., 237 Chr.-Geref., 15 Ev.-Luth., 3 Herst.-Luth., 5 Doopsgez.,
1409 E.-Kath., 19 Isr. en 1 ongen. Zij bestaan van landbouw, weverij,
schoenmakerij, enz. Do gem. bevat de beide d. Hellendoorn en Daarle
benevens de buurten Noetsele, Elen-en-Ehaan, Egede, Marie, Hülsen en
Nijverdal.
Het d. Hellendoorn, tnsscben de Eegge en den Helderschen berg ge-
bouwd, telde in 1840 860, in 1870 895 inw. Het heeft 2 kerken, een
voor de Herv., en een voor de E.-Kath. Het d. bestond reeds in den
jare 1080.
Hellenraad, of Hallonraadt, kast. in de Limb. gem. Swalmen, in of
omstreeks 1450 door het huwelijk van Elisabeth van Oost met Arnold Schenk
ten deel gevallen aan het geslacht van Nideggen. Bij besluit van Koning
Karel IT van 21 Dec. 1695 werden de landen en heerlijkheden van Hel-
lenraad en Swalmen vereenigd en verheven tot een markgraafschap ten
gunste van Arnold Schenk van Nideggen.
Hellevoetsluis, gem. op het Z.«Holl. eil. Voorne-en*Putten, die in
het zniden bespoeld wordt door het Haringvliet, en op de overige zijden
door de gem. Nieuw-Hellevoet is ingesloten- Zij hevat de vesting Helle-
voetslnis en eenig buitenland, de Weergorzen, te zamen 158 bund. groot.
De bodem bestaat uit zeeklei.
Hellevoetsluis had in 1795 1208, in 1811 1470, in 1822 1644, in 1840
2523, in 1874 4135 inw. Bij de jongste volkstelling deelden de ingezete-
nen zieh in 3393 Ned.-Herv., 11 W.-Herv., 178 Chr.-Geref., 81 Ev.-Luth.,
7 Herst.-Luth., 6 Doopsg, 374 K.-Kath., 57 Ned.-Isr., 2 Port.-Isr. en
1 ongen.
Van deze bevolking waren aanwezig binnen de vesting 3680, op de sche-
pen 606 en buiten de poorten 38 personen.
De vesting Hellevoetsluis, of Helvoetsluis, dankt hare stichting aan
twee besluiten der Staten van Holland, een van 20 Dec. 1636 om er een
lo k aan te leggen, en een van 16 Maart 1638 om dit dok met vesting-
tverken te omringen. Het dnurde echter tot den eersten Engelschen oor-
log, eer met het aanleggen der vestingwerken een begin werd gemaakt,
en eerst in 1696 was de vesting voltooid. Voor den aanleg stond te zelf-
der plaatse slechts een geh. bij kleine sluizen, waardoor eenige polders
van Voorne hun overtollig water in het Haringvliet ontlastten. Sedert
is het eene geduchte oorlogshaven geworden, waaruit o. a. de vloten van
den Admiraal de Buyter meermalen zijn uitgeloopen.
Het belangrijkste wat Hellevoetsluis te beschouwen geeft, bestaat in de
haven met het droogdok, de doksluis, de sluizen in het Voornsche-
Kanaal, ’sBijks werf, het Zeemagazijn tot uitrusting vau oorlogs-
vaartuigen, het Gemeentehuis, de van 1661 tot 1684 gebouwde Herv.
kerk, de Chr.-G(eref. kerk, de E.-Kath. kerk en de Synagoge.
Onder de inw| zijn vele ambtenaren, terwijl onder de overigen de
meesten hun bestaan vinden op ’s Eijks werf, in het loodsen van schepen,
het voerwezen en l^et vertier van eene zeehaven.
Tot de herinneringen der vesting behooren: het vertrek van Koning
Willem n i in 1688 naar Engeland; de burgergeschillen van 1787; de
ontvangst der Fransche troepen door Kapitein Story en de ontwapening
van 600 Engelschen, in 1795; het bezetten der vesting door eene afdee-
ling Brielsche schutters en 500 Engelschen, op 6 Dec. 1813; de aankomst
van Koning Willem III, den 21 Maart 1849.
TT a ll mi w . d. met eene Herv. kerk, aan de Waal, in de Geld. gem.
Haaften. Vroeger vormde het eene bijzondere heerl., wier oudste eige-
naars zieh van Hellu of Helionw genoemd hebben. In 1840 had het
560, in 1872 577 inw. De kerkgifte van Hellouw door Keizer Hendrik I
in 1061 aan de abdij Abdinghof, het instorten der kerk bij den storm
van Augustus 1674, en de watervloeden van 14 Febr. 1709 en Januari
1809 maken de belangrijkste geschiedkundige herinneringen uit. Het huis
te Hellouw is bij den watervloed van 1709 vernield.
H e llo uw s ch e -p o ld e r , pold. van 752 bund. in de Geld. gem. Haaften.
Helium, fraai gelegen d. in de Gron. gem. Slochteren, op een zan-
digen, lommerrijken grond. E r is e e n e merkwaardige Herv. kerk. In 1840
telde Helium met de onderhoorige geh. 693, in 1870 binnen de dorpskom
alleen 118 inw. De bürg te Helium, die volgens de overlevering reeds
in de lOde eeuw bestond, is waarschijnlijk in ’t laatst der 17de eeuw
gesloopt.
Helmerzijde, of Helmingzijde, wijk van het d. Usselo in de
Overijsselsche gem. Lonneker.
Helmond, prov. kiesdistr. van N.-Brab. bevattende de 22 gem.:
Helmond, Aarle-Eixtel, Beek-en-Donk, Lieshout, Mierlo, Stiphout,
Gemert, Bakel, Nuenen c. a., Heeze, Leende, Asten, Deurne c. a , Vlier-
den, Someren, Lierop, Budel, Maarheeze, Soerendonk c a., Veghel, Erp,
Boekel.
Helmond, derde kanton van het N.-Brab. arr. Eindhoven, bevattende
de 11 gem.: Helmond, Zes-Gehuchten, Geldrop, Mierlo, Tongelre,
Nuenen c. a., Stiphout, Lieshout, Aarle-Eixtel, Beek-en-Donk, Gemert.
Helmond, kerk. ring der klasse Eindhoven van de Herv. Kerk, bevattende
de 6 gem.: Helmond-Eixtel-Aarle-Beek-en-Lieshout, Deurne-Vlierden-Bakel-
Liessel-en-Milheeze, Helenaveen, Nuenen-Gerwen-Wetten-Geldrop-Mierlo-
Stiphout-en-Croy, st.-Oedenrode-en-Son, Veghel-Erp-Gemert-en-Uden. Er
zijn 8 kerken, namelijk te Helmond, Aarle, Deurne, Helenaveen, Nuenen,
st.-Oedenrode, Veghel en Erp.
Helmond, dek. van het bisdom van ’s Hertogenbosch, bevattende 22
par. en 2 rectoraten. De par. zijn, Aarle-Eixtel, Asten, Bakel, Beek-en-
Donk, Boerdonk, Deurne, Eerde, E rp , Gemert, Gerwen, Helmond,
Lierop, Lieshout, Liessel, Mierlo, Milheeze, Mörtel, Seitaart, Someren,
Stiphout, Veghel, Vlierden. De rectoraten zijn Handel en Helenaveen.
Openbare kapellen zijn te Eouwenberg (Aarle-Eixtel) en Ommel (Asten).
34*