Voor de verkiezing van leden der Provinciale Staten is Noord-
Brabant gesplitst in 9 districten : ’s-Hertogenbosch, Grave, Tilburg,
Hensden, Helmond, Eindhoven, Breda, Zevenbergen en Bergen-op-
Zoom. Het eerste district benoemt 8, elk der overigen 7 leden.
Voor de rechtsmacht is Noord-Brabant verdeeld in 3 arrondissementen :
's-Hertogenbosch, Eindhoven, Breda.
Noordbroek, gem. in Gron., ingesloten door de gem. Sappemeer,
Slochteren, Scheemda en Zuidbroek. Zij beslaat bijna 3508 bund., meest
kleiland, deels diluviseli zand en afgegraven hoogveen. In 1811 had zij
1441, in 1822 1694, in 1840 1977, in 1875 2339 inw., in laatstgen. jaar
onderscheiden in : 2196 Herv., 61 Doopsgez., 16 Chr.-Geref., 24 R.-Kath.
en 42 Isr. Zij bestaan meest van den landbouw, doch er zijn ook eenige
fabrieken. De gem. bevat het d. Noordbroek, de b. Stootshorn, Noord-
broekster-hamrik, benevens de geh. Korengast en Zuiderveen.
Het d. Noordbroek telde binnen de kom in 1870 1489 inw. Het is
eene fraaie, welvarende plaats, met twee kerken, één der Herv. en een der
Doopsgez. Toen de Dollard zieh had gevormd, lag dit d. aan die plas,
zoodat al het land dat men nu ten oosten daarvan vindt, op de zee veroverde
grond is.
Noordbroekster-hamrife, b. in de Gron. gem. Noordbroek, in
1840 met 107, in 1870 met 146 inw.
Noordbuurt, b. in de Z.-Holl. gem. Zoeterwoude, in 1840 met
89 inw.
Noord-Craylo, fraai landg. in de N.-Holl. gern. Huizen.
N o o rd -D eu r in g en , b. in de Overijsselsche gem. Denekamp, in 1840
met 722, in 1870 met 658 inw.
Noorddam, voorm. schans in de N.-Brab. gem. Zevenbergen, in
Mei 1590 door Karel van Mansfeld te vergeefs aangetast. De Spanjaarden
verloren daarbij ongeveer 800 man.
Noorddam, geh. onder het d. Reitsum in de Friesche gem. Fer-
werderadeel.
Noorddammerbrug, brug in de gem. Nieuwer-Amstei, thans het
middelpunt van de R.-Kath. parochie Bovenkerk, waarvan de nieuwe kerk
in 1875 is ingewijd.
Noorddijk, gem. in Gron., waarvan het westelijk gedeelte een zeer
onregelmatige gedaante heeft, zijnde Noorddijk bepaald door de gem. Groningen,
Hoogkerk, A dorp, Bedum, ten Boer, Slochteren, Hoogezand en
Haren, en in het geheel 2474 bund, groot. De grond, die door het Dam-
sterdiep wordt doorsneden en door het Schuitendiep bezoomd, bestaat in
het westen, noorden en zuidwesten uit klei, doch in het zuidoosten uit laag
veen. In 1822 had deze gem. 801, in 1840 1051, in 1875 1465 inw., in
laatstgen. ja a r onderscheiden in : 1399 Herv., 29 Chr.-Geref., 17 Doopsgez.
e n 20 R.-Kath. Landbouw en veeteelt zijn de hoofdbronnen der wel-
vaart. De gem. bevat de dorpen Noorddijk, Engelbert en Middelbert,
een deel der buurten Euvelgunne, Noorder-Hoogebrug, Ooster-Hoogebrug,
Roode-Haan en Ruisscherbrug, benevens het geh. Selwert.
Het d. Noorddijk, nabij het Damsterdiep en Boterdiep, is niet groot
van omvang, zoodat het in 1840 slechts 199 inw. telde. Er is eene Herv.
kerk met beschilderde glazen en een zwaren toren.
Noorddijk, b. in de N.-Holl. gem. Ursum. Zij had met de Kerkbuurt
in 1840 199, in 1870 met 240 inw.
Noorddijk, of Noorderdijk, volkrijke buitenbuurt der Z.-Holl.
stad Dordrecht.
N o o r d d ijk p o ld e r , pold. van 97 bund, in 1621 ingedijkt in de
Zeeuwsche gem. Hontenisse.
Noordeinde, b. in de Z.-H0II. gem. Aarlanderveen.
Noordeinde, b. in de Z.-Holl. gem. Berkel, in 1840 met 512 inw.
Noordeinde, b. in Z.-Holl. gem. Pijnacker.
Noordeinde, b. in de N.-Holl. gem. Schermerhorn.
Noorde inde rme e r , voorm. meer in de N.-Holl. gem. Zuid- en
Noord-Schermer, in 1647 drooggemaakt en 218 bund, groot.
Noordeinde-van-Graft, of Noordeinde, d. met eene Doopsgez.
kerk in de N.-Holl. gem. Graft, in 1840 met 211, in 1870 met 171 inw.
N o o rd e in d e -v an -Po r ten g en , b. in Utr. deels in de gem. Ruwiel,
deels in Breukelen-Nijenrode. Ofschoon de Portenger-dijk, waar längs deze
b. zieh uitstrekt, een goede grindweg is, en het Donkere-Eind, noordwaarts van
daar onder Vinkeveen c.a., eveneens zoodanigen grindweg heeft, terwijl
de afstand niet meer dan een h a lf uur bedraagt, bestaat de gemeenschap
tusschen beiden slechts uit een voetpad over het veld.
Noordeinde-van-Zevenhoven, of Noordeinde, d. met eene
R.-Kath. kerk in de Z.-Holl. gem. Zevenhoven, in 1840 met 164 inw.
Noordeindsche-en-Schilksche-polder, pold. van 348 bund, in
de Z.-Holl. gem. ter Aar.
Noordelijke-Vaartsche-Binnenpolder, pold. van 70 bund, in de
N.-Holl. gem. ’s Gravenmoer.
Noordeloos, gem. in Z.-Holl. tusschen Meerkerk, Hoog-Blokland,
Hoornaar, Peursum, Goudriaan, Langerak en Tienhoven, hebbende eene
oppervl. van 1529 bund., meest kleiland, doch deels ook laag veen. In
1822 had zij 620, in 1840 817, in 1875 1000 inw. Bij de telling voor
1870 vond men er : 873 Herv., 107 Chr.-Geref., 1 Doopsgez., en 1 R.-Kath.
De inw. bestaan meest van de veeteelt en het aankweeken van hennep.
De gem. bevat bet d. Noordeloos, de b. Over-Slingeland en een deel
van Minkeloos.