B lo is, buurt en heerl. in de Zeeuwsche gem. Zonnemaire, in 1840
met 45, in 1860 met 68 inw.
Blois-en-Oud-Bommenede, pold. in de Zeeuwsche gem. Zonnemaire,
bedijkt in 1425, 252 bund. groot.
B o b e ld ijk , buurt in de N.-Holl. gemeenten Berkhout en Spanbroek,
in 1840 met 165 inw.
B o ch o ltz , gem. in Limburg, op de wester grenzen iugesloten door de
gem. Wittern en Simpelveld (Ned.), en op de ooster door Horbach, Laurens-
berg, Bichterich en Orsbach (Pruissen). Zij behoort tot de hoogste deelen
des Lands, aangezien een der meest verheven punten 215 el boven het vlak
der zee verrijst, en zelfs het laagste gedeelte meer dan 150 el hoog
is. De grond bestaat uit Limb, klei, rüstende op Maastrichtsch krijt. De
grootte beloopt 852 bund. In 1822 had deze gem. 790, in 1840 1008,
in 1860 1167, en in 1870 1824 inw. Alle ingezetenen behooren tot de
R.-Kath. Kerk. De landbouw is hun hoofdbezigheid. Voorts hebben
zij kalkbranderij, brouwerij en branderij. Door de grensregeling van 1816
werd in 1817 een deel van Richterich met deze gem. vereenigd. Be-
halve het d. Bocholtz,, bevat de gem. de geh. Stein of Steinstrasse,
Bocholtzerheide en Broek, en de geh. Prik a rt en Banenheide.
Het d. Bocholtz ligt nauwelijks een kwartier van de Pruissiscbe
grens. Het had in 1860, zonder de onderhoorigheden, 426 inw. In 1869 is
er eene nieuwe kerk gebouwd. Haar het noordoosten ligt het kasteel
Bongaard of Bongart, zijnde de Heeren van Bongart door huwelijk in
het bezit der heerl. Bocholtz gekomen.
B o ch o ltz e r lie id e , buurt in de Limb. gem. Bocholtz, in 1840 met
140, in 1860 met 221 inw.
B od eg ra a fsch e -M e ije , oostelijk deel van het d. de Meije in Z.-Holl.
B o d e g ra v en , gem. in Z.-Holl., omringd door Zegveld (Utr.), en
Rietveld, Waarder, Lange-Ruige-Weide, Zwammerdam, Aarlanderveen en
Nieuwkoop (Z.-Holl.). Zij wordt door den Rijn doorsneden en door de
Meije in het noord-oosten bepaald. Hare grootte beloopt 2569 bund.,
bestaande de grond in het zuiden uit klei, doch naar de zijde van Nieuw-
koop en Zegveld uit laag veen. De bevolking bedroeg in 1822 2119, in
1840 2374, in 1870 uit 3051 inw. Bij de volkstelling van 1860 vondmen
1757 Ned.-Herv,, 2 Waalseh-Herv., 16 R em., 174 Chr.-Afg., 2 Doops-
gez., 67 Ev.-Luth., 1 Herst.-Luth., 761 R.-Kath., 1 Oud-R., 11 Isr. en
2 ongenoemden. Yeeteelt en zuivelbereiding maken, nevens den landbouw,
het hoofdbedrijf der ingezetenen uit. E r zijn echter ook enkele
scheepstimmerwerven en andere kleine fabriekmatige inrichtingen. De gem.
bevat verscheidene polders en, behalve het d. Bodegraven, een deel van
de Meije, de buurt Nieuwerbrugge, de vesting de Wierikkerschans en verscheidene
buitenplaatsen.
Het groote, aanzienlijke d. Bodegraven, oudtijds ook Bodelo, werd in
pf omstreeks 1018 door de Holländers op den Graaf van Bodelo en zijne
medestanders, de Utrechtschen, veroverd, doch eerst ten tijde van Graaf
Eloris V voor goed met Holland vereenigd. In 1489 richtten de Hoek-
schen er groote schade aan, evenals in 1507 en 1512 de Gelderschen.
In 1672 leed Bodegraven veel van de Eranschen, die er vreeselijke gru-
welen pleegden. Den 31 Mei en 1 Ju n i 1870 is het voor een groot deel
eene prooi der vlammen geworden, die in de Bruggebuurt hare vernielin-
gen aanvingen. De brand verteerde 140 huizen en inboedels, benevens de
Luth. kerk, alles ter waarde van ruim 781,515 guldens. De groote sluis,
die hier in den Rijn ligt, dient om het opperwater uit Rijnland te keeren-
Er zijn kerken voor de Herv., de Luth. en de Chr.-Geref. Eene R.-Kath.
kerk Staat mede in het d ., doch op een uithoek der gem. Zwammerdam,
Bod egraver-Vaart, vaart, uit den Rijn bij Bodegraven naar den
IJssel binnen Gouda voerende.
B o e d e , wijk van het N.-Holl. dorp Andijk.
Boede (ter), landhuis in de Zeeuwsche gem. Koudekerke, dat aan het
ter-Boede-Ambacht den naam heeft gegeven.
B o ed e lh o f, havezathe in de Geld. gem. Gorssel.
B o e ijin k , geh. in de N.-Brab. gem. Roosendaal c. a.
Boeikoop, streek in de Z.-Holl. gemeenten Heikoop-en-Boeikoop en
Schoonrewoerd, bestaande uit den polder Neder-Boeikoop, groot 423 bund.,
en Over-Boeikoop, groot 301 bund.
Boe ime e r , buurt in de N.-Brab. gem. Princenhage, in 1840 met 89,
in 1860 met 98 inw.
Boekel, gem. in N.-Brab., ingesloten door, Uden, Wanroy, Beugen,
Gemert en Erp. Zij heeft 3431 bund. oppervlakte en over het geheel zand-
grond (diluvium). Alleen in het uiterste zuidwesten ligt een weinig
klei, terwijl de oostgrens nit hoogveen (ten deele afgegraven) bestaat.
In 1822 had deze gem. 1923, in 1840 2359, in 1870 2243 inw.,
allen tot de R.-Kath. Kerk behoorende. Landbouw en veeteelt maken het
hoofdbedrijf der ingezetenen uit, zijnde rogge, haver, boekweit, aar-
dappelen en vlas de hoofdproducten van den grond. Behalve het d.
Boekel, bevat de gem. de buurt. Bovenstehuis, de Berkhoek, Peelstraat,
Molenwijk, Zandhoek, Leurke, Neerbraakt, de Elzen en Peelsche Huis,
benevens de Handelsche-Kluis.
Het d. Boekel, ook de Kerkstraat genoemd, bevat eene groote R.-K.
kerk. Het had in 1860 in de kom 390 inw. In vroegere eeuwen heeft
Boekel een deel van Uden uitgemaakt.
Boekel, buurt in de N.-Holl. gem. Akersloot, aan het Noord-Hol-
landsch-kanaal. Tijdens de oude Graven stond hier een adellijk slot,
dat reeds sedert eeuwen verdwenen is. Zij had in 1840 60, in 1860
113 inw.